"Komeni zaienean edo erremediorik ez dutenean HBrengana jotzen dute".


1995eko uztailaren 16an
Xabier Olano HBko bozeramaileari elkarrizketa
"Komeni zaienean edo erremediorik ez dutenean HBrengana jotzen dute".
Xabier Olano, Gipuzkoako Batzar Nagusietan HBko bozeramailea
Gipuzkoako Batzar Nagusietarako HBko lehen hautagaia, Xabier Olano egun HBko bozeramailea da berton. 13 urte udalgintzan, egun Usurbilgo Udaletxean funtzionaria da. Gaur egun HBk bizi duen «apartheid» egoera azaldu digu besteak beste.
Zein itxura hartzen diozu Gipuzkoan osatu den gobernu berriari?
Batzar Nagusietako kideetatik erdia baino gehiago biltzen duenez, badu babesa. Baina sakonean ezegonkortasun dexente du, oso ezberdinak diren hiru talde biltzen baititu. Zaila egingo zaie gai askotan, euskal kulturarekin zerikusia dutenetan batipat, ados jartzea, batez ere PSE-EE eta EAri. Azken batean, PSE-EEk eredu estatala defenditzen du eta alderdi espainola da.
Zer iruditu zaizu Roman Suduperen programa?
Programa jarraitzailea da. Adibidez, aurreko legealdian EAk askotan defenditu zuen departamentu murrizketa ez dute egin. Baztertzailea ere bada. Talde guztien integrazioa bilatzen saiatu beharrean, hiruren artean banatu dituzte programa eta sail guztiak, eta kitto.
Oiartzungo alkateak dio udalei autonomia kendu nahi zaiela. Herri bateko funtzionaria izanik, aldaketarik sumatu duzu?
Hemen hainbeste erakunde sortu ditugu, udalak, diputazioak, Jaurlaritza, Estatua eta Europa, ezen bakoitzak konpetentziak hartu behar dituela eta ahulena udala denez, denek udalei kendu nahi dietela. Udala izanik herritarrengandik gertuen dagoen erakundea, udalak askoz ahalmen gehiago beharko lituzke.
HB ez al da oposizio zailean geratzen IU eta PPrekin?
Hauteskundeetako emaitzen eraginez lotuagoa gaude. Orain arte gai askotan HB zen giltzarria eta gai askotan erabakigarriak izan ziren HBk hartutako jarrerak. Orain gobernua osatu den bezala osatuta, gure joko esparrua nahiko murritza da eta zaila izango da oposiozioko beste taldeekin adostasunera iristea.
Aurreko legealdian bezain erabakigarriak ez izateak zein ondorio izango du HBn?
HBk suertatzen zaizkion baldintzetara egokitu behar du. Orain lau urte gure jarrerak gai asko erabakitzeko balio izan zuen: autobidearen gaia, `Euskaldunon Egunkaria'rena, udal finantziaziorako fondoarena... Orain, badirudi ez dela hain erabakigarria izango. HB, baina, saiatuko da oposizio eraikitzailea egiten, proposamenak egiten eta PSOE, EAJ eta EAren artean zirrikituak irekitzen.
Hirukoak Biltzar Nagusietatik demokrazia kanporatu duela esan duzu orain gutxi. Zer esan nahi duzu horrekin?
Mahaiaren osaketan hartu dituzten erabakietan, hain demokratak diren horiek demokrazia erabat alboratu dutela. Batzar Nagusien mahaia osatzeko bost kide izendatzen dira. HBk proposatu zuen bost kide horiek talde ezberdinetakoak izatea: mahai horren lehendakaritza egon zedila boto gehien jasotako taldearen esku, EAJren esku, lehendakaritzaordea bigarrenaren esku, bosgarrenera arte. Zer hori baino demokratikoagorik? Ez zuten inolaz onartu, eta euren artean banatu dituzte kargu guztiak.
Kontrol organua izan behar duen Batzar Nagusietako mahaia osatzeko beraiek bakarrik sartzea, besteekiko errespeturik ez izatea da.
Ez al zaizu gehiegikeria iruditzen EAJk eta EAk GALekin agintzen dutela esatea?
Ez diegu ukatzen nahi duten kideekin biltzeko eskubidea. Baina hiru alderdi horietako bat PSOE denean, herri honek ondo dakien bezala GAL auziarekin PSOE goitik behera zipriztinduta dagoenean, guk genion EAk eta EAJk GALekin batera gobernatzen dutela.
HBri apartheida inposatzen zaiola salatu duzue.
HBren edozein proposamen, zentzuzkoena izanda ere, batzuek automatikoki bazter uzten dute. Apartheida oinarririk gabeko bazterketa politikoa da. Euren teoriari jarraiki, ez didate esango PP eta PSOE demokratak direla eta HB, berriz, ez.
Esaterako, joan den ostegunean banatu ziren Batzar Nagusietako hamaika batzordeak talde politikoen artean. Begira apartheida nola agertzen den, ezen banaketa hori ez zuen soilik EAJ-EA-PSOE hirukoak egin, baizik eta laugarren hanka bilatu dute PPn, laugarren hanka espainola. Batzorde guztiak banatu dituzte lauren artean. Eta IU-EBri ere eskaintza egin zioten. Aldiz, Gipuzkoako bigarren indarra den HBri eskaintzarik ere ez diote egin. Ez dugu guztiena eskatzen, dagokiguna baino ez.
