Euskal kantagintzan bada garaia gauza guztiak galbahetik pasatzeko

Inoiz baino beharrezkoagoak dira eskuin muturraren gezurrei
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Mikel Elizaga, Lizarrako gaztearen azken diska
Euskal kantagintzan bada garaia gauza guztiak galbahetik pasatzeko
"Apaiz gaztea" Mikel Elizagaren bigarren diskoa kalean jadanik
Lizarrako musikariak Gor disketxearekin atera duen lan honetan Patziku Perurenaren «Iraingo apaiz gaztearen kantutegi zaharra» liburutik hartutako testuak dira oinarria. Horrez gain, Gabriel Celayaren poema bat eta Joseba Sarrionandiak euskaratutako Mohammed Alkaliren beste bat musikatu ditu. Honetaz eta lanbidea duen dantzaldien munduaz aritu gara.
«Apaiz gaztea» zure bigarren lana da eta lehenbizikoan bezalaxe ekoizlea zaitugu.
Halaxe da, ni naiz guztiaren erreduna eta irabazpenak eta galerak nire kontu doaz. Baina disko bat ateratzeak ezagunago egiten zaitu, emanaldi gehiago lortzen dituzu. Lehenbiziko diskoa, «Agur t'erdi» izena daramana, aurkezpen gisako zerbait izan zen, bigarren hau aurretik ongi pentsatutako lana da.
Patziku Perurenaren «Iraingo apaiz gaztearen kantutegi zaharra» liburutik hartutako olerkiak musikatu dituzu. Arrazoi berezirik ba al da hori aukeratzean?
Patziku arlo ugari jorratu duen poeta da. Nire kasuan, beti hitzen egarri izan naiz musika sortzeko. Euskara neureganatu nuenetik hasi nintzen kantatzen, lehen egiten ez nuena, musika sortzen dut eta arazoa abestiak aukeratzean dut. Lagun baten aholkua jarraituz Patzikuren liburua aukeratu nuen, musikatzeko oso egokia da, koplak dira, neurtuak, gaiaren aldetik lirikoa, bertsolari baten tankeraz poeta batek egindako lana da.
Horrez gain, Sarrionandiaren itzulpen bat eta Gabriel Celayaren olerki bat bildu dituzu.
Garai berekoak dira, eta gainera Gabriel Celaya zena, Estellerriko Azedora joaten ohi zen, Anparitxu ingurukoa baita. Omenaldia egin zioten eta horretan bere olerki bat musikatu nuen. Sarrionandiaren kasuan, olerkia primerakoa da.
Euskal kantagintzan kritika gutxi dagoela kexu zara...
Alde batetik ulertzen dut orain arte egin den guztia, euskaraz egin izanagatik oniritzia izatea, baina bada garaia gauza guztiak galbahetatik pasatzeko, kalitatea bilatu behar da, horretarako kritika oso egokia da.
Beraz, komunikabideetan oso 'kritika' gutxi egiten da; aldiz, musikarien artean ba al da horrelakorik?
Nafarroatik begiratuta, hemen oso jende gutxi gaude, elkarri mokoka hasiko bagina pentsa ezazu, ez zen komenigarria izanen, baina Euskal Herrian produktu euskaldunak aztertzerakoan oso kritika gutxi egiten da, zorroztasun handiagoa eskatu behar da. Gaur egun, batzuentzat euskara bera izan daiteke helburua, baina euskara bidea da.
Inoiz ere disketxe batera joan zara, edo libreago sentitzen zara zu elkoizlea izatean?
Saiatu naiz, agian ez naiz nire buruaren saltzaile ona, orokorrean Euskal Herriko disketxeak ez dira arriskatzen, gauza bat da zigilu bat jartzea eta beste bat jakitea ekoizpena nork ordaindu duen; aski ezagunak direnek ere beren lana ekoizten baitute.
Beti nire lana defenditu dut, ez nondik egina den. Ona ala txarra, nire lana, euskal kantagintzan aportazio bat egiten dudalako. Horregatik nire patrikatik ordaindu behar baldin badut, nahiago dut Iruñean bertan ekoiztea: jendea ezaguna dut, harremana hurbilagokoa da eta gainera bidaietakoa aurrezten dut.
Sormen lanaz gain, lanbide berbeneroa duzu, Paradis Orkesta Tippia taldeko partaide zaitugu. Aurreko astean Roberto Mosok orrialde hauetan berbenaren sasoi ona aipatzen zuen, uste berekoa al zara?
Alde batetik dantzaldiak egiten ditugunok gaude, eta bestetik diskoa besopean dutela kontzertu moduko dantzaldiak egiten dituzten musika taldeak. Gu herri txikietara joaten gara, eta hor inon baino gehiago jendeak agintzen du, festetan denok hartzen baitute parte, kontzientzia kolektiboa daukate. Baina herri handietan dantzaldia buruz behera doa, ez du gazte jendea bereganatzen; agian badira talde batzuk jendea biltzen jakin izan dutenak, Egan, Akelarre eta abar. Jendeak gero eta gehiago mesprezatzen du dantzaldietako musikaria, ez dakit zer nolako dantzaldiez ari zen Roberto Moso.
Kontratazioaren alorrean badirudi zerbait mugitzen hasi dela azken bolada honetan?
Nafarroan frankismo garaiko sindikatua mantentzen da eta hori baliatuz musikarien agentzia sortu berri dute, batez ere bitartekari lana musikari beraiek egiteko. Kataluniako esperientzia jarraitu da, egun kontratazioaren % 80 musikariek kontrolatzen dute, eta errepresentateak haserre bizian dira, azken batean edonor izan daiteke ordezkaria.
Gipuzkoan sindikatuak ez du funtzionatzen eta Gipuzkoako talde asko Nafarroako sindikatura daude afiliatuak.
LARRION, Patxi
40-41

