PITILLASEKO AINTZIRA


1999ko urtarrilaren 31n
Zure babesik gabe independetzia ezinezkoa zaigu
Pitillas herria Iruñetik 50 km-tara dago, Erriberritik hurbil; Nafarroa erdialdeko udalerrietariko bat da. Lehenengo berriak XI. mendetik honakoak ditugu. Bat aipatzearren, Sabasan urmaelean Nafarroako erregeak hara joaten ziren ehizera, ehizatoki modura baitzuten urmaela. Eraikinen artean, aipatzekoak dira eraikuntza zibileko jauregiak, udaletxea eta eliza. Aste honetako ibilbidea elizaren aurreko enparantzatik abiatzen da.
Elizatik errepidera jaitsiko gara eta bertan frontoitik eskuinerantz hartuko dugu, Santacararako norabidean. Azken etxeetara iristen garenean, ezkerretara hartuko dugu errepidea, Santo Domingo kaletik abiatu eta pistari jarraituko diogu. Tontortxo batean dagoen Santa Anaren baselizara arte segiko dugu. Eraikin hau harrigarria gerta dakiguke, bertan XVI. mendeko eraikinaren aztarnak ikus genitzakeelako, horien artean hilerri zaharra agerian da. Pistatik aurrera, hainbat eskorta, bertako abereentzat osatutako eraikin multzoak, ezagutuko ditugu. Arkitektura tradizionaleko elementu ederrak dira; arkuak dituzte eta egoitza desberdinetan daude banatuta.
(1,4 km). Eskuinetik jo behar dugu "La Matea" eskorta edo abere etxera arte, han bide gurutze bat aurkituko dugu (3,6 km). Ezkerretik hartuz begibistan den mendixkara igo gaitezke eta han Santo Domingoko baseliza bisitatu. Gain honetatik aintzira osoaren hedadura eta Uxueko mendilerroa arras ongi begiztatu daitezke. Eraikin honek badu bere xarma, herriko estilokoa izanik, harri bakarrez osatutako leiho zahar bat dauka ate ondoan, apika Erromaniko aurreko garaikoa. Lurrean antzinako eraikin baten horma, leihoa baino zaharragoa oraindik, ulergarria leku estrategikoa izanik eta hurbil dagoen Santacarako aztarnategi erromatarrak kontuan izanik. Aurreko bidegurutzera itzuli eta eskuineko pista utzi, zuzen jarraituz mendizerrarantz. Malda ez da gogorra, gainera mendate bakarra da, berez aldapa lasai igotzeko modukoa dugu.
(9,9 km). Aurrean dugun hezia eta pista utzi eta ezkerretik, baztertzen den lurrezko bidea jarraitu. Hemendik aurrera euria egin badu lokatza izanen dugu nagusi eta gure bidea zerbait zailduko du, baina pista jarraituz gero ez dago galtzerik. Ibilbidearen atal honetan zuhaiskak nabarmenduko dira, baita zenbait etxola eta eskorta ere. Horietariko bat Santacara Muru da.
(14,6 km). Uxue Murillo errepidera iristsiko gara eta eskuinetik jarraituz La Blanca erromaniko baselizara helduko gara. Eraikin honen ataria polita da oso, eta gainera askaltokia aproposa da, are gehiago bertatik dauden bistak kontuan harturik.
(16,7 km). Eskuinaldera hartuz, errepidetik alde egingo dugu lurrezko pista batean sartuz. Ondoren, urmael bat gaindituko dugu eta arretaz ibili gune honetan, (17,8 km), abelbide batean portlandeko ikur batetik eskuinera desbideratu beharra dago-eta. Bada beste aukera bat ere, jarraitu zuzen Vigas mendira arte eta hango erpin geodesikoa bisitatu. Gero berriz itzuli. Hemendik aurrera jaitsiera galanta dugu, kontuz ibili, bidea irregularra da-eta. Bukaeran eraikin batzuk agertzen dira bide gurutze baten ondoan (20,7 km). Handik eskuinera zuzendu.
Hurrengo ibilbide zatia ez dago oso argi eta beraz jarraitu aholkuak. (21,2 km). Utzi pista eta ezkerretik sakanerantz jo, geroago beste bidegurutze bat daukagu, hartu ezkerretik baina kontuz metro gutxi barru eskuineko bideari heldu behar zaio-eta. Utzi kotxeentzako eskuineko bidea (21,8 km). Hemendik Mostrakas sakanean barneratuko gara (22,4 km), pixka batean gora segi eta gero laga ezkerretik, handik harrobi baten aztarnak ikusiko ditugu. Zuzen, (23,2 km) zoru hobeagoko pistara arte jarraitu, ezkerrerantz behera doanean. (24,4 km). Bidebanatzean eskuinetik behera hartu Picaran eskortara arte (25,3 km) eta han ezkerretik, zuzen Erreserba Naturalerarte. Bisita hesiaren inguruko bideetatik eginen dugu presara arte eta hegazti behatokira arte. Bisitatu eta gero heldu bideari eta (34 km) utzi hesia eta ezkerreko pistatik, lehenengo bidegurutzea eskuinera, zuzen Pitillas herrirarte

Azkenak
EIRE euskal unibertsitate-irakasleen elkartearen amaiera

Erakundeek, beren helburua bete ondoren ere, bizirik irauteko ahalegina egiten dute, Max Weber-ek zioen modura. Baina porrotaren kontzeptuaren eremutik haratago joan eta jakinduria eta ausardia behar dira elkarte bat amaitzeko, Alan Badiou gogoratuz.

