«Konpetitzeko efikazia irabazi dute kooperatibek MCC sortuz»


1993ko maiatzaren 09an
Zure babesik gabe independetzia ezinezkoa zaigu
Javier Mongelos, Arrasateko kooperatiben lehendakariari elkarrizketa
«Konpetitzeko efikazia irabazi dute kooperatibek MCC sortuz»
Javier Mongelos, Arrasateko kooperatiben lehendakaria
M ondragon Corporacion Cooperativako Kontseilu Nagusiko lehendakaria, eta askoren iritzian, Grupo Mondragon zen hartan zuzendari nagusia zenetik, urte t'erdi martxan daraman erakunde berri honen bultzatzaile nagusietakoa dugu Javier Mongelos. Lau kooperatiba ez beste guztiek hartutako erabaki estrategikoek denbora honetan emandako fruituez galdezka jo dugu beregana.
ARGIA. Mondragon Corporacion Cooperativak ia urte t'erdi darama martxan. Egiguzu balantze labur bat.
JAVIER MONGELOS. Denbora honetan hasi dira 1991. bukaerako III Kongresuak onartu zuen proiektuaren araberako birreraketa lanak. Erabaki haren eta ekarri duen aldaketaren garrantzia estrategikoa dela eta, zuhurtasunez jokatu behar izan dugu, korporazioko 100etik gora kooperatibek dituzten bereizkuntza enpresarial eta kulturalen arabera. Sailkako Elkarteak gorpuztuz joan dira, eta horren arabera sail bereko kooperatibak enpresa mailako bategitetik abiatu dira. Lehen fruituak ikusten hasi gara: merkatu nazional eta nazioartekoetan merkatari sare bateratuak sortu dira, katalogoak koordinatu eta osatu dira, eta honek merkatuan konpetitzeko ahalmena handitu digu. Beste hainbeste esan beharko genuke teknologiaz edo negozio berriei ekiteaz aritzekotan.
Horren adibide bat da Max-Center proiektu komertzialarena: finantza eta inmobiliarien alorrean Lankide Aurrezkiarekin eta Lagun-Arorekin, banaketan Eroskirekin eta gure aktibitate industrial eta ingeniaritzazkoan ditugun sinergiak erabiliz, zentro komertzialak sortzea. Era berean, Mondragon Corporacion Cooperativak gure enpresen ahalmena errealismo eta eraginkortasun handiagoz adieraztea posible egin digu. Instituzioetara bezala iritzi publikora, eta batez ere Europa eta mundu mailako gure enpresa-solaskideetara, errazago iristeko moduan gaude, elkarrekin operazio eta negozioak errazago burutu ditzakegu, eta honek enpleguaren sorreran ere badu eraginik. Hitz bitan esateko, gero eta zailagoa den marko ekonomiko batean eraginkortasuna eta konpetitibitatea irabazi ditugu.
A. Zuen konpetitzaileen neurri handia aipatzen duzue sarri. MCC gaurko neurrietara mugatzekotan dago, ala epe laburrean haztekotan?
J.M. Tamainaren arazoa segun eta zein sailetaz ari garen ezberdina da. Sail bakoitzean jokoak bere arauak ditu, eta batzuetan bolumena nahitaezko baldintza den gisan, beste batzuetan teknologia mailan datza hori, edo berrikuntza ahalmenean; beste batzuetan merkatu kuotan, eta abar. Hamarkada honen bukaeran konpetitibo izan nahi badugu eta lana eta aberastasuna sortzen jarraitu, MCC ezin da oraingo neurrietan gelditu. Korporazioa osatzearekin bakarrik, Espainiako testuinguru finantz-enpresarialean aurreko muturrean ipini gara, eta negozio ahalmenak ugaritu ditugu. Nazioarte mailan ere harremanak ugaritu egin ditugu, eta negozio berriak berehala erditzeko espektatibak ere bai. Dimentsio estrategikoan irabazi dugu.