GaiezKulturaMusikaMusika modePertsonakMusikoakELIZAGA1
GaiezKulturaMusikaArgitalpenaDiskoak
GaiezKulturaArgitalgintArgitalpenaDiskoak
PertsonaiazELIZAGA1
EgileezLARRION1Kultura

Azkenak
Iruñeko eta Gasteizko gertakarien gaineko erantzukizuna aitor dezala eskatu diote Espainiako Gobernuari

78ko Sanferminak Gogoan plataformak eta Gasteizko Martxoak 3ko ekimenak bat egin dute espainiar estatuak gertakari latz horietan bere erantzukizuna onartu eta biktimen aitortza ofiziala egin dezan. 'Estatua Erantzule!' izena darama kanpainak.


PSNko idazkariorde Ramón Alzórrizen dimisioak ustelkeria eta krisi politikoa Euskal Herrian kokatu ditu

María Chivite Nafarroako Presidentearen "konfiantza galdu" duela eta, Ramón Alzórrizek PSNko idazkariorde nagusi eta Nafarroako Parlamentuko bozeramaile izateari utziko dio. Bere bikotekidea Servinabar enpresan lanean aritu zela publiko egin ostean eman du... [+]


Papax Fagoaga, mutil-dantzaria 1970eko hamarkadatik
“Ezin nuen ulertu emakumeok herriko bestetan ezin genuela mutil-dantzetan parte hartu, horregatik hasi nintzen dantzan”

Elkarrizketa ilustratzeko erabili dugun argazki nagusia 1970eko hamarkadan hartua da. Erratzuko plaza festetarako apainduta ageri da, ezpelez atonduriko ohiko eszenatokiarekin eta etxetik etxera zintzilik, dilindan dauden xingolekin. Urrunean bi soinulari agertzen dira, Maurizio... [+]


Faxismoaren aurka borrokan, munduan zein Euskal Herrian

Lanaren Ekonomia irratsaioan faxismoaren gorakada aztertu dugu, munduan eta Euskal Herrian gertatzen ari dena.


