MIKEL & SAMU, EZERTAZ EZ DAMU


1999ko maiatzaren 09an
Zure babesik gabe independetzia ezinezkoa zaigu
Mercedes batek kontzesiona- rioko kristala txikitu du. Luis Iriondo aktorea autoa mugitzen ari zela beira jo eta behera bota du, kristoren zarata ateraz. Baina istripu bat izan da, eszena hori ez baitzegoen gidoian. Grabatzen ari diren 4. atal honetan, Iriondo kontzesionario bateko jabe susmagarria dugu. Samu eta Mikel ertzainak atzetik dabilzkio, bere tailerra autoen lapurreta estaltzeko erabiltzen duelakoan. Ostutako autoak berriro saltzen omen ditu pintura eta matrikula aldatuz. Baina Mikelentzat ez da hain xinplea izango, susmagarria bere osaba delako; izugarrizko dilema, beraz.


TXAKUR KATU.

Mikel ertzain akademikoa da, Arkautetik atera berria, legezalea, teorian babestu eta jerarkiak errespetatzen dituena. Lanean postuak igotzeko asmoa nabaritzen zaio, gainera. Samuel ikerkidea berriz, guztiz kontrakoa da, kalekumea eta zakur zaharra, eroskeria zale, informazioa lortzeko salatariak erabiltzen dituena. Mikelek ez ditu bere metodoak begi onez ikusiko, bien arteko lehia piztuz. 4. atalaren bigarren haria ere ez da nolanahikoa: ba omen dago fetitxista bat emakumezko arropak lapurtzen dabilena. Halaxe, identifikazio saio batean ertzain bat susmagarrien artean jarriko da; lekukoa ordea, nahastu egingo da, ertzainari delitua leporatuz.


AMATEURREN MAILA ALTUA.

Giro ona nabari da Bergarako grabaketan. Nahiz eta ikusleen harrera ikusi arte itxoin behar den, tankera ona hartzen zaio telesailari. Ez dezagun ahaztu, Eneko Olasagastiren lanek ez dutela inoiz porrot egin; orain arte, bederen. Horren haritik, Jose Ramon Soroiz eta Joseba Apaolazaren trebetasunaz landa, aktoreen artean aurpegi berri bat ezustekoa izan daiteke, tabernariaren alabarena egingo duen Maider Iabar kasu. Bestenaz, eskarmentu handiko aktore multzoa dago: Joxe Kruz Gurrutxaga, Maiken Beitia, Aitor Mazo (ertzain burua), Mireia Gabilondo, Ramon Agirre, Martxelo Rubio, Karlos Zabala, Itziar Lazkano (epailea) eta abar. Halaber, ehun pertsonatik gorako castinga egin ondoren, esku hartzen duten herriko aktore amateurrak maila altua ari dira ematen, hilobiratzailea, ebanista, baserriko morroia, salataria...


POLITIKA ZEHARKA.

Situazio komediatik ateratzeko irrika zuen Enekok.

«Genero poliziakoa orain arte jorratu gabe egon da ETBn. Atal bakoitzean kasua modu errealista batez planteatu eta argituko da; dena den, politika gaiak, kale borroka eta, zeharka baino ez dira ukituko. Badakit ETBk umore gehiago sartu nahi lukeela, baina zebait ezberdina egiteko garaia zela iruditzen zait».
Estiloa ere ezberdina izatea dute xede. Joseba Apaolaza urretxuarrak dioskunez:

«Hainbat kamerarekin egiten dugu lan. Tamalez, hemen gauzak askoz azkarrago egin behar dira. Baina tira; lehen atala montatua ikusteko aukera izan dugu eta itxuroso geratu da, offean Samuelen eta bion gogoeta umoretsuek lagunduta. Lehenengo honetan, mendi erdian, M. C. inizialak dituen gorpua agertzean, Samuel eta biok hilketa hori ikertzeari ekingo diogu. Kanpoaldean aritze horrek dinamismoa emango dio. Komisaldegi barruko dekoratua ere nahikoa berritzailea izango da».

TXANDAKA ZUZENTZEN.

Kanpoaldean grabatzeko Bergaran hiru egun ematen dituzte eta beste biak aldiz, Miramongo platoan (komisaldegia). Zuzendari lana hiru lagunen artean txandakatzen ari dira. Fernando Bernues eta Aitzpea Goenagak bosna atal zuzenduko dituzte, gainontzeko hirurak Olasagastik. Formula hau aski normala da telebistan; izan ere, kapitulu bat montatzen ari den bitartean, hurrengoa prestatu behar izaten da. Bestalde, Patxo Telleria gidoigile buru dutela, Teresa Calo, Edorta Jimenez eta Juan Agirrek jo eta su dihardute gidoiak garaiz amaitzeko. Orain arte, sei atal daude idatzita, eta uneotan hurrengo hirurak ari dira burutzen.


