Bertan bizi dugun adiskidetasun giroa inoiz ez bezalakoa da. Urtarrilaren 9rako ere badugu zita, azaroaren 28an bezala, jendetsua izatekoa. Presoen gaia apaizen hitzaldietan eta alkateen gabon tarjetetan ere azaltzen da. Unanimidade horrek duela hogeita pare bat urtekoa ekartzen du gogora, amnisitiaren aldarrikapenaren inguruan bildu zen jendetzarena. Kontseiluak «Bai euskarari»ra jende kopurua ez ezik, indar ezberdinak, arlo guztiak erakartzen jakin izan du, hasi ikastoletako haurretatik eta futbolero eta enpresarietaraino. Pin urdinaren bila aurkitu ditut eajotazale amorratuak, eta txapa hori jendaurrean erakusteko enpeinuan kargu publiko bat edo beste. Behingoz, aspaldiko partez, aho batez aldarrikatzen dira bizpahiru helburu kolektibo. Olentzeroren saskian badago denona den zerbait, zehatza, ukigarria.
GIRO honetan Aitor Zabaletaren hilketak elkartasun kota oso gora eraman du. Abenduaren 20ko manifestazioan beste batzuetan biltzen ez den jendea ere bazegoela esango nuke. Segurasko halako batean sekula izan gabekoak ere bai, bufanda txuri urdina soinean. Futbolzaleen erantzuna zirkinik gabekoa izan da. Familiak, Zabaletaren aitak, jarri du helmuga: «Ez dugu mendekurik nahi, justzia baizik». Duintasun izugarriz botatako hitzak, egun horietan denetan erakutsitako jokabidea berretsiz. Izan ere, kasu honetan ere ikusi baita dolua azaltzeko daukagun estiloa: malko isilak, hitzik atera behar bada, neurtuta. Pozarekin gertatzen den bezala gure artean, eta begiratu bestela loteria tokatu den toki horietan ere, txanpan kopa batzuk gora behera, nola ez duten, jendaurrean behintzat, burua galdu. Motzak izango gara gure sentimenduak adierazterakoan, poza nahiz atsekabea. Sikologoei lan pixka bat emango die agian horrek, baina behintzat ez gatzaizkio gogaikarri gertatuko ikusmiran daukagunari.
TIRA ba, urteetan ahatetxo itsusi higuingarriak izan eta gero, zorionezko garaian gaude, honetaz eta hartaz «harro nago» esateko moduan. Harro gaude, besteak beste, garen bezalakoak garelako, eta kitto. Behar genuen autoestima igotze hori. Eta honetan, beste modu batekoak izanik, beste giro, estilo eta sinismen batzuk izan arren, lagun ditugun horietaz gogoratzen naiz. Lagun madrildarretaz hain zuzen ere,
madrildar ulerturik ez hainbeste hangoa izateagatik, handik etortzeagatik baizik beraien oihartzuna. Horien artean emakume bat, Margarita Robles. Kargu publikoa izan zuen bitartean, Justiziako Idazkaritza Belloch superministroarekin, egin zuen keinu hutsa baino gehiago izan zen buruzpide bat edo beste, Intxaurrondoko koarteleko arduradunekin adibidez. Kargua utzi zuenetik berriz, a zer nola sartu den bake eta adiskidantzarako bideak zabaltzen Estatuko hiriburutik. Madrilgo Foroan kide, talde horren bidez saiatzen da hemengo ahotsa zuzenean entzun dadin han. Eta iritzietan, PSOEk eta PPk bat egiten duten
ranziedade horretatik urruti, aurpegia ematen du hemengo errealitatea bere horretan uler dadin, aurreiritzirik gabe. 97ko urrian «Egin» egunkariari eskaini zion elkarrizketa hartatik hasi, eta Estatutik nekez sortzen den zentzuz eta ausardiaz mintzatzen da hemengo aferaz eta konponbideaz.
Margarita Robles espezie bakana da zoritxarrez, baina baditu beste kide batzuk ere alboan. Eta horiek erakusten digute Madrilen ere, Estatuan zehar, izan ditzakegula lagunak. Esker ona zor diegu lehenengo eta behin. Eta hortik aurrera, biktimismoaren tentazioa alde batera utzi eta zeregin bat jartzen zaigu begi aurrean: lagun gehiago irabazten jakitea, denon mesedetan