Egoera hori nola gaindi daiteke?
Batzar Nagusiei dagokienez, proposamen mordoa egiteko asmoa daukagu, proposamen eraikitzaileak eta errespetuz egindakoak. Gero, baztertzen gaituzten edo ez, egoera politikoak adieraziko du. Komeni zaienean edo beste erremediorik ez dutenean, HBrengana jotzen dute. Gogoratu autobidearen gaia, gogoratu 92ko aurrekontuarena... Orain ere, behar badute, etorriko dira. Ea noiz hartzen duten behar hainbat zentzu eta noiz hasten gure proposamenak aztertzen.
Aurreko legealdian EArekin zenbait gauza egin zenituzten. HB gobernuan egoteko aukerarik ez al zegoen?
Orain gauzak dauden bezala nahiko zaila zen, baina aukerak bazeuden. Eskaintza egin genien EA eta EAJri hiruren artean gobernua osatzeko, baldin eta gobernu horrek ezaugarri minimo batzuk bazituen: batetik, jarrera guztiak errespetatu behar dituela, bigarrenik, hemengo baliabideak Euskal Herrian erabiltzeko aukera eman behar duela, eta hirugarrenik, ahalik eta pauso gehien eman behar direla Euskal Herriaren bakebidea bultzatzeko. Baina EAJk nahiago izan du bigarren indarrari baino hirugarrenari eta laugarrenari deitu.
«Aldaia askatu» espaloi batean eta «Euskal Herria askatu» bestean. Zer gertatzen da?
Zoritxarrez, gehiegizko tentsioa jasaten ari gara egun. Hala ere, tentsio hori ezin dakioke alderdi bati soilik leporatu. Nahiago nuke beste garai batzuk etorri eta tentsio hau gainditzeko ahalik eta urrats gehien emango balira. Horretarako giltzarri nagusiena, ordea, hirukoan, itunean edo nahi izanez gero EAJn ikusten dut. HBren aldetik egin dira zenbait eskaintza, erakunde armatuak ere egin du agiri batean eskaintza garbia, eta orain beste alderdiari falta zaio borondatea.
Tentsioaren probokatzaile gisa zuek azaltzen zarete kontramanifestazioak antolatzeagatik...
«Euskal Herria askatu» lelopean egin ditugun agerpenek zilegitasun osoa dute, beraiek egiten dituztenek duten bezalaxe. Tentsioa sortzen da batzuk hala nahi izan dutelako, Espainiatik eraso bortitza dagoelako gure izaera desagertarazteko eta eraso horretara EAJ eta EA ere prestatu direlako. Jasaten dugun tentsioaren ardura nagusia EAJk dauka, eta EAJren barnean pertsona berezi batzuk.
Asteotako tentsioa zer da, irteerarik gabeko bidearen hasiera ala posizio finkatze gogorra?
Sokatira saio baten antzekoa da. Denok dakigu epe ertain edo luzera irtenbideak negoziatua izan behar duela, baina aurrez bakoitzak soka beregandik ahalik eta hurbilen jarri nahi du.
Ez al da hautsiko soka?
Ezetz espero dut. Une honetan posizio finkatze batean gaude. EAJko ordezkari batzuek elkarrizketa-bideak ireki behar direla esan dute, eta HBk gauza bera esaten du. Beraz, soka eten baino lehen ekin beharko zaio.
Ikusten duzu horretarako giro eta modurik?
Elkarrizketa hasteko, aurrez beste alderdia errespetatzetik hasi behar da. Saiatu dira azken egunetan Ezker Abertzaleari jipoia ematen bazter guztietan: horra udaletan egin dituzten lapurreta lotsagarriak, Batzar Nagusietan, kalean eman duten egurra... Astoaren jokoa egiten dute: azenarioa erakutsi, baina atzetik egurra eman.
Ardanza lehendakariak elkarrizketarako aukerarik ez dagoela esan du, ahul dagoen Gobernu zentrala horretan hasiz gero PP eta «ABC» gainean izango lituzkeelako.
Elkarrizketarik ez badago martxan, batez ere da Espainiako Gobernuaren ahultasunagatik. Hala ere, horretan EAJk ardura badu. Ezin daiteke kanpora begira egon eta Espainiako Gobernuak ez du borondaterik esan, eta kitto. EAJ bera has daiteke Ezker Abertzalearekin hitz egiten, eta nahi badu bederen, EAJk zeregin garrantzitsua izan dezake.
Egoera honetan HBko hautetsiek zer nolako politika egin dezakezue erakundeetan?
Saiatu behar dugu inposatu nahi diguten bazterketa urratzen eta konponbiderako ahalik eta proposamenik zentzuzko eta argienak egiten. Hori egiten badugu, herritarrak jakingo du nor ari den ahalegintzen herri honen bakebidean eta nor oztopak jartzen eta bazterketak egiten.
ZUBIRIA, Pello/JAUREGI, Mikel
8-10,11