Aroztegiko Elkartasun Komiteak salatu du bi kidek jazarpenak eta irain matxistak jasan dituztela

Taldeko kideen aurkako eraso matxistak talde osoaren aurkako eraso gisa ulertzen dituela adierazi du Aroztegiko Elkartasun Komiteak. Komiteak salatu duenez, Aroztegiko epaiketara ikusle gisa sartu nahi zuen jendearen zerrendatik "Baztango mutil-dantzari talde... [+]


Aurten ere batxilergoko ahozkoa euskaraz pasatzeko aukera irekiko dute hainbat irakaslek

Ekainaren 23aren eta uztailaren 2aren artean iraganen da ahozko azterketa. Frantsesez pasa beharreko azterketa izanda, Seaskako, sail publikoko eta pribatuko irakasle batzuek publikoki jakitera eman dute euskaraz bideratzeko aukera eskainiko dietela ikasleei.


Umandi ikastolak 50 urte
Euskara, bizikidetza eta berrikuntza pedagogikoa ardatz

Gasteizko Umandi ikastola duela 50 urte sortu zuten hainbat familia aski ausartek –herri ekimena, orduan ere–, euskararen transmisioa ardatz hartuta. Mende erdia joan da, ikastola hazi egin da, belaunaldi berriak hezi ditu ez gutxi, komunitate baten erreferente ere... [+]


Bikotekidea mugikorretik kontrolatzea gazteen artean ohikoa dela frogatu du EHUren ikerketa batek

Maitasun erromantikoari lotuta, nerabe askok normalizatuta eta barneratuta du bikotekideak mugikorraren eta sare sozialen bidez kontrolatu nahi izatea. “Inportantea da ziberbiolentzia gisa identifikatzea, eta ez maitasun seinale gisa”, gogorarazi dute ikertzaileek.


Sexu erasoei lotutako zenbait epaitan bost gizon zigortu dituzte azken egunetan

Sexu erasoei lotutako epai ugari eman dira azken egunetan, eta bost gizon zigortu dituzte. Tuteran izandako bortxaketa batengatik, bi gizoni 9,5 urteko kartzela zigorra ezarri diete. Gasteizen gizon bati bost urteko kartzela zigorra ezarri diote emakume bat bortxatzeagatik... [+]


Dagoeneko 400 gazatar hil dituzte Israelgo soldaduek, laguntza humanitarioa jasotzera bidean

3.000 zauritu ere utzi dituzte Israelgo armadaren erasoek. Maiatzaren bukaeran berrekin zioten laguntza humanitarioari, GHF fundazio estatubatuarraren eskutik; eta ordutik, bertaratutakoei tiro egin diete soldadu israeldarrek.


Oiher Urrutia. Marra gorriak argi
“Erabiltzen gaituzte herriok folklorismorako: landa, animaliak edo euskalkia bera”

Grabagailuari stop eman eta segituan galdetu dit Oiherrek: “Transkribatzean mantenduko duzu euskalkia?”. Baietz nik, batuaren mugek uzten didatenaren barruan baietz. “Arras inportantea da niretako”. Dutxa hartu eta Elizondora eginen du berriz, Aroztegiko... [+]


Amiantoaren biktimentzako konpentsazio-funtsa martxan jartzeko araudia onartu du Espainiako Gobernuak

Legea onartu eta ia hiru urte igaro direnean jarriko da martxan neurria. Espainiako Ministro Kontseiluak onartutako dekretuak dio biktima bakoitzak 32.000 eta 96.000 euro artean jasoko dituela kalte-ordain moduan.


2025-06-18 | Mati Iturralde
Gizatasunaren amaiera

Duela urtebete, toki honetan bertan, existitzen ez zen herri bati buruz idatzi nuen, eta existitzen ez den herri horrek Palestinako genozidioa geldiarazten lagunduko zuela amestu nuen. Argi dago ez dugula lortu. Urtebete geroago, oraindik ere, haurren hilketa masiboak eta herri... [+]


Eguneraketa berriak daude