«Konpetitzeko efikazia irabazi dute kooperatibek MCC sortuz»


1993ko maiatzaren 09an
Javier Mongelos, Arrasateko kooperatiben lehendakariari elkarrizketa
«Konpetitzeko efikazia irabazi dute kooperatibek MCC sortuz»
Javier Mongelos, Arrasateko kooperatiben lehendakaria
M ondragon Corporacion Cooperativako Kontseilu Nagusiko lehendakaria, eta askoren iritzian, Grupo Mondragon zen hartan zuzendari nagusia zenetik, urte t'erdi martxan daraman erakunde berri honen bultzatzaile nagusietakoa dugu Javier Mongelos. Lau kooperatiba ez beste guztiek hartutako erabaki estrategikoek denbora honetan emandako fruituez galdezka jo dugu beregana.
ARGIA. Mondragon Corporacion Cooperativak ia urte t'erdi darama martxan. Egiguzu balantze labur bat.
JAVIER MONGELOS. Denbora honetan hasi dira 1991. bukaerako III Kongresuak onartu zuen proiektuaren araberako birreraketa lanak. Erabaki haren eta ekarri duen aldaketaren garrantzia estrategikoa dela eta, zuhurtasunez jokatu behar izan dugu, korporazioko 100etik gora kooperatibek dituzten bereizkuntza enpresarial eta kulturalen arabera. Sailkako Elkarteak gorpuztuz joan dira, eta horren arabera sail bereko kooperatibak enpresa mailako bategitetik abiatu dira. Lehen fruituak ikusten hasi gara: merkatu nazional eta nazioartekoetan merkatari sare bateratuak sortu dira, katalogoak koordinatu eta osatu dira, eta honek merkatuan konpetitzeko ahalmena handitu digu. Beste hainbeste esan beharko genuke teknologiaz edo negozio berriei ekiteaz aritzekotan.
Horren adibide bat da Max-Center proiektu komertzialarena: finantza eta inmobiliarien alorrean Lankide Aurrezkiarekin eta Lagun-Arorekin, banaketan Eroskirekin eta gure aktibitate industrial eta ingeniaritzazkoan ditugun sinergiak erabiliz, zentro komertzialak sortzea. Era berean, Mondragon Corporacion Cooperativak gure enpresen ahalmena errealismo eta eraginkortasun handiagoz adieraztea posible egin digu. Instituzioetara bezala iritzi publikora, eta batez ere Europa eta mundu mailako gure enpresa-solaskideetara, errazago iristeko moduan gaude, elkarrekin operazio eta negozioak errazago burutu ditzakegu, eta honek enpleguaren sorreran ere badu eraginik. Hitz bitan esateko, gero eta zailagoa den marko ekonomiko batean eraginkortasuna eta konpetitibitatea irabazi ditugu.
A. Zuen konpetitzaileen neurri handia aipatzen duzue sarri. MCC gaurko neurrietara mugatzekotan dago, ala epe laburrean haztekotan?
J.M. Tamainaren arazoa segun eta zein sailetaz ari garen ezberdina da. Sail bakoitzean jokoak bere arauak ditu, eta batzuetan bolumena nahitaezko baldintza den gisan, beste batzuetan teknologia mailan datza hori, edo berrikuntza ahalmenean; beste batzuetan merkatu kuotan, eta abar. Hamarkada honen bukaeran konpetitibo izan nahi badugu eta lana eta aberastasuna sortzen jarraitu, MCC ezin da oraingo neurrietan gelditu. Korporazioa osatzearekin bakarrik, Espainiako testuinguru finantz-enpresarialean aurreko muturrean ipini gara, eta negozio ahalmenak ugaritu ditugu. Nazioarte mailan ere harremanak ugaritu egin ditugu, eta negozio berriak berehala erditzeko espektatibak ere bai. Dimentsio estrategikoan irabazi dugu.
Hala ere, banaketarena bezalako sektore batean, bolumen handiago bat lortzea hil edo bizikoa da, frantsesen eta britaniarren aurrean bizirik segitzekotan. Eroski Taldearen hedadura testuinguru horretan kokatu behar da: 93-95 urteetan 150.000 milioi pezetaz goiti inbertitzea aurrikusten du, 530.000 milioiko salmentak gaindituz eta langile kopurua 10.000an gehituz. Beste sail batzuetan, aldiz, aliantzen estrategia erabiliko da, Europako beste enpresekin akordio eta elkarlana bultzatuz, lerro zurian Ocean-Thomson Electromenager-ekin eta General Domestic Appliances-ekin egin dugun bezala. Beste sail batzuetan tamaina egoki baterantz goaz, automozioen osagaienean eta batik bat osagai metalikoenean ari garen moduan. MCCk sail bakoitzean Europako Merkatu Bakarrean konpetitzeko moduko tamaina erdietsi behar du.
A. Industri Taldea da MCC barruan iaz emaitzarik okerrenak eskaini zituena. Krisi sakon batean murgilduta al dago?
J.M. Zenbait kooperatibaren kontuak oraindik itxi gabe daudenez, oraindik ez dut erabateko daturik. Dena den, Espainian bezala Europan bizi dugun krisi giroan ez da salbuespena gure industriarena. Herri honetan II. Mundu Gerraz geroztik gertatu den krisirik handiena sofritzen ari gara. Eta hondamen ekonomikoa makina-erremintak, adibidez, besteek baino gogortasun handiagoz nozitzen du: iaz eskariaren jaitsiera jasan du hirugarren urtez. Eraikuntzak aldiz 92an nabaritu du krisiaren eragina.
Oro har, inguruko enpresak baino hobeto gaudela uste dut, teknologia, finantza, organizazio eta komertzial mailako euskarri bat badugulako, esportatzeko itzala ahaztu gabe. Horrregatik garantia handiagoz egiten diogu aurre krisiari, eta erreaktibazioa iristen denerako espektatiba hobeak dauzkagu.
A. Hazkunderik handiena banaketa taldeak bizi izan du. Aurrikusten zaion hazkundearekin ez al zaio euskal herritartasuna ahulduko?
J.M. Alderantziz gertatuko dela deritzot. Espainia mailako, eta baita Europako ere, lehen lerroko talde gisa sendotzea izango da Eroskirentzat enpresa bezala bizirik irauteko eta bere euskal nortasuna atxikitzeko garantiarik onena. Bestela, hau arriskutan legoke multinazional batek noizbait erosiko balu.
Ez ahaztu muin eragilea eta erabakigunea, ekintzarako lerro estrategikoak marraztekoa bezala, beti hemen egongo direla. Bestalde, Euskaditik kanpoko zabalkundea gidatu eta bideratzeko sortutako elkarte instrumentala _Erosmer_ gehienbat Eroski Taldeak kontrolatuta dauka, eta honek Euskal Herriko Zentro Komertzialeko langile guztiei sozio kooperatibista izaera atxikiko die.
A. MCCtik kanpo gelditu ziren kooperatibei zer nolako etorkizuna ikusten diezu?
J.M. Hasteko esan behar da 100 baino gehiagotatik 4 kooperatiba bakarrik gelditu direla MCC proiektutik kanpo, demokratikotasun sakon bateko prozesu baten ondoren. Errespetatzen dugu erabakia, baina pena ere ematen digu, halako haustura bat baitakar Arrasatekoa dena bezalako esperientzia kooperatiboan, testuinguru konpetitibo berri batean bere izaera eta posizioa sendotu nahi ditugunean. Arrakastarik onenak opa dizkiet bihotzez, eta gure bideak berriro elkartuko diren itxaropena daukat.
Etorkizuna igertzea beti da zaila, eta areago merkatu erasokor eta nahasi batean murgildurik dagoen enpresa baten kasuan, joera esfortzuak elkartu eta horietatik enpresa eta sail talde sendoak sortzea denean. Sare horren barruan bakarturik gelditzea soluzio ona denik ez zait iruditzen.
Pello Zubiria
20-21

