«Gaiztakeria da laborariari bere lana egitea debekatzea»
Unibertsitateko irakaslea dugu ofizioz. Berrogeitabost urte ditu eta bere familiak aspaldidanik ditu sustraiak politikan. Bere aita, Bernard Marie, hogei urtez izan da Miarritzeko auzapeza. Michel Alliot-Marie 1986ean Ipar Euskal Herriko kostaldeko diputatua bilakatu zen. Orain, RPRren izenean Pariseko legebiltzarreko diputatu izateaz gain, eurodiputatua ere bada.
Askotan eskatu behar izaten dut dirulaguntza, elizak eraberritzeko edo eskolak antolatzeko, adibidez. Orain dela gutti arte guzti hori egiten nuen arren, hautetsiak bakarrik ikusten nituen. Orain dela bi urte, herri bakoitzeko, bizpahiru egun hartzea erabaki nuen, herriak hurbiletik ezagutu ahal izateko. Beraz, elkarte guztietako arduradunekin, merkatariekin, herriaren bizia egiten dutenekin elkartzen naiz. Ondorioz, erran dezaket aurkezten dizkidaten dossierrak ez ditudala modu berean ikusten. Urri edo azaro aldera bukatuko dut lan horrekin, ez bait dut hauteskundeetako kanpaina batekin nahasi nahi. Lana izugarri gustatzen zaidala ohartu naiz, herri bakoitzak nortasun azkarra daukala, bereritasunak. Nere herrialdea hobeki ezagutzen dudala iruditzen zait.
Bestalde Estatuarekin kontaktu bat izenpetzen bada, eredu batzuk errespetatu behar dira, eskola guztiek errespetatzen dituzten bezala. Nere garaian euskara bakarrik erakutsi nahi zuten, eta hori ez nuen onartzen ahal, legearen kontra zihoalako. Erran behar da ere, gauzak aldatu egin direla. Euskararen irakaskuntza hedatu egin da, eta elebitasunak indarra hartu du irakaskuntzan. Nere formakuntza segitzen nuelarik, erakutsi zidaten lehen mailako ikasketen kanpoko hizkuntza bat erakustea trabagarri zela haurraren ikasteko prozesuan. Azterketek frogatu dute ez dela egia, alderantziz dela. Neri ere ona dela iruditzen zait, baita gela ttipietan ere, eskolatik kanpo ikasteko prozesu hori jarraitzen badu. Erregioetako hizkuntzekiko aldaketa psikologiko inportante bat badago ere politikoen aldetik eta bizkanleen aldetik. Familiek, aterabide profesional on bat ukaiteko frantsesdun ona izan behar zela pentsatu izan dute luzez, eta batzuetan ere frantsesduna bakarrik. Oraindik entzuten dut hori Ipar Euskal Herriko barnekaldean. Frantses Hezkuntza nazionalako filosofia orokorra zen hori, haur guztiek hizkuntza bera ikasi behar zutela.
Mugimendu berri bat sortu da azken 10-15 urteetan, Amerikako kulturaren sartzearekin, badago honelako erreakzio bat Europan, eta gure nortasuna, sustraiak ukaiteko beharra, kanpoko kultura baten onean dena galtzearen beldurra.
Bestalde, kanpotik datorren jendearentzat ere leku ezin hobea dugu. Orain dela hainbat urte, enpresa handiak ohartu dira beren arduradunak lan hobea egiten zutela familiatik hurbil eta baldintza onetan. Gurea, Frantziako erregiorik ederrena da, aproposena.
Bigarren puntu arriskutsu bezala aipatzen da: Europako diruarena. Nere ustez hori ez da eginen, berehala behintzat, jartzen diren baldintzak ez bait dituzte herri gehienek betetzen. Tratatu honek ez ditu ondoriorik ukanen praktikan. Aldiz, kanpoko herrientzat ezer bozkatzen badugu, Europari ezetz erraten diogula pentsatuko dute. Jakinez, seguruenaz ere, datorren martxoan berriz ere gobernuan egonen garela, ez digu ezer onik ekarriko gure arazoekiko harremanetan.
Baina egia da jende askok tratatu honen kontra bozkatuko duela. Ez Europaren kontra, baizik eta Mitterrand eta sozialisten kontra. Jendea asea da sozialistekin. Frantziako egoera latza da: hiru miloi dira lanik gabe, lan baldintza txarretan beste milioi bat, eta gutxi gora behera lau milioi t'erdi dira egoera txarrean Frantzian.
