«Jaialdien lerroez Parlamentuak erabaki dezakeena kalterako dugu»

1994ko uztailaren 03an

"Nafarroan Jailadiak" ekitaldiei buruzko elkarrizketa Tomas Yerrori
«Jaialdien lerroez Parlamentuak erabaki dezakeena kalterako dugu»
Tomas Yerro, Nafarroan Jaialdiak kultur egitasmoaren zuzendaria
Nafarroako Jaialdiak zirenak Nafarroan Jaialdiak bihurtu dira, berrikuntza ugariz. Erriberri, kultura ekitaldion orain arteko ispilu nagusia kanpoan utzi eta iparreko zonari lehentasuna eman diote. Ondorioz, eztabaida piztu eta dagoeneko Parlamentura iritsi da. Ez dago batere lasai Tomas Yerro.
ARGIA. Aldaketaren ediziotzat jo daiteke aurtengoa. Berrikuntzak dira nagusi. Zerk bultzatu zaituzte horretara?
TOMAS YERRO. Nafarroa kultur basamortua baino ez zenean sortu ziren Jaialdiak, urte osoko hutsunea nolabait betetzeko asmoz. Denborarekin, baina, gizartearen eta Administrazioaren aldetik iniziatiba asko jorratu dira eta egoera bestelakoa da.
Gure egitura, berriz, 1983an Jaialdiek ibiltari izateari heldu ziotenekoa da, kultur egoera beste koordenada batzuetan mugitzen denean. Guzti honen aurrean, Principe de Vianak, udaletxe, elkarte eta bestelako instituzioen urte osoko kultur ekitaldien osagarri eta orekagarri bilakatu nahi ditu Jaialdiak.
Zentzu honetan, nabaria da Nafarroako iparraldea kultur arloan baztertua dagoela hegoaldearekiko, eta zona hori bultzatzea iruditu zaigu egokien.
A. Erriberriren inguruan sortu den polemika eta gero, hartutako erabakia zuzena dela mantentzen al duzue?
T.Y. Erriberrin hainbat arazo larri errepikatzen ziren urtero: erosotasun falta zela, eguraldi txarra... Ekitaldiak hainbatetan atzeratu edo atzera bota behar izaten ziren. Arrisku handia zen.
Elizondon karpa bat jarriko dugu, eta ziurtasuna dugu ekitaldiak baldintza onetan egingo direla. Baldintza hori ez zegoen inondik ere ziurtatua Erriberrin.
A. Parlamentura iritsi da eztabaida. Zer diozu?
T.Y. Arazo tekniko eta artistikoa den Erriberriren gaia arazo politikoa bihurtzen bada gure kalterako izango da. Parlamentuak, Jaialdiek jarraitu beharreko lerroez erabakia hartzea ez da onerako izango. Beren baratza landu dezatela esango nieke parlamentariei.
A. Nafarroako iparraldea bultzatu nahi duzuela esan didazu. Gauzak honela, beste edizioetako filosofia erratua izan dela ulertu behar al dugu?
T.Y. Ez. Azken urteotako edizioetan aurreko azpiegitura mantentzera jo da eta Jaialdien aurrekontuak gora egin beharrean behera egin duela kontuan hartuta, Erriberri mantenduz ekimena beste herrietara zabaltzea ezinezkoa zen. Kasu honetan, Erriberako zonan urtean zehar iparraldean baino askoz ere ekitaldi gehiago egiten direla ikusita, urratsa eman dugu. Badakigu bat-batean ez ditugula kultur arazook konponduko, baina arintzeko baliagarri gerta daiteke.
A. Zer arrazoiren arabera aukeratu dituzue Elizondo, Altsasu, Zangotza eta Iruñeko egoitzak?
T.Y. Ohizko jaialdien eredua auzitan dago eta espezializazioren bidetik antzeman daiteke etorkizunik. Beraz, hainbat esperientzia dela medio espezializazioaren hazia landatu den guneetara jo dugu.
Altsasu azken urteotako Jaialdietako egoitza izan da. Gaur egungo musika eta antzerkia programatu izan dira, eta oro har, arrakastatsu. Jende gaztea hurbildu izan da gainera, hein handi batean. Zonako gune garrantzitsuena da, nola ekonomikoki hala kulturalki. Musika zikloa egiteko aukeratu dugu.
Elizondoren kasuan, bailarako hiriburua da, Euskal Autonomi Elkartea eta Frantziatik hurbil dago eta landaturismoarekiko lotura estuak ditu. Ikusle zabal eta anitzak erakar ditzake. Guzti honengatik, beste lekuetarako baliatu dugun eredua, alegia, ziklo monografikoak antolatzearena hautsi eta denetarik eskainiko da.
Zangotza, herrialde osoan metro karratuko kultur elkarte gehien dituen herria dugu. Antzerkiari oso lotua dago gainera. Bertan, kale antzerkiaren zikloa egingo dugu. Iruñearen kasuan, modernismoaren aldeko espezializazioa azpimarratu nahi izan da, dantza eta antzerki garaikidearen bitartez, eta urte osoan bertan egiten diren ekitaldi esanguratsuenen haritik.
A. Hizkuntzaren faktorea nola neurtu duzue? Aurrekoetan apenas izan da euskarazko ekitaldirik.
T.Y. Aurreko edizioek oso ikuslego zabalari begiratzen zioten, ez bakarrik Nafarroakoari, baita beste komunitateetatik zetorrenari ere. Zentzu honetan ulergarria zen euskarari egitarauan ematen zitzaion lekua. Oraingoan berriz, Elizondoko inguru euskaldunari erantzun behar diogula iruditu zaigu eta pastorala ekarri dugu, lehen aldiz.
A. Ikuskizunek Nafarroako egungo kultur errealitateari edo kanpotik ekarritako espektakulu handiei ematen die lehentasuna?
T.Y. Dagoena osatzen saiatzen gara, hots, jendeak urtean zehar ikus dezakeen zerbait errepikatzeak ez du zentzurik, eta alde honetatik begira, bestelako ekitaldiak ekartzen ditugu, kalitate onekoak; Nafarroa bertako eskaintza ondo zainduz, beti ere.
A. Aurrekontuak, berriz, azken urteotako kopuru berean mantentzen dira?
T.Y. 85 milioi pezetako aurrekontua dugu eta ez da handia. Aurrekontu zati handi bat gainera, azpiegitura gabeziak _hainbatetan oso larriak direnak_ betetzeko erabiltzen dira.
Urteen poderioz beraz, egoera zailtzen doa; gastu guztiek gora egiten dute. Biltzen ditugun diruak, bestalde, sarrerak direla eta, ez dira gure sailean geratzen eta hori ere gure kalterako da.
A. Zer nolako oihartzuna espero duzue?
T.Y. Ez gara ikuspegi komertzialez lanean ari, halako jendetza izugarria bildu eta Administrazioaren boltsikoak diruz hornitzeko. Argi dugu zer nahi dugun: programazio zabala eta orekatua egin, ahalik eta publikorik zabalenera iritsi, batere masiboak ez diren ekitaldiak tartekatuz gainera, iniziatiba pribatuak diru kontuak direla medio ukitzen ez dituen sektoreak jorratu eta publiko berriak erakartzeko ardura baitugu.
J.J. Petrikorena
45-47

