«GAUZAK ESATEA EZ DA ASKI, ERA POLITENA BILATU BEHAR DA»
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Liburuan bi gertaera dituzu hizpide: batetik, 1930 hondarrean Jacan errepublika espainolaren alde izaniko altxamendua; bestetik, Kandido Labaka fraideak 1960 inguruan Francori egin beharreko bisita. Kandido Labaka ez ei da fikziozko pertsonaia...
La familia de Pascual Duarte
Benetan hala izan zela jakin ezean, kontakizuna ez dela sinesgarria esango luke norbaitek: errepublikaren alde altxatzen den gazte aurrerakoia gero fraide sartuta...
Dokumentazio-lan sendoa egin duzula antzeman daiteke.
Creación
Biografia bat baino zerbait gehiago egin gura izan duzu, beraz.
«Leialtasuna, esan zidan, barrueneko zerbait dela, kanpora azalduz gero, erakutsiaren erakutsiz urtzeko arriskua duena».
«Zerk justifikatzen du tipo hori Francorengana joatea? Zerk justifikatzen du egin zituen lanak egitea?».
Leialtasunari buruzko gogoetaz gain, izenburuak laburbiltzen duen dilema (pausoa noiz luzatu) da nobelaren ardatz nagusi: une bakoitzean zein dinamika komeni den jakitea, alegia...
Liburuan Jacako altxaldikoek porrot egiten dute, euren erromantizismo eta guzti, eta urteak beranduago, Frai Kandidok pausoa luzatzeko modu sotilagoak hobesten ditu. Bigarren irakurketaren bat izan dezake horrek?
Bi plano nagusi daude: Labaka sarjentuarena (1930eko kontuak) eta Frai Kandidorena (1960ko kontuak). Liburuak aurrera egin ahala plano bakoitzari atal bat dagokio, baina hasieran aurretiaz inor ohartarazi barik egiten duzu jauzi plano batetik bestera...
Jacakoak hirugarren pertsonan kontatzen dituzu, eta lehenengo pertsona polifonikoan komentukoak. Horrez gain, militarren hizkera eta fraideena ere desberdinak dira. Erregistro aldaketa ugari egin behar izan duzu...
Atzera-aurrerak konstanteak dira liburuan. Zuk zeuk dena segidan idatzi zenuen ala 1930ekoak lehenik eta 60ko hamarkadakoak gero, ondoren biak tartekatuz?
Joskerari dagokionez, aditza aurrera botatzeko joera dago esaldi askotan.
Gauzak ohi ez bezala adierazteko ahalegina («trikutu egin zen erantzunaren zain», adibidez) nabari da nobelan.
«Zerua goibel zegoen, eta euria hastear zegoen»
«Zerua goibel zegoen, hustu-larri»
Historiaren korapiloa ez da azken unera arte askatzen...
Zuk zeuk argi zeneukan horrela amaitu behar zela liburua ala idazlanean aurrera egin ahala bururatu zitzaizun irtenbidea?
«Mikrofono aurrekoak barkazioa duen bezala (bat-batean delako), idaztea jada aukera bat da, eta terreno irristakorragoa da (...)».
Idatzaldiaren osteko sindromepean zaude egun ala baduzu beste asmoren bat aurrera begira?
Europa barruan hegaldiak hartzea trenez bidaiatzea baino 26 aldiz merkeagoa izan daiteke, 31 herrialdetako 142 ibilbidetan oinarritutako Greenpeaceren ikerketa baten arabera. Hegaldien zerga pribilegioei egotzi die desparekotasuna, eta trenbidea merketzeko neurriak eskatu ditu.
Israel Gazan egiten ari den genozidioaren aurkako mezuak adierazteagatik mota askotako errepresioa jasan du Irlandako Kneecap musika taldeak: Liam Óg Ó hAnnaidh kidea asteazkenean epaitu zuten, Londresen emandako kontzertu batean Hezbollah miliziaren bandera... [+]
ELA, LAB, ESK, Steilas, Hiru eta Etxalde sindikatuek aurkeztu dituzte Herri Ekimen Legegilearen sinadurak Eusko Legebiltzarrean. Orain pilota alderdien teilatuan dagoela esan dute, eta herritarren borondatea kontuan izatea eskatu diete.
Israelgo armadaren barne agiri batean agertzen diren datuek diote Gazan hil dituzten sei palestinarretatik bost zibilak direla, azken hamarkadetan aurrekaririk ez duen sarraskia izanik. Israelgo zerbitzu sekretuek maiatzean zioten armadak Hamaseko eta Jihad Islamikoko 8.900... [+]
Bilboko Konpartsek elkarretaratze jendetsua egin dute Arriaga Antzokiren aurrean azken egunetako eraso sexisten aurka egiteko. Konpartsek adierazi duten arabera, erasoak kopuruz eta intentsitatez handitu dira. Aste Nagusiaz gozatzera gonbidatu dituzte herritarrak, eta... [+]
Youssef Al-Zuq munduko preso gazteena izandakoaren bizitza Gazako zigor zikloaren ikur da. Al-Zug 2008an jaio zen kartzelan, ama atxilotu eta epaiketarik gabe espetxeratu ondoren. Uztailaren 12an hil zuten Israelen bonbardaketa batean.
Abuztua heldu zaigu, irakurle. Oporretan zaude eta zuretzako denbora gehiago daukazu? Edo agian ez daukazu denborarik, oporrak planez bete dituzulako? Edozein modutan, kontuz! Egungo bizimoduaren psikologizazioak edonon sailkatzen ditu sindrome berriak, eta oporraldiak ez daude... [+]
Durangoko Ernaik salatu du Txiki eta Otaegiren muralaren kontrako erasoa. Ostegun arratsaldean murala berregiteko dei egin dute.
Turingia estatuko Auzitegi Gorenak ebatzi du Buchenwald konzentrazio esparruko memorialak eskubidea duela kufija daraman edonori sarbidea ukatzeko, "judutar ugariren segurtasuna" arriskuan jarri baitezake.
.jpg)
Mexikoko mugako hesia beltzez margotu du AEBetako Gobernuak. Lehenengo brotxakadak ematera bertaratu da Segurtasun Nazionaleko idazkaria bera, Kristi Noem. Neurri horren bidez, hesiaren tenperatura igo nahi dute, eta horrela migratzaileen pasabidea zailtzeko.
Garmendi mendi gidaritza zerbitzuaren bitartez zeharkaldi eta ateraldiak antolatzen ditu Ibai Iturriak. Argitara eman diren datuekin kezkatuta, mendian "kontzientziaz eta arduraz" jokatzearen beharra azpimarratu du.
Ez kobratzea, nagusiaren senideen etxeak garbitu behar izatea, lantokian lo egin behar izatea, irainak... Luxuzko jatetxeko esklabotza-baldintzen lekukotzak argitara ateratzen jarraitzen dute Urola Kostan.
Erakunde palestinarrak astelehenean jakinarazi zuen ohar batean Egiptoko eta Qatarreko bitartekariek proposatutako su-eten akordioa ontzat jo duela. Israelgo armadak, ordea, dagoeneko inguratuta dauka Gaza hiria, eta han dauden palestinarrei urriaren 7ra arteko epea eman die... [+]