«ELA eta LABen arteko harremanak are sendoagoak izango dira»


1996ko otsailaren 18an
Rafa Diez, LABeko koordinatzaile nagusiari elkarrizketa
«ELA eta LABen arteko harremanak are sendoagoak izango dira»
RAFA DIEZ
LABek eta ELAk elkarlanari ekin ziotela oraintsu dira bi urte. Tarte honetan sindikatu abertzaleen arteko harremanak sendotu egin direla diosku Rafa Diezek, eta are sendoagoak izan daitezkeela aurrerantzean. Apirilean, kongresua izango du LABek.
Lanbide Heziketa Iraunkorra, Forcem izenekoa dela-eta hitz gogorrak entzun ahal izan dira azken egunotan. `Serbio-sindikalismo' eta antzekorik ere egotzi die LAB-ELAri CCOOeko Santi Bengoak. Argituko al diguzu zer gertatu den Forcem asuntuan?
Heziketa Iraunkorraren inguruan gertatutakoa adibidea besterik ez da, Hego Euskal Herrian hainbat alorretan gertatzen denaren erakusgarria. Sindikatu abertzaleok, ELAk eta LABek, gehiengo garbia dugun arren, ez dugu ahalbide legezkorik hainbat gai aurrera bultzatzeko. Kontratu sistema, despidoak, lan-legeria, industria politika... Hori guztia Madrilen erabakitzen dute. Euskal sindikalgintzaren eskubideak bahituta dituzte, eta horrek defizit demokratikoa adierazten du alor honetan ere.
CCOOek eta UGTk PSOEri txantajea egin omen diote Forcemen kontuan.
Ez dakit txantajea elektoralik izan ote den, baina edonola ere, garrantzizkoena zera da: UGTk eta CCOOek sindikalgintza eredu guztiz zentralista dutela, antiabertzalea, batere autonomiarik gabea. UGTren jokoan sartu da CCOO eta gaur egun Madrilen txotxongiloa besterik ez da sindikatu hau. Bere afiliatuei ez die argitu hemengo CCOOek zer gertatu den Forcem asuntuan. Eta gure aldetik oso erraza da esplikatzen: euskal langileoi milaka milioi pezeta lapurtu dizkigute. Beste hainbat gaitan bezala, Madrilen esku gaude horretan ere.
Forcem-en dirua beren finantziazio ezkuturako erabiltzen ote duten CCOOek eta UGTk? Daturik ez dugu horretaz, baina bai susmorik. Kontuan izan 60.000 milioi pezeta inguru erabiltzen direla Estatu espainiarrean Heziketa Iraunkorrerako. Eta oso eroso dabiltza hor CCOO, UGT eta CEOE. Azken jokabideak ikusirik, susmoak areagotu egin zaizkigu. Alegia, balitekeela Forcemen dirua bi sindikatuon azpi-finantziaziorako erabili izana.
Zertan dira, eta izango, LABen eta KASen arteko harremanak, «Karramarro» txosten famatuaz geroztik?
Orain artean ezagutu dugun KAS desagertua da, edo erakuntza eredua erabat aldatu da behintzat. Horren ondorioz, LABek ez du inolako lotura organikorik KASekin. Horixe da LABen kongresuan ere, datorren apirilean, erakuntza ponentziak aldarrikatuko duena. Hau da, Ezker Abertzaleko erakunde guztiekin `harreman pribilejiatuak' izaten segitzea, baina LABek autonomia osoa izatea bere estrategia eratzeko.
Zer dela eta aldaketa hau? KASek horrelaxe erabaki zuen -geuk ere parte hartu genuen erabakian- eta ongi ikusten dugu, sindikatu bezala, planteamendu hau. Erronka berria izango da guretzat, eta hurrengo urteotan ikusiko ditugu horren emaitzak.
«Sindikalgintza gehiago, politikagintza gutxiago» adierazten al du aldaketa honek?
Ez. LABen izaera sobera argia da: klase sindikatua, abertzalea, sozio-politikoa gara. Interbentzio eta eskuhartze politikotik kanpo geratzeak antzua bilaka lezake gure jarduera. Ezinbestekoa da guretzat Euskal Herriak dituen arazo sozio-ekonomikoei erantzunak ematea arazo poilitikoei bizkarra eman gabe. Elkarri estuki uztartuak daude guztiak, eta arazo sozio-ekonomikoak konpontzen ez baditugu nekez egingo dugu aurrera eraikuntza nazionalean. Eta alderantziz.
Hauteskunde sindikalen emaitzak zer iruditu zaizkizu, bai zeure sindikatuari dagokionez bai oro har?
Emaitza onak direla iruditzen zait LABek eskuratu dituenak. Hego Euskal Herri osoan hedatzea lortu dugu, bai lurralde bai sektoreka, eta sendotu egin da sindikatua. Beraz, geroak ekarriko dituen erronkei aurre egin ahal izateko egoera hobean gaude. Oro har begiratuta, berriz, mapa sindikala geroz eta abertzaleagoa ageri zaigu. ELA-LABek eta CCOO-UGTk dituzten ordezkari kopuruen arteko diferentzia areagotu egin da, 20 puntukoa batez beste momentu honetan.
