"Komeni zaienean edo erremediorik ez dutenean HBrengana jotzen dute".


1995eko uztailaren 16an
Zure babesik gabe independetzia ezinezkoa zaigu
Xabier Olano HBko bozeramaileari elkarrizketa
"Komeni zaienean edo erremediorik ez dutenean HBrengana jotzen dute".
Xabier Olano, Gipuzkoako Batzar Nagusietan HBko bozeramailea
Gipuzkoako Batzar Nagusietarako HBko lehen hautagaia, Xabier Olano egun HBko bozeramailea da berton. 13 urte udalgintzan, egun Usurbilgo Udaletxean funtzionaria da. Gaur egun HBk bizi duen «apartheid» egoera azaldu digu besteak beste.
Zein itxura hartzen diozu Gipuzkoan osatu den gobernu berriari?
Batzar Nagusietako kideetatik erdia baino gehiago biltzen duenez, badu babesa. Baina sakonean ezegonkortasun dexente du, oso ezberdinak diren hiru talde biltzen baititu. Zaila egingo zaie gai askotan, euskal kulturarekin zerikusia dutenetan batipat, ados jartzea, batez ere PSE-EE eta EAri. Azken batean, PSE-EEk eredu estatala defenditzen du eta alderdi espainola da.
Zer iruditu zaizu Roman Suduperen programa?
Programa jarraitzailea da. Adibidez, aurreko legealdian EAk askotan defenditu zuen departamentu murrizketa ez dute egin. Baztertzailea ere bada. Talde guztien integrazioa bilatzen saiatu beharrean, hiruren artean banatu dituzte programa eta sail guztiak, eta kitto.
Oiartzungo alkateak dio udalei autonomia kendu nahi zaiela. Herri bateko funtzionaria izanik, aldaketarik sumatu duzu?
Hemen hainbeste erakunde sortu ditugu, udalak, diputazioak, Jaurlaritza, Estatua eta Europa, ezen bakoitzak konpetentziak hartu behar dituela eta ahulena udala denez, denek udalei kendu nahi dietela. Udala izanik herritarrengandik gertuen dagoen erakundea, udalak askoz ahalmen gehiago beharko lituzke.
HB ez al da oposizio zailean geratzen IU eta PPrekin?
Hauteskundeetako emaitzen eraginez lotuagoa gaude. Orain arte gai askotan HB zen giltzarria eta gai askotan erabakigarriak izan ziren HBk hartutako jarrerak. Orain gobernua osatu den bezala osatuta, gure joko esparrua nahiko murritza da eta zaila izango da oposiozioko beste taldeekin adostasunera iristea.
Aurreko legealdian bezain erabakigarriak ez izateak zein ondorio izango du HBn?
HBk suertatzen zaizkion baldintzetara egokitu behar du. Orain lau urte gure jarrerak gai asko erabakitzeko balio izan zuen: autobidearen gaia, `Euskaldunon Egunkaria'rena, udal finantziaziorako fondoarena... Orain, badirudi ez dela hain erabakigarria izango. HB, baina, saiatuko da oposizio eraikitzailea egiten, proposamenak egiten eta PSOE, EAJ eta EAren artean zirrikituak irekitzen.
Hirukoak Biltzar Nagusietatik demokrazia kanporatu duela esan duzu orain gutxi. Zer esan nahi duzu horrekin?
Mahaiaren osaketan hartu dituzten erabakietan, hain demokratak diren horiek demokrazia erabat alboratu dutela. Batzar Nagusien mahaia osatzeko bost kide izendatzen dira. HBk proposatu zuen bost kide horiek talde ezberdinetakoak izatea: mahai horren lehendakaritza egon zedila boto gehien jasotako taldearen esku, EAJren esku, lehendakaritzaordea bigarrenaren esku, bosgarrenera arte. Zer hori baino demokratikoagorik? Ez zuten inolaz onartu, eta euren artean banatu dituzte kargu guztiak.
Kontrol organua izan behar duen Batzar Nagusietako mahaia osatzeko beraiek bakarrik sartzea, besteekiko errespeturik ez izatea da.
Ez al zaizu gehiegikeria iruditzen EAJk eta EAk GALekin agintzen dutela esatea?
Ez diegu ukatzen nahi duten kideekin biltzeko eskubidea. Baina hiru alderdi horietako bat PSOE denean, herri honek ondo dakien bezala GAL auziarekin PSOE goitik behera zipriztinduta dagoenean, guk genion EAk eta EAJk GALekin batera gobernatzen dutela.
HBri apartheida inposatzen zaiola salatu duzue.
HBren edozein proposamen, zentzuzkoena izanda ere, batzuek automatikoki bazter uzten dute. Apartheida oinarririk gabeko bazterketa politikoa da. Euren teoriari jarraiki, ez didate esango PP eta PSOE demokratak direla eta HB, berriz, ez.
Esaterako, joan den ostegunean banatu ziren Batzar Nagusietako hamaika batzordeak talde politikoen artean. Begira apartheida nola agertzen den, ezen banaketa hori ez zuen soilik EAJ-EA-PSOE hirukoak egin, baizik eta laugarren hanka bilatu dute PPn, laugarren hanka espainola. Batzorde guztiak banatu dituzte lauren artean. Eta IU-EBri ere eskaintza egin zioten. Aldiz, Gipuzkoako bigarren indarra den HBri eskaintzarik ere ez diote egin. Ez dugu guztiena eskatzen, dagokiguna baino ez.
