«Normala da apezek jendea aterbetzea, salmoetan betidanik kantatu da hori»


1992ko apirilaren 12an
Zure babesik gabe independetzia ezinezkoa zaigu
Mattin Karrere, Arbonako erretorea eta Herriarekin taldeko partaidea:
«Normala da apezek jendea aterbetzea, salmoetan betidanik kantatu da hori»
Errefuxiatuen Sostengu komiteko partaidea da Mattin Karrere Arbonako erretorea. Epaiak izan direlarik, defentsaren lekuko gisa agertu izan da. Errefuxiatuak, gose grebari ekin eta Baionako katedraletik kanporatu zituztenean, bere elizan hartu zituen. Edozein motako errepresioa salatzeko beti prest agertu izan da elizgizon lapurtar hau.
ARGIA. Noiztik zaudete apezak antolatuta? Zer lan egiten duzue?
MATTIN KARRERE. Duela hamar-hamabost urte hasi ginen biltzen, errefuxiatuen inguruan sortutako errepresioa zela eta. Giscard-en garaia zela uste dut. Guerrilleros de Cristo Rey lehenik, eta Batallón Vasco Español ondoren, GALen lan beraren egiten hasiak ziren. Bi liburuska plazaratu genituen errepresioa salatuz.
A. Geroztik zer lan egin duzue errepresioaren inguruan?
M.K. Batasun horren helburua, biziari lotua izatea da. Gertakariak salatu behar direlarik, salatu egiten ditugu. Baina salaketak ez dira errefuxiatuei buruz bakarrik, gertakaririk handiena izan arren. Bertze gauza batzuei buruz ere badira salaketak, erran nahi bait da hizkuntzaren zapalkuntza edo bertze ekintza sozialak. Jendeari ogia kentzen zaiolarik... Lan eskasian, herriaren minari, ohituran ere heltzen diogu. Bertze herriekin ere badugu harremana. Gure apez taldeak, hain zuzen ere, Herriarekin izena du, herriari atxekiak bait gara. Badira bertze talde anitz gizarte mailan, politikoki edota giza-eskubideen alde borrokatzen direnak. Herriaren ondasun guztiei buruz eztabaidatzen dugu eta analisiak egiten ditugu.
A. Zuen kontra erreakzio anitz izan da apezen artean...
M.K. Apezen artean bertze gauza guztietan bezela geratzen da. Batzuk herriari lotuak dira. Bertzeak, berriz, sistema batean dira. Bertze lanpostu guztietan ere, apezen artean bezala, badira horrelakoak: medikuntzan, langileen artean, sindikatuetan... Apez anitzek ez du bere txapinetatik irten nahi. Ez dute aski bertuterik horren egiteko. Beldur batean bizi dira. Hor ageri da, bederen, apezaren gizontasuna. Talde txiki bat joanen da aurka, bertze puntatik badutelako kuraia. Bertzenaz, erdikoak epelak dira.
A. Eta apezpikuarekin zer harreman duzue?
M.K. Apezpiku hau ez da publikoki alde agertzen, ezta kontra ere. Bere lerroa behar du atxiki. Baina gutariko batzuk gehiago hunkiak izan direlarik, kuraia azaldu du, Pantxoa Garaten kasuan esate batera. Giro horretan ez da erraza beharbada baina negoziaketa ere aipatu du, eta egoera honetan, hori ez da haizeari buruz doan aipamena soilik. Herriaren kontrako gertakariak ikusten dituelarik, gure apezpikuak badu kuraia.
A. Ez da erraza izanen gaur egun errefuaxiatuak aterbetzea...
M.K. Aterbetze hori betirakoa da. Fede mailan horri beti baietz erran behar zaiola uste dut. Liburu Sainduetan ere, "Jainkoa babesleku" aipatzen da, gainera historia guztian zehar, eta ez bakarrik euskaldunon historian. Elizaren historiaren aurretik ere. Gure fedea juduen fedetik heldu da, eta David erregearen salmoetan ere ageri da, Jesus baino mila urteko bat lehenago.
A. Azken asteetan bi apez atxilotuak izan dira: Garat eta Treviño. Zer iruditzen zaizu?
M .K. Irudi du aterbetzeagatik atxilotu dituztela. Ez dira gauza normalak, baina zer politika joko dagoen ikusirik, eta errefuxiatu eta iheslari horien kontra zertan hasiak diren ikusirik, ez da harritzekoa. Nere irudiko, normala da apezek jendea aterbetzea. Norbaitek zerbait eskatzen duelarik, eskuak behar zaizkio zabaldu. Gu ez gara detektibeak edo poliziak, laguntza eske heldu denari inkesta egiteko.
A. Ez dirudi Estatu frantziarreko politika aldatuko denik. Beraz, iheslariak izanen dira hemen, eta aterbetuko dituzue.
M.K. Bistan da. Egia da gero eta zailagoa izanen dela. Borroka hori nola eramaten ahalko dugun bertzerik da.
A. Herriko jendeak nola ulertzen du zure borroka.: Zer moduzko harremanak dituzu?
M.K. Ideologia guztietako jendea dago hemen. Nik ikusten ditudanekin ongi moldatzen naiz. Arras kontra direnak ez dira agertzen. Beren araberako elizkizunak atzemanen dituzte maleruski. Miarritzeko apezen artean badira RPR gertu dutenak. Haiek ez dute politikarik egiten, guk bai...
A. Beraz ez duzu horrelako enfrentamendurik hemengo jendearekin. Ez zaituzte nardatzen horregatik.
M. K. Batzuetan bai. Izan ditut eskutitzak eta telefono deiak.
Ixabel Etxeberria
8-9

