"EAJ da Euskal Herriko ezker nazionalisten klase etsaia".

1995eko urtarrilaren 29an

Tomas Goikoetxea, IU/EBko militanteari elkarrizketa
"EAJ da Euskal Herriko ezker nazionalisten klase etsaia".
Tomas Goikoetxea, EB-IUko militantea
"Flanagan" ezizenaz ezaguna, urte asko daramatza politikagintzan 46 urteko hernaniar honek. Egun EB-IUko kide, berriro ere `gorri' izateko beharra nabarmendu digu Tomas Goikoetxeak.
Zer egiten du «Gaurhuts» eta Garikoitz Zabalak Ezker Batuan?
Nire ibilbide politikoa Alderdi Komunistan hasi zela ez da ahaztu behar. Ondoren nazionalismorako bilakaera egin nuen, ETA pm-ren garaian. Orduan agertu zen «Gaurhuts» pertsonaia. EEren proiektuak huts egin ostean, zenbait Ezker Batuan sartu ginen, bi aspekturekin bat geundelako: bata, erradikaltze berri baten beharra zegoela egun bizi dugun egoera politiko-ekonomikoa zela eta. Berriro ere gorri izan behar dugu, komunista.
IU Estatu federalaren alde serio lan egiteko prest dagoela ikusi genuen, Autonomien Estatuak eman beharrekoa eman baitu. Estatu federalaren marko horri IUk autodeterminaziorako eskubidea gehitzen dio, eta nazionalismo ezkertiarraren ikuspegitik nahikoa da.
Zergatik egin zuen porrot EEk?
Estatu espainiarrean ezker guztiari gertatutako estankatze bera gertatu zitzaion: sozialdemokratizatu egin zen. Politika ekonomiko posible bakarra liberala dela onartu zuen. EEko zati bat PSOEra joan eta besteak EUE osatu zuenean, ea nazionalista espainol edo euskal nazionalista zinen besterik ez zen eztabaidatzen. Horrek jendea eskuindar bihurtzen ari zela estaltzeko balio izan zuen. Inork ez zuen gizarte ereduaz eztabaidatu. Ezkertiar nazionalista izatea, nazionalitate eta gizarte gaiak bateratzea da, nazioa klase borrokarako marko gisa hartuz.
Berriz jatorrira itzuli zara, PCEra.
Euskal Herrian Partidu Komunista berreraiki behar da. Gizarteak berak behar du, hurrengo belaunaldiak ez baitauka inolako irtenbiderik ez sozialki ez ekonomikoki. Horri politika neoliberalaren porrota gehitu behar zaio. Eta porrot hau nazionalismo espainolak, PSOEren aldetik, eta euskal nazionalismoak, EAJren aldetik, koartada gisa aurkeztu dute Euskal Herrian. Paper politikoak berdefinitu behar dira: eskuindar nazionalismoarena, EAJ eta EArena, PSOE eta espainolismoarena, HB eta KASena, eta borroka armatuarena.
EUEko zure lagunak EAJra hurbildu dira...
Oso talde txikia da, eta lagunak ditudala aitortu behar dut. Erabaki pertsonala izan da. Politikoki, baina, asko harritu nauen erabakia da. EEren azken garaian eskuinera jo zuten askok, eta azkenean EAJra hurbildu dira. Horixe bera gertatu zitzaion ezker marxista espainolari: eskuinera jo zuen sozialdemokraziaren bidez.
Ez al zaitu tentatu Onaindiak PSE-EEn sartzeko?
Ez, nahikoa ezagutzen dugu elkar horrelakorik saiatzeko. EEko oso jende gutxik hartu zuen PSOErako bidea, gehienak etxera joan baitziren. Eta horiexek dira ondoren IUri botoa eman diotenak, hain zuzen gure botoen %60. IUren eraiketa Euskal Herrian hautesleen mandatuz egin da, hemen jatorriz apenas izan baitu sustrairik.
Ardanzari lekua kentzeko zein litzateke zure koalizioa?
EAJ da ezkertiar nazionalisten klase etsaia. Horretaz ohartu ezean, ezker abertzaleak ez du ezer egingo. Arazo hori ez planteatzeko hamaika aitzakia eta koartada jartzen dituzten artean, EAJk agintzen jarraituko du. EAJ, nazionalismoaren koartadak itsutzen ez bagaitu, eskuindar alderdia dela ikusiko dugu, eta guk ideia hori indartzeko jardungo dugu.
