«Normala da apezek jendea aterbetzea, salmoetan betidanik kantatu da hori»


1992ko apirilaren 12an
Inoiz baino beharrezkoagoak dira eskuin muturraren gezurrei
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Mattin Karrere, Arbonako erretorea eta Herriarekin taldeko partaidea:
«Normala da apezek jendea aterbetzea, salmoetan betidanik kantatu da hori»
Errefuxiatuen Sostengu komiteko partaidea da Mattin Karrere Arbonako erretorea. Epaiak izan direlarik, defentsaren lekuko gisa agertu izan da. Errefuxiatuak, gose grebari ekin eta Baionako katedraletik kanporatu zituztenean, bere elizan hartu zituen. Edozein motako errepresioa salatzeko beti prest agertu izan da elizgizon lapurtar hau.
ARGIA. Noiztik zaudete apezak antolatuta? Zer lan egiten duzue?
MATTIN KARRERE. Duela hamar-hamabost urte hasi ginen biltzen, errefuxiatuen inguruan sortutako errepresioa zela eta. Giscard-en garaia zela uste dut. Guerrilleros de Cristo Rey lehenik, eta Batallón Vasco Español ondoren, GALen lan beraren egiten hasiak ziren. Bi liburuska plazaratu genituen errepresioa salatuz.
A. Geroztik zer lan egin duzue errepresioaren inguruan?
M.K. Batasun horren helburua, biziari lotua izatea da. Gertakariak salatu behar direlarik, salatu egiten ditugu. Baina salaketak ez dira errefuxiatuei buruz bakarrik, gertakaririk handiena izan arren. Bertze gauza batzuei buruz ere badira salaketak, erran nahi bait da hizkuntzaren zapalkuntza edo bertze ekintza sozialak. Jendeari ogia kentzen zaiolarik... Lan eskasian, herriaren minari, ohituran ere heltzen diogu. Bertze herriekin ere badugu harremana. Gure apez taldeak, hain zuzen ere, Herriarekin izena du, herriari atxekiak bait gara. Badira bertze talde anitz gizarte mailan, politikoki edota giza-eskubideen alde borrokatzen direnak. Herriaren ondasun guztiei buruz eztabaidatzen dugu eta analisiak egiten ditugu.
A. Zuen kontra erreakzio anitz izan da apezen artean...
M.K. Apezen artean bertze gauza guztietan bezela geratzen da. Batzuk herriari lotuak dira. Bertzeak, berriz, sistema batean dira. Bertze lanpostu guztietan ere, apezen artean bezala, badira horrelakoak: medikuntzan, langileen artean, sindikatuetan... Apez anitzek ez du bere txapinetatik irten nahi. Ez dute aski bertuterik horren egiteko. Beldur batean bizi dira. Hor ageri da, bederen, apezaren gizontasuna. Talde txiki bat joanen da aurka, bertze puntatik badutelako kuraia. Bertzenaz, erdikoak epelak dira.
A. Eta apezpikuarekin zer harreman duzue?
M.K. Apezpiku hau ez da publikoki alde agertzen, ezta kontra ere. Bere lerroa behar du atxiki. Baina gutariko batzuk gehiago hunkiak izan direlarik, kuraia azaldu du, Pantxoa Garaten kasuan esate batera. Giro horretan ez da erraza beharbada baina negoziaketa ere aipatu du, eta egoera honetan, hori ez da haizeari buruz doan aipamena soilik. Herriaren kontrako gertakariak ikusten dituelarik, gure apezpikuak badu kuraia.
A. Ez da erraza izanen gaur egun errefuaxiatuak aterbetzea...
M.K. Aterbetze hori betirakoa da. Fede mailan horri beti baietz erran behar zaiola uste dut. Liburu Sainduetan ere, "Jainkoa babesleku" aipatzen da, gainera historia guztian zehar, eta ez bakarrik euskaldunon historian. Elizaren historiaren aurretik ere. Gure fedea juduen fedetik heldu da, eta David erregearen salmoetan ere ageri da, Jesus baino mila urteko bat lehenago.
A. Azken asteetan bi apez atxilotuak izan dira: Garat eta Treviño. Zer iruditzen zaizu?
M .K. Irudi du aterbetzeagatik atxilotu dituztela. Ez dira gauza normalak, baina zer politika joko dagoen ikusirik, eta errefuxiatu eta iheslari horien kontra zertan hasiak diren ikusirik, ez da harritzekoa. Nere irudiko, normala da apezek jendea aterbetzea. Norbaitek zerbait eskatzen duelarik, eskuak behar zaizkio zabaldu. Gu ez gara detektibeak edo poliziak, laguntza eske heldu denari inkesta egiteko.
A. Ez dirudi Estatu frantziarreko politika aldatuko denik. Beraz, iheslariak izanen dira hemen, eta aterbetuko dituzue.
M.K. Bistan da. Egia da gero eta zailagoa izanen dela. Borroka hori nola eramaten ahalko dugun bertzerik da.
A. Herriko jendeak nola ulertzen du zure borroka.: Zer moduzko harremanak dituzu?
M.K. Ideologia guztietako jendea dago hemen. Nik ikusten ditudanekin ongi moldatzen naiz. Arras kontra direnak ez dira agertzen. Beren araberako elizkizunak atzemanen dituzte maleruski. Miarritzeko apezen artean badira RPR gertu dutenak. Haiek ez dute politikarik egiten, guk bai...
A. Beraz ez duzu horrelako enfrentamendurik hemengo jendearekin. Ez zaituzte nardatzen horregatik.
M. K. Batzuetan bai. Izan ditut eskutitzak eta telefono deiak.
Ixabel Etxeberria
8-9