GaiezKulturaKulturgintz
PertsonaiazYERRO1
EgileezPETRIKOREN1Kultura

Irakurrienak

Matomo erabiliz

Negu gorri, hondamendia iragarri

Gorka Peñagarikano Goikoetxea

Umeak, poliziak, mikrobihotzekoak

Zigor Olabarria Oleaga

Amillubi martxan da

Estitxu Eizagirre

Nazio ala imitazio

Gorka Bereziartua

Aragonesek dimisioa aurkeztu du, ERCren emaitza txarren ondoren

Gorka Peñagarikano Goikoetxea

Hiru itun zail Kataluniako Generalitateko presidente izateko

Jesus Rodriguez | La Directa

Azkenak

2024-05-14 | Irutxuloko Hitza

Desokupako bi gizon Donostiako etxe bat ilegalki husten saiatu dira

'Desokupa kanpora' lelopean, elkarretaratzea egin dute larunbatean, etxebizitzaren aurrean.

2024-05-14 | Axier Lopez

Genozida eta bere lagunak

2024-05-14 | Axier Lopez

94 egunez gose greban dago preso politiko maputxe bat

Guillermo Camus Jara izena du eta Txileko Lebuko kartzelan dago. Egoera larrian da, gose greba luzeaz gain, ostiraletik egarri grebari ere ekin baitio.

2024-05-14 | ARGIA

LABek salatu du Amazonek "errepresio sindikala" egiten duela

Amazonek Trapagaranen duen lan zentroan grebalarien kontra "jazarpen eta zigorrak" darabiltzala salatu du sindikatuak

2024-05-13 | Gorka Peñagarikano Goikoetxea

Sei pertsona igo dira kapital israeldarra duen Bilboko NYX hotelera, boikota bultzatzeko

Larunbatean egin zuten ekintza, Bilbo erdigunean. Honela zioen pankartak: Bilbo Palestinarekin. Hiri antisionista. Israeli boikota. Hotelaren sarreran hamarnaka lagunek Palestinaren aldeko eta Israeli boikota egiteko deia egin dute.

Eguneraketa berriak daude