Egoera hori nola gaindi daiteke?
Batzar Nagusiei dagokienez, proposamen mordoa egiteko asmoa daukagu, proposamen eraikitzaileak eta errespetuz egindakoak. Gero, baztertzen gaituzten edo ez, egoera politikoak adieraziko du. Komeni zaienean edo beste erremediorik ez dutenean, HBrengana jotzen dute. Gogoratu autobidearen gaia, gogoratu 92ko aurrekontuarena... Orain ere, behar badute, etorriko dira. Ea noiz hartzen duten behar hainbat zentzu eta noiz hasten gure proposamenak aztertzen.
Aurreko legealdian EArekin zenbait gauza egin zenituzten. HB gobernuan egoteko aukerarik ez al zegoen?
Orain gauzak dauden bezala nahiko zaila zen, baina aukerak bazeuden. Eskaintza egin genien EA eta EAJri hiruren artean gobernua osatzeko, baldin eta gobernu horrek ezaugarri minimo batzuk bazituen: batetik, jarrera guztiak errespetatu behar dituela, bigarrenik, hemengo baliabideak Euskal Herrian erabiltzeko aukera eman behar duela, eta hirugarrenik, ahalik eta pauso gehien eman behar direla Euskal Herriaren bakebidea bultzatzeko. Baina EAJk nahiago izan du bigarren indarrari baino hirugarrenari eta laugarrenari deitu.
«Aldaia askatu» espaloi batean eta «Euskal Herria askatu» bestean. Zer gertatzen da?
Zoritxarrez, gehiegizko tentsioa jasaten ari gara egun. Hala ere, tentsio hori ezin dakioke alderdi bati soilik leporatu. Nahiago nuke beste garai batzuk etorri eta tentsio hau gainditzeko ahalik eta urrats gehien emango balira. Horretarako giltzarri nagusiena, ordea, hirukoan, itunean edo nahi izanez gero EAJn ikusten dut. HBren aldetik egin dira zenbait eskaintza, erakunde armatuak ere egin du agiri batean eskaintza garbia, eta orain beste alderdiari falta zaio borondatea.
Tentsioaren probokatzaile gisa zuek azaltzen zarete kontramanifestazioak antolatzeagatik...
«Euskal Herria askatu» lelopean egin ditugun agerpenek zilegitasun osoa dute, beraiek egiten dituztenek duten bezalaxe. Tentsioa sortzen da batzuk hala nahi izan dutelako, Espainiatik eraso bortitza dagoelako gure izaera desagertarazteko eta eraso horretara EAJ eta EA ere prestatu direlako. Jasaten dugun tentsioaren ardura nagusia EAJk dauka, eta EAJren barnean pertsona berezi batzuk.
Asteotako tentsioa zer da, irteerarik gabeko bidearen hasiera ala posizio finkatze gogorra?
Sokatira saio baten antzekoa da. Denok dakigu epe ertain edo luzera irtenbideak negoziatua izan behar duela, baina aurrez bakoitzak soka beregandik ahalik eta hurbilen jarri nahi du.
Ez al da hautsiko soka?
Ezetz espero dut. Une honetan posizio finkatze batean gaude. EAJko ordezkari batzuek elkarrizketa-bideak ireki behar direla esan dute, eta HBk gauza bera esaten du. Beraz, soka eten baino lehen ekin beharko zaio.
Ikusten duzu horretarako giro eta modurik?
Elkarrizketa hasteko, aurrez beste alderdia errespetatzetik hasi behar da. Saiatu dira azken egunetan Ezker Abertzaleari jipoia ematen bazter guztietan: horra udaletan egin dituzten lapurreta lotsagarriak, Batzar Nagusietan, kalean eman duten egurra... Astoaren jokoa egiten dute: azenarioa erakutsi, baina atzetik egurra eman.
Ardanza lehendakariak elkarrizketarako aukerarik ez dagoela esan du, ahul dagoen Gobernu zentrala horretan hasiz gero PP eta «ABC» gainean izango lituzkeelako.
Elkarrizketarik ez badago martxan, batez ere da Espainiako Gobernuaren ahultasunagatik. Hala ere, horretan EAJk ardura badu. Ezin daiteke kanpora begira egon eta Espainiako Gobernuak ez du borondaterik esan, eta kitto. EAJ bera has daiteke Ezker Abertzalearekin hitz egiten, eta nahi badu bederen, EAJk zeregin garrantzitsua izan dezake.
Egoera honetan HBko hautetsiek zer nolako politika egin dezakezue erakundeetan?
Saiatu behar dugu inposatu nahi diguten bazterketa urratzen eta konponbiderako ahalik eta proposamenik zentzuzko eta argienak egiten. Hori egiten badugu, herritarrak jakingo du nor ari den ahalegintzen herri honen bakebidean eta nor oztopak jartzen eta bazterketak egiten.
ZUBIRIA, Pello/JAUREGI, Mikel
8-10,11