Sindikatu abertzaleak gorantz; baina politika alorrean ez al da alderantziz gertatzen ari, abertzaleen boto kopurua urritzen bederen?
Zail da uneotan traslazioak egitea alor sindikaletik alor politikora. Nolanahi dela ere, EAJk Madrilekin dituen loturek eraman dute abertzaletasuna impasse moduko gune horretara. Jeltzaleen estrategia bestelakoa balitz, Madrilekiko loturak etengo balituzte, gatazka politikoaren korapiloa askatzerik ere balegoke. Alor sindikalean berriz, bestelako biderik jorratu izan da. LAB eta ELAren arteko elkarlana, adibidez.
Hausnarketa komunak ari gara egiten bi sindikatuok zenbait gairen inguruan azken bi urteotan. Hausnarketak eta ekimenak. Oso inportantea da, nire ustez, ELA apolitizismotik irten eta alor sozio-politikoan ere murgildu izana. Izan ere, sindikalgintzak sozio-politikoa behar du izan, zeren eta bestela neo-liberalismoaren erasoak jan egingo baikaitu.
ELA eta LAB elkarlanean hasi zirela oraintsu dira hain justu bi urte. 1994ko otsailaren 19 hartatik gaurdaino sendotu ala moteldu egin dira harremanak?
Sendotu, esango nuke nik, eta ahalegin horretan dihardugu egun ere. Elkarlanak, ene ustez, bi adar behar ditu izan. Bata sozio-politikoa, eta bestea sozio-ekonomikoa. Lehenbizikoan, ELAk eta LABek eskuhartze eta protagonismo handiagoa beharko lukete Euskal Herriko zeregin politikoetan. Bigarrengoan, sozio-ekonomikoan, esan beharrik ez buru-belarri aritu beharko dugula egoera larri honi _langabezia, desoreka sozialak..._ aurre egiteko ekinean. Geldi ezin dugu egon, derrigor mugitu beharko gara, eta elkarrekin mugitu ere. Eta ondorengo hilabeteotan espero dugu ELA eta LABen arteko harremanak sakontzeko pauso gehiagorik ematea. Bi sindikatuon elkarlanak izan behar du, nire ustez, nazio eraikuntzarako `motorea', zentzu zabalenean.
LABek Alditransen egindako konzentrazioek ez al dute zapuztu elkarlan giroa?
Tirabirak beti izaten dira, izango ere seguru aski, baina ELA-LABen elkarlana ezin dugu koiunturalismoaren baitan utzi. Lehentasunak finkatu behar ditugu, eta dudarik ez aldian aldiko tirabirak baino pisu handiagoa izango duela bi sindikatuen arteko harremanak sendotzeak.
Apirilean, bestalde, kongresua egingo du LABek. Zer berrikuntza ekarriko dizkio sindikatuari ?
Hausnarketa bat eraman nahi dugu apirileko kongresura: sindikalismoa hortxe dago; LAB hor ari da, gorantz; ordezkari kopuru handiagoa dugu... Baina hori ez da nahikoa. Zergatik diodan hori? Sindikalismoa oso ahula delako. Eta ahulezia nabarmena du gainera. Ezin liteke aritu sindikalgintzan, adibide bat aipatzearren, CCOOen modura, «azken urteotan hainbat eta hainbat greba orokor egin ditugu» aldarrikatuz, horrekin dena egina balego bezala. Gainera, esandako greba horietako asko `biziraupen sindikalagatik' egin izan dira.
Sindikalgintza zahartu egin da, ez du jakin neo-liberalismoak sortutako desafio berriei bere burua egokitzen. Eta horregatik iruditzen zait hain garrantzitsua kongresuan hausnarketa sakona egitea honetaz. Sindikalgintzak bi esparrutan aritu beharko du aurrerantzean: lantegietan eta gizartean. Zeren eta beren lanetik bizi direnen, edo bizi nahi dutenen artean zatiketarik ari baita sortzen: lanpostu tinkoa dutenak, behin-behinekoak, langabetuak, autonomoak, jubilatuak, aldi bateko kontratuak dituztenak... Koherentzia teoriko-praktikoa behar dugu, sindikatuaren izaera sozio-politikoa indartu, alternatiba berriak aurkitu eredu ekonomiko honi.
Horretan ahalegintzen ez bagara autokonplazentzian jauzi gintezke. Lan merkatutik kanpo geratzen ari den hainbat jenderengana hurbildu behar dugu, eta horregatik egingo dugu apirileko kongresuan hainbat aldaketa gure barne egituretan.
Azkenik, zer diozu Fernando Mujika Herzogen hilketaz?
Gatazkak lehengo berean segitzen duela adierazten du nire iritziz, eta honenbestez, geroz eta beharrezkoagoa da Euskal Herria eta Estatu espainiarraren arteko auziari irtenbide politikoren bat aurkitzea, negoziazioaren bideari ekitea. Euskal herritarrok gure etorkizun politiko, sozial eta ekonomikoaren jabe izateko dugun eskubidea onartzea, horixe litzateke gatazka amaibidean jartzeko aukera.
XABIER ARANBURU
22-26

