GAZTELUPEKO HOTSAK: ARO BERRIAREN OSTOTSAK

  • zituen behiala, hain zen herri estua. Gaur egun, saihesbideari esker herria zabaldu da, eta ostiak ezezik disko ederren ekoizpena ematen da Soraluzen. Gaztelupeko Hotsak elkartea da emaile.

1999ko ekainaren 20an
Soraluze herriak bost mila inguru bizilagun biltzen ditu. Deba ibaiak zeharkatua, izen bereko bailara honetan armen ekoizpenak ospe haundia izan du betidanik. Orain gutxi arte Placencia de las Armas deitua izaten zen. Ordea, Soraluzen, gazte koadrila batek bestelako ekoizpenei ekin zien orain hamar bat urte. Hastapen batean, Ubane izeneko neska gazte batek, langabeziari aurre egin beharrean,

Gaztelupe
tabernaren ardura hartu zuenean. Tabernak ohiko bilar-mahaia eta txanpon-jale makinez bestera, aro eta belaunaldi berri baten kutsua agertu zuen: moto-chopper haundi bat horman, irakurgaiak eta bere atean Billi Holiday-ren irudi margotua: «

Horiek horrela izanda ere, euskal giroa izan zen –eta da– tabernaren ezaugarria, euskara bertako hizkuntza nagusia izaki
», adierazi digute Gaztelupeko Hotsak zigiluaren edo mugidaren partaideek. Beraien hitzetan, musika eta mugida «

itsasontzi
» bereko kontzeptuak dira. Soraluze herriko gazteek ezarritako abiaduran sorturiko espresio eta bizimodu berri baten agerleak, alegia.


EL CASTILLO EDO GAZTELUA.

Taberna atzealdean dagoen etxeari Gaztelua edo «El Castillo» deitu izan zaio antzinatik Soraluzen, eta hortik Gaztelupe izena. Gaztelupen, Errioxako ardoaren edo bertako sagardoaren usaina baino, inportaziozko garagardo eta guinnes kainen aparrak zerbitzatu ohi dira. Gaurko eta atzoko euskal doinuei muzin egin barik, gazte belaunaldi berriak jazz, blues eta rocketik dezente edan du ordea. Musika ezezik, neguetako hotzetatik ihes, hitzak ere berebiziko tokia aurkituz joan izan dira bertan, gazte hauek kontaturik dakigunez: «

Jendea, barraren izkin batean, informazioa trukatzen eta istorioak elkarri transmititzen hasi zen, eta eguneroko ohitura legez bizitzen
». Giro horren ondorioz, musika errezitaldiak eta jam-sessionak egiten hasi ziren tabernan. Modu pribatuan lehenik, eta publikoari ateak zabalduz gero. Kantariek bere tokia egin ohi zuten bertan, baita, hotsik hots, piano batek toki hartu ere bertan.


GAZTELUPEKO HOTSAK.

Disko

kontsumitzaile
gisa gogoratzen dute beren burua: «

Diskoak erosi, kontzertuetara joan... eta gustuko taldeengana hurreratzeko modu hoberena haien kontzertuak gure herrian antzolatzen hastea zela erabaki genuen
». Gazte haien artean, zenbaitzuk beste jauzi bat ematera ausartu ziren eta musika ekoizpenaren ardura hartu ere: «

Ekoiztu genuen lehen diskoa Ñaco Goñirena izan zen, blues armonikajolea bera. Aspalditik ezagutzen genuen, gustukoa genuen, eta zenbait emanaldi egina zuen Euskal Herrian barrena. Zenbait lagunek gure poltsikoak astindu genituen eta asmoa gauzatu genuen
». Lehen jauzia izan ohi da zailena; edo bigarrena? Kontua da, gazte ausartok batekin nahiz bestekin hitz egin, eta zigilu propioa sortzea erabaki zutela: «

Izena zalantzabakoa zen, Gaztelupe. Zerbait gehiago behar zuen ordea. Records? Ez. Iñigo Aranbarri eta Jose Luis Otamendi idazleek proposatu ziguten egokia: hotsak. Gaztelupeko Hotsak
».


