"Bosniakoaren ostean, munduak lezioa ikasi duen itxaropena dut".

1995eko otsailaren 26an

Meho Kodro futbolariari elkarrizketa
"Bosniakoaren ostean, munduak lezioa ikasi duen itxaropena dut".
Meho Kodro
Defentsek beldurra diote. Atezainek zer esanik ez. Bere golek izen berezia daukate «kodrazoak». Hamaika lagun utzi dituen Mostarretik urrun badago ere, beti dago hango berrien zelatan. Bosniak kezkaturik daukanez, SOS Balkanes-ekin batera ahal duenean laguntzen du.
Lau denboraldi daramatzazu Realean jokatzen. Ligan 127 partidu inguru jokatu eta 62 aldiz jaso dute aurkako atezainek baloia sareetatik; kurrikulum paregabea. Egin iezaguzu lau urte hauetako azterketa.
Primeran gogoratzen dut emaztea eta bederatzi hilabeteko haurrarekin 1991ko irail hartan Donostiara iritsi nintzeneko hura. Hotel batean eman genituen lehen egunak, eta giro aldaketa eta hizkuntza zela-eta, hasieran arazoak izan genituen. Gero, lauzpabost hilabetez irakasle batekin jardunaz, arintasuna lortu genuen.
Kirolari dagokionez urte onak izan dira niretzat. Lehen urtean, hogeita lau partidutan, hamahiru gol egin nituen. Bigarrenean, nire herriko gerra eta sendiaren zatiketa zela eta, egoera apur bat aldatu zen, ahulxeago ibili nintzen. Iazkoaren antzera, laugarren denboraldi hau nahiko ondo doa.
UEFAra sartzea erreala da, edo amets edo utopia bat?
Aurredenboralditan, beti, taldeko jokalari guztiok UEFAn sartzeko nahia eta gogoa izaten dugu. Baina bada beste talde mordo bat lehiaketa horretan sartzeko asmo eta aukera gehiago dituztenak. Beraz, jakin badakit talde txikia garena eta txapelketak poltsikoratzea... arrunt zaila da. Aurtengo Liga txanpa batean dago eta gu erdi bidean gaudenez, goikoak ez dauzkagu hain urrun ere...
Donostiako taldea bigarren itzuliko taldea dela esan ohi dute.
Hala diote, baina egia esan lehengo urtean hori ez zen inondik inora ere bete. Hala bedi.
Salva Iriarterekin ia dozena bat partidu egin dituzue galdu barik. Hala eta guztiz ere jarraitzaileak nahiko urduri daude.
Daukagun akatsetariko bat zera da, ez garela joko ona partidu askotan zehar mantentzeko gai. Lehia batzuk nahiko ongi jokatu ostean, eta inor gutxik huts egitea (gu geu barne) uste duenean, punta-puntakoa ez den talde baten aurrean kale biribila egiteko gauza gara.
Adibidez, Ligako talde bikainenetarikoa duen Zaragozaren aurkako norgehiagoka edota Compostelaren partiduaren artean, alde izugarria dago, eta aste batean jokatu genituen biak. Hor zerbait gertatzen da. Talde handien aurka jokatzean, ezertxo ere galtzeko ez dugunez, lotsagabe jarduten dugu. Baina aurkaria erraz menperatu behar dugunean, azken pasea edota gar apur bat falta izaten zaigu.
Emaitzak direla eta, zer nolakoa da aldagelako giroa?
Gure arteko harremana primerakoa da. Egoera ez da larritzekoa eta jakin badakigu azken aldi honetan nahiko ondo jokatzen ari bagara ere, zer hobetu edo zuzendurik badugula. Profesionalak gara eta akatsak, hanka sartzeak onartu eta hitz eginez konpontzen dira. Bestela jai dugu.
Azken denboraldietan gol mordoa egin duzu. Izan al daiteke Meho Kodro 94-95 tenboraldiko pitxitxia?
Noizik eta behin gerta daitekeela pentsatzen dut, baina amets horrek ez nau kezkatzen. Zamorano, adibidez, talde benetan indartsu batean dabil; ni, aldiz, askoz umilago batean. Nire golak taldearentzat dira.
Velez Mostarren ere gol asko sartzen nituen, baina ez nuen inoiz pitxitxia eskuratu. Belgradeko Izar Gorrian, Pancev izeneko jokalari handia zegoen garai hartan, eta bospasei urte bere itzalean eman nituen.
1992. urtearen hasieran Bosniak autodeterminazioaren erreferenduma egin zuen. Apirilean EBko Atzerri ministroek independentzia onetsi zioten, baina gerra atarian zegoen. Nola gogoratzen dituzu une haiek?
Egia da Bosnia-Herzegovina herri bezala onartu zutela, baina eraso ezberdinak direla medio, lurraldearen %70 kendu digute. Ez zait politikaz hitz egitea gustatzen, baina denok dakigu zer gertatu den, eta komunitate internazionalak egin duena baino askoz gehiago egin zezakeen gerra bertan behera uzteko. Ez dute ezertxo ere egin.
Gatazka hasieran dagoeneko Donostian nengoen eta albisteak zirela eta, hamaika tira-bira izan nituen buruan. Hala ere, gerrak denbora gutxi iraungo zuela ustea nuen. Triste eta ulertezina gertatzen da garai bateko lagunak elkar hiltzen aritzea. Min hau guztia politika eta `norbaitek' nahi izan duelako gertatu da. Eta munduak eta NBEk zer portaera hartu duten ikusita, lurjota geratzen zara.