GaiezPolitikaEuskal HerrTaldeakAlderdiakHB
PertsonaiazOLANO4
EgileezJAUREGI5Politika
EgileezUBIRIA2Politika

Azkenak
Kaleratze kolektiboa ezarri nahi dute Maderas de Llodion

Asteleheneko bileran helarazi zioten asmo hori enpresa batzordeari, eta irailaren 9rako deitu dute hurrengo bilera. Fabrikak 151 behargin ditu gaur egun, baina ez dute zehaztu zenbat kaleratuko lituzketen.  


Herriko dantzan parte hartzen ari ziren emakumeei eraso egin diete Errioxako Cervera herrian

Emakumeak dantzara atera eta gizonezko dantzariek oztopatu egin dituzte, bultza egin diete eta haien dantza eragozten saiatu dira. Beste batzuetan musikariak geldiarazi dituzte eta ikusleetako batzuk bizkarra eman diete emakume dantzariei. Ez da Baztan, ez Hondarribia edo Irun;... [+]


2025-09-05 | Gedar
Gaztetxea lortu dute Etxaurin

"Bailara eraldatzeko ezinbesteko tresnatzat" hartzen dute Gaztetxea, eta elkartasuna adierazi diete "borrokan dauden beste Gaztetxe guztiei".


“Hondarribiko alardearen bi aldeak parez pare jartzea da zilegitasun bera ematea zapaltzaileari eta zapalduari”

Hondarribiko udal gobernuaren “ausardia faltaz”, kontsentsua bilatzearen tranpaz eta “gatazkaren espiritua berpiztu” nahi duen alarde tradizionalaren aldeko elkarteaz mintzatu zaigu Uxoa Anduaga, Jaizkibel konpainia berdinzaleko kidea. “Ez dira... [+]


Gipuzkoako Aldundiko zaintzaileek ez dute euskara jakin beharrik, EAEko Justizia Auzitegi Nagusiaren arabera

Donostiako epaitegi batek aurretik emandako epaia berretsi du EAEko Justizia Auzitegi Nagusiak. ELAk eta LABek mobilizazioa antolatu dute ostiralerako, eta Euskalgintzaren Kontseiluak bat egin du.


2025-09-04 | Joseba Alvarez
Dena blokeatu!

