"EA desagertaraztea da EAJren helburu nagusia".

Iñaki Cabases (EA)-ekin elkarrizketa.Politika oro har Nafarroan
"EA desagertaraztea da EAJren helburu nagusia".
Iñaki Cabases, Eusko Alkartasunaren zerrendaburua Nafarroako Par- lamenturako
Laugarren aldiz zerrendaburua. Iñaki Cabases Nafarroan abertzaletasunak bizi duen egoeraz mintzo zaigu, «abertzaletasunak aukera bat bera ere» ezin duela galdu azpimarratuz. Aurreko legegintzaldiaren bideari jarraituz, EA Nafarroako Legebiltzarreko giltzarria izateko bokazioaz abiatuko da kanpaina honetan.
Kritika asko jaso dituzue Nafarroao Gobernuko aurrekontuetan parte hartzeagatik; Iruñeko Udalean ere aritu zarete. Ez al da gehiegizkoa izan ordaindu beharrekoa?
Abertzaletasunak Nafarroan ezin du aukera bat bera ere galdu, lur jota baitago. Politikoki sistema edota erakundeen oposizioan egotea oparoagoa izan badaiteke ere, egun, Nafarroaren zenbait euskal ezaugarri mantentzea oparotasun politikoa baino premiazkoagoa da. EAk azken urteotan gauzatu duen politika eraman izan ez balu, ikastolek ez lukete finantzaziorik izango. Nafarroan egon behar da horretaz jabetzeko. HBk aurrez aurreko oposizioa manten dezake, EA hor dagoelako. EA ez balego, HBk postu hori hartu beharko luke, norbaitek egin behar baitu lan hori.
Gobernuan egon beharrak, aginte postuetan egoteak, gobernagarritasuna ahalbideratzeak... ez al dio sendotasun handiagoa ematen navarristen proiektuari?
Ezta gutxiago ere. Nafarroak ez ditu bere euskal ezaugarriak galduko gobernuan bat edo beste egonda ere; baina argi dago abertzaletasunak ezin duela Nafarroako politikagintzatik at geratu, horrela izanen balitz desagertzear egonen bailitzateke.
HBk Urralburu ez laguntzean asmatu egin zuela aldarrikatu egin du. EAk oker jokatu al zuen?
HB, nafar politikagintzan, oker ibili da hamabost urteotan: erakundeetatik at egotetik erakundeetan egotera igaro da, buruz buruko oposizioa defenditzen zuen, eta azken legealdian ez du hori egin. EAk hasieratik egin izan duena egin du. Urralbururen aferan, denok hartu genuen ustekabe galanta, beraiek ere bai. Lehendakaria hautatzean ez zen bere imagina ezbaian zegoena, agintzeko era baino, eta horrek abertzaletasunarentzat egungoak baino ikuspegi hobeak izatea ahalbideratu izanen luke.
Ustelkeria kontuetan, EAk ikerketa batzorde guztiak bultzatu ditu eta baita sortu ez diren beste batzuk ere. Zerbait gehiago egin al zitekeen?
PSNk eta UPNk ez dute inolako asmorik izan ikerketa prozesuak antzina zitezen. Ustelkeria uxatzea denon esku dago. Enfrentamendua bultzatzea ustelkeria da, kalteak konpontzean norbait diruz saritzen baita.
Hauteskundeotan gazte asko sartu duzue zerrendetan, baina zerrendaburuak ez dira aldatu.
Javier Ayesaren kasuan, Iruñeak duen zinegotzirik onena dela esan izan da, beraz, ez diogu kapital horri uko eginen. Parlamentuko zerrendaren kasuan, nik 43 urte ditut. Karguarekiko ez daukat inolako sentimendu patrimonialik. Nafarroan abertzaletasunak behar dituen planteamenduak defenditzen saiatu izan naiz, eta jarraitzea proposatuz gero aurrera segitzen dut. Ez dut inolako arazorik lan hau ni baino hobeki egin dezaketenei bide emateko.
Zenbait komunikabidetan, EA-EAJ koalizioaz mintzatu da. EAJk gizendutako haizeak al dira?
EAJk antolakuntza eta erakunde mailan Nafarroari uko egin zion. Nafarroan PSOE eta Autonomi Elkartean EAJ-PSOE izan ziren garaian eman da bi komunitateon arteko urrunketarik handiena. EAJren helburu nagusia Nafarroan EA desagertaraztea da. Udal hauteskundeetarako koalizioen aferan EAJ, alderdi gisa, ez zaio inoiz EAri zuzendu.
Beraz, nola ulertu behar da Altsasukoa? Hor ez al daude EA eta EAJko militanteak hizketan?
Duela lau urte sozialistek aurrera eraman zituzten interesak bere sentitzen ez zituen gizatalde batek hauteskunde-agrupazioa osatu zuen Altsasun. EA, EAJ, EE eta inongo alderdiko kideak elkartu ziren. Egun, duela lau urteko konpromezuaren arabera, EAk izendatu behar zuen zerrendako alkategaia, eta Goikoetxea jaunak EAk aukeztutako biak errefusatu egin ditu. EAJk EA talde horretan egoteko inolako borondaterik ez zuenez, gure zerrenda aurkeztea erabaki genuen.
Hautesleek ez al dute eskatzen Kataluniako CiU moduko zerbait EA eta EAJren artean?
