«Nire bizitzako jokaldirik zailena Boliviara joatea izan zen»

Xabier Azkargorta Boliviako selekzioaren entrenatzaileari elkarrizket
«Nire bizitzako jokaldirik zailena Boliviara joatea izan zen»
XABIER AZKARGORTA
Gonbidapenez 1930 eta 1950eko Munduko Futbol txapelketetan parte hartu bazuen ere, oraingoa lehen aldia izan da Boliviako futbol selekzioak sailkapena lortu duena. Estatu Batuetan izango da Bolivia. Eta taldearen zuzendari, euskaldun bat, Xabier Azkargorta. Gaztetxoak entrenatzetik Espainiako lehen mailako hainbat talde entrenatzera heldu zena zalantzaz beterik joan zen Ameriketara.
ARGIA. Entrenatzaile izatera oharkabean iritsi zarela idatzi dute zenbait komunikabidek. Egia al da hori?
XABIER AZKARGORTA. Ez. Alde batetik, artean jokalari nintzela, beti pentsatu izan nuen entrenatzaile izaten bukatuko nuela. Azpeitiko ikastolan soinketa irakasle nengoenean ere gazteak entrenatzen nituen. Zarauzko hondartzako txapelketan ere umeen talde bat entrenatzen nuen... Buruan nahiko sartuta neukan entrenatzaile izatea.
Egia da ez nuela uste maila hauetara helduko nintzenik, baina entrenatzea beti izan dut helburu. Azpeitira itzuli eta gero, amateur gisa aritu nintzen jokatzen eta aldi berean gaztetxoekin hasi nintzen.
A. Hain gora heltzea espero ez zenuelako egin zenituen agian mediku ikasketak.
X.A. Nahiko kostata gainera. Gure aitak, gainera, uste zuen ez nuela inoiz bukatuko. Bost urte eginak nituen Bilbon eta bi bakarrik falta zitzaizkidala ikusita, Bartzelonan amaitzea erabaki nuen.
A. Espainiako Lehen Mailako Español taldearen entrenatzaile zinela izan zen hori. Aurretik Hirugarren Mailako talde bi eta Bigarren Maila B-ko bat entrenatuak zenituen. Zein da mailarik gogorrena entrenatzailearentzat?
X.A. Onena Lehen Maila da. Entrenatzaile batek, gaztetxo, regional, hirugarren, bigarren zein lehen mailako taldeen aulkian, berdin berdin sufritzen baitu. Lehen Mailan komunikabideen presioa gehiago sentitzen da, baina diru zein estatus mailan askoz ere hobeto dago. Maila guztietan berdina den sufrimendua konpentsatuagoa da.
A. Garai horretan ezagutu zenuen zure laguna den Diego Armando Maradona jokalaria.
X.A. Barcelona F.C.era etorri zenean, ni Español taldearen entrenatzailea nintzen, eta bera ezagutzeko aukera izan nuen. Harreman ona sortu zen gure artean. Ondoren, Espainiako Ligara itzuli zenean, nik jada irekia nuen klinikan azter zezatela eskatu zuen. Guk egin genizkion azterketa guztiak eta guk osatu genizkion pisua galtzeko taulak.
A. Español taldean, Espainiako beste hainbatetan ondoren egin bezala, urtebete eta gutxi iraun zenuen. Hala ere, guztietan lan ona egin izanaren inpresioa utziz... Zure lana beharrean zure zorte ona aipatu izan dute.
X.A. Zorteak emakume izena duela esaten da. Eta izen hori duenez, konkistatu egin behar dela. Uste dut zortea horrelakoa dela. Ona denean ez dela nola-hala heltzen. Lana egin behar dela bera hel dadin.
Kontua da ikastolan lanean eta Ondarroan entrenatzaile nengoela, Tarragonara joatea tokatu zitzaidala. Horretarako gauza asko utzi behar izan nituen. Baita nire andreak ere. Lana eta dena utzi eta Tarragonara joan. Partidua amaituta denek dakite emaitza, baina hasi aurretik apustua gogor egin behar da. Gero, ongi irteten denean, denek diote zorte ona izan dela, baina zortea aurretik bilatu egin behar da.
A. Zorte bila joango zinen Boliviara ere, futbol munduko ia inork ez baitzuen sinesten zuk han egin zenezakeen lanaren balioan.
X.A. Egia da inork ez zuela sinesten nigan orduan. Nire amak uste zuen Boliviara misiolari gisa joan nintzela. Berez horrela zen, gainera. Baina hara iritsi eta gero, nahiko jokalari onak zeudela konturatu nintzen.
A. Zer gertatu zen zu hara heldu eta jokalari on horiek Estatu Batuetako Mundu Txapelketarako sailkatzea lortu duen taldea bihurtu bitartean?