GaiezEkonomiaSindikalginSindikatuaLAB
GaiezEkonomiaSindikalginSindikatuenELA-LAB ako
PertsonaiazDIEZ2
EgileezARANBURU6Ekonomia

Azkenak
Lan banaketak

Gizakiok ez bezala, erlauntzako hiru partaideek jaiotzetik dituzte eginkizunak argi.


2024-05-06 | Nagore Zaldua
Arrosarioa, sexu-estrategia aurrerakoiaren adierazle

Itsaso zabalean bada izaki lirdingatsu bat, gorputz gardenekoa, bitxi bezain ezezaguna. Aitzitik, ezin esan genezake ezohikoa denik, haren banaketan munduko itsaso gehienetara zabaltzen baita, Kantauri itsasoa barne. Batzuetan bakarka topatu daitezke, besteetan aldiz lepoko edo... [+]


2024-05-06 | Jakoba Errekondo
Intsusa lore edariak

Edanari emateko prest? Uda atari hau aproposa da gero berokoak etortzean ez lehortzeko edariak destilatzeko. Hezetasunari eustea garrantzitsua da gorputzari bere onenean atxikitzeko, eta etxean sortutako mamarekin bada zer esanik ez.


2024-05-06 | Garazi Zabaleta
Erlauntzako airea arnastearen onurak

Eladi Balerdi erlezainaren eta Jose Manuel Atxaga erleen zale sutsuaren arteko elkarlanetik egitasmo berritzailea sortu da duela gutxi. "Arnastu erlauntzaren airea" eta "Erleen sauna" jarduerak proposatu dituzte, konbentzituta baitaude onuragarri direla... [+]


Adimen artifizialaren esku utzi du palestinarren hilketa Israelek

Titularra irakurri eta baten batek pentsatuko du esajerazio bat dela, neurriz kanpoko orokortze bat egin duela kazetariak. Israelgo informazio zerbitzuetako sei langile ohien lekukotasunetan oinarrituriko 'Lavender': The AI machine directing Israel's bombing spree in... [+]


Eguneraketa berriak daude