«Txinaz aparte inork gutxik inbertitzen du industrian»


1993ko otsailaren 28an
Zure babesik gabe independetzia ezinezkoa zaigu
Karmelo Urdangarin, Danobat-eko idazkari nagusiari elkarizketa
«Txinaz aparte inork gutxik inbertitzen du industrian»
Karmelo Urdangarin, Danobat-eko idazkari nagusia
Danobat kooperatibako zuzendaritzakoa _460 langile_, makina erreminta sektoreko aditu eta idazle ezaguna da Karmelo Urdangarin. Lankide Aurrezkitik etorria, etnologiazko liburu bat argitaratu berria du.
ARGIA. Txinaraino iritsi zarete esportatze lanetan.
KARMELO URDANGARIN. Sekulako garapen ekonomikoa dago Txinan: Barne Produktu Gordina % 12 igo da 92an, Espainian % 1aren inguruan ibili garenean, eta Txinako ekonomia irekitzen ari da kanpora. Baina euskal enpresa oso gutxik dauka han ibiltzeko ohitura. Espainiako gobernuak Txinari eman dion kredituak bidea erraztu diezaguke. Danobatek iaz politto saldu zuen Txinan, baina salmenta zailak dira.
A. Urte hau txarra izatea espero duzue, aurreko biak ere txarrak izanda.
K.U. Makina erremintarentzat txarrak izan dira hemen eta mundu guztian. Guk industriak dituen beharrei erantzuten diegu, inbertsio sektore bat gara, eta munduan une honetan Txinaz aparte inork gutxik inbertitzen du industrian. Suediako makina erreminta industria munduan buru zebilen, eta ia erabat desagertu da. Alemanian, Frantzian, Italian eta abar sekulako mugimendua dago sektore honetan. Baina orain merkatu guztiak daude gaizki. Iaz produkzioa % 20 bat jaitsi da, eta azken bi urteotan % 40. 93an beste % 10-15 jaitsiko dela uste dut. Langileei dagokienez, plantilak % 20 jaitsi dira bi urtetan, eta lan orduak % 25. Gainera, gaur dauden enpresen % 40 bat lan erregulazioan dago.
A. Kexu handiak entzuten dira finantzaketa baldintzez, eta baita kredituak lortzeko ezintasunaz ere.
K.U. ADEGIk bezala Gipuzkoako Ekonomi zuzendariak ere berrikitan salatu dute bankuek zein erraztasun gutxi ematen dioten industriari. Banku eta kutxak beldurtu egiten dira, enpresa gizonak ere beldurtu, eta azkenean finantzaketa problemek ekartzen dute Gizarte Segurantzari ez ordaintzea, Aldundiari zergak ez pagatzea... Gertatu daiteke haize bolada gogor honek pikutara eramatea ongien prestatutako enpresak.
A. Zein errezeta darabilzue Danobaten epidemia honetatik onik ateratzeko?
K.U. Merkatu ireki honetarako aspalditik ari ginen prestatzen. Kalitate aldetik Aenor zertifikatua lortu dugun bakarrak gara sail honetan. Atzerrietan saltzeko zazpi enpresa ttiki sortu ditugu, Mexikon, Estatu Batuetan, Alemanian, Britainia Handian... Kalitatea, internazionaltzea, eta hirugarrenik plantila murriztea _adin bateko jendea, teknologia berrietara egokitu ezin dena_, honen kostuaren erdia lanean gaudenon soldaten % 4 etxean daudenei ordaintzeko erabiliz.
Pello Zubiria
21

GaiezEkonomiaKooperatibaKooperatiba
PertsonaiazURDANGARIN1
EgileezUBIRIA2Ekonomia

Azkenak
Dopina

Sentitzen dut, baina kosta egiten zait sinestea. Yeray Alvarez Athleticeko jokalariak analisi batean positibo eman izanak berriro azaleratu du kirolean existitzen den dopinaren inguruko eztabaida. Eliteko kirolean, hobeto esanda; eta horra hor auziaren gakoa. Kirolari... [+]


Gorpu bat aurkitu dute Nagoreko urtegian, Nafarroan

Herritar talde batek bainua hartzen zegoela gorpua aurkitu eta Polizia deitu zuen. Iruñera eraman dute gorpua autopsia egiteko, eta heriotzaren zergatia argitzeko. Gizonak 51 urte zituen.


