«Nire bizitzako jokaldirik zailena Boliviara joatea izan zen»


1993ko urriaren 31n
Zure babesik gabe independetzia ezinezkoa zaigu
Xabier Azkargorta Boliviako selekzioaren entrenatzaileari elkarrizket
«Nire bizitzako jokaldirik zailena Boliviara joatea izan zen»
XABIER AZKARGORTA
Gonbidapenez 1930 eta 1950eko Munduko Futbol txapelketetan parte hartu bazuen ere, oraingoa lehen aldia izan da Boliviako futbol selekzioak sailkapena lortu duena. Estatu Batuetan izango da Bolivia. Eta taldearen zuzendari, euskaldun bat, Xabier Azkargorta. Gaztetxoak entrenatzetik Espainiako lehen mailako hainbat talde entrenatzera heldu zena zalantzaz beterik joan zen Ameriketara.
ARGIA. Entrenatzaile izatera oharkabean iritsi zarela idatzi dute zenbait komunikabidek. Egia al da hori?
XABIER AZKARGORTA. Ez. Alde batetik, artean jokalari nintzela, beti pentsatu izan nuen entrenatzaile izaten bukatuko nuela. Azpeitiko ikastolan soinketa irakasle nengoenean ere gazteak entrenatzen nituen. Zarauzko hondartzako txapelketan ere umeen talde bat entrenatzen nuen... Buruan nahiko sartuta neukan entrenatzaile izatea.
Egia da ez nuela uste maila hauetara helduko nintzenik, baina entrenatzea beti izan dut helburu. Azpeitira itzuli eta gero, amateur gisa aritu nintzen jokatzen eta aldi berean gaztetxoekin hasi nintzen.
A. Hain gora heltzea espero ez zenuelako egin zenituen agian mediku ikasketak.
X.A. Nahiko kostata gainera. Gure aitak, gainera, uste zuen ez nuela inoiz bukatuko. Bost urte eginak nituen Bilbon eta bi bakarrik falta zitzaizkidala ikusita, Bartzelonan amaitzea erabaki nuen.
A. Espainiako Lehen Mailako Español taldearen entrenatzaile zinela izan zen hori. Aurretik Hirugarren Mailako talde bi eta Bigarren Maila B-ko bat entrenatuak zenituen. Zein da mailarik gogorrena entrenatzailearentzat?
X.A. Onena Lehen Maila da. Entrenatzaile batek, gaztetxo, regional, hirugarren, bigarren zein lehen mailako taldeen aulkian, berdin berdin sufritzen baitu. Lehen Mailan komunikabideen presioa gehiago sentitzen da, baina diru zein estatus mailan askoz ere hobeto dago. Maila guztietan berdina den sufrimendua konpentsatuagoa da.
A. Garai horretan ezagutu zenuen zure laguna den Diego Armando Maradona jokalaria.
X.A. Barcelona F.C.era etorri zenean, ni Español taldearen entrenatzailea nintzen, eta bera ezagutzeko aukera izan nuen. Harreman ona sortu zen gure artean. Ondoren, Espainiako Ligara itzuli zenean, nik jada irekia nuen klinikan azter zezatela eskatu zuen. Guk egin genizkion azterketa guztiak eta guk osatu genizkion pisua galtzeko taulak.
A. Español taldean, Espainiako beste hainbatetan ondoren egin bezala, urtebete eta gutxi iraun zenuen. Hala ere, guztietan lan ona egin izanaren inpresioa utziz... Zure lana beharrean zure zorte ona aipatu izan dute.
X.A. Zorteak emakume izena duela esaten da. Eta izen hori duenez, konkistatu egin behar dela. Uste dut zortea horrelakoa dela. Ona denean ez dela nola-hala heltzen. Lana egin behar dela bera hel dadin.
Kontua da ikastolan lanean eta Ondarroan entrenatzaile nengoela, Tarragonara joatea tokatu zitzaidala. Horretarako gauza asko utzi behar izan nituen. Baita nire andreak ere. Lana eta dena utzi eta Tarragonara joan. Partidua amaituta denek dakite emaitza, baina hasi aurretik apustua gogor egin behar da. Gero, ongi irteten denean, denek diote zorte ona izan dela, baina zortea aurretik bilatu egin behar da.
A. Zorte bila joango zinen Boliviara ere, futbol munduko ia inork ez baitzuen sinesten zuk han egin zenezakeen lanaren balioan.
X.A. Egia da inork ez zuela sinesten nigan orduan. Nire amak uste zuen Boliviara misiolari gisa joan nintzela. Berez horrela zen, gainera. Baina hara iritsi eta gero, nahiko jokalari onak zeudela konturatu nintzen.