MORAU KANTARIA.

1996ko hastapenean hasi zen Gaztelupeko Hotsak zigiluaren estetika gauzatzen. Josu Olabe eta Pablo Galarraga agertzen dira diseinuaren egile bezala: «

Modu anarkiko batean, artisten modura, marraztu, kartelak egin, logotipoa asmatu
». Lehen ekoizpenak izan ez zuen irudia bigarrenak izan zuen. Mamia behar zen bigarren grabazioa gauzatzeko, eta Morau –Andoni Tolosa– kantaria presto hartarako: «

Kantautore edo kantari sozial gisara asko gustatzen zaigu Morau. Berarekin kontaktuan jarri ginen, eta ideiari ekin genion. Txabi Labaien teknikariak hartu zuen zuzenean grabatutako bere lehen diskoaren soinuaren ardura
». Durangoko Azokarako prestatu zuten, eta Morauren lehen disko luzea merkaturatu ere. 1997 urtean jada, estudio eta zuzeneko emanaldietan grabaturiko doinuek osatu zuten hurrengo diskoa: Malcolm Scarpa & Ñaco Goñiren «Berriz Blues Sessions» izenekoa. Joseba Tapia trikitijolearen laguntza paregabea azpimarratu digute, iragarpena egiteaz gain: «

Ekainaren 18an, Getxoko Blues Jaialdian, eta uztailaren 22an, Donostiako Jazzaldian, Tapia eta Leturiarekin joko dute disko hartan grabaturikoa
».


7 ESKALE, LORELEI...

1997a finkatze urtea izan zen Gaztelupeko Hotsak zigiluarentzat. 7 Eskale bizkaitar taldearen lehen disko arrakastatsuaren oihartzunak ezaguturik, haien bigarrena ekoizteko pronto agertzen dira soraluzatarrok: «

Eskale-kideen bigarren diskoa ez zen oso komertziala, baina bai oso polita. Harremanetan jarri ginen beraiekin eta adiskidetasun paregabea izan dugu harrez gero. Josu Zabala, Unai Iturriaga eta Igor Elortza koadrilakoak egin baititugu
».
Hauen ondotik, Lorelei talde eibartarra osatzen duten «Norton» Gorosabel eta Asier Serranoren berri izan omen zuten: «

1997ko Durango Azokarako disko bat ateratzeko asmoa zutela, eta nola ez, geronek hartu genuen beren disko `pop'lit horren ardura. Piztiak taldearen rock sendoa eta Arakajunen `cajun' estilo ganberroa diskoratu genituen ondoren
».
Urte berean, Rogelio Botanz –

Taller Canario
ko legazpiar-kanariarra– behin baino gehiagotan kantatzera azaltzen zen Gaztelupera, eta bere bost kantu maxi batean grabatzea eta argitaratzea erabaki zuten. Maxi honetan Hiru Trukukoek parte hartzen dute gainera.
Gipuzkoan izanagatik, Bizkaizko hitz hotsak entzuten dira Soraluzen. 1998a, Joseba Sarrionandiaren «Kiromantzia» testuan oinarritako «Dana lanbrotuta ikustot» ikuskizunaren urtea izan zen Gaztelupeko gazte hauentzat: «

Koldo Izagirre, Jose Luis Otamendi eta Iñigo Aranbarri poetak, Imanol, Jon Ander eta Haritz (Deabruak Teilatuetan) musikariak, Aintzane Astigarraga aktorea, Mattin eta Xabi Ubeda –marrazkilari eta argazkilaria–, Amaia eta Txabi Labaien soinu eta argi teknikariak ikuskizun horretan biltzea itzela izan zen guretzat, itzela!
». Ikuskizuna edo muntaiaren ekoizpenaz Gaztelupeko Hotsak elkartea arduratu zen, eta hiru hilabetetan Euskal Herrian barrena ikusgarri arrakastatsua izan ere.
Harrez gero ekoizturiko lanak ez dira ere nolanahikoak izan: «

