MAHATSAREN ORPOTIK DATOR 99KO TXAKOLIN BERRIA

  • jabeak. Uda ona egin omen du, baina harriaren beldur dira. 76 bodega irailaren amaieranhasiko dira mahats biltzen, uzta bikainak edari bikainagoa emango duen esperantzan.
Kazetaritza independenteak herritarren babesa du arnas
Aurten mahats bilketan aritu eta txakolina ekoitziko duten bodegak 76 izango direla esan dugu. Kopuru hori Bizkaiko Txakolina Jatorri Izena eta Getariako Txakolina elkarteko ekoizleek osatzen dute. Bizkaian 59 bodega dira izen horren azpian txakolina egiten dutenak eta Gipuzkoan berriz, Getariako Txakolinaren izenpean 17 ekoizle biltzen dira.
Bizkaiko Txakolinaren izenpean edaria komertzializatzen dutenek ia Bizkaia osoan dituzte mahastiak; Bilboko gune industrialean, gune menditsuetan eta Kantabriatik gertu ezik. 300 metrotik beherako lursailetan landatzen dituzte mahastiak. Herri asko dira txakolin ekoizle, neurri handiagoan edo txikiagoan. Horietariko batzuk: Bakio, Muskiz, Zaratamo, Forua, Gatika, Urduña, Gamiz-Fika eta Zamudio. Une honetan 120 hektarea mahasti osatzen dituzte 59 mahastizainek eta hektareako 2.500-3.000 mahatsondo enbor landa dezakete. Hektareako 13.000 kiloko ekoizpena baino gehiago ez dute uzten. Salmentari dagokionez, nekez ateratzen dira txakolin botilak Euskal Herritik. Denda espezializatuetan eta Madrilgo eta Bartzelonako hainbat jatetxetan saltzen da pixka bat. Ekoizpenaren % 100 botiletan saltzen da, gehienetan Rhin motako 75zl.- ko euskarrian. Bizkaiko Txakolinaren Jatorri Izena daramaten txakolin motak hiru dira: Hondarrabi Zuri eta Folle Blanche txakolin zuriak eta Hondarrabi Beltza, izenak dioen bezala txakolin beltza. Urteko txakolina da, arina, graduazio baxukoa, fruta gustukoa, pixka bat mikatza. Ekoizpenaren % 80 txakolin zuria da, % 15 gorria. Txakolin beltza kostaldean soilik egiten da, gune epelagoetan.


IZOTZ MADARIKATUA.

1998-99 ekitaldian 59 bodega daude izena emanda Bizkaiko Txakolina Jatorri Izena elkartean. 189 mahastizainen artean 2.450 hl. ekoitzi zituzten, 120 hektareatan. Datu hauek guztiek gorantz egiten dute urteak igaro ahala. 1994-95ean adibidez, 28 bodega zeuden soilik izena emanda (ezjakintasuna medio eta instalazioen baldintzak egokiak ez zirela-eta, poliki-poliki bodegak elkartean sartzen joan dira) eta 1.400 hl. ekoitzi ziren. Mahastizainak 125 ziren eta 60 hektareako lursaila ustiatu zuten. Salbuespena 1997-98 urtea izan zen. Bodega, mahastizain eta hektarea kopuruak gora egin bazuten ere, Bizkaiko txakolin gutxiago edan zen urte honetan. Murrizpenaren errudun handiena apirilean iritsi zen izotza izan zen. Batez ere barnealdeko haranetako uztak zigortu zituen.


GETARIA, ZARAUTZ ETA AIA.

Gipuzkoako hiru herri hauetan ekoizten da Getariako Txakolina izena daraman txakolina. 17 bodega daude; 10 Getarian, 6 Zarautzen eta bat Aian. Mahastien % 74 Getarian dago, % 24 Zarautzen eta % 2 Aian. 1989an hiru herrietako mahastiek 60 hektarea osatzen zituzten, horietarik 6 Zarautzen, 0,5 Aian eta gainerakoa Getarian. Urtez urte ordea, txakolinaren ekoizpenak gora egin du, bai Gipuzkoan eta baita Bizkaian ere. Hamar urte geroago, 95 hektarea landatzeko dituzte Gipuzkoan. Hiru herrien arteko banaketa berdintsu mantentzen da: Aian bi hektarea mahasti daude, Zarautzen 20,5 eta gainerakoa, kopuru altuena, Getarian. 17 bodegek batez beste urtean 850.000-900.000 txakolin botila ekoizten dute. Ez da kopuru ikaragarria. Kontuan izan behar da bodegak familienak direla eta beraz ekoizpena ere neurrikoa da. Lanerako gutxi badira ere, azpiegitura eta makinetan teknologia aurreratua darabilte. Gaur egun txakolina altzairu herdoilgaitzezko depositoetan egiten da. Hartziduraren kontrola berriz, hotzean egiten da.
17 bodegetako langileak mahastizainak, txakolin egileak eta saltzaileak dira. Edariaren prozesu guztia beraiek kontrolatzen dute, hasi mahatsa landatzetik eta txakolin botila dendara eraman arte. 0,75 litroko Rhin motako botilak merkaturatzen dira. Txakolinaren prozesu guztia bodegakoek kontrolatzen dutela esan berri dugu, baina kalitate kontrola Getariako Txakolinaren esku dago. Horregatik, botila bakoitzak bodegaren izena eta jatorri izendapena izaten ditu. Urteroko 900.000 txakolin botila inguru Euskal Herrian saltzen dira gehienbat. Espainiara esportatzen dira batzuk eta baita Frantzia, Alemania, Erresuma Batua eta Estatu Batuetara ere, neurri apalean bada ere.