Ostiral goizeko albisteak erreakzio ugari piztu ditu Israelen zein nazioartean. Aurka agertu dira Israelgo bahituen familiak eta NBE. Alemaniak, Israelen aliatu tradizionalak, armak saltzeari utziko diola jakinarazi du.
25,6 eguneko batez besteko itxaron zerrendak daude Osakidetzako Osasun Mentaleko Zentruetan. Larrialdi kasuetan, aldiz, 24 eta 72 ordu arteko itxaronaldiak daude.
Lau hilabete daramatzagu greba mugagabean, hitzarmen propio baten eta lan-baldintza duinen alde. Lau hilabeteko greba honetan, udaltzainek piketeetan bortizkeriaz zapaldu gaituzte, hirian jarraitzen gaituzten eta mobilizazio bakoitzean zelatatzen gaituzten polizia... [+]
Gipuzkoako Foru Aldundiak eta Donostiako Udalak Oñatiko Arantzazu egoitza eskaini dute maliar migratzaileentzat. Bertan geldituko dira Espainiako Gobernuak haien asilo eskariak ebazten dituen bitartean.
Mugimendu Feministak azaldu duenez, Fermin Muguruzaren kontzertuaren aurretik gertatu ziren erasoak. Horiez gain, beste hiru eraso zenbatu dituzte: hiru gizonak atxilotu ditu poliziak.
Ostiral goizaldean eman du erabakiaren berri Israelgo Gobernuak, hamar orduz luzatu den bilera baten ondoren. Dena den, okupazioa gauzatzeko, gobernu osoaren baiezkoa behar du Netanyahuk: igandean izan daiteke bilera. Segurtasun Kontseiluak, halaber, mugak jarri dizkio... [+]
Sorkuntzarako, gozamenerako eta aldarrikapenerako espazio moduan dute oholtza musikari askok, baina bere ingurumarietan katramilatzen dira sarri, eta espazio "bortitz" bihurtzen da hegemonikoak ez diren gorputz askorentzat. Presio estetikoa, egiteko modu deserosoak,... [+]
Lautadako mamua
Xabier Montoia
Elkar, 2024
112 orrialde
Eleberri labur honetan egileak XIX. mendeko Euskal Herrira garamatza, sekulako sona hartu zuen Juan Diaz de Garaio hiltzailea duela protagonista. Arabako landa guneko jendarte tradizional eta giro hotzean barneratzen... [+]
Joan den astean Trumpek ohartarazi zion Putini hamar eguneko epean Ukrainarekin su-eten akordio bat sinatu ezean, zigor ekonomikoak ezarriko dizkiola. Zelenskik sare sozialetan adierazi du ezinbestekoa dela Errusiako presidentearekin bildu aurretik lehenbizi su-etena... [+]
Manteroekin Bat plataformak eta Mbolo Moye Doole elkarteak elkarretaratzea egin zuten astelehenean Bilbon, azken asteetan poliziak manteroen aurka eginiko eraso "arrazistak" salatzeko. Izan ere, Boubacar Diouf kale saltzailearen arabera, poliziaren jazarpena... [+]
338 hektarea erre ditu astearteko suteak. Nekazarien sindikatuak haserre agertu dira Nafarroako Gobernuak suteak saihesteko ezarritako murrizketekin. Asteazkenean beste sute bat piztu da Artaxoa eta Añorbe artean, baina hura ere kontrolpean dute suhiltzaileek.
Ohartarazi du ChatGPT lanketa emozional “sakonak” egiteko erabiltzea “arriskutsua” izan daitekeela ez duelako erabiltzailearen testuingurua ezagutzen eta “gehiago biktimizatu” dezakeelako.
Urtebetetzeek eta urte aldaketek pilaketa bidezko eragina dute: alegia, banaka, gertatzen direnean, nik ez dut ezer sumatzen. Urtebetetzeetan, ondo xamar egin badut segundo batzuez olgatzen naiz (nire baitarako), nire garunaren zati batek ezin dio utzi zoriontzen dutenean... [+]
Apirilean argitaratu zuen Amorante frantsesa (Susa) Miren Agur Meabek (Lekeitio, 1962). Thriller ukitua du poemen bidez idatzitako nobela deigarriak eta, istorioa fikziozkoa den arren, badu idazlearen aurreko lanak markatu dituen kutsu autobiografikoaren arrastorik. Hortaz,... [+]
Zer: Orquesta de la Comunitat Valenciana.
Zuzendaria: Mark Elder. Donostiako Orfeoia.
Zuzendaria: José Antonio Sáinz Alfaro.
Bakarlariak: Federica Lombardi (sopranoa), Paula Murrihy (mezzoa), Xabier Anduaga (tenorea), Will... [+]