«Aurkarien Helburuak Gaur Egungo Errealitatera Egokitzen Ari Dira"

Enrique Mujika Herzog diputatuari elkarrizketa
Enrique Mujika Herzog, Madrileko Kongresuan Diputatua PSOEren Izenean:
«Aurkarien Helburuak Gaur Egungo Errealitatera Egokitzen Ari Dira"
PSOEko indar faktikoetariko bat dela esan liteke. Franeoren azken urteetatik sozialistek jeltzaleekin dituzten harremanen garantietako bat da Mujika Herzog. Justizia ministro zelarik, hark sortu zuen presoen sakabanaketa politika. Ministro izateari utzi dionetik, diputatua den arren, alderdiko lanetan ari da lanean buru-belarri. Madrileko Ferraz-eko egoitzan errezibitu gintuen.
ARGIA. .Nola ikusten duzu itun autonomikoa? EAJk ez du onartu eta harritzekoa bada ere, UPNk ere ez.
E. MUJIKA HERZOG. Kontuan izan, Gobernuak eta oposizioak ez bada, Estatuko gainerako alderdiek ez dutela onartu nahi izan. EAJk dituen errezeloak arrazoirik gabekoak dira, proposatutako Itun Autonomiko honek ez bait ditu Eusko Jaurlaritzaren konpetentziak murrizten. Ezta murriztuko ere. Beraz, EAJren sinadura interesgarria izaki, penaz gara onartu ez duelako. Boterearen banaketa oro interesatzen zaio Euskadiri, Kataluniari ere interesatzen zaion bezala. Botere territorialaren garapenean ere badute zer esanik. Dena den, Euskadik ez du eskubiderik galtzen. Ez dute, bada, zertan kezkatu beharrik. EAJk postura aldatuko duelakoan gaude.
A. Enrique Mujika Herzogek bultzatu zituen transizio garaian PSOEren eta EAJren arteko harremanak. Zer dira trsansferentzia, industri birmoldaketa eta beste hainbat gairen inguruan gaur egun dauden borrokaldiak?
E.M.H. Borrokaldi horiek kezkatzekoak diren arren hoztasunez eta urruntasunez erreparatu behar zaie, bestela ezin dira gauzak hehar bezala baloratu. Oinarria jarria dago: sozialisten eta jelkideen arteko kooperazioa. Hori da, hain zuzen ere, urruntasunez begiratzeko aukera ematen duen ardatza. Behin oinarria finkatuta. gainerako guztia logikoa da. Gobernu koalizioetan normala da alderdi bakoitzak bere ikuspegia izatea. Baina ulerkera pluralek ez dute koalizioaren plateamendua baldintzatzen. Sozioek ondo dakite elkarri laguntzea beharrezkoa dela.
A. PPk EAJrekin bat egingo balu PSOE gobernutik kanpora dezake. Ez al duza uste?
E.M.H. Galdera hori madrildar batek egin diezadake, edota andaluz batek... baita euskaldun batek ere. Baina esperientzia duen euskaldunak, Euskal Herriko historia zati bat bizi izan duen euskaldunak badaki erantzun bakarreko galdera dela hori. PSOEk eta EAJk ikuspegi desberdinak dituzte, baina kultura demokratiko beretik abiatu dira. Badakigu kultura demokratiko komun honek, bi alderdion elkarlana zilegi egiten duen horrek, ezinezko egiten duela EAJk PP'rekin bat egin dezan. PPk ez du kultura hori. Ez du ahalmen politikorik Euskadin ezer eskaini ahal izateko, proposamen lilurakorrik egiteko.
A. Baina zure iritzia ez dator bat oraingo PSEk-PSOEko agintarien jarrerarekin. EAJk HBrekin dituen harremanei dagokienean, esan izan da Madriletik begiratzen duten sozialistek beste urruntasun bat mantentzen dutela, Euskadin, kontrako.sentimentua askoz ere sutsuagoa dela.
E.M.H. Arduradun politiko bat beste alderdi bateko barne kontuetan sartzea ez da bat ere ona. Dena den, Euskadiko alderdi sozialistak eska diezaioke EAJri gainerako alderdi demokratiko guztiei eskatzen diena, alderdien barneko kontuetan ezertan ere sartu gabe. Hau da, zilegi du sinatutako konpromezuekiko leialtasuna eta fideltasuna eskatzea. Ajuria Eneako konpromezuei buruz ari naiz, hain zuzen ere. EAJk konpromezuok leialki betetzen baditu, eta hala ari dela iruditzen zait, hortik aurrera egingo duenaz mintzatzea ez da gure lana. Jelkideek sinesten badute elkar hizketaren poderioz, ondorioak ondorio, HBk instituzioak onartuko dituela, ez dut ezer esatekorik.
A. Tentsio handirik izan dituzue. Zer dago horien atzetik?
E. M. H. Tentsio horiek konpondu dira. Autobideari dagokionez, Eusko Legebiltzarrak aukeratu zuen bere bidea. Baina horrez gain, PSOEren mozioa ere onetsi zen. Hau da, Leitzarango ingurugiroaren onerako izango balitz, posible izan zitekeela trazatu egokitzea.
Gipuzkoako diputazioko aurrekontuei dagokienez, EUE eta EArekin sortutako negoziazioekin konponduko da arazoa.