A. Zer gertatu zen zu hara heldu eta jokalari on horiek Estatu Batuetako Mundu Txapelketarako sailkatzea lortu duen taldea bihurtu bitartean?
X.A. Oso irekiak zeuden edozer gauza ikasteko. Han beti erabili dudan sistema honako hau izan da: futbolean bizitzan bezalaxe jokatzen dela pentsatu behar da. Hori maximatzat hartuta, bizitzen erakutsi diet jokalariei. Hau da, furtbolaria baino lehenago pertsona jarri, eta ondoren jokatzen hasi.
Guztia ongi joan da batez ere oso irekiak zeudelako edozer gauzatara. Nire hitzaldietara paper eta kasetarekin joaten ziren. Badakit han erakutsi nituen gauza mordoa hemengo jokalari profesional askok ez zizkidatela entzun ere egingo.
A. Beraiek ere zerbait erakutsiko zizuten...
X.A. Bizitza oso gogorra dela erakutsi didate. Ez dela batere erraza. Hemen asko kexatzen garela ustez dugun bizimodu txarraz, eta hara joan behar dela bizitzaren benetako gogortasuna ezagutzeko.
A. Nolakoa da hango bizimodua?
X.A. Oso gogorra. Adibide bat jartzearren, hemengo jokalari profesionalen bizimaila ezagutzen dugu. Nik Bolivian sarritan ez nuen jokalariekin kontaktuan jartzeko telefonorik, ez zutelako horretarako dirurik. Bizileku itxurosorik ere ez dute askok.
A. Europako futboletik urrun da, beraz, oraindik.
X.A. Behin zelaira irtenda ez dago desberdintasunik. Orain, zelaitik kanpora, hemengo futbolariek duten ospea, estatusa eta bizimaila oso urruti daude hangoentzat. Baina, berez, egiten den futbola berdina da. Hango hainbat futbolari hona ekarriko balira, oso ongi jokatuko lukete.
A. Clementek Espainiako selekzioa entrenatzen du. Zuk Boliviakoa. Biak jokalari ohiak zarete. Parekotasunik ikusten al duzu zuek bien artean?
X.A. Ez, izenean bakarrik gara pareko. Biak Xabier gara. Bestela, bai pentsatzeko moduan, bai izakeran, oso desberdinak garela uste dut. Horrek ez du esan nahi bat bestea baino hobea denik, baina bai oso desberdinak garela.
A. Espainiako Entrenatzaile Eskolako irakaslea zara. Irakatsi al daiteke entrenatzaile izaten?
X.A. Bai.
A. Edozein izan daiteke, beraz, entrenatzaile?
X.A. Ez. Uste dut, hain zuzen ere, horretan datzala erru handiena. Zenbaitek pentsatzen du futbolari ona izateagatik entrenatzaile ona izango dela, eta ez da maisu onena gehien dakiena baizik eta hobetoen erakusten duena. Jokalari askok pentsatzen dute bere lana bukatu eta gero ezertxo ere ikasi gabe izan daitezkeela entrenatzaile, beraiei egin dietena egiteko. Eta ez da berdina. Are nabarmenago gaur egun, entrenatzaile batek beste gauza asko egiten ikasi behar duelako.
A. ETBn ere aritu zara. Mikrofonoa edota aulkia nahiago?
X.A. Aulkia, dudarik gabe. Hori bai, futbolari lotuta segitzeko modu ona da medikuntza zein komunikabideekin harremana izatea.
A. Zer moduz tratatu zaituzte kazetariek?
X.A. Ongi. Ez naiz nire burua gehiegi saltzen duen pertsona, baina ezta gutxiegi saltzen duena ere. Beti nire tokian egoten saiatu naiz.
A. Zeintzuk dituzu etorkizunerako proiektuak?
X.A. Orain artean behintzat Mundu Txapelketarakoa dakit. Futbolak irakatsi didan gauza bat da oso zaila dela luzerako planak egitea. Ondorengoa ikusiko dugu. Guztiz irekia nago edozein proposamenetara, baina ez naiz inorengana joango atea ireki diezadan.
A. Futbolean bizitzan bezalaxe jokatu behar dela esan duzu lehen. Hori kontuan hartuta, zein izan da zure bizitzako jokaldirik zailena?
X.A. Boliviara joatea.
A. Nork sartu dizu golik politena?
X.A. Zalantzarik gabe, nire emazteak.
A. Zein arlotan sentitzen zara jokoz kanpo?
X.A. Dantzan.
A. Zein izan duzu arbitrorik gogorrena?
X.A. Neure bizitza.
A. Jokalari hotza ala beroa zara bizitzan?
X.A. Beroa, beti beroa.
Amagoia Iban
22-26