Hala ere, banaketarena bezalako sektore batean, bolumen handiago bat lortzea hil edo bizikoa da, frantsesen eta britaniarren aurrean bizirik segitzekotan. Eroski Taldearen hedadura testuinguru horretan kokatu behar da: 93-95 urteetan 150.000 milioi pezetaz goiti inbertitzea aurrikusten du, 530.000 milioiko salmentak gaindituz eta langile kopurua 10.000an gehituz. Beste sail batzuetan, aldiz, aliantzen estrategia erabiliko da, Europako beste enpresekin akordio eta elkarlana bultzatuz, lerro zurian Ocean-Thomson Electromenager-ekin eta General Domestic Appliances-ekin egin dugun bezala. Beste sail batzuetan tamaina egoki baterantz goaz, automozioen osagaienean eta batik bat osagai metalikoenean ari garen moduan. MCCk sail bakoitzean Europako Merkatu Bakarrean konpetitzeko moduko tamaina erdietsi behar du.
A. Industri Taldea da MCC barruan iaz emaitzarik okerrenak eskaini zituena. Krisi sakon batean murgilduta al dago?
J.M. Zenbait kooperatibaren kontuak oraindik itxi gabe daudenez, oraindik ez dut erabateko daturik. Dena den, Espainian bezala Europan bizi dugun krisi giroan ez da salbuespena gure industriarena. Herri honetan II. Mundu Gerraz geroztik gertatu den krisirik handiena sofritzen ari gara. Eta hondamen ekonomikoa makina-erremintak, adibidez, besteek baino gogortasun handiagoz nozitzen du: iaz eskariaren jaitsiera jasan du hirugarren urtez. Eraikuntzak aldiz 92an nabaritu du krisiaren eragina.
Oro har, inguruko enpresak baino hobeto gaudela uste dut, teknologia, finantza, organizazio eta komertzial mailako euskarri bat badugulako, esportatzeko itzala ahaztu gabe. Horrregatik garantia handiagoz egiten diogu aurre krisiari, eta erreaktibazioa iristen denerako espektatiba hobeak dauzkagu.
A. Hazkunderik handiena banaketa taldeak bizi izan du. Aurrikusten zaion hazkundearekin ez al zaio euskal herritartasuna ahulduko?
J.M. Alderantziz gertatuko dela deritzot. Espainia mailako, eta baita Europako ere, lehen lerroko talde gisa sendotzea izango da Eroskirentzat enpresa bezala bizirik irauteko eta bere euskal nortasuna atxikitzeko garantiarik onena. Bestela, hau arriskutan legoke multinazional batek noizbait erosiko balu.
Ez ahaztu muin eragilea eta erabakigunea, ekintzarako lerro estrategikoak marraztekoa bezala, beti hemen egongo direla. Bestalde, Euskaditik kanpoko zabalkundea gidatu eta bideratzeko sortutako elkarte instrumentala _Erosmer_ gehienbat Eroski Taldeak kontrolatuta dauka, eta honek Euskal Herriko Zentro Komertzialeko langile guztiei sozio kooperatibista izaera atxikiko die.
A. MCCtik kanpo gelditu ziren kooperatibei zer nolako etorkizuna ikusten diezu?
J.M. Hasteko esan behar da 100 baino gehiagotatik 4 kooperatiba bakarrik gelditu direla MCC proiektutik kanpo, demokratikotasun sakon bateko prozesu baten ondoren. Errespetatzen dugu erabakia, baina pena ere ematen digu, halako haustura bat baitakar Arrasatekoa dena bezalako esperientzia kooperatiboan, testuinguru konpetitibo berri batean bere izaera eta posizioa sendotu nahi ditugunean. Arrakastarik onenak opa dizkiet bihotzez, eta gure bideak berriro elkartuko diren itxaropena daukat.
Etorkizuna igertzea beti da zaila, eta areago merkatu erasokor eta nahasi batean murgildurik dagoen enpresa baten kasuan, joera esfortzuak elkartu eta horietatik enpresa eta sail talde sendoak sortzea denean. Sare horren barruan bakarturik gelditzea soluzio ona denik ez zait iruditzen.
Pello Zubiria
20-21