TELEBISTAKO AMARRUAK.

Lehen atala zuzendu ostean, orain laugarrenean murgildurik da Fernando Bernues. Arrakasta itzela lortzen ari den «El Florido Pensil» antzezlanaren egokitzaile eta zuzendariak telebistarako «Mira que Sois», «Jaun eta Jabe» eta «Maite»ko zenbait atal zuzendu ditu. Eneko alderdi teknikoaz arduratzen den bitartean, Bernuesek planteamendu narratiboa egiten du.

«Egia esanda, emaitzarekin pozik nago, narratiba aldetik berria, ezohikoa izango delako. Ia entsegurik egin gabe ari gara, gainera. Hori dela eta, biziki zaindu dugu castinga, aktoreak gero hutsik egin ez diezagun»
. Bere ustez, kontuan hartu beharreko osagai gehiago daude telebistan antzerkian baino, argia, planoa, soinua, koordinazioa dela; baina amarru gehiago ere bai irudikatu nahi ez dena estaltzeko.

«Horregatik telebista eta zinetik datorren aktore frankok kale egiten dute oholtza gainean, dena agerian dagoelako».

BAKOITZA BERE ERARA.

Euskalkien mugarri delako hautatu zuten Bergara istorioaren kokagune. Gipuzkoan egonda ere, bizkaieraz mintzatzen dira bertan. Alta bada, atal bakoitzean euskalki ezberdinak sartuko dira, ahalik eta sinesgarriena izan dadin. Arantzazu Loidi bertsolari izandakoak telesailaren euskara zuzentzaile lanetan dihardu.

«Euskalki mordoa entzun ahal izango da, pertsonaia bakoitza bere euskalkian; azpeitiarrak, arrasatearrak, Soroiz Goierriko doinuan, euskaldunberriak batuan, erdarakadak barne».
Bestalde, Loidiren irudiko telesailaren atal batzuk jatorriz erdaraz egonda, dexente nabaritzen da euskaratzean,

«txiste eta hitz joko asko galdu egiten baitira euskaraz. Beste hainbeste gertatuko litzateke testu bat euskaratik erdaratuko bagenu».

ERAKUNDEAK GALERAZITA.

Kalez jantzitako ertzainak eta txapelgorriak tartekatuko dira komisaldegian. Olasagastiren esanetan

«Ertzaintzari interesatzen zaio telesaila propaganda ez izatea, sinesgarria baizik. Alde horretatik, ezer ikusi gabe ere, armak, plakak, piloteroak, kaskoak, utzi dizkigute. Lehengo egunean egin genuen manifan azaltzeko kaskoak eta piloteroak erabili genituen. Orain arte gutaz fidatu dira. Ikusi beharko da atalak erakusten hasten garenean».
Zoritxarrez, erakundeekin ezin dute deus egin. Nahiz pertsonaia eta egoerak asmatutakoak izan, ezin dute erakunde bati eragingo dion fitsik ere egin

«hori da ETBk jarri duen baldintza. Guk, gure aldetik, ez diogu errealitateari muzin egin nahi. Tirabira hori daukagu, kasuak errealitatean oinarritu daitezen»

Azkenak
Iturengo arotza eta arte birziklatua

Ituren (Nafarroa), 1777. Erramun Joakin Sunbil (1755-1821) arotza Donamariako Joana Mari Ezpondarekin ezkondu zen. Ia 40 urte eman zituzten ezkonduta, Joana Mari 1806an hil zen arte. Eta tarte luze horretan, noizbait, Iturengo arotzak santu baten kobrezko estatua urtu omen zuen... [+]


2025-07-25 | Julen Orbea
Bilbon euskara jira ta Bira

Euskara badago Bilbon, baina non? Eta zertarako? Nork sortzen du euskarazko kultura, eta nork sostengatzen? Galdera horien aurrean, udalaren azken urteetako erabakiei begira, argiago ikusten da euskara eta kultura bizirik nahi ditugunontzat kezkagarriak diren erabakiak hartu... [+]


Honezkero, hemen dago beherakada

Antropologo eta ingeniaria den Yayo Herrerok dioen bezala, datu bat da. Horren jatorria ulertzeko erraza den baieztapen xume batean laburbil daiteke: Lurra agortzen ari da.