GaiezKirolaFutbolaEntrenatzai
GaiezKirolaFutbolaTaldeakBesteak
PertsonaiazAZKARGORTA3
EgileezIBAN1Kirola

Azkenak
Azken hamar urteetan %21 jaitsi dira iktus kasuak Nafarroan

2009tik 2023ra izandako iktus intzidentziak jaso ditu Nafarroako Osasun Publikoko eta Lan Osasuneko Institutuak. Iktusa izan duten nafarren %84k arrisku faktoreren bat zuen.


2025-06-27 | ARGIA
Gatikako azpiestazio elektrikoak 2028an egon beharko luke martxan

REE Red Electrica Española-ren Euskadiko, Nafarroako eta Kantabriako ordezkari Antonio Gonzalez Urquijo egon da ostegun honetan Gatikako azpiestazio elektrikoan, kazetariekin batera. 


Espainiako Kongresuak gobernuari eskatu dio 78ko sanferminetako gertakariak “argitzeko” eta biktimei “aitortza” egiteko

1978ko sanferminetan gertatutako Poliziaren kargak argitzea, horiei buruzko dokumentuak desklasifikatzea eta gertakarietan hildako German Rodriguez biktima gisa aitortzea eskatzen diote Espainiako Gobernuari Kongresuak onarturiko dokumentuaren bidez.


2025-06-27 | Elhuyar
Adimen naturala

Adimen artifizialak adimenari berari buruzko eztabaida berpiztu du: zer da adimena, zertan bereizten dira giza adimena eta adimen artifiziala deritzoguna, zer egitura dute oinarrian… Eztabaida horrekin batera, animalien garunen egiturari eta gaitasun kognitiboei buruz... [+]


2025-06-26 | Enbata
“Bertzelako mundua” nora joan zaigu?

Klimaren aldeko mundu mailako martxak oldar handia hartzen ari ziren 2018tik 2020ra, mundu mailako osasun krisia piztu arte. Hasieran krisi horrek mundua hobera aldaraziko zuelakoan ziren asko, baina oraingoz hasierako itxaropen hari gailendu zaizkio mesfidantza, etsipena eta... [+]


EH Bilduk manifestazio antifaxista egingo du azaroaren 22an Bilbon

Euskal Herriaren nazio izaera eta burujabetza aldarrikatzeaz gain, "erresistentzia eta borroka antifaxistari gorazarre egitea eta berrespen antifaxista egitea" jarri dute helburuen artean.