X.A. Oso irekiak zeuden edozer gauza ikasteko. Han beti erabili dudan sistema honako hau izan da: futbolean bizitzan bezalaxe jokatzen dela pentsatu behar da. Hori maximatzat hartuta, bizitzen erakutsi diet jokalariei. Hau da, furtbolaria baino lehenago pertsona jarri, eta ondoren jokatzen hasi.
Guztia ongi joan da batez ere oso irekiak zeudelako edozer gauzatara. Nire hitzaldietara paper eta kasetarekin joaten ziren. Badakit han erakutsi nituen gauza mordoa hemengo jokalari profesional askok ez zizkidatela entzun ere egingo.
A. Beraiek ere zerbait erakutsiko zizuten...
X.A. Bizitza oso gogorra dela erakutsi didate. Ez dela batere erraza. Hemen asko kexatzen garela ustez dugun bizimodu txarraz, eta hara joan behar dela bizitzaren benetako gogortasuna ezagutzeko.
A. Nolakoa da hango bizimodua?
X.A. Oso gogorra. Adibide bat jartzearren, hemengo jokalari profesionalen bizimaila ezagutzen dugu. Nik Bolivian sarritan ez nuen jokalariekin kontaktuan jartzeko telefonorik, ez zutelako horretarako dirurik. Bizileku itxurosorik ere ez dute askok.
A. Europako futboletik urrun da, beraz, oraindik.
X.A. Behin zelaira irtenda ez dago desberdintasunik. Orain, zelaitik kanpora, hemengo futbolariek duten ospea, estatusa eta bizimaila oso urruti daude hangoentzat. Baina, berez, egiten den futbola berdina da. Hango hainbat futbolari hona ekarriko balira, oso ongi jokatuko lukete.
A. Clementek Espainiako selekzioa entrenatzen du. Zuk Boliviakoa. Biak jokalari ohiak zarete. Parekotasunik ikusten al duzu zuek bien artean?
X.A. Ez, izenean bakarrik gara pareko. Biak Xabier gara. Bestela, bai pentsatzeko moduan, bai izakeran, oso desberdinak garela uste dut. Horrek ez du esan nahi bat bestea baino hobea denik, baina bai oso desberdinak garela.
A. Espainiako Entrenatzaile Eskolako irakaslea zara. Irakatsi al daiteke entrenatzaile izaten?
X.A. Bai.
A. Edozein izan daiteke, beraz, entrenatzaile?
X.A. Ez. Uste dut, hain zuzen ere, horretan datzala erru handiena. Zenbaitek pentsatzen du futbolari ona izateagatik entrenatzaile ona izango dela, eta ez da maisu onena gehien dakiena baizik eta hobetoen erakusten duena. Jokalari askok pentsatzen dute bere lana bukatu eta gero ezertxo ere ikasi gabe izan daitezkeela entrenatzaile, beraiei egin dietena egiteko. Eta ez da berdina. Are nabarmenago gaur egun, entrenatzaile batek beste gauza asko egiten ikasi behar duelako.
A. ETBn ere aritu zara. Mikrofonoa edota aulkia nahiago?
X.A. Aulkia, dudarik gabe. Hori bai, futbolari lotuta segitzeko modu ona da medikuntza zein komunikabideekin harremana izatea.
A. Zer moduz tratatu zaituzte kazetariek?
X.A. Ongi. Ez naiz nire burua gehiegi saltzen duen pertsona, baina ezta gutxiegi saltzen duena ere. Beti nire tokian egoten saiatu naiz.
A. Zeintzuk dituzu etorkizunerako proiektuak?
X.A. Orain artean behintzat Mundu Txapelketarakoa dakit. Futbolak irakatsi didan gauza bat da oso zaila dela luzerako planak egitea. Ondorengoa ikusiko dugu. Guztiz irekia nago edozein proposamenetara, baina ez naiz inorengana joango atea ireki diezadan.
A. Futbolean bizitzan bezalaxe jokatu behar dela esan duzu lehen. Hori kontuan hartuta, zein izan da zure bizitzako jokaldirik zailena?
X.A. Boliviara joatea.
A. Nork sartu dizu golik politena?
X.A. Zalantzarik gabe, nire emazteak.
A. Zein arlotan sentitzen zara jokoz kanpo?
X.A. Dantzan.
A. Zein izan duzu arbitrorik gogorrena?
X.A. Neure bizitza.
A. Jokalari hotza ala beroa zara bizitzan?
X.A. Beroa, beti beroa.
Amagoia Iban
22-26

GaiezKirolaFutbolaEntrenatzai
GaiezKirolaFutbolaTaldeakBesteak
PertsonaiazAZKARGORTA3
EgileezIBAN1Kirola