"Hemen denontzat lekua dagoela argi geratu da finaleko saioan"

  • Orain bi urte bezala, Araba-Bizkaiko bertsolari txapelketako azken lehia Unai Iturriaga eta Aritz Lopategiren artean erabaki zen igandean Arriagan. Saio dotore baten ostean, Durangoko gazteak lortu zuen bigarren urtez garaipenaren makila eskuratzea eta txapela janztea. Arriagan izan ginen Iturriagarekin finaleko saioa bukatu eta minutu gutxira, artean taula gainean zegoela.


1996ko abenduaren 29an
Zure babesik gabe independetzia ezinezkoa zaigu

Azken agurrean «txapelaren itzala, doan lekura doala» botata, txapela galdurik ikusi al duzu?

Orain bi urte garbiago ikusten nuen eta egindako lanarekin gustura nengoen. Aurten, aldiz, finalean denak oso pareko ibili gara, bukaerara iritsi garen laukote hori behintzat, eta nik ez dut batere garbi eduki.

Bukaera arte oso erregular ibili zarete guztiak. Kartzelan poto bana egin duzue bai Aritzek eta bai zuk. Saioko une kritikoa izan al da hori?
Aurreko txapelketako finalean ni agian hobekiago ibili nintzen, besteen gainetik nolabait esatearren. Aurten, maila dezentea izan dela uste dut, ez da maila eskasik egon; baina inork ez du ezer zoragarririk egin, ez da inor besteak baino gehiago izan. Horrek mantendu du zalantza hori.

Zenbait unetan ahotsak dar-dar egin dizu finalean. Nerbioen eragina akaso?

Nerbioak izan daitezke; nerbioak-edo. Badaude zenbait momentu bertsoa pentsatzen, egituratzen ari zarela, eta aldi berean kantatzen ari zara, bi lanak elkarrekin batera egiten diharduzula. Horrek zenbait unetan haria galtzera eramaten zaitu. Ez da erraza biak batera lantzea.

Txapela jantzi ondoren Jon Lopategiri eskaini diozu txapela, baina ez al da neurri batean ere Aritzi eskainitako bertsoa izan?

Bai. Nik argi daukadana da hau egun batekoa kontua dela. Puntuaketa ezagutzen ez dudan arren ezin da alde handirik egon bion artean. Bigarrenez bera gelditu da bigarren. Aritzek lan polita egin du, neuk beste. Jon Lopategik pozik egoteko arrazoirik badu bere eskolako batek irabazi duelako; baina txapela etxera joan ez delako erdizka egoteko arrazoirik ere badu.

Txapelketan tratamendu berezia eskaini zaio bizkaierari. Aurretik lan franko egin da bertsolariek bizkaiera erabil zenezaten. Igor Elortzari eman zaio euskalkia hobekien tratatu duenaren saria. Zuk zeuk ere zure buruari gogor egin diozu bizkaiera jorratzeko orduan, ezta?
Bai, nik uste dut demostratu dela guretzat ez dela halako lan zaila, egunero kalean bizkaiera erabiltzen dugunok ez dugula aparteko arazorik horretarako. Lau klixe aldatzea baino ez da, nahiz eta klixe hauek zenbait unetan oso lagungarri izaten diren. Aurrerapausu handia izan da txapelketa honetakoa, eta honekin Arriagan bildutako jendea askoz gertuago edukitzea lortu dugu. Bestela artifizialagoa izan ohi da.

Gazteak indartsu agertu zarete txapelketan, baina publikoak bai gazteak bai adinekoak estimatzen dituela oso argi geratu da finaleko saioan. Horren lekuko dira Enbeitak eta Mañukortak jaso dituzten txaloak.

Zaleak asko estimatzen ditu guztiak. Nik hori oso argi daukat eta Araba eta Bizkaiko bertsolari txapelketak horren islada izan behar du. Gazteak txapelketan egotea beharrezko bezain beste da nagusiak edo hain gazteak ez diren horiek ere kantuan aritzea. Garai batean propaganda larri egin zen «gazteak, gazteak» eta nik uste dut finaleko saioaren ondoren oso garbi geratu dela hemen denontzako lekua dagoela.

Bigarren txapela eta makila lortu dituzu. Orain, inoiz baino gehiago esan dezakezu bertsolaritza ez dabilela herren?

Ez, ez, batere herren. Gaurko saioan nire txapela bigarren maila batean geratu da behar bada. Parekotasun horrek eta publikoaren erantzun horrek hemen zerbait mugitzen ari dela adierazten duela iruditzen zait.



Azkenak
Hernaniko Txosna Batzordea: “Faxismoari eta arrazakeriari bidea itxiko diegu”

Hernaniko San Joan jaietan magrebtarren kontrako eraso gehiagoren berri eman dute Hernaniko Txosna Batzordeak eta Amher SOS Arrazakeriak. Salatu dute herrian asteak daramatzatela "jarrera, gezur eta ekintza antolatu arrazistak" bizitzen, eta ohartarazi dute: "Hau... [+]


Fermin Leizaolaren mundu interesgarriak

Donostia, 1960. Fermin Leizaola 16 urteko gazteak San Telmo Museoan zegoen Aranzadi Zientzia Elkarteko idazkaritzara jo zuen, bertako Espeleologia Sailean aritzeko prest.  