Nazionalismotik betidanik begirunea izan zaio beste nazionalistari. Mili zaharren jokaera horren lekuko. Gauza bat da hitzezko erradikalismoa, eta bestea ez dagoela eguneroko jarrera politiko sistematizatua EAJ behera botatzeko. Tankera honetan daramatzagu hogeita bost urte.
Mili zaharrak sarri aipatzen dituzu. Nortzuk dira eta zergatik kritikatzen dituzu?
Mili zaharrena kontzeptu politiko bat argitzeko erabiltzen dut. Horren oinarria zera da: ezkerrak irabazten duen artean, eskuinak agintzen jarrai dezala. Eta hori maltzurkeria politikoa da. Nik sekula ez dut egingo ezker heldu bat nire eskuinarekin gogorra ez banaiz, eta horixe gertatzen zaio ezker abertzaleari. Mili zaharrak `eskuin koltxoi' bat osatzen joan dira urtetan.
Hauteskundeotan Hernanin aurkeztera zoaz.
Alkatetza HBri itzultzeko asmotan gabiltza, baina programa baten baldintza normaletan, ez soilik kontzientzia demokratikoagatik, alegia, irabazleari zor zaiona itzultzeko. Udaletan gastu publikoaren dinamika biziatuta dago oso. Espekulazio guztiak ahantzi, eta dirutza bera beste modu batera gastatu behar da, udaletxea beste modu batera enfokatuz. HBrekin gai horien inguruan hitz egiten hasi gara, eta sintonia ona dago. Politika ezkertiarragoa egin behar da, oraingoa eromena baita.
Zutik-eko jende batekin zerbait antolatzen ari omen zara.
Ezker Batua oso anitza eta irekia da, hori da topatu diogun gauzarik politenetako bat. Honek IU Europa osoko ezker interesgarrienetakoa izatea ekarri du. IUk proposatzen duen Estatu federalaren eta autodeterminazioaren markoaren inguruan ari gara hitz egiten Zutik-eko jendearekin, EEkoak izandako batzuekin ari garen bezala.
Zer proposatu beharko luke IU-EBk Ajuria Eneko Mahaian?
Ajuria Eneko Mahaia hilotz politikoa da. Bere garaian arrakasta politiko eta soziala izan zuen. Baina EAJk eta PSEk politika partidistarako tresnatzat hartu zutenetik, edukiz hustu da. Partaidetako bakoitzak ez daki foru hori -azken batean argazki soila- zertarako nahi duen.
Ajuria Eneko Ituna ala irtenbide negoziatua ETArentzat?
Barne Ministerioari sekula ez zaio interesatu ETArekin negoziatzea, poltsikoratzeko dirurik dagoen artean. Hor dira diru bereiziak. Eugenio Etxebesteri deitzen zioten esanez: «Begira, CESIDeko teniente bat bidaltzen dizugu eta hitz egin ezazue». «Aizu, orain halako teniente-koronela joango da, aurrekoa baino garrantzitsuagoa»... Halako batean, «begira, oso garrantzitsua zen bat hil duzue, eta orain urtebetean ez dizuegu inor bidaliko». Horri deitu zitzaion negoziaketa. Poltsikoratzeko diru gutxiago duen Barne Ministerio batekin, negoziaketa laster planteatuko litzateke.
Hemen inork ez du nahi bi egunetik behin jeneral bat hiltzea. Negoziatu egin behar da eta kitto. Ajuria Eneko Itunaren erreferentea liskarra denez, Itunak liskarra ulertzeko beste modu bat planteatu beharko du edota ez du inolako zentzurik.
Autodeterminazio eskubidearen aferan, zein da zure proposamena?
IUn autodeterminazio eskubidea doktrina gisara asumituta dago. Azken batzarrean zuzenketa bat egon zen, egon zitekeen edozein erreforma konstituzionaletan, Estatu federalari dagokionez, autodeterminaziorako eskubidea gehitzeko eskatuz. Bozketan ezezkoak irabazi zuen, baina baiezko botoak abstentzioari gehituz gero, parean geratzen ziren. IUn oso aurreratuta dagoen gaia da. Euskal Herriko IUko orok hori defenditzen badute, IUn zeharo asumituta geratuko da autodeterminazio eskubidea eskubide konstituzionala dela.
ZUBIRIA, Pello/ JAUREGI, Mikel
8-11

