LARRUAREN DISTIRA


1999ko maiatzaren 30an
Sasi-akaziaren lorealdi gozoaren ondoren nora-nora joanda ere intxusaren lore laruaren kiratsa aditzeko aukera berezia dugu aurtengoan. San Juan lilia deitzen zaio intxusaren loreari eta sekula ezagutu dudan lorealdi oparoena da, bai! maiatz honetakoa. Ea uda amaian eta udazken hasieran heltzen den fruituarena, sorgin-mahatsa, ere ugari-ugaria den.
Amona eta sorginek dioten mirespenaz kanpo intxusa (

Sambucus nigra
) landare baztertua da. Loreak izugarrizko kiratsa du baina aztikeriekin lotu izan da beti eta katuaren mugarrien barruan ia etxeero aurki daiteke. Mirakuluek baino erabilera ugariago dituzten sendagaiak egiten dituzte gure sorginek intxusarekin. Azal bikoitza du intxusaren egurrak. Barrukoa berdea distiratsua da eta gure larruazalaren edozein arazo konpondu eta diz-diz ederra berreskuratzeko erabiltzen den berarekin moldatutako ukendua nonahi ezaguna da. Hauxe izan daiteke euskaraz dituen izen mordoaren arrazoia. Nik ezagutzen ditudanak saguka, sabukitze, sauko, sauku, sauka, sakuta, sakute, sabuka, sabiko, saretsa, plausta, txotxika, txikutxa, intxusa, lintxusa, akaramailua, akamailua, akamelua, akamallua, ziorria eta zaminka. Azalaren hotzikara baino diz-diza garrantzitsuagoa da garai hauetan. Erakusketaren urte-sasoia iritsi da eta zuldar eta erreak garbitu eta sendatzeko ukendua eman potor-potor kalera irten aurretik. Hotzikararen gozamena aditu nahi duenak, udazkenean fruituarekin egindako dultzea edo mermelada dastatu, baina, kontuz! hitzik gabe gelditu


Azkenak
Koopfabrika
Kooperatiba eraldatzaileen harrobia

Olatukoopek beste hainbat eragilerekin batera garatu duen proiektu nagusienetako bat KoopFabrika da, ekintzailetza soziala bultzatzeko helburuz 2017an sorturiko programa, eta gaur egun oraindik martxan dagoena.

Hasiera batean, lehenengo ideia izan zen ekonomia... [+]


2024-05-12 | Nerea Menor
Ghayath Almadhoun
"Alemania nagusitasun zuriaren piramidearen gailurrean dago, eta lehen holokaustoa ukatu zutenek orain Nakba ukatzen dute"

Ghayath Almadhoun-ekin hitz egin dugu Alemaniako zentsura sistemikoaz eta horren ondorioez. Siriako Damaskon 1979an jaiotako poeta palestinarra, Suediara joan zen bizitzera eta egun Berlinen bizi da. Bere poesiak, ia 30 hizkuntzatan itzulia, maitasuna, tokialdatzea eta nortasuna... [+]


2024-05-12 | Estitxu Eizagirre
Amillubiren festa maiatzaren 11n
Lurra taupaka hasiko da

Urola ibaiaren meandroan, Zestoako Iraeta auzoan daude Amilibia baserria eta bere lur emankorrak: 5 hektarea baso eta 4 hektarea laborantza lur. Laborantza ekologikoa sustatzen duen Biolur elkarteak baserria eta lurra kolektibizatu nahi ditu Amillubi proiektuaren bidez... [+]


Pastoral bat Iruñearendako

Herri-antzerki forma bat da pastorala. Sujet edo protagonista bat (hildakoa) hautatu eta bere bizia bertsotan ematen duena. Kantua ere presente dago emanaldian. Taula zuzendaria, taula gainean arituko diren arizaleak eta musikariak aritzen dira pastorala ematen den egunean... [+]


'Ekonomia eraldatzailea(k)' liburua
Ekonomiaren adjektibo guztiak

10. urteurrena kari, Olatukoopek bi liburuxka atondu ditu eta labean ditu jadanik, ekonomia eraldatzailearen eta kooperatibagintzaren ingurukoak biak ala biak. Alde batetik, herri-kooperatiben inguruko eskuorri edo gida bat kaleratuko dute, herri kooperatiba bat zer den... [+]


Eguneraketa berriak daude