GETARIAKO TXAKOLIN ZURIA.

Zuria eta gorria erabiltzen badira ere txakolin zuria da Getariakoa. Hondarrabi Zuri (mahastien % 85-90 hartzen dute) eta Hondarrabi Beltza (mahastien % 10-15), bertako bi barietateak nahasten dira eta ondorioz ardoa zuria da. Urtekoa da txakolina, 10,5koa eta bere mikatz puntu bereziarekin.


FAMILIAKO NEGOZIOA.

Gipuzkoako zein Bizkaiko txakolinak izen beraren pean saltzen dira, alegia, Getariako Txakolina eta Bizkaiko Txakolina Jatorri Izendapena etiketapean. Boteila bakoitzak bodega jabearen izena badarama ordea, etxe jakineko txakolina egiten baita. Ardo zuri hau familiako negozioa da.
Bodegako txakolin egile baten dimentsioa eta ezaugarriak ikusteko asmoz, Getariako bi eta Aiako bodega bateko hainbat datu bildu dugu. Getariako Agerre baserrian, Emilio Ostolazak «Aguerre» markako txakolina ekoizten du. Iaz adibidez, 30.000 litro ardo zuri saldu zuen. Litro hauek guztiak ateratzeko 4 hektareatan ditu mahastiak. Bi langile aritzen dira lanean, mahats biltze garaia (aurki) ez denean, bederen. Orduan etxeko eta ingurukoek lagundu behar izaten dute. Txakolin botilak herrian bertan, Zarautzen eta Zumaian banatzen dituzte. Getariako Txakolina elkartean egotearen abantailak zein diren galdetu diogu Emiliori. Elkartuta izanda azpiegituretako diru laguntzak lortzen dituztela dio. Bestalde, kalitate kontrola egiten zaie eta gainera, elkartean zehazten dute bakoitzak urtero mahastietarako prestatuko duen hektarea kopurua. Aurten datorren txakolina oso ona izango dela aitortu digu, bai kopuruz eta baita kalitatez ere. Emiliok orain arte ezagutu duen onena.
Getariako Akarregi Txiki baserriaren kasua zertxobait berezia da. Lasalde Elkartean aipatu baserria eta Lasalde baserria biltzen dira. Bien artean 38.000 litro ekoitzi dituzte. Hiru langile aritzen dira eta salmentak Donostia eta Zarautzen egiten dituzte. Getariako Txakolina elkartean egoteari esker, laguntza ekonomikoak eta gaitzei aurre egiteko erraztasuna dutela dio Jose Manuel Eizmendi, Akarregi Txikiko nagusiak.
Aiako Franzisko Errastik Zudugarai izenpean 18.000 litro txakolin merkaturatu du. 3,5 hektareatan ditu mahastiak, landare zaharrak eta berriak, batzuk oraindik abian jarri gabe. 3 lagun aritzen dira lanean. Zudugarai txakolina Gipuzkoan batez ere eta Madrilen eta Bartzelonan saltzen dute. Aurtengo uzta ona izatea espero du, nahiz eta uda gorriak asko lagundu ez duen. Elkartean egoteari alde on asko ikusten dizkio: «

Sektorea defendatzen dugu, elkarren berri jakiten dugu eta hitzaldietan-eta ikasi egiten dugu, bai gaitzei buruz eta baita beste makina bat gauzaz ere
»


Azkenak
Euskal Selekzioak jokatuko du munduko Wallball txapelketan

Wallball txapelketa abuztuaren 27tik 30era jokatuko dute. Euskal Herritik aparte Argentina, Belgika, Erresuma Batua, Valentzia, Herbehereak eta Puerto Rico herrialdeek hartuko dute parte.


Oposizioari aurrea hartuz, Bayrou konfiantza mozio batera aurkeztuko da irailaren 8an

"Gehiengoa lortzen badugu, gobernua berretsiko dute; bestela, erori egingo da", adierazi du Frantziako lehen ministroak. LFI Frantzia Intsumisoak, Frantziako Alderdi Komunistak, ekologistek, Alderdi Sozialistak eta RN Batasun Nazionalak, ordea, dagoeneko jakinarazi dute... [+]


Wagner birformulatua

Fitxa: Musika Hamabostaldia. Kursaal Zikloa. Espainiako Orkestra Nazionala.
Zuzendaria: David Afkham.
Egitaraua: Wagnerren ‘Der Ring ohne Worte’ (Lorin Maazelen moldaketa). Lekua: Kursaal Auditorioa.
Data: abuztuaren 22a.