Liskar hauei ez zaie behar baino garrantzi handiagoa eman behar. Gainera, horrelakoak beti gertatuko dira. Komunikabidek, haien lana horixe bera izaki, interpretazioak egiten dituzte, espekulatu egiten dute eta arrazoiak bilatzen saiatzen dira... baina gauzak diren bezalakoak dira. Gaur egun indar diskrepanteak errealitatera egokitzen ari dira.
A. lkusten al duzu Euskal Herrian bakea lortzeko biderik?
E.M.H. Biolentziaren amaiera ez da Bostgarren Mendeurrena, ezta Joko Olinpikoak. Hau da, ez dago epe zehatzik definitzerik.
A. Xabier Arzallusek, adibidez, aipatu izan du ETAk ez duela hiru urte baino gehiago iraungo...
E.M.H. Ni ez naiz ausartzen horrelakorik esaten, batik bat gurea bezalako herri zahar bati buruz. Memoria historikoa izugarria bait du gure herriak. Akaso. Arzalluzek nik baino datu gehiago du. Profetak ia beti harrikatu izan dituzte. Nik ez dut profeta izan nahi, gero harrika egin diezadaten. Nere ustez, terrorismoa amaitzeko baldintzak betetzen ari dira. Gaitzespena egunerokoa denean eta hurbilen dagoen eskutik heltzen denean, terrorismoaren aldeko sistima hauts daiteke, baina ez dut aurreikuspen kronologikorik egin nahi.
A. Kalkulu horren barnean al dago ETArekin hitz egitea?
E.M.H. L-Ez dut uste. Baina zer da elkar hizketa? Horri buruz asko hitz egin izan da...
A. Aljerian egindakoaren moduko zerbait.
E.M.H. Begira, Alemanian baddintzarik gabe errendatzeko hitz egin zuten. Hori zure ustez elkar hizketa izan baliteke, hala deituko diogu. Beraz, elkar hizketak armak baldintzarik jarri gabe uzteko bakarrik balio du. Hori da aliatuek naziekin egin zutena. Elkar hizketaren ondoren, noski, kontuan hartuko dira egoera pertsonalak. Baina ez gara urrutiago joango.
A. Justizia ministroa zinenekoa da euskal preso politikoen sakabanaketa. Ez al du politika honek amaierarik izango?koste humano haundiak ditu.
E.M.H. Oso elementu inportantea izan da terrorismoaren kontrako borrokan. Kontuan izan sakabanaketa indarrean jarri genuenean, gehienak kontra jarri zitzaizkizula. Gaur egun ez du inork kritikatzen. Ardanza lehendakariak berak ere esana du Gobernu espainiarrak erabateko legitimitatea duela horretarako. Presoak bi zentrotan bilduta zeuden bitartean, elementurik gogorrenek zuzentzen zuten kolektibo osoaren norabidea. Sakabanaketaren ondoren, egoera horretatik irten eta gizartean integratu nahiaren aldeke bozak agertu dira, irtenbiderik ez dutela ikusi dutelako, delitoetara bultzatu zituen ametsa betezina dela konturatu direlako.
Espetxea modu guztietan da txarra, baina bi moduko giltzapeak daude. Bata, kanpotik inposatzen dena eta bestea, espetxeetan bertan inposatzen dena. Guk kondenak mantendu egin ditugu noski, baina bigarren giltzapetik aske utzi ditugu. Orain iritziak lasai azal ditzakete, ez dute errepresaliaren beldurrik.
Batzuek larrutik pagatzen dute, baina benetako koste humanoa terrorismoak sortutako biktimena da. Egoera hori amaitzen denean, hainbat ate zabalduko dira.
A. Ba al du beldurik Mujika jaunak;
E.M.H. Ez... ez lehoi hezitzaile batek baino gehiago, aldamioan gora lan egin behar duenak baino gehiago. Nik sentitzen dudan beldurra, beldur profesionala da. Lanbide guztiek sortzen dute, ordea. Baita zuenak ere.
A Nola ikusten duzu Euskal Herriaren etorkizuna?
E.M.H. Ikusten dut zorionez orrialde bat pasatu dugula: independentziarena. Helburu betezinak bazter utzita, helburu posibleetan egingo dira ahaleginak. Hemendik aurrera Eusko Jaurlaritzak dituen konpetentzia eta posibilitate guztiak erabiliko dira. Euskadiko autogobernuak botere handia du. Autogobernua indartuta, euskadunok gure gizartea eraiki ahal izango dugu. Euskaldunok, gauza izan behar dugu gure gizartea egoera zail honetan berreraikitzeko.
A. Zer egiten du Mujika Herzogek alderdi sozialistan katalan, andaluz eta beste hainbaten arteko borroken artean?
E.M.H. Alderdiaren batzorde exekutiboko partaidea naiz 1967az geroztik. Nik dakidala, betidanik izan ditugu liskartxoak. Baina zein alderdi inportantek ez ditu? Gainera, guk ditugun desberdintasunak solidarioak dira. Denok jabetu gara alderdiaren batasuna eta indarra mantentzea beharrezkoa dela.
Garbiñe Ubeda
8-11