Ez zen San Telmora egiten zuen lehen bisita izan; 1975eko ekainean Zeruko Argia-rekin... [+]


Lurra eta konpromisoa ardatz, Bizkaiko hamar emakume baserritarren historia kaleratu dute

Maribi Ugarteburuk, EHNE Bizkaiaren enkarguz, herrialdeko hamar emakume baserritarren bizi historiak batu ditu Erein, Borrokatu, Bizi liburuan. Azken mende erdian Hego Euskal Herrian nekazaritzan eta abeltzaintzan izandako gertaerak bizi izan dituzten emakumeak dira protagonista.


2025-06-27 | Hala Bedi
Agurain eta Legasako ArcelorMittal enpresako langileek greba mugagabeari ekingo diote uztailaren lehenetik aurrera

Zuzendaritzak aurkeztutako Enplegu-erregulazioko espedientea (EEE) atzera bota eta "irtenbide bat bilatzeko negoziaketak hasteko helburuz", Agurain eta Legasako ArcelorMittal enpresako langileek greba mugagabeari ekingo diote.


LGTBIQ+ Komunitatearen Nazioarteko Egunaren bezperan, “sexu askapena eta harrotasuna” aldarrikatu ditu EHGAMek

Argitaratutako oharrean, EHGAM Euskal Herriko Sexu Askapen Mugimenduak ohartarazi du "faxismoa eta ideia faxistak" zabaltzen ari direla mundu mailan, eta "erresistitzeko prest" daudela: "Beldurra baino askoz handiagoa da sentitzen dugun amorrua". 


EHUn kitxuaz, komunitate indigenen erresistentzia aldarrikatzeko

María del Cielo Galindo Puyalek EHUn Master Amaierako Lana aurkeztu du ostegunean, ekainaren 26an. Galindok kitxuaz hitz egin du epaimahaiaren aurrean, Boliviako emakume indigena meatzarien parte-hartze politikoaz. Lana kitxuaz eta gaztelaniaz idatzi du, eta bere anaiak... [+]


'Missa Solemnis'
Bihotzetik zeruraino

Beethovenen 'Missa Solemnis'

  • Taldeak: Bilbao Orkestra Sinfonikoa (zuzendaria: Nuno Coelho), Bilbao Koral Elkartea (Enrique Azurza) eta Iruñeko Orfeoia (Igor Ijurra).
  • Bakarlariak: Mira Alkhovik (sopranoa), Nerea Berraondo (mezzoa), Michael Porter (tenorea)... [+]

Baztango Udalak “euskal errepublikaren parte” dela erabaki du

Aurrez, Plentziak, Alkizak eta Gernikak euskal errepublikaren parte izatea erabaki zuten. Baztanekin, dagoeneko Euskal Herriko lau herriek hartu dute erabakia.


'Artxibo biluzia'
Memoria indibiduala, memoria kolektiboa eraikitzeko

Artxibo biluzia
Nor: Intza Alkain eta Javi Barandiaran (Metrokoadroka).
Non: Lemoako Kotxepin aretoan.
Noiz: ekainaren 2an.

-------------------------------------------------------

Lemoan independentzia eguna ospatzen ari dira. Kotxepin kultur etxearen alboan,... [+]


Adin txikikoak dituzten Gasteizko bi familia kale egoeran geratzeko arriskuan daude

Duela urtebetetik duen aldi baterako harrera proiektua eten diote familia bati, eta bestea joan den astean etxegabetu zuten, inolako jakinarazpenik jaso gabe. Auzoan Bizi etxebizitza sareak agerraldia egin du ostegunean Txagoko Komunitate Sarearekin eta Federico Baraibar... [+]


2025-06-27 | Xuban Zubiria
Bretoiera eta Bretainiako kultura sustatzen zuen Breizh kooperatiba itxi dute

Bretainiako adierazpide musikal zein literarioen sustatzaile eta banatzaile nagusia izan da Breizh kooperatiba. Ia zazpi hamarkadetako ibilbidean ehunka egile bretainiarren lanak editatu eta ekoitzi ditu, horietako hainbat bretoieraz.


Frantziako Estatuak EEPn 100.000 euro gehiago inbertituko ditu, baina helburuetatik urrun

Maider Behotegi Euskararen Erakunde Publikoaren (EEP) lehendakariak inbertsio handitze guztiak berri onak direla adierazi zuen iaz. Hala ere, erakunde bakoitzak gutxienez 300.000 euro gehiago ipintzea "beharrezkoa" dela nabarmendu zuen, helburua 2050ean hiztun kopurua... [+]


Ed Rojas
“Trans legea onartu dute, baina zer gertatzen da identitate ez-bitarrekin?”

Tramite burokratikoetan murgilduta dago Ed Rojas. Kolonbian jaio eta bizi, 2022an Ikasketa Feministak eta Generokoak Masterra egin zuen EHUn. Baina titulua amaitu eta hiru urtera, ez du lortu bere izenean jasotzea. Arrazoia? 2022an ez-bitar markagailua jarri zuen bere... [+]


Azken hamar urteetan %21 jaitsi dira iktus kasuak Nafarroan

2009tik 2023ra izandako iktus intzidentziak jaso ditu Nafarroako Osasun Publikoko eta Lan Osasuneko Institutuak. Iktusa izan duten nafarren %84k arrisku faktoreren bat zuen.


Espainiako Kongresuak gobernuari eskatu dio 78ko sanferminetako gertakariak “argitzeko” eta biktimei “aitortza” egiteko

1978ko sanferminetan gertatutako Poliziaren kargak argitzea, horiei buruzko dokumentuak desklasifikatzea eta gertakarietan hildako German Rodriguez biktima gisa aitortzea eskatzen diote Espainiako Gobernuari Kongresuak onarturiko dokumentuaren bidez.


Eguneraketa berriak daude