---------------------------

Oraingo... [+]


Israelek Gazako Nasser ospitaleari eraso egin dio, eta gutxienez 20 pertsona hil ditu, tartean bost kazetari

Gazako osasun zentro nagusia bonbardatu du Israelek. Hildakoen artean bost kazetari daude, Reuters, AP, Al Jazeera eta NBCkoak. 


BEC ondoko ‘minipisuak’: 1.000 euro hilean eta 24 metro koadro, iruzurrean oinarrituta eta legearen gainetik

639 'minipisu' ari dira eraikitzen Barakaldon, BEC erakustazokaren aldamenean. Udal ordenantzak aginduta, hotel erabilera eman behar zaio espazio horri, baina "alokairu malgua" dela dio Be Casa-k. Egun batzuetako alokairuetatik hasi eta "hilabete batzuetarako... [+]


Festetako egitarauaren argazkia matxista dela salatu du Cascanteko emakumeen elkarteak

Candela emakumeen elkarteak eta PSNk eskatu dute argazkia kentzea eta udalak argitaratutako materialetan kontrol handiagoa egotea, ez egoteko estereotipo sexistarik.


Paul Laverty gidoilari britainiarra atxilotu dute Edinburgon, Gazako genozidioaren aurkako kamiseta eramateagatik

Poliziak Palestine Action ekintzaileen taldea babestea leporatzen dio, Erresuma Batuko Gobernuak uztailean erakunde terrorista izendatu zuena. Bizpahiru orduz atxilo egon ondoren aske geratu da, baina epailearen aurrean deklaratu beharko du irailaren 18an.


Ipar Euskal Herrian hiru herritarretik bi autonomia handiagoren alde daude

IFOP institutuak eginiko ikerketa ezaguratarazi du Eskualde eta Herri Solidarioen Federazioak Korsikan, eta ondorioztatu dute Frantziako Estatuan biztanleen erdiak nahiko lukeela bere eskualdeak autonomia handiagoa izatea.


Sexu heziketan formatuko dituzte irakasleak, Nafarroako hamabi ikastetxetan abiaturiko proiektu pilotuan

Bost sexologoren formazioa jasoko dute Nafarroako hamabi ikastetxetako irakasleek: sexualitatea ikasleekin lantzeko edukiak eta proposamen pedagogikoak eskainiko dizkiete. Skolae programaren segida izango da, nolabait.


Reem Dandan, Gazarako Mugimendu Globala
“Gure herrian genozidioaren konplizeak badaude, gure erantzukizuna da horiek salatzea”

Global Sumud Flotillak deituta, dozenaka ontzi itsasoz ahaleginduko dira Israelek ezarritako blokeoa hausten. Ekimenera mundu osoko aktibistak batu dira, tartean lau euskal herritar. Deialdiari babesa adierazteko, Gazarako Mugimendu Globaleko Euskal Herriko delegazioak hainbat... [+]


2025-08-26 | Mikel Aramendi
ANALISIA
Gogoratzeko moduko porrota, Taiwango gobernuarena

Logikoena zen, uztailaren 26ko lehen zaplazteko argiaren ondoren. Baina abuztuaren 23ko bigarrenak ihesbide politiko ia guztiak itxi dizkio Lairen gobernu taiwandarrari. “Gogorarazpen bozketan” beren hautetsi-tasuna gal zezaketen oposizioko Kuomintageko zazpi... [+]


Inoiz izan ez zen osasun ituna: aukera galdua Osakidetzarentzat

Duela gutxi Eusko Jaurlaritzak bultzatutako "Euskadiko Osasun Ituna" izenekoaren porrota ez da anekdota politiko soil bat, ezta osasun-kudeaketan unean-uneko estropezu bat ere. EAEko osasunaren ikuspegi kolektibo, inklusibo eta benetan publiko bat galtzea politika... [+]


2025-08-26 | Josu Iraeta
Euskara, oldartu zaitez

Euskarak urte luzeetan ezaguturiko zapalkuntzaren ondorio larriak, frankismoaren errepresio itogarriak, baita gure hizkuntzarekiko erakutsi zuen jarrera erasokorrak ere, piztu zituzten herri honen euskaldungoaren kontzientzia eta oldarra. Eguneroko esperientziaren egoera larriak... [+]


AEBetako Defentsako inteligentzia zerbitzuko burua kaleratu dute, Iranen aurkako erasoetan Trumpi aurre egin ostean

Jeffrey Kruse buru zen Defentsa Departamentuko inteligentzia zerbitzuek eginiko txosten baten arabera, AEBek Irango gune nuklearrei eginiko erasoek ez zuten Teheranen gaitasun nuklearra "guztiz suntsitu", bizpahiru hilabetez atzeratu baizik. Trumpek, ordea, adierazi zuen... [+]


Irakasle plazen %17 hutsik geratu dira Nafarroako Bigarren Hezkuntzan eta Lanbide Heziketan

473 plaza eskaini dituzte eta 84 ez dira bete. Lehen Hezkuntzan, aldiz, ia lanpostu guztiak bete dira.


Eguneraketa berriak daude