EREDU ERDALDUNAK HAURRAK EUSKALDUNDUKO OTE DITU?
aurre egingo dieten hedabide independenteak
euskarazko testu errazak eta eguneroko ahozko mezuak ondo ulertzea
ikaslea gaitzea eguneroko gai arruntei buruz aritzeko
Hezkuntza sailaren arabera, horiek guztiak ez dira bete eta porrotaren aurrean proposamen bi luzatu dituzte: alde batetik, A ereduko taldeak bikoiztu edo zatitzea, hots, talde bakoitzeko ikasle kopurua murriztea; bestetik, eredu horretako irakasgairen bat euskaraz eskaintzea, beti ere, oinarrizko jotzen diren irakasgaietan gaztelerazko eskolak mantenduz.
Neurri edo doikuntza horiek 3 eta 16 urte bitarteko eskolatze-aldian ikaslego elebiduna lortzea ahalbidetuko luketelakoan dago kontseilaria eta, era berean, horrek Batxilergoan esperientzia hizkuntzanitza abian jartzeko aukera ekarriko luke.
Teknikari talde batek proposamenak zehazten dihardu, baina dagoeneko finkaturik dago ekimenaren abiapuntua: heldu den irailean, datorren ikasturtearen hasieran, beraz, borondatezko programa pilotuari hasiera emango zaio.
Oraingoz, Jaurlaritzak desagertaraztea baino, eredu ia guztiz erdalduna moldatzearen alde egin du. Dena den, erabaki instituzionalik gabe ere, eta EAEn bederen –Nafarroako eta Iparraldeko egoera oso bestelakoa da–, A eredua desagertze bidean izan daitekela pentsatzea zilegi da. Datuek behintzat joera hori islatzen dute. Modu honetan, EAEko sare publikoan 98-99 ikasturtean haurren % 71,8k aukeratu du D eredua, % 23k B eredua eta % 7k soilik A eredua. Datuok duela 18 urteko kopuruekin alderatuz gero, eredu honen bilakaera garbia da: orduan, EAEko ikasleriaren % 60,68k A eredua aukeratu zuen (D eredua % 12,16k). DBHn ere A ereduak dagoeneko bere nagusitasuna galdu du D eredu euskaldunaren alde.
Sare pribatuan aldeak ez dira hain handiak, A ereduak hiru urteko haurren matrikulaketen % 24 lortu baitu eta DBHn eredu zabalduena izaten jarraitzen baitu. Baina kasu honetan ere, beste bi ereduak gailendu egin zaizkio eskolan hasi behar duten haurren kopuruan eta beheranzko joera erakusten du garbi.
Kopuruak behera eta euskalduntzean emaitza positiborik ez. Eta hala ere, Oliverik aurkeztutako neurriak PP eta PSOEko ordezkarien erreakzioak ekarri ditu. Hezkuntza gaietan PPko bozeramale den Iñaki Oiarzabalek bere alderdiaren kezka agertu eta A ereduen aurkako kanpainak onartu izana leporatu dio Jaurlaritzari. Gurasoen aukera eskubidea defendatzeko orduan Oliveri ahul agertu dela ere salatu du.
Gurasoen eskubideak ere erabili ditu PSE-EEko Isabel Celaá-k bere alderdiaren kezka agertzeko: «
A ereduko ikasleak euskara jakitea nahi dugu, baina hor dago, era berean, gurasoak eredu hori aukeratzeko duten eskubidea
hezkuntzaren ingurukoak baino, politikoak
Datuak hor dira eta ondorio garbi batera eramaten dute: Euskal Autonomia Erkidegoko gurasoen gehiengoak euren haurrak euskaldunak izatea nahi du –euskaldunduz gero elebitasuna bermaturik dagoela kontuan harturik–. Baina, askok B ereduak haurrak ganoraz euskalduntzen dituenik zalantzan jartzen duenean, Oliverik proposaturiko A eredu `berri' honek lortuko al ditu gutxieneko helburuak?
Nafarroan zein Iparraldean, eredu euskaldunak goruntz doazen heinean, erdaldunek behera egiten dute, noski. Kopuruak, ordea, urrun daude EAEn ematen direnetatik eta eredu erdaldunen nagusitasunak hor dirau.
Iparraldean, hizkuntza ofizialtasuna onartu gabean, euskararik gabeko eredua nagusi da oraindik. Seaskako ikasle kopuruak gora egin du emeki eta eskola publikoetan, D eredurik ezean, eredu elebiduna hedatzen ari da. Eskola pribatu eta katolikoetan ere B ereduak gora egin du. Gorako abiadura apala izanik, batzuen eta besteen hizkuntz eskubideen arteko desberdintasunak kontuan hartuz, joera itxaropentsua da askorentzat.