2025-06-26 | ARGIA
Saharar haurrek uda bakean pasatzeko aukera izango dute Zeraingo aterpetxean

Horbel kooperatibaren proiektu bati esker, errefuxiatuen kanpamenduetan bizi diren Saharako hamabi haur hartuko dituzte bi hilabetez Goierriko udalerri horretan. Orkli kooperatibaren Orklidea ekimeneko dirulaguntza jaso du proiektuak.


Euskara osasungintzan

Osakidetzak berak aitortzen duenez, “komunikazioa tresnarik garrantzitsuenetako bat da jarduera asistentzialean; beraz, zerbitzuaren kalitatea bermatzeko, ezinbestekoa da paziente eta erabiltzaileak erosoen eta seguruen sentitzen diren hizkuntza ofizialean jardutea”.


Amurrioko hizkuntza aniztasunaren elkargunea euskara dela aldarrikatu dute

Aiaraldeko Hizkuntzen Mapa proiektuarekin bat egin dute Amurrioko Amaurre, Zaraobe, Aresketa Ikastola, Mendiko Eskola eta Zabaleko ikastetxeek. Aiaraldeko Euskalgintza Kontseiluarekin elkarlanean udalerrian presente dauden hizkuntzak ikertu dituzte.


Hamaika mobilizazio gastu militarraren aurka eta Palestina zein Irango herritarren alde

Asteazkenean, NATOren goi-bilera hastearekin, aliantzak herrialdeei inposaturiko gastu militarraren aurkako mobilizazioak izan dira Hego Euskal Herriko hiriburuetan. Ostegunean eta ostiralean Iranen eta Palestinaren aurkako gerrak salatuko dituzte.


Gastu militarra %2tik %5era igotzea onartu dute NATOko herrialde guztiek

Hamar urteko epea dute NATOko estatu-kideek helburu hori lortzeko. Espainiak ere sinatu du akordioa, baina, aldi berean, Mark Rutte aliantza atlantikoko idazkari nagusiaren gutun bat eskuratu du Pedro Sánchezek, ustez "malgutasuna" emango liokeena. Donald Trumpek... [+]


Lanbide Heziketa euskalduna, noizko?

Zergatik eskaintzen dira Lanbide Heziketako hainbeste ziklo erdara hutsean EAEn? Zergatik jarraitu behar dituzte ikasketak gaztelaniaz ordura arte D ereduan euskaraz aritu diren ikasle andanak? Lanbide Heziketa euskalduntzeko behingoz plan estrategiko bat gauzatu dezala eskatu... [+]


Zuberoako Chaumes gasnategian eta Iratiko Txaletetan sexu erasoak jasandakoei babesa erakusteko dinamika abian da

Mauleko Chaumes gasnategian langile eta CGTko sindikatu ordezkaria izandako gizon baten kontrako lau salaketa dira pausaturik, eta Larraine gaineko Iratiko Txaletetan lankide ukandako bosgarren emakume batek ere gehitu du berea. Uztailaren 3an iraganen da auzia Pauen. Erasoa... [+]


2025-06-26 | Aiaraldea
Arartekora jo dute, “Osakidetzak ez dielako osasun sistema publiko eta duinaren aldeko 5.646 sinadurei erantzun”

Iazko udazkenean egin zuten sinadura bilketa, eta abenduaren 12an entregatu zituzten atxikimendu guztiak Osakidetzaren Gasteizko zerbitzu zentraletan. 


2025-06-26 | Antxeta Irratia
Euskararen Mapa osatu dute Urruñan engaiatu diren herriko 42 eragilerekin

Bai Euskarari ziurtagiria lortzeko interesa agertu duten herriko 42 elkarte eta establezimenduekin Euskararen Mapa osatu dute Urruñan. Euskara «biziago» egiteko pausoak emateko prest liratekeen eragileak identifikatu ondoren, urratsak egiteko laguntza emango zaie,... [+]


Eguneraketa berriak daude