`Apoaren edertasuna' Joseba Tapia eta Koldo Izagirreren lana maisu lana izan da. Gainera goi-mailako idazle eta musikari hauek elkartzea ohore handia izan da guretzat
». Mikel Urdangarinen «Badira hiru aste» diskoan luxuzko kolaboratzaileak bildu dituzte: Jonathan Bews, Pello Ramirez, Luis Camino, Josu Zabala... Euskal kantu tradizionala eta aire zeltiarrak biltzen dituen folk diskoa da. «

Aurtengo Bilboko jaietan Pablo Milanesekin kantatuko du Mikelek, ez ahantz!
» dioskute.
Bestalde, Bide Ertzean taldearen «Zure minari» lanean, Jose Luis Otamendiren hitzak eta Ubeda anaien doinuak tartekatzen dira,

pop akustiko-elektrikoa
ren agerpide. Su Ta Gar taldearen lan bat ontzen ari dira une honetan; argitaratu gabeko kantuak eta «Jotake» abestiaren bideoa egokitu dute CD-ROM euskarrian eta Madrilgo Tonky Blues Banden CDa ere kaleratu berri dute. Berako Petti kantari sendoaren lana berriz, kaleratu zorian dute, eta Lorelei taldearen bigarrena ere bidean omen dago.


PROFESIONALIK EZ ORDEA.

Asmo eta zehaztasun gabeko proiektua izan zen hura bidez bide mamituz joan da. Proiektu honen inguruan ari den lagun taldea haundia da eta izen denak hemen aipatzeko lekurik ez: «

`Dana lanbrotuta ikustot' edo aipatu ez dugun `Bakarrik bahago neguan...' eta horrelako muntaiek ideologikoki nahiz estetikoki agertzen dutenarekin bat gatoz. Profesionalik ez dago gurean, baina profesional lana betetzen duten asko daude: Amaia eta Txabi Labaien, Pablo Galarraga, Pablo Arroyo eta Garbiñe Ubeda, besteak beste. Bizibidea beste lanetan duen jendea da
»


Azkenak
Aroztegiko epaiketaren kronika (laugarren eguna)
Taldean erabakita, dena era baketsuan egin zutela esan dute auzipetuek

Ostegunean auzipetuek deklaratu dute, eta haien adierazpenetatik honakoa laburbildu liteke: Lekarozko plazan edo akanpadan biltzen ziren herritarrek taldean erabakitzen zuten zer egin; oro har, obren eremura joan eta makinen aurrean era pasiboan jarri.


2025-05-22 | ARGIA
Bizilagunekin plataformak ‘Donostia Tropikala’ festa egingo du maiatzaren 30ean

Ekimen honekin tonu alai eta ironikoan salatu nahi dute aldaketa klimatikoa eta turistifikazioa elkar elikatzen ari direla, eta horrek "gure hiria eta lurraldea merkatuaren logikaren esku uzten" dituela.


“Euskal Herrian berezko askapen prozesu bat badagoela konturatzeko balioko dute topaketek”

Burujabetzaren Aldeko Mugimenduak topaketak antolatu ditu larunbatean, Tafallan (Nafarroa). Egun osoko egitarau zabala antolatu dute, eta mugimendu horretako kide den José Javier Oses "Jotas"-ekin hitz egin du ARGIAk. Osesek azpimarratu du elkarteak Euskal Herri... [+]


2025-05-22 | ARGIA
Nafarroako D-PAI ereduan bideratu nahi diren aldaketak euskararen kaltetan doazela gaitzetsi du guraso talde batek

Erriberri, Tafalla, Gares, Sarriguren, Buztintxuri eta Noaingo ikastetxe publikoetako D-PAI ereduko guraso talde bat Nafarroako Hezkuntza batzordean egon da, 57/2024 foru aginduari jarraikiz, Hezkuntza Departamentuak bideratu nahi dituen aldaketak deitoratzeko. Euskarazko... [+]


2025-05-22 | dantzan.eus
80-90 urte bitarteko dantzariz osatutako euskal dantza taldea