GaiezPolitikaEuskal HerrTaldeakAlderdiakIU/EB
PertsonaiazGOIKOETXEA1
EgileezUBIRIA2Politika
EgileezJAUREGI5Politika

Irakurrienak

Matomo erabiliz

Bollera subjektua erdigunean jartzera datorren hitzordua

Jenofa Berhokoirigoin

Gernikaren berpiztea

Karmelo Landa

Athletic zuri ta gorria, zu zara nagusia, baina zertan?

Juan Aldaz Arregi

Kartzelako hormak zeharkatzen dituen ama-alaben arteko harremana hitz eta iruditara eramana

Estitxu Eizagirre

Izan bedi Nurenberg berri bat

Imanol Satrustegi Andrés

Azkenak

2024-04-28 | Jenofa Berhokoirigoin

BOLLOTOPAKETAK

Bollera subjektua erdigunean jartzera datorren hitzordua

Apirilaren 26, 27 eta 28 hauetan iraganen da Euskal Herriko bolleren topaketa, Leitza herrian. Izenak argiki dioen gisara bollerei irekitako jardunaldiak dira, baina, oro har, sexu/genero disidente oro da gomitaturik. Egitarau aberatsa eta askotarikoa ondurik, taldean... [+]

2024-04-28 | Olaia L. Garaialde

Gorputz hotsak

"Pianoa da konpainia izatea bezala, ez zara inoiz bakarrik sentitzen"

Musika klasikoa, regetoia eta rocka gustuko ditu Jakes Txapartegi pianistak (Hondarribia, Gipuzkoa, 2009). Itsua da, musika klasikoa jotzen du eta poliki-poliki jazza eta inprobisazioa ikastea gustatuko litzaioke. Etxean zuen teklatuarekin Pirritx eta Porrotxen “Maite... [+]

2024-04-28 | Axier Lopez

Dronea, munduko botere harreman desorekatuen ikur eta eragile

Giza asmakizun oro lez, onena eta txarrena egiteko gai dira. Baina, tamalez, dronea, beste ezeren gainetik, Mendebaldeko potentzia kapitalistek munduaren gehiengoa menpean jartzen jarraitzeko tresna nagusietakoa da. Zirrikitu teknologikoetatik haratago, funtsezko pieza da bizi... [+]

2024-04-28 | Miel Anjel Elustondo

Iñaki Soto. Erredakzioko kazetaritza ardatz

"Gure Herriaren etorkizuna eta hizkuntzarena batera joango dira"

25 urte beteko ditu aurten Gara egunkariak. Ez da erraz izan. Teknologiak ekarritako iraultzari neurria hartuagatik ere, Espainiako auzitegietako epaileek erabakitako oztopo arbitrarioek egunean eguneko jarduna baldintzatu dute. Mirari hutsa, Iñaki Soto zuzendariaren... [+]

2024-04-28 | Urko Apaolaza Avila

Migrazio eta Asilo ituna: Europaren legatu kolonialista denon begien bistan

Europar Batasunean berriki onartu den Migrazio Itunak, asko zaildu dizkie gauzak euren herrialdetik ihesi doazen eta asiloa eskatzen duten pertsonei. Eskuin muturraren tesiak ogi tartean irentsita, migratzaileentzako kontrol neurri zorrotzagoak onartu dituzte Estrasburgon,... [+]

Eguneraketa berriak daude