1992ko ekainaren 8an, NBEko Segurtasun Kontseiluak, Sarajevo babesteko eta giza laguntza hiritarrrei iristeko mila bat kasko urdin hedatzeko ebazpena jakinarazi zuen. Ez al duzu uste une hura momentu funtsezkoa izan zela, laguntzarako giza irtenbidea urratu beharrean, irtenbide politikoa lortzeko?
Gertaera hamaika eratan geldi zezaketen, bai politikoki bai gizalegez. Argi dago ez dutela egin nahi izan ez dutelako. Mundu guztiak daki eurentzat zerbait garrantzitsua bazegoela Bosnia-Herzegovinan... zeren eta gerra hamabost minututan geldi zitekeen. Diruak, tamalez, dena lor dezake. Badakit munduko leku askotan iskanbilak gertatzen ari direla, baina ez dut nirea ez den herriez mintzatu nahi. Gertatzen ari dena ikusita, ez da harritzekoa bosniar eta batipat Sarajevoko herritarrentzat NBE esperantza izpirik ere ez duen erakundea izatea.
Beraz NBE gatazkei aurre egiteko sinesgarritasun osoa galtzen ari den erakundea bihurtzen ari al da?
Eraso egiten ari zaizkion herri bati soilik giza laguntza luzatzen diote. Bosnia-Herzegovinan gertaturikoa oso tristea da. Hainbat haur, heldu eta zaharrek gorriak eta bi jasan dituzte, edota errefuxiatu edo preso daude. Kasko urdinak ere erasotzen edo inguratzen dituztenean, apenas egiten dute ezer. NBE bezalako erakunde batek ezin du hori onartu, ez baitituzte beraiek ere, munduko herrien ordezkari direnak, aintzakotzat hartzen.
Gatazka pil-pilean zegoenean, Bosnia-Herzegovinan sartzeko ahalegina ere egin omen zenuen.
1993ko udan, Adriatiko itsasotik sartzeko asmoa nuen, baina une hartan, bosniar eta kroaziarren arteko gerra hasi zen eta ez nuen modurik izan. Era berean, ihesi zetorren jendeak sartzeko aukerarik ez nuela jakinarazi zidan.
Bosniarrek arma enbargo gordina dute. Hau dela eta ezin dute defenditzea den eskubide zilegizkoa erabili. Honek gerraren agonia luzatzen du, ez?
Jakina. Hasieratik jasan dugu arma enbargoa eta hori ez da, inondik inora ere, zilegi. Lotsagarria da benetan! Berrehun edo hirurehun mila pertsona hil dira, eta armak izan bagenitu herritar gutxiago hilgo ziren. Planeta osoak, telebista tarteko, han gertatu den guztiaren berri daki eta Bosnia-Herzegovinakoaren ostean, eta munduko beste edozein lekutan halakoren bat berriz gerta ez dadin, lezioa ikasi duen itxaropena dut.
Urte honen hasieran esan zenuenez, jendeak Bosnia ahaztea ikaragarritzat ikusten zenuen.
Jendeak ez du ahaztu. Gatazkaren irudiak, telebistako irudiak ikustean, ikusentzule asko hunkitu eta tamalgarritzat jo zuten gerra. Hasieran entzundako albisteek hotz uzten zaituzte, baina denboraren poderioz gauzak ahantzi egiten dira... Gerra hirugarren urtean sartua dago, badakit ez dela bertan behera geldituko, baina dagoeneko ez da garai batean bezain interesgarria. Arazo bat hasieran handi bihurtzen da; denborarekin indarra galtzen du. Problema ez da Bosnia-Herzegovinarena soilik, Europa eta munduarena ere bada. Hori dela eta munduan batasun gutxi dago, ez baitago erakunde ahaltsuetan konfiantzarik. Interes ekonomiko eta politikoak daudela bistan da, eta argi eta garbi dago bati baino gehiagori guda ez amaitzea interesatzen zaiola.
Zure elkartasuna egunerokoa da. Zenbait senide Bosniatik Donostiara ekarri dituzu.
Denbora batez, hamalau lagun inguru izan nituen eta ahal nuenean lagundu nien. Egun bederatzi dauzkat, guraso eta ahaideak tartean direla eta nik bakarrik lan egiten dut. Beraz, egia da futbolean jokatu eta familiarentzat ahalik eta diru gehien poltsikoratu nahi dudala. Jende guztiak ongi dakien bezala, nire gurasoek une honetan ez daukate ezer ere. Etorkizunari begiratu beharra daukat.
Une honetan Bosnia-Herzegovinaren % 70 serbiarren esku dago. Zein izango da zure herriaren geroa?
Bosnia-Herzegovina banandu egin nahi dute. Banaketa honetan bosniar eta kroaziarrentzat herriaren %51 izango litzateke, eta gainontzeko guztia serbiarrentzat. Bosniarrek, zatiketa honen aurrean, arazoa gizalegez konpondu nahi dute, ez kontaktu taldeek eginduten eran. Batek daki nola amaituko den gatazka, gerta daiteke borroka egoera honek urteak irautea.
Bosnia-Herzegovinan, eta Euskal Herrian, Sarajevo Aske eta Bateratuaren Deklarazioak zer nolako erantzuna izan du?
Harrera ezin hobea izan du. Sarajevon bertan, milioi erdi pertsonak sinatu dute hiria aske eta zatiezina dela aldarrikatzen duen agiria. Euskal Herrian ere 20.000 sinadura lortu dira eta beste behin, euskaldunok sufritzen ari den bosniar herriari elkartasun paregabea erakutsi diozue.
ODRIOZOLA, Jon
28-32