Adina ez dela dantzan aritzeko oztopo agerian utzi dute Errenteria-Oreretako Beti Bizkor elkarteko euskal dantza taldeko kideek. Dantzaren onurak argi erakusten dituen testigantza esanguratsuak jaso ditu Ikerne Zaratek Oarsoaldeko Hitzan argitaratutako Adina ez dadin ekiteko... [+]


2025-05-22 | LAB sindikatua
67 urte betetzear zituen garraiolari bat hil da Irunen
LABek jakin duenez, herenegun, goizaldeko 6:30ean, TRANSDIPE S.L. enpresako S.S. garraiolaria hilik agertu zen Irunen, lanerako prestatzen ari zen kamioiaren aldamenean. Kamioia martxan zegoen, atea irekita eta zantzu guztien arabera, heriotza ez traumatiko baten aurrean gaude... [+]

Iratxe Sorzabalen aldeko epaiari helegitea aurkeztuko dio fiskalak

Espainiako Auzitegi Nazionaleko fiskalak kasazio helegitea aurkeztuko du Auzitegi Gorenean, Guardia Zibilak eragindako torturak onartu eta Sorzabal errugabetu zuen epaiaren aurka. Sorzabalek bere burua autoinkulpatu zuen gutuna torturen ondorioz idatzi zuela ebatzi zuen Auzitegi... [+]


2025-05-22 | ARGIA
90 kamioi baino ez dira sartu Gazan eta gosetea zabaltzen ari da

NBEk azaldu duenez, egunotan soilik 90 kamioi sartu ahal izan dira lurraldera oinarrizko elikagaiekin; beste 105 zain daude mugan. Gazako gobernuaren prentsa bulegoak emandako datuen arabera martxotik 326 pertsona hil dira elikagai eta botika faltagatik eta 300 abortu izan dira... [+]


40 minutu Iratxerekin

Historikoa izan da, Monarkia Espainiarreko epaitegi batek honako ebazpen hau onartu du: "Iratxe Sorzabal zaintzeaz arduratzen ziren funtzionarioek elektrodoak aplikatu zizkioten deklaratzera behartzeko, eta horrek zera dakar, haren oinarrizko giza eskubideak nabarmen... [+]


2025-05-22 | Gedar
Geldialdia AEBen eta Iranen arteko negoziazio nuklearretan, Israelek mehatxuak areagotzen dituen bitartean

Teheranek ez du baieztatu hurrengo elkarrizketa-saioan parte hartuko duen, Israelgo Estatuak Irango instalazio nuklearrei eraso egiteko mehatxuak egiten dituen bitartean.


2025-05-22 | Axier Lopez
Alemaniako Red.media hedabidea itxiarazi dute

ARGIAk aspaldi du harremana Alemaniako Red.media hedabidearekin, beren bideo batzuk topatuko ditu irakurleak ARGIAren webgunean. Baina haien aurkako jazarpen kanpaina baten ondorioz proiektua ixtea erabaki dute. Red-eko kideek arrazoiak publikoki azaldu dituzte eta artikulu... [+]


Aroztegiako epaiketaren kronika (hirugarren eguna)
Desobedientzia zibila kriminalizatzeko irudien bila

Asteazkenean lau foruzain, bi alkate ohi eta bi kazetari izan dira haien testigantzak ematen. Geroago, amaiera amaigabean, akusazio partikularraren 11 bideo eta albistegi ikusi eta itzuli dira gaztelerara: desobedientzia zibila begien aurrean. Oso luze joan da, luzeegi.


Itzali sistema, piztu alternatibak

Energia eta telekomunikazio burujabe eta iraunkorraren aldeko manifestu kolektiboa.


2025-05-21 | ARGIA
Migratzaileak beste herrialdeetara deportatzeko baldintzak malgutu nahi ditu Bruselak

Europako Batzordeak beste urrats bat eman nahi du migrazioaren kontrako politikak gogortzeko bidean: deportaturiko migratzaileek ez lukete zertan harreman zuzenik izan behar hirugarren herrialde "seguruak" deiturikoekin, hara kanporatuak izateko.


Eguneraketa berriak daude