Gaia konplexua da. Ikuspegi asko daude, interesak gurutzatzen dira, informazioa desinformazioarekin... [+]


2025-07-25 | Ana Morales
Esan barik ez doalako

Sasijakintsua, jakineza eta franco txikia: horiexek dira aurrekoan Gotzon Lobera jaunak, Bilboko kale batzuen izenak aldatzeko ekimenaren kariaz, Deia egunkarian zuzendu dizkidan epitetoak. Ez du nire izena aipatu, egia, baina neu izan naizenez urte eta erdi luzeko borrokan... [+]


Gizon heterosexualak eta literatura feminista: hausnarketa bat

Hasieratik argi utzi nahiko nuke ez naizela inolaz ere feminismoan, sexu- eta genero-teorietan ezta LGTBIQ+ komunitatearekin lotutako gaietan aditua. Gizon txuri heterosexual bat naiz, ezkertiarra esan dezagun, bere burua feministatzat hartzen duena (edo feministen aliatua,... [+]


Auzolanean ikastola eraiki!

Goizaldeko lehenengo eguzki-izpiekin batera zabaldu ditu ateak Kirikiño Ikastolak. Zapatua da, auzolan eguna. Parte-hartze batzordeko arduradunak irrintzia egin eta lanera bideratu ditu bertaratu diren ehundik gora partaide: “Hemen erronkak denonak dira! Aurrera,... [+]


Amasa-Villabonako EH Bilduri erantzuna

Amasa-Villabonako EH Bilduk argitaratutako idatziaren harira, hainbat adierazpen egin nahiko genituzke. Lehenik eta behin, argi utzi nahi dugu larrialdi klimatikoari aurre egitearen urgentzia ukaezina dela, eta horregatik, krisi honekiko dugun kezkagatik beragatik jartzen dugula... [+]


Irunen eskuin muturreko “auzo patruilak” sortu dituztela salatu dute

Hainbat talde "neonazik" azkenaldian Irunen zabaltzen ari dituzten mezuak salatu dituzte asteazkenean Harrera Sareak eta hainbat kolektibok herrian. Eskuin muturreko "auzo patruilak" antolatzen ari direla salatu dute, eta hauek jendearen jatorriaren arabera... [+]


Udal legearen kontrako epai euskarafoboa
Euskararen aurkako erasoa salatu dute 200 alkate eta udal ordezkarik, eta hizkuntza bultzatzeko konpromisoa berretsi

Euskalgintzaren Kontseiluak deituta, Espainiako Auzitegi Gorenak joan den astean ebatzitako sententzia salatzeko prentsaurreko bateratua egin dute Bilbon. Sententzia "euskal gizartearen eta euskal erakundeen borondate demokratikoaren aurkako eraso zuzena" dela... [+]


Alonsotegiko Udalari dirua itzultzeko eskatu dio Bizkaiko Aldundiak, iruzurra egin zenetik hamairu urtera

Egun EH Bilduren esku dagoen udalak ia milioi bat euro itzuli beharko lioke foru erakundeari, duela hamairu urte, EAJ agintean zenean, diru-laguntza bat ez zelako behar bezala erabili, baizik eta iruzurra egiteko, EAEko Justizia Auzitegi Nagusiak berretsi duenez. Eskaerak erabat... [+]


Ertzaintzaren 300 BMW ibilgailuen erosketan irregulartasun posibleak salatu zituen barne txosten batek

Eusko Jaurlaritzako Ogasuneko Kontrol Ekonomikoko Bulegoak barne txosten bat egin zuen Ertzaintzak jaso dituen 300 BMWen esleipen kontratuaren hainbat baldintza kritikatzeko. Ezarritako baldintzak zehatzegiak eta murriztaileegiak zirela salatu du ogasunak, eta horrek enpresa... [+]


Txosnetako “beto politikoaren” aurkako GKSren kanpaldiaren kontra oldartu eta lau pertsona atxilotu ditu Poliziak Gasteizen

Bi aste barru hasiko diren hiriko jaietan txosna jartzen utzi ez dietela salatzeko kanpaldia egin nahi zuten Gasteizko GKSk eta Etxebizitza Sindikatu Sozialistak, Andre Maria Zuriaren plazan. 20:30ak aldera, ertzainak oldartu egin dira kanpaldian zeudenen aurka, eta bi... [+]


Lotsa sentitzen dut giza generoko kide izateagatik

Milaka pertsonak modu aktiboan parte hartu dute, eta hala jarraitzen dute, XXI. mendeko holokausto telebisatu handienaren aurka protestatzeko, eta pertsona horiei errespetu eta miresmen handiena zor diet. Baina, gizateriaren zoritxarrerako, askoz gehiago dira, egoerarekin... [+]


2025-07-24 | Nicolas Goñi
Europan, oraingo sinplifikazioaren izenean, biharko bizitzak kaltetuko dira

Jarduera ekonomikoak sinplifikatzeko eta lehiakortasuna indartzeko aitzakiarekin, Europa mailan baita Europar Batasuneko hainbat estatutan ere, klima, ingurunea eta giza osasuna kaltetuko dituzten legeak biderkatzen ari dira 2024tik, askotan interes pribatuen lobbyen eraginpean... [+]


Eguneraketa berriak daude