Nafarroan, ohikoa denez, egoera asko aldatzen da zonalde batetik bestera. Zonalde misto eta ez euskaldunean gainera A-B-D letra sortari G gehitu behar zaio –gaztelera hutsezko eredua–. Zonalde euskaldunean A ereduak ikasleen % 13 hartzen du, duela 10 urteko batez bestekoaren erdia (D ereduak % 84 biltzen du egun). Zonalde mistoan D ereduak gora egin badu, A ereduak are nabarmenago (% 9,6tik % 23ra). Berdin gertatzen da zonalde ez-euskaldunean (% 9,5etik % 36ra). Igoera hori, ordea, bi zonaldeotan oraindik ere nagusi den G ereduaren beherakada nabarmenari zor dio A ereduak
Oraindik ez dago garbi noiz arte eutsiko dion bere erabakiari Pedro Sánchez Espainiako Gobernuko lehendakariak, baina korapilo handi samarra sortzen ari da NATOren barruan, honek aurrekontu militarra %5era igotzea arbuiatu ondoren.
Espainiako Gobernua osatzen duten PSOEren eta Sumar alderdien arteko koalizioak aurkeztutako lege proposamena onartu dute Kongresuan ostegun goizean, frankismoaren apologia egiten duen edozein erakunde debekatuko edo legez kanpo utziko lukeena
Ostiral goizaldean emakume bat eta bere semea etxegabetu dituzte Iruñeko Alde Zaharreko Jarauta kaleko 82. zenbakian. Espainiako Poliziaren laguntzarekin, epaitegiko segizio judiziala etxebizitzan sartu eta eta bizilagunak kanporatu dituzte.
Bero boladak ohikoagoak eta luzeagoak dira, azken bi mendeetan 20 zentimetrotan igo da itsas maila eta EAEko bataz besteko tenperatura 0,3 ºC igo da hamarkada bakoitzean.
Eguzki elkarte ekologistak salatu du Donostiako parkean gertatutakoa. Parkean bizi diren hainbat paumari lumak erauzi dizkiote, odoletan utzita. Beraz, erasoa izan dela ondorioztatu dute eta ez dela hegaztien lumaberritze prozesu naturala izan. Eguzki
Algortako Larrañazubi inguruan dago kanpalekua, eta Getxoko Udaltzainek hori husteari ekin diote ostegun goizean. Alkateak adierazi du han bizi ziren pertsonen "segurtasuna" bermatzeko eta "ingurune natural hori zaintzeko" desegin dutela. Getxoko EH Bilduren... [+]
Zizur Nagusiko institutu batean 41 pertsona grabatu zituen eta haietako 30 bere ikasleak ziren. Argazki batzuk sare sozialak erabilita lortzen zituen eta adimen artifizialarekin aldaketak egiten zituen.
Beasaingo enpresaren akzioen %3ren jabe da Eusko Jaurlaritza, eta adierazi du CAFek nazioarteko legedia errespetatzen duela. BDZ Euskal Herriak gogorarazi dio gobernuak derrigortuta daudela okupazioa bultzatzen duten proiektuen aurka egitera.
Maiatzaren 5ean “Lo Vimos en Irun” WhatsApp taldea sortu zenetik, 700 lagun baina gehiago bildu dira larunbatetan patruilak antolatzen dituen taldera. “Segurtasuna bermatzeko” eta “delituak prebenitzeko” aitzakien gibelean, gorrotoaren haztegi... [+]
Egoitza nagusia Basaurin duen enpresak IMI Systemi egin dio bidalketa. Armagintzan bakarrik aritzen da Israelgo Estatuko konpainia hori.
EAEko Justizia Auzitegi Nagusiak ezetza eman zion ABRA Arabako Errioxako Upategien Elkarteak bultzatutako sor-markari. Elkarteak helegitea jarri zion ebazpenari, eta orain Espainiako Auzitegi Gorenak ezetza berretsi du.
Ikastola 2013an sortu zuten eta ondoko urtean jarri zuten prefabrikatu bat herriko etxearen lursail batean bertatik bideratzeko ikaskuntza. 2022an eraikin sendo bat eraikitzeko proiektua aurkeztu zuten, baina herriko kontseiluak ez zuen horrelakorik onartu. Gatazka gogorra egon... [+]