GaiezEkonomiaKooperatibaMCC
PertsonaiazMONGELOS1
EgileezUBIRIA2Ekonomia

Azkenak
Hegazkinez bidaiatzea trenez baino 26 aldiz merkeago izan daiteke Europan

Europa barruan hegaldiak hartzea trenez bidaiatzea baino 26 aldiz merkeagoa izan daiteke, 31 herrialdetako 142 ibilbidetan oinarritutako Greenpeaceren ikerketa baten arabera. Hegaldien zerga pribilegioei egotzi die desparekotasuna, eta trenbidea merketzeko neurriak eskatu ditu.


Belfasteko Kneecap musika taldea jo-puntuan: epaiketak, zentsura, jazarpena...

Israel Gazan egiten ari den genozidioaren aurkako mezuak adierazteagatik mota askotako errepresioa jasan du Irlandako Kneecap musika taldeak: Liam Óg Ó hAnnaidh kidea asteazkenean epaitu zuten, Londresen emandako kontzertu batean Hezbollah miliziaren bandera... [+]


Gutxieneko soldata propioaren alde 138.495 sinadura lortu dituzte sindikatuek

ELA, LAB, ESK, Steilas, Hiru eta Etxalde sindikatuek aurkeztu dituzte Herri Ekimen Legegilearen sinadurak Eusko Legebiltzarrean. Orain pilota alderdien teilatuan dagoela esan dute, eta herritarren borondatea kontuan izatea eskatu diete.


Gazako genozidioan hildakoen %83 zibilak dira, Israelgo armadaren datuen arabera

Israelgo armadaren barne agiri batean agertzen diren datuek diote Gazan hil dituzten sei palestinarretatik bost zibilak direla, azken hamarkadetan aurrekaririk ez duen sarraskia izanik. Israelgo zerbitzu sekretuek maiatzean zioten armadak Hamaseko eta Jihad Islamikoko 8.900... [+]


Sexu erasoak “kopuruz eta intentsitatez handitu” dira Bilboko Aste Nagusian

Bilboko Konpartsek elkarretaratze jendetsua egin dute Arriaga Antzokiren aurrean azken egunetako eraso sexisten aurka egiteko. Konpartsek adierazi duten arabera, erasoak kopuruz eta intentsitatez handitu dira. Aste Nagusiaz gozatzera gonbidatu dituzte herritarrak, eta... [+]


Kartzelan jaioa eta Israelek eraila adin nagusitasunera iritsi aurretik: Youssef Al-Zuqen historia

Youssef Al-Zuq munduko preso gazteena izandakoaren bizitza Gazako zigor zikloaren ikur da. Al-Zug 2008an jaio zen kartzelan, ama atxilotu eta epaiketarik gabe espetxeratu ondoren. Uztailaren 12an hil zuten Israelen bonbardaketa batean.


Oporrak ere gaixotasun?

Abuztua heldu zaigu, irakurle. Oporretan zaude eta zuretzako denbora gehiago daukazu? Edo agian ez daukazu denborarik, oporrak planez bete dituzulako? Edozein modutan, kontuz! Egungo bizimoduaren psikologizazioak edonon sailkatzen ditu sindrome berriak, eta oporraldiak ez daude... [+]


Txikiren eta Otaegiren mural bati eraso egin diote Durangon

Durangoko Ernaik salatu du Txiki eta Otaegiren muralaren kontrako erasoa. Ostegun arratsaldean murala berregiteko dei egin dute.


Nazien kontzentrazio esparruetan palestinar zapia ezin dela jantzi ebatzi du Alemaniako epaitegi batek

Turingia estatuko Auzitegi Gorenak ebatzi du Buchenwald konzentrazio esparruko memorialak eskubidea duela kufija daraman edonori sarbidea ukatzeko, "judutar ugariren segurtasuna" arriskuan jarri baitezake.


AEBek beltzez margotu dute Mexikoko mugaren hesia haren tenperatura igo eta migratzaileak pasatzea saihesteko

Mexikoko mugako hesia beltzez margotu du AEBetako Gobernuak. Lehenengo brotxakadak ematera bertaratu da Segurtasun Nazionaleko idazkaria bera, Kristi Noem. Neurri horren bidez, hesiaren tenperatura igo nahi dute, eta horrela migratzaileen pasabidea zailtzeko.


Ibai Iturria Garmendia, mendi gidaria
“Jende asko ez da modu egokian joaten mendira, kezkagarria da”

Garmendi mendi gidaritza zerbitzuaren bitartez zeharkaldi eta ateraldiak antolatzen ditu Ibai Iturriak. Argitara eman diren datuekin kezkatuta, mendian "kontzientziaz eta arduraz" jokatzearen beharra azpimarratu du.


2025-08-21 | Gedar
Zumaiako Bedua jatetxeko esplotazioaren testigantza gehiago bildu dituzte

Ez kobratzea, nagusiaren senideen etxeak garbitu behar izatea, lantokian lo egin behar izatea, irainak... Luxuzko jatetxeko esklabotza-baldintzen lekukotzak argitara ateratzen jarraitzen dute Urola Kostan.


Israelek Gaza hiria okupatzeari ekin dio, Hamasek azken su-eten proposamena onartuta ere

Erakunde palestinarrak astelehenean jakinarazi zuen ohar batean Egiptoko eta Qatarreko bitartekariek proposatutako su-eten akordioa ontzat jo duela. Israelgo armadak, ordea, dagoeneko inguratuta dauka Gaza hiria, eta han dauden palestinarrei urriaren 7ra arteko epea eman die... [+]


Eguneraketa berriak daude