GaiezPolitikaEuskal HerrPresoakErbesteaErrefuxiatu
GaiezPolitikaEuskal HerrTaldeakBesteakEPSK
PertsonaiazKARRERE2
EgileezETXEBERRI14Politika

Azkenak
Putin eta Trump ostiralean bilduko dira, baina Zelenskik argi utzi du Ukrainak ez duela “lurralderik oparituko”

AEBetako presidenteak Ukrainarekin su-eten akordio batera iristeko ezarritako epea amaituta, Alaskan bilduko dira Trump eta Putin ostiralean. Bloomberg hedabidearen arabera, Errusia eta AEBak gerra "izozteko" plan bat prestatzen ari dira, Moskuk orain arte Ukrainan... [+]


Aldatu Gidoiak ere salatu du IB3 Balearretako telebistak gaztelerazko edukia areagotu dituela

IB3 telebista publikoaren neurria "katalanaren aurkako erasotzat" jo dute katalanaren normalizazioaren aldeko zenbait eragilek, eta "berehalako zuzenketa" eskatu dute. Zuzendaritza aldaketa izan da berriki kate publikoan, PP eta VOXen botoei... [+]


Amaya, altxor ia ezezagun hori

Zer: Euskadiko Orkestra

Zuzendaria: Diego Martin-Etxebarria. Easo Abesbatza

Zuzendaria: Gorka Miranda

Bakarlariak: Arantza Ezenarro, Gillen Munguía, Marifé Nogales, Lucía Gómez, Juan Laborería, José Manuel Díaz, Darío Maya, Luken... [+]


Sañu Bizirik: “Statkraft enpresari alfonbra gorria jartzetik, herri presioari esker udalak parke eolikoari helegitea jartzera igaro dira”

Eusko Jaurlaritzako Industria, Trantsizio Energetiko eta Jasangarritasun sailak ingurumen baimena ukatu dio Piaspe egitasmoari, Statkraft enpresak Azpeitia, Zestoa eta Errezil artean eraiki nahi dituen errotek eta argindarra garraiatzeko azpiegiturek eragingo... [+]


26 urteko nafar bat hil da Pirinioetan

Russell mendian gertatu da ezbeharra, amildegi batetik jausita. Gaztea Iruñekoa zen.