GaiezPolitikaEuskal HerrPresoakErbesteaErrefuxiatu
GaiezPolitikaEuskal HerrTaldeakBesteakEPSK
PertsonaiazKARRERE2
EgileezETXEBERRI14Politika

Azkenak
Langileen eskubideek okerrera jo dute azken hamarkadan, bereziki Europan eta Ameriketan

Nazioarteko Sindikatuen Konfederazioak (ITUC) urtero argitaratzen duen txostenak langileen eta sindikatuen egoera globala gero eta okerragoa dela adierazi du.
 


2025-06-19 | Axier Lopez
Banco Santanderrek armagintzan eta genozidioan duen parte-hartzea salatzeko ekintza egin dute Azpeitian

Azpeitiko Elkar-ekin taldeak protesta ekintza egin du asteazken gauean. 1.000 kilo obra-hondakin utzi dituzte bankuko sarreran, hildakoak irudikatzeko panpinak jarri eta porlanez zikindu dute egoitza.


Iruñeko eta Gasteizko gertakarien gaineko erantzukizuna aitor dezala eskatu diote Espainiako Gobernuari

78ko Sanferminak Gogoan plataformak eta Gasteizko Martxoak 3ko ekimenak bat egin dute espainiar estatuak gertakari latz horietan bere erantzukizuna onartu eta biktimen aitortza ofiziala egin dezan. 'Estatua Erantzule!' izena darama kanpainak.


Prostituzioa debekatzeko lege proposamena aurkeztuko du Espainiako Berdintasun ministroak irailean

Birritan saiatu da PSOE legea aurrera ateratzen. "Berriro ekingo diogu, beharra bertute bihurtu behar dela uste baitut. Benetan, unea dela uste dut", adierazi du Ana Redondo Berdintasun ministroak.