Horixe da datorren irailaren 10ean Frantziako Estatua hankaz gora jarriko duen deialdi herritar berriaren lema. Sarean gaia lantzen ari diren gune asko daude, baina bi interesgarrienak aipatzearren, hor daude, besteak beste, @lessoulevements edota @bloquonstout atariak.

Izan... [+]


2025-09-04 | Karlos Zurutuza
Hizkuntzen museo txiki bat dago Parisen

Sena ibaitik metro eskasera egon arren, ez dago Mundolingua museoa aipatzen duen turismo gidarik. Kasualitateak baino ez gaitu eraman horra. Nolanahi, horrela aurkitzen dira, maiz, hiri baten sekretu gordeenak.


Magda Oranich i Solagran
“Ezin ahaztu dut Txiki azkenekoz besarkatu nuen momentu hura”

50 urte dira Francoren diktadura garaiko azken bost fusilamenduetatik. Jon Paredes, Txiki eta Angel Otaegi ETAko kideak, eta Sánchez Bravo, Humberto Baena eta Ramón García Sanz FRAPekoak. Txikiren abokatuetakoa izan zen Magda Oranich, mende erdia eta gero... [+]


María Chivite lehendakaria:
“Poliziaren abusuak eskala handikoak izan ziren eta garai batean baino gehiagotan gertatu ziren”

UPNk salatu du Nafarroan eskuin muturreko taldeen eta Poliziaren indarkeria aztertzen duen batzordeak ia edonor hartzen duela biktima gisa. María Chivite lehendakariak erantzun dio Poliziak egindako abusuen salaketak asko izan direla eta denboran hainbat garaitan... [+]


2025-09-04 | ARGIA
Erresuma Batuan 700 lagun atxilotu dituzte jadanik, Palestine Action taldeari babesa adierazteagatik

Uztailean Keir Starmerren gobernuak erakunde "terrorista" gisa izendatu zuenetik, Palestine Action taldearen aldeko mezuak erakusteagatik ehunka lagun atxilotu dituzte. Larunbatean manifestazioa antolatu dute Londresen eta beste mila pertsonatik gora atxilotzeko... [+]


Mirentxu Loyarte hil da, euskal zinemagile aitzindaria

Zinemagile iruindarrak, ibilbide labur baina baliotsua egin zuen zinemagintzan 1970eko eta 1980ko hamarkadetan, zuzendari lanetan emakumerik apenas zebilenean. Irrintzi lanarekin garai hartako errepresioa islatu nahi izan zuen, eta Ikuska proiektuan euskal emakumeak erretratatu... [+]


2025-09-04 | ARGIA
Hizkuntza politika “ausart eta berrituaz” eztabaidatuko dute TMeLaborategiaren udako eskoletan

Irailaren 9an eta 12an egingo dituzte udako eskolak. Telesforo Monzon eLab Euskal Herrigintzaren Laborategiak hizlari potenteak gonbidatu ditu, besteak beste, Iñaki Iurrebaso, Olatz Altuna, Jon Sarasua, Idurre Eskisabel, Josu Aztiria, Iñigo Urrutia eta Miren Zabaleta... [+]


2025-09-04 | Aitor Aspuru Saez
Sara Fantova
“Ez dugu film feminista edo bolleroa egin nahi izan, baina gure esperientzia hori da eta islatu dugu”

Sara Fantova zinemagile bilbotarraren Jone, batzuetan filma zinema aretoetara helduko da irailaren 12an. Pelikula komunitarioa sortu du Kaskagorri eta Kranba konpartsekin, Bilboko Aste Nagusian girotuta baitago amodioa, jaia, gaixotasuna eta zaintza ardatz dituen istorioa.


Barkoxeko pastoralaz

Usaiako "süjetik" gabea, esku andana batek idatzia, errejent multzo batek zuzendua, gertakizun askoren kontari, gisa guzietara kolektiboa da.


Elizondoko Benito Menni egoitzako langileek 60 greba egun bete dituzte

Greban dira Benito Menni egoitzako langileak joan den abuztuaren 25etik, irailaren 8ra bitarte. Hermanas Hospitalarias enpresak agindutako kaleratzeen eta unitate itxieren aitzinean, Nafarroako Gobernuak ez duela arduratsuki jokatzen ari salatu dute.


Eguneraketa berriak daude