Nik uste ezetz. EAJk ez du barneratu EAren izate bera. Arzalluzek aberriaren aldekoa baino EAren kontrako obsesioa du. Nazionalismoan aniztasun ideologikoa dago, eskuineko alderdia den EAJk osorik bildu ezin duena. Alta, EAJ eta EAren arteko lana beharrezkoa da. Herri hau abiaraziko duten formulazioak ezinbestekoak dira. Eusko Jaurlaritzan gaude, eta EAJk elkarlanerako borontatea erakutsiz gero, lan horren fruituak aski fite antzeman daitezke, Jaurlaritzak herriaren aitzindaria izan behar baitu.
Hautesleek ez al dute hori eskatzen?
Hautesleek ez dute ulertzen nolatan gehiengo abertzalea duen herri batek ez duen klabe abertzaleetan funtzionatzen.
Alderdi guztiek Alliren jarrera kritikatu duzue. Zer dela eta Allik EA gogorren kritikatu izana?
EA ez da Allik menderatu behar duen arerioa. Alli eskuinetik dator eta bere hauteslea eskuinean aurkitu behar du. Alli `euskal' ezaugarriekin artifizialki lotzea akats nabarmena da. Nafar eskuinak baino errespetu handiagoa die Nafarroako euskal sustraiei, baina ez du berezkoa sentitzen.
Zure ustez ez du horren frogarik eman?
Egun UPNko zerrendaburua balitz, UPNren planteamendu berak bultzatuko lituzke. Legegintzaldi honetan euskal gaien inguruko partida guztietan bere alderdiarekin eman du botoa. Horrek ez dio ezinegonik sortu alderdi barruan jarraitzeko. Alli euskara edota euskaltzaletasunaren bultzatzailetzat hartzea oker handia da.
Nafar Demokraten Elkargunea, beste EA bat izan daitekela diote...
Alliren ideologia ezezaguna da. UCDn eta UPNn ez du arazorik izan. UPN-n desadostasunak ez dira ideologikoak izan, proiektu pertsonalistagoa bultzatu nahi izatetik sortu dira. UPN nafar nazionalistatzat hartu behar zela defenditzen zuen garaian, nagusigoa zuen kongresu hartan. Baina Del Burgorekin egindako tratua zela eta, ustezko desadostasun ideologiko hori zokobetailurako utzi zuen. Eskuinean metatutako interesen multzoak agintzen du, eta Allik interes bat ordezkatzen zuen. Interesak eta ez desadostasun ideologikoak dira joan izanaren arrazoiak.
Datorren gobernuko giltzarria izan nahi duzue. Horrek ez al du morrontzarik sortzen?
Gobernua osatzeko nazionalisten presentzia ziurtatzea dugu helburu. UPN-PSN Gobernu baten `navarrismorik' gordinena izanen litzateke kontrakoa. Nahiago nuke IUk Estatu mailan eta HBk Nafarroan egiten duten gisako oposizio erosoa egitea, baina Nafarroako abertzaletasunarentzat sobera arriskutsua da. Ez dut inoiz ulertuko zer dela eta HBk kontrako botoa eman zion Euskararen Legearen aldaketari.
Zer eskain diezaioke EAk nafar politikagintzari?
Nafarroako Gobernua eta Eusko Jaurlaritzaren arteko batzorde iraunkorra osatzea guztiz beharrezkoa da. Inoiz aipatu den «Dieta» moduko zerbait. Batzordeak bi komunitateen eremuko politika berezituak diseinatu beharko lituzke, bai Madrilen eta bai Brusselan presentzia instituzionala koordinatuko, eta nafar eta gainerako euskaldunen arteko bategite soziologikoa bultzatuko. UPN-PSN akordiokoa baino aurrerakoiagoa den politika egiten saiatuko gara.
Zenbait sektore abertzalek hori bezainbeste eskatzen dute Iparraldearekiko beste politika bat.
Iparraldearen kasuan ordezkapen instituzionaleko arazoa dugu. Batzorde iraunkorra Iparralderantz hedatu beharko litzateke, eta Atlantiar Pirinioetako departamentuarekin negoziatuz, aberria hezurmamitu. Hori guztia, hainbat indar abertzalek Iparraldean duten presentzia baino garrantzitsuagoa da, indar horiek orain arte ez baitute ezer gauzatu. Status quo-a mantentzea baino, gehiengoa bil dezaketen ekinbideak gauzatu behar lirateke.
ETAren jardunak abertzaleen arteko batasuna oztopatu eta bai Nafarroan bai EAEn antieuskaldunen jarrerak indartzen ditu.
Hala ere, EAtik maiz esan da biolentziaren amaiera ez dela beharrezkoa hitz egiten hasteko?
Elkarrizketarako ez da aurrebaldintzarik exigitu behar. Baina deigarria da nola ETA alderdi abertzaleen arteko negoziazioa laguntzeko baino Estatuarekin negoziatzeko prestuago azaltzen den. Alderdi abertzaleen artean hurbilketa dagoenean, Elkarri-ren bake konferentzia kasu, ETAk bere jarduna gogortzea ere deigarria da. Zentzu honetan ETAren jarduna susmagarria izaten ari da.
LARRION, Patxi
8-10,11