BVE talde parapolizialak gutxienez 40 lagun hil zituen 1975 eta 1983 artean, Iñaki Egañaren arabera

Iñaki Egaña historialak Impunes (Txalaparta, 2025) liburuan dio frankismoak talde parapolizialetara jo zuela errepresioa "itxurak mantenduta" ezartzen jarraitzeko, eta beren kideen "inpunitatea" azpimarratu du. Duela 50 urte sortua, bederatzi... [+]


Teresa Zavaleta 
“Euskararen bidez Euskal Herriko egoera politikoa ulertu nuen”

Argentinarra da, baina sustraiek errotzen dute. Euskararekin maiteminduta dago, 25 urterekin ikasten hasi zenetik. Arbasoetako batzuk Euskal Herrikoak zituen, Soraluzekoak eta Azagrakoak, eta bizpahiru urterekin hasi zen Arrecifeseko Euskal Etxera joaten; arbasoa sortzaileetako... [+]


PSNko idazkariorde Ramón Alzórrizen dimisioak ustelkeria eta krisi politikoa Euskal Herrian kokatu ditu

María Chivite Nafarroako Presidentearen "konfiantza galdu" duela eta, Ramón Alzórrizek PSNko idazkariorde nagusi eta Nafarroako Parlamentuko bozeramaile izateari utziko dio. Bere bikotekidea Servinabar enpresan lanean aritu zela publiko egin ostean eman du... [+]


Papax Fagoaga, mutil-dantzaria 1970eko hamarkadatik
“Ezin nuen ulertu emakumeok herriko bestetan ezin genuela mutil-dantzetan parte hartu, horregatik hasi nintzen dantzan”

Elkarrizketa ilustratzeko erabili dugun argazki nagusia 1970eko hamarkadan hartua da. Erratzuko plaza festetarako apainduta ageri da, ezpelez atonduriko ohiko eszenatokiarekin eta etxetik etxera zintzilik, dilindan dauden xingolekin. Urrunean bi soinulari agertzen dira, Maurizio... [+]


Faxismoaren aurka borrokan, munduan zein Euskal Herrian

Lanaren Ekonomia irratsaioan faxismoaren gorakada aztertu dugu, munduan eta Euskal Herrian gertatzen ari dena.


Aroztegiko Elkartasun Komiteak salatu du bi kidek jazarpenak eta irain matxistak jasan dituztela

Taldeko kideen aurkako eraso matxistak talde osoaren aurkako eraso gisa ulertzen dituela adierazi du Aroztegiko Elkartasun Komiteak. Komiteak salatu duenez, Aroztegiko epaiketara ikusle gisa sartu nahi zuen jendearen zerrendatik "Baztango mutil-dantzari talde... [+]


Aurten ere batxilergoko ahozkoa euskaraz pasatzeko aukera irekiko dute hainbat irakaslek

Ekainaren 23aren eta uztailaren 2aren artean iraganen da ahozko azterketa. Frantsesez pasa beharreko azterketa izanda, Seaskako, sail publikoko eta pribatuko irakasle batzuek publikoki jakitera eman dute euskaraz bideratzeko aukera eskainiko dietela ikasleei.


Umandi ikastolak 50 urte
Euskara, bizikidetza eta berrikuntza pedagogikoa ardatz

Gasteizko Umandi ikastola duela 50 urte sortu zuten hainbat familia aski ausartek –herri ekimena, orduan ere–, euskararen transmisioa ardatz hartuta. Mende erdia joan da, ikastola hazi egin da, belaunaldi berriak hezi ditu ez gutxi, komunitate baten erreferente ere... [+]


Bikotekidea mugikorretik kontrolatzea gazteen artean ohikoa dela frogatu du EHUren ikerketa batek

Maitasun erromantikoari lotuta, nerabe askok normalizatuta eta barneratuta du bikotekideak mugikorraren eta sare sozialen bidez kontrolatu nahi izatea. “Inportantea da ziberbiolentzia gisa identifikatzea, eta ez maitasun seinale gisa”, gogorarazi dute ikertzaileek.


Sexu erasoei lotutako zenbait epaitan bost gizon zigortu dituzte azken egunetan

Sexu erasoei lotutako epai ugari eman dira azken egunetan, eta bost gizon zigortu dituzte. Tuteran izandako bortxaketa batengatik, bi gizoni 9,5 urteko kartzela zigorra ezarri diete. Gasteizen gizon bati bost urteko kartzela zigorra ezarri diote emakume bat bortxatzeagatik... [+]


Eguneraketa berriak daude