Ukrainako Indendentzia Egunean, Kievek eta Moskuk 146na preso trukatu dituzte

Arabiar Emirerri Batuen bitartekaritzarekin lortu dute preso trukea gauzatzea. Zelenskik adierazi du Ukrainak "askatasunaren alde" borrokatzen jarraituko duela, herrialdeak independentzia aldarrikatu zuenetik 34 urte bete direnean: "Bakea behar dugu, eta gure... [+]


Israelek Gazako Nasser ospitaleari eraso egin dio, eta gutxienez hemeretzi pertsona hil ditu, tartean lau kazetari

Gazako osasun zentro nagusia bonbardatu du Israelek. Hildakoen artean lau kazetari daude, Reuters, AP, Al Jazeera eta NBCkoak. 


Imanol (edo futbola gizartearen isla, beste behin)

Futbola herriaren opioa zela zioten batzuk; garrantzitsuak ez diren gauzetan garrantzitsuena dela pentsatzen dute hainbatek; kapitalismo basatienarekin lotzen duenik ere bada… Nire iritziz, gizartearen isla soila da; herritarron gabezia eta arazo askoren isla.

Ez zait... [+]


2025-08-25 | Thomas Barlow
Hizkuntzaren ertzetik erdialdera

Hizkuntzalari ospetsu José Ignacio Hualdek hiru joera nagusi bereizi ditu euskaldun berrien artean, batuarekiko harremanari dagokionez: euskalki biziko herrietan, gazteek etxean euskalkia darabilte eta eskolan batua; gaztelaniaz hitz egiten den hiriguneetan, gehienek batua... [+]


2025-08-25 | Haritz Arabaolaza
Irakasleon figura

Azkenaldian buruari bueltak ematen ari natzaio, hezkuntza publikoaren egoerari. Aurtengo ikasturteko greba garaiak pasa dira eta lan hitzarmen berria sinatu zela denboratxo bat igaro da. Irakasleoi, onerako eta txarrerako, garai hartako odol beroa hoztu zaigula esango nuke. Ez... [+]


2025-08-25 | ARGIA
Euskaltzale independentistak Behorlegiko kanpaldian bildu dira, Nafarroa Behereko EHEk gonbidatuta

Ez diote ezeri muzin egin nahi opor giroan: natura, aisialdia eta gogoeta izango dira ardatz Euskaltzale Independentisten Akanpadan, abuztuaren 25etik 31ra.


Israelek eta Hamasek su-etenerako negoziazioekin jarraitzen dute, Gazan gosetea “larritzen” ari den bitartean

AEBetako Estatu idazkari Marco Rubio astelehenean biltzekoa da Israelgo atzerri ministro Israel Katzekin, su-etenerako akordioez mintzatzeko. IPC Jakien Segurtasunaren Faseen Sailkapen Integratuak agentziak ostiralean kaleratutako txosten batek ohartarazi du Gazan gosete... [+]


Gaskoia irakatsiko dute lehenengo aldiz Samatzeko eta Bidaxuneko eskoletan

Martxan daude okzitanieran jatorria duen hizkuntza berpizteko hainbat ekimen. Ipar Euskal Herrian galzorian dagoen hizkuntza da gaskoia; aurreko mende hasieran galdu zen Hego Euskal Herrian.


Itsas salbamenduak 236 pertsona erreskatatu ditu Kanaria Handitik 429 kilometrora zegoen txalupa batetik

Sahara hegoaldeko gizonak, emakumeak eta adin txikikoak zeuden txalupan. Merkataritza ontzi batek jitoan zebilen txalupa ikusi, soka bat lotu, eta laguntza eskatu zuen.


2025-08-25 | ARGIA
Dani Larrea euskaltzalea hil da, Emun kooperatibaren sortzailea

Gaixoaldi baten ondorioz, 65 urterekin hil da Daniel Larrea Mendizabal. 


Gazte boluntarioak frankismoko memoria berreskuratzen

Azken zortzi urteotan 30 bunker inguru berreskuratu dituzte dozenaka gazte boluntariok; Baztanen, Otsondon, izan da azkena. Ana Ollo kontseilariak bisitatu du auzolandegia eta gazteen ezinbesteko lana txalotu eta eskertu du.


2025-08-25 | Euskal Irratiak
Zigor Akixo
“Euskal Herriari, Miarritzeko herriari eta itsasoari atxikia zitzaion Maite Maniort”

95 urte bete zituela zendu zen Maite Maniort Hennebutte, 2025eko uztailaren 10ean.


Jose Manuel Gorospe zendu da, Euskadiko Filmategiko sortzaileetako bat

Jose Manuel Gorospe Meagas aktore eta kultur ekoizle donostiarra zendu da, 81 urterekin, Madrilen. Bizitza osoa antzerkiarekin eta ikus-entzunezkoen munduarekin era batera edo bestera lotuta pasatu zuen Gorospek, eta, besteak beste, Euskadiko Filmategiaren sortzaileetako bat... [+]


Eguneraketa berriak daude