Zarrakazteluko sutea perimetratu eta kontrolpean dute suhiltzaileek

Suhiltzaileek itzaltze lanetan jarraitzen duten arren, egonkortu dute kontrolik gabeko sutea. Espainiako Gobernuak larrialdi aurreko faserako plana onartu du, autonomia erkidegoen eta Espainiako Gobernuaren arteko komunikazioa hobetzeko; dena den, larrialdien kudeaketa autonomia... [+]


HAMABI URTEZ ETXEA EZKUTALEKU
“Zorte asko ukan dugu, eta bizitza interesgarria”

Marijo Louis paristarra da sortzez, 1977an heldu zen Miarritzera Euskal Herriko borrokek erakarrita. Josetxo Otegi zizurkildarrak 1983an pasa zuen muga Gipuzkoatik Lapurdira, Poliziatik ihesi. AEK-ko irakasle eta ikasle zirela ezagutu zuten elkar. 1986an, GALen atentatuen,... [+]


2025-08-12 | Mikel Aramendi
Zergatik halako muga-zerga AEBek Indiari?

Asteko albiste nagusietako bat izan da, zalantzarik gabe: ehuneko 50eko muga-zerga ezarri die Trump administrazioak Indiatik datozkien esportazioei. Brasilekin parekatuta, zerga estatubatuar astunenak pairatu beharko dituen ekonomia handia izango da, aldaketarik ezean,... [+]


2025-08-12 | ARGIA
GOMENDIOAK | Hiru disko fresko, gozatzeko

Goizegi Hiltzeko 
Ødei
Autoekoizpena, 2025
53 min.

Ulertzen nauten herrian ez da musika hau entzuten. Rap musikak akaso urte okerragoak izan ditu Euskal Herrian, baina oraindik ez da beste batzuen altuerara heldua. Denentzat ditu koplak Odei Barroso... [+]


Espainiako Gobernua Kanarietan dauden 827 asilo eskatzaile lekualdatzen hasi da

Auzitegi Gorenak martxoan ebatzitakoari jarraiki, astelehenean irletatik penintsulako adin txikikoentzako zentroetara lekualdatuko dituzte zortzi asilo eskatzaile. Gobernuak adierazi du adin txikikoen babes sarean integratzeaz arduratuko den etorkinen %90 maliar jatorrikoak... [+]


Getariako Salbatore jaietan emakume baten aurkako “eraso larri” bat salatu, eta egitaraua bertan behera utzi dute

Getariako txosnagunean eta Aian egin dute elkarretaratze isila. Jai batzordeak txosnak itxi zituen.


Gizon bat atxilotu dute Erriberagoitian beste bat hiltzea leporatuta

Gizona Bilorian (Araba) hil dute, ustezko hiltzailea atxilotu dute Añanan (Araba).  


Al Jazeerako bost kazetari hil ditu Israelek

Hildako kazetarietako bat Anas al-Sharif da, palestinarren genozidioa zerrendatik kontatzen dutenen artean ezagunenetako bat. Al Jazeera hedabideak adierazi du Israel errudun dela Gazako sarraskia barnetik azaleratzen duten kazetariak nahita hiltzeagatik, eta horrela sarraskia... [+]


Zarrakazteluko sutea kontrolatzeko lanetan jarraitzen dute suhiltzaileek

Larunbat gauean hasi zen sutea Zarrakaztelu eta Figerol lotzen dituen errepideko pinudi batean. Herritarrentzat arriskurik ez dago momentuz, gobernuak adierazi duenez. Gizakiek eragindako sutea dela jakinarazi du gobernuak.


Emakumeak gizonenak ziren lekuak hartzen

Bizikleta hartu eta errepidera ateratzeko gogoa. Olatu gainean surf egiteak zein sentsazio eragiten duen probatzeko irrika. Mendirik mendi ibiltzearen plazera sentitzea. Mendian, hainbestean, baina emakumeak ez du erraza izan gizonenak izan diren kirol eremuetan sartzea... [+]


Eguneraketa berriak daude