Esan dugu dagoeneko lau euskal langileetatik batek baino ez duela INEMetik langabezi saririk jasotzen –kontribuzio eta laguntza sariak, denak harturik–. Horrek inolako diru laguntzarik jasotzen ez duen 140.000 pertsona dagoela esan nahi du. Nola bizi daitezke? Familiek ondo asko dakite zer gertatzen den etxe bakoitzean. Baztertze eta marjinazio soziala ez dira asmakeria hutsa, errealitate gordina baizik. INEMetiko laguntza jasotzeko eskubiderik ez dutenak dira, hain zuzen ere, horren behar handiena dutenak. Jende horrentzat mauka ederra litzateke 52 urtetik gorako langabetuek –15 urtetan zehar Gizarte Segurantzan kotizatu ondoren– duten 51.000 (2.040 libera, 307 euro) pezetako laguntza eskasa jasotzea. Langabezian ere, mailak eta mailak daude.
Irakurleak langabetu hauek jasotzen duten diruaren berri izan dezan, hona hemen gutxi gorabeherako zenbateko batzuk. Langabezian dauden langileek, Gizarte Segurantzan behar adina kotizatu baldin badute, hileko 80.000 eta 120.000 pezeta arteko batez bestekoa jasotzen dute bi urtetan, aparteko ordainsaririk gabe. Bi urte horiek amaitutakoan, ez dute zentimorik ere jasotzen. 45 urtetik gorako langabetuek langabezi sariaren luzapena lor dezakete baldin eta Gizarte Segurantzan 15 urtez kotizatu badute gutxienez. 15 urtez baino gehiago kotizatu duten 52 urtetik gorakoek, INEMek berak urtero kontrolatzen dituen errenta jakin batzuetatik beste inolako irabazirik ez izatekotan, hileko 51.000 pezetako langabezi sari zehaztugabea jasotzeko eskubidea dute erretiro adinera heldu arte eta aparteko ordainsaririk gabe. Honako laguntza hau KPIaren igoeraren arabera berrikusten da urtez urte, baina igoera hori hain txikia izanik, ez dago gehiegi handitzerik

Enplegurako Institutu Nazionalak, INEMek, 1,6 bilioi pezetako (64.000 milioi libera, 9.638 milioi euro) diru-sarrera izango du aurten langabezi kotizazioak direla-eta. Horietatik 1,33 bilioi langabezi sarietara bideratuko ditu. Superavit garrantzitsua izan arren, 826.000 langabetuk, horietako 186.900 Hego Euskal Herrikoak, inolako diru laguntzarik ez izateko aurreikuspena egin du Espainiako Gobernuko Lan Ministerioak.
Horrela banatuko dira langabezi estaldurara bideraturiko 1,3 bilioi pezeta horiek: 615.406 milioi, lanean ziharduten bitartean kotizatu izan dutenei kontribuzio saria ordaintzeko; 252.986 milioi, Gizarte Segurantzari langabetu horien kuotak ordaintzeko; 287.917 milioi, 45 edo 52 urtetik gorako langabetuak izanik, gutxienez 15 urtez kotizatu dutenen langabezi saria ordaintzeko; 51.048 milioi, Gizarte Segurantzari horien gutxieneko kuotak ordaintzeko; eta azkenik 128.961 milioi, nekazal enplegu saria ordaintzeko.
Langabezi sarien superavitari dagokionez, politika aktiboetara zuzenduko da, kontratu iraunkorren enpresa-kuotetako hobarietara hain zuzen ere, Lan Ministerioaren arabera 290.000 milioi pezeta izango direlarik. Lan Ministerioaren esanetan, 1997ko lan erreformaren baitako 570.000 lan kontratu iraunkor lortzea espero da hobari hauei esker, orotara 850.000-900.000 behin betiko kontratuen lorpena aurreikusiz.
Familia bere gain duten, 45 urtetik gorakoak diren edota prestakuntza baxua duten iraupen luzeko langabetuei nolabaiteko babesa eskaintzeko asmoz, Lan Ministerioak enplegu tailerrak sortzeko nahia agertu du. Tailer hauetan lanbide prestakuntza jasoko dute eta baita bekak ere. Beken zenbatekoa dagokion ikastaro eta ogibiderako hitzarturik dagoenaren araberakoa izango da. Neurri honek gutxienez urte betez hileko ordainsaria jasoko duten 12.000 langabetu hartuko ditu Espainia osoan. Egitasmo hau kontuan izanik, INEMeko 1999ko Aurrekontu Orokorrak 64.100 milioi pezeta bideratu ditu.
Sindikatuek ordea, lehen aipaturiko INEMeko superavita ikusirik, neurri hori Espainian egoera beretsuan diren –langabezian bi urte baino gehiago, familia bere gain harturik, prestakuntza baxua eta 45 urtetik gorakoak– beste 250.000 pertsonarengana ere hedatzeko eskatu dute.
Datu ofizialen arabera, une honetan INEMetik kontribuzio saria jasotzen duten 446.264 pertsona daude Espainian, Gizarte Segurantzan kotizatu dutenak alegia. Beste 435.265 pertsonek ere jasotzen dute dirua INEMetik, kotizatu izan arren horretarako epeak agortu bazaizkie ere. Kasu hauetan eta familien beharrak gorabehera, INEMek estaldura epea luzatzen du, laguntza sari bihurtzen baitira orduan