GaiezPolitikaEuskal HerrTaldeakAlderdiakEA
PertsonaiazCABASES1
EgileezLARRION1Politika

Azkenak
2024-03-31 | Julen Azpitarte
Zinearen historiako film-kontzerturik “onena”

Oscar sari andana jaso zuen The Silence of the Lambs (1991) thriller-a zuzendu zuen Jonathan Demme (1944-2017) zinegile estatubatuarrak estreinatu zuen zineak inoiz eman duen kontzerturik onena: 1970eko hamarkadaren erdialdean New Yorken eratutako Talking Heads taldearen Stop... [+]


"Enpresa pribatuen esku utzi da segurtasun publikoaren norabidea"

Ertzaintzaren azken hamarkadako bilakaera teknologikoa aztertu du bere liburu berrian Ahoztar Zelaieta ikerketa kazetari, kriminologo eta ARGIAko kolaboratzaileak. Segurtasunaren industria ikertu eta Ertzaintzarekin duen lotura plazaratu du, La Ertzaintza que viene... [+]


Campi Bisenzioko GKN fabrikan batu dituzte langile borroka eta ekologismoa

2021eko uztailaren 9an jaso zuten kanporatze abisua Campi Bisenzioko GKN lantegiko 422 langileek. Biharamunean berean abiatu zuten fabrikaren okupazioa eta orduz geroztik bertatik dabiltza borrokan, deslokalizazioaren aurkako borroka zena bestelako industria eredu baten aldeko... [+]


Judith Bilelo Biachó
"Erakundeek ez digute lagunduko, guk geure hizkuntzan hitz egitea lortzen ez badugu"

Judith Bilelo Biachó gure artean izan zen iragan udazkenean, Garabideren Aditu programaren karietara. Ekuatore Ginean jaioa (Malabo, Bioko, 1975), bubi etniako kide da, bubiera hiztun eta hizkuntzaren aldeko militantea. Iraganaz bezainbat mintzo da orainaz, geroari... [+]


Eguneraketa berriak daude