GaiezPolitikaEuskal HerrTaldeakAlderdiakPSOE
PertsonaiazMUJIKA7
EgileezUBEDA1Politika

Azkenak
2024-03-31 | Julen Azpitarte
Zinearen historiako film-kontzerturik “onena”

Oscar sari andana jaso zuen The Silence of the Lambs (1991) thriller-a zuzendu zuen Jonathan Demme (1944-2017) zinegile estatubatuarrak estreinatu zuen zineak inoiz eman duen kontzerturik onena: 1970eko hamarkadaren erdialdean New Yorken eratutako Talking Heads taldearen Stop... [+]


"Enpresa pribatuen esku utzi da segurtasun publikoaren norabidea"

Ertzaintzaren azken hamarkadako bilakaera teknologikoa aztertu du bere liburu berrian Ahoztar Zelaieta ikerketa kazetari, kriminologo eta ARGIAko kolaboratzaileak. Segurtasunaren industria ikertu eta Ertzaintzarekin duen lotura plazaratu du, La Ertzaintza que viene... [+]


Campi Bisenzioko GKN fabrikan batu dituzte langile borroka eta ekologismoa

2021eko uztailaren 9an jaso zuten kanporatze abisua Campi Bisenzioko GKN lantegiko 422 langileek. Biharamunean berean abiatu zuten fabrikaren okupazioa eta orduz geroztik bertatik dabiltza borrokan, deslokalizazioaren aurkako borroka zena bestelako industria eredu baten aldeko... [+]


Judith Bilelo Biachó
"Erakundeek ez digute lagunduko, guk geure hizkuntzan hitz egitea lortzen ez badugu"

Judith Bilelo Biachó gure artean izan zen iragan udazkenean, Garabideren Aditu programaren karietara. Ekuatore Ginean jaioa (Malabo, Bioko, 1975), bubi etniako kide da, bubiera hiztun eta hizkuntzaren aldeko militantea. Iraganaz bezainbat mintzo da orainaz, geroari... [+]


Eguneraketa berriak daude