Euskal Herrian ere... [+]


2025-07-14 | Rober Gutiérrez
25 urteko bidaia

Sortze beretik proiektu batekiko lotura profesionala egon denean eta atxikimendu emozionala hain handia denean, zaila izaten da berari buruz hitz egitea. Bai Euskarari ziurtagiriak 25 urte bete ditu, eta bizi izandako oroitzapenak eta esperientziak metatzen zaizkit oroimenean... [+]


Etorkinen aurkako “ehiza-gau” antolatuak egin dituzte Espainiako herri batean, inpunitate osoz

Hainbat gauez jarraian, gorrotoa eta arrazakeria hedatu eta "etorkinen aurkako ehiza" egin dute Murtziako herri batean, "Espainia garbitzeko". Kolektibo antiarrazistek ultraeskuinaren inpunitatea salatu dute.


Desazkunde turistikoaren aldeko Euskal Herriko topaketak egingo dituzte Donostian

BiziLagunEkin plataformak desazkunde turistikoaren aldeko Euskal Herriko topaketak egingo ditu Donostian, elkar ezagutzea, esperientziak partekatzea eta gogoeta kolektiboa egitea helburu. Egitarauaren xehetasunak datozen asteetan jakinaraziko dituzte.


Bi pertsona atxilotu dituzte Ordizian, ertzainak zauritzea leporatuta

Eusko Jaurlaritzako Segurtasun Sailaren arabera, hainbat pertsonen arteko borroka bat zela eta bertaratu dira larunbat gauean ertzainak Ordiziara (Gipuzkoa), eta liskarrak izan dira. Bi ertzain ospitaleratu dituzte: bat lepauztaia apurtuta eta masailean ukabilkada bat jasota;... [+]


Mugak Zabalduz karabana Irundik abiatu da pertsona migratzaileek pairatzen duten biolentzia salatzeko

Euskal Herritik eta Kataluniatik abiatu da aurtengo Mugak Zabalduz karabana. Calaisko itsasartea, Frantziako Estatuan du helmuga, giza eskubideak bermatzea eta berehalako erregularizazioa eskatzen ditu besteak beste.


2025-07-14 | ARGIA
Sanferminak “nahi bezala gozatzeko eskubidea” aldarrikatu dute Iruñean, ostiraleko sexu erasoa eta gero

Mugimendu Feministak deituta, ehunka herritar, ordezkari politiko eta jaietako talde bildu dira uztailaren 13an Iruñeko Gaztelu Plazan. Intentsitate handiko eraso baten eta intentsitate txikiko beste hainbat erasoren testuinguruan egin dute elkarretaratzea. Eraso sexistarik... [+]


PKK-k armen suntsiketa irudikatu du, eta Erdoganek iragarri du legebiltzarrean batzorde bat osatuko dela prozesua jarraitzeko

Bere buruzagi historiko Abdullah Öcalenek joan den astean Turkiako Imraliko espetxetik eskatutakoari men eginez, PKK Kurdistango Langileen Alderdiak ekin dio armagabetzeari. Ostiralean egin dute ekitaldia, Iraken menpeko Kurdistango Sulaimaniya hirian, eta 30 gerrilari... [+]


Frantziako Legebiltzarrak dei egin dio Europari “harreman ekonomikoen estrategia aldatu” eta Txinarekin lankidetzak garatzera

153 orrialdeko txosten bat kaleratu du parlamentuak. AEBak ez ditu apenas zuzenean aipatu, baina horretarako "ikuspegi atlantista" terminoa erabili du: "Europak darabilen ikuspegi horrek gerra-komertziala ekarri du Europaren eta Txinaren artean, ageriko kalte eta... [+]


Akordio historikoa Kaledonia Berrian
Nazioarteko aitortza lukeen Kaledonia Berriko Estatua onartu du Frantziak, bere mugen barruan

Konfiantzaren erronka izenburua jarri diote Kanakyko indar independentisten eta unionisten arteko akordioari. Ozeano Bareko uhartediak herrialde europarraren parte izaten jarraituko luke, baina estatu izaera lor dezake kaledoniarrek hala bozkatzen badute. Datorren urte hasieran... [+]


Askatasunaren Ontzidia berriz saiatuko da Gazako blokeoa apurtzen: Handala ontzia martxan da

Israelek maiatzean Conscience itsasontzia bonbardatu eta ekainean Madleen itsasontzia bahitu ostean, nazioarteko ekimena berriz saiatuko da laguntza humanitarioa Gazara sartzen. "Erronka hau Gazako umeengatik da", adierazi du Askatasunaren Ontzidiak Siziliatik (Italia)... [+]


ZERO CHOU
“Pertsona homosexualak eta tradizioa adiskidetzea nahi dut”

30 urte baino gehiago daramatza Zero Chou zinemagile taiwandarrak istorioak kameraren atzetik kontatzen, bai zinemarako, bai telebistarako. Aurten, Zinegoak jaialdiaren 22. edizioko ohorezko saria jaso du.


2025-07-14 | Sustatu
Ez fidatu Osakidetzan ‘Quantus Skin’ azterketa egiten badizute

Civio fundazioak salatu duenez, Osakidetzak darabilen AA sistema batek (Quantus Skin) kontratuan agindutakoa baino askoz efikazia gutxiago dauka. 1.6 milioi euroko inbertsioa da, larruazalaren melanoma minbiziak detektatzea du helburu, eta bere emaitzak eskatu zuen %85eko... [+]


2025-07-14 | Ahotsa.info
Euskaldunon bazkari antiarrazista Sanferminetan

Laba, EHE eta Harituk antolatuta, bazkaria Oko Plazako Herri Sanferminak gunean izan da. Bertan, antolaketaren zergatiak azalduko dizkiguten galderak egingo dizkiegu.


Eguneraketa berriak daude