GaiezEkonomiaKooperatibaMCC
PertsonaiazMONGELOS1
EgileezUBIRIA2Ekonomia

Azkenak
Intsusaren bigarrena

Joan urteko udaberrian idatzi nuen intsusari eskainitako aurreneko artikulua eta orduan iragarri nuen bezala, testu sorta baten aurrenekoa izan zen. Sendabelar honen emana eta jakintza agortzen ez den iturriaren parekoa dela nioen eta uste dut udaberriro artikulu bat idazteko... [+]


Arrain-zoparako, besterik ezean, itsasoko igela

Amonak sarritan aipatu zidan badela arrain bat, garai batean kostaldeko herrietako sukalde askotan ohikoa zena. Arrain-zopa egiteko bereziki ezaguna omen zen, oso zaporetsua baita labean erreta jateko ere. Beti platerean oroitzen dut, eta beraz, orain gutxira arte oharkabeko... [+]


2024-04-22 | Jakoba Errekondo
Lurra elikatu, guk jan

Lurrari begira jartzea zaila da. Kosta egiten da. Landareekin lan egiten duenak maiz haiek bakarrik ikusten ditu. Etekina, uzta, ekoizpena, mozkina, errebenioa, emana, azken zurienean “porru-hazia” bezalako hitzak dira nagusi lur-langileen hizkuntzan.


2024-04-22 | Garazi Zabaleta
Txaramela
Pasta ekologikoa, ortuko barazki eta espezieekin egina

Duela hamabi urte pasatxo ezagutu zuten elkar Izaskun Urbaneta Ocejok eta Ainara Baguer Gonzalezek, ingurumen hezkuntzako programa batean lanean ari zirela. Garaian, lurretik hurbilago egoteko gogoa zuten biek, teoriatik praktikara pasa eta proiektu bat martxan jartzekoa... [+]


'Cristóbal Balenciaga' telesaila
"Nabaritu dadila euskaldun batzuok euskaldun baten istorioa kontatu dugula"

Cristóbal Balenciaga diseinatzailearen biografia kutsuko fikziozko telesaila egin du Moriarti hirukoteak, Disney+ plataformarentzat. Estreinakoa dute formatu horretan. Aitor Arregi eta Jon Garañorekin egin du hitzordua ARGIAk, Jose Mari Goenaga kanpoan baitzen,... [+]


Eguneraketa berriak daude