GaiezPolitikaEuskal HerrTaldeakAlderdiakHB
PertsonaiazOLANO4
EgileezJAUREGI5Politika
EgileezUBIRIA2Politika

Azkenak
Lan banaketak

Gizakiok ez bezala, erlauntzako hiru partaideek jaiotzetik dituzte eginkizunak argi.


Arrosarioa, sexu-estrategia aurrerakoiaren adierazle

Itsaso zabalean bada izaki lirdingatsu bat, gorputz gardenekoa, bitxi bezain ezezaguna. Aitzitik, ezin esan genezake ezohikoa denik, haren banaketan munduko itsaso gehienetara zabaltzen baita, Kantauri itsasoa barne. Batzuetan bakarka topatu daitezke, besteetan aldiz lepoko edo... [+]


2024-05-06 | Jakoba Errekondo
Intsusa lore edariak

Edanari emateko prest? Uda atari hau aproposa da gero berokoak etortzean ez lehortzeko edariak destilatzeko. Hezetasunari eustea garrantzitsua da gorputzari bere onenean atxikitzeko, eta etxean sortutako mamarekin bada zer esanik ez.


2024-05-06 | Garazi Zabaleta
Erlauntzako airea arnastearen onurak

Eladi Balerdi erlezainaren eta Jose Manuel Atxaga erleen zale sutsuaren arteko elkarlanetik egitasmo berritzailea sortu da duela gutxi. "Arnastu erlauntzaren airea" eta "Erleen sauna" jarduerak proposatu dituzte, konbentzituta baitaude onuragarri direla... [+]


Pertson(alismo)en politika

Sánchez Sánchez Sánchez Sánchez Sánchez. Bost egun errepikaren errepikaz. Enpatxura arte eztabaidatu da “hausnarketa” egun batzuk hartzeak zenbat duen zintzotik eta zenbat jokaldi politikotik. Baina deus ez bere egiteko... [+]


Eguneraketa berriak daude