GaiezKirolaFutbolaTaldeakReal Socied
GaiezKirolaFutbolaJokalariak
PertsonaiazKODRO1
EgileezODRIOZOLA3Kirola

Irakurrienak

Matomo erabiliz

Lagunak, adiskideak eta beste hainbat etsai

Gorka Bereziartua

Hezkuntza komunitateak protestara deitu du Palestinako haur eta nerabeen alde

Gorka Peñagarikano Goikoetxea

2x11: Odei Barroso | Erabakiak hartzea

ARGIA

Hezkuntza publikoari buruz hitz txintik ere ez hauteskundeetan!

Nagore Iturrioz Lopez | Yolanda Porres García | Steilas sindikatua

Beste 40 urtez esperoan egon nahi ez baduzue

Iñigo Satrustegi

Azkenak

2024-04-30 | Gedar

Pertsona afroamerikar bat erail du Poliziak AEBetan, belaunarekin lepoa estutu ostean

Istripu batetik ihes egin zuela aitzakiatzat hartuta, taberna batera sartu, lurrera bota eta buruz behera lotu zuten poliziek 53 urteko gizona. Zortzi minutuz izan zuten lurrean.

2024-04-30 | Mikel Aramendi

Aranetatarrak

2024-04-30 | Axier Lopez

Hinteligentzia

2024-04-30 | Mikel Garcia Idiakez

Nola landu desirak, aniztasun sexuala edota identitatea 12-18 urteko ikasleekin?

Gorputzak, identitateak, desirak, justizia soziala, ahalduntzea eta memoria: sei arlo horien bueltako unitate didaktikoak kaleratu dituzte, DBH eta Batxilergoko ikasleekin lantzeko. LGBT+ pertsonen testigantzak, diskriminazioa eta aldarrikapenak oinarri, “armairuan... [+]

2024-04-29 | ARGIA

2x11: Odei Barroso | Erabakiak hartzea

MULTIMEDIA - BTN

Eguneraketa berriak daude