"Hemen hilketak izan direlarik amnistiarik ez da onartzen ahal"

1991ko azaroaren 10an

François Maitia, Pyrénées Atlantiques departamentuko sozialisten idazkaria:
"Hemen hilketak izan direlarik amnistiarik ez da onartzen ahal"
Pyrénées Atlantiques departamentuko sozialisten idazkari izateaz gain, François Maitia auzapeza da Izuran. Ipar Euskal Herriko barnekaldeak ezagutzen duen egoera ekonomikoaren aintzinean oso optimista ez bada ere, Seaskako bigarren mailaren etorkizunerako konponbidea lor daitekeela ziurtatu du.
ARGIA. Has gaitezen bide seinaleak aipatuz, euskal mundu kulturalak azken asteetan eskakizuna egin bait du. Zer aterabide proposatzen duzue sozialistek?
FRANÇOIS MAITIA. Gogoratu nahi nuke lehenik, guk jarri ditugula Bretainian bide seinale elebidunak. Lan hau kudeatu zuena sozialista da, eta beraz, harekin elkartu ondoren, kontseilu orokorrari proposamen bat eginen diogu. Azaroan, Orientation Budgetuire delako biltzarrean, kontseiluari eskatuko diogu delibera dezan datozen bi urteetan bide seinaleak bi hizkuntzetan jartzea.
Jakin behar da eskuinak kudeatzen duela kontseilu orokorra, eta kontseilari batzuk arrunt kontra daudela. Bultzada handirik ez daiteke eman, erabaki hori hartzen ez bada.
Herriek ere lan egin dezakete arlo horretan, eta herrien arteko sindikatuak honen aldeko oneritzia eman dezakete, baina beren konferentziak errespetatuz, bide nagusiak kontseilu orokorreko konpetentziakoak dira.
A. Etxe eraikuntzak kezka handia sortu du kostaldean. Horren inguruan proposamenen bat ba duzue sozialistek...
F.M. Bortizkeriak ez du deus ekartzen, kondenagarria da. Guk ere ikusten dugu orain den etxegintza azkarra kostaldean. Proiektu anitz dira, herri bakoitzak egiten du bere espazioa okupatzeko plangintza. Konkurrentzia handia da herrien artean, eta proiektuak, bat egin orduko beste ekarri nahiko lukete herrira; etxeak, jendea... emendazio hau laister doa, prezioak goiti doaz eta jende xehearentzat ezinezkoa da.
Hau, den bezala, ez da onartzen ahal, pleno bat behar da. Schema d'amenagement et d'urbanisme sortzea proposatzen dugu kostalderako eta barnekalderako, barne ministroari zuzenduta. Jadanik ideia honek bere bidea egin du, gobernuak ikerketak egin ditu eta urte bukaerarako zutik ezarri beharko litzateke. Uste dugu denon abantailez mintzatzen garela horrela.
A. Orain dela gutti Baionan amnistiaren aldeko manifestaldi bat iragan da. Xabier Manterolak ere lau urteto gartzela zigorra jasan du. zer diozu gai horri buruz?
F.M. Lehenik estatuko egitura nagusiak aipatu behar dira, botere politikoa eta judiziala. Epaileek hautatutako kondenaz ez dut deus erranen, independenteak bait dira. Amnistiari buruz, sozialistok geure iritzia agertu dugu. Egia da amnistia izan dela kortsikarrentzat, guadalupetarrentzat eta beste batzuentzat, eta euskaldunentzat ez dela izan.
Besteek bortizkeria baztertu dute. Hemen galdera pausatua izan delarik borroka armatuan segitu nahi dute eta atxilotuak direlarik... amnistia? Hori ezin da. Borroka armatua utzita amnistiaren bidea irekia izanen da.
Bestalde beste zailtasunik ere bada. Besteek ez zuten odolik eskuetan. Euskal Herrian hilketak izan direlarik amnistiarik ez da onartzen ahal. Gainera, amnistia aipatzen delarik alderdi abertzaleek bi erresumetako presoak aipatzen dituzte, denok euskaldunak direla argudiatuz. Beraz hor politikoek elkartu beharko lirateke eta Espainiako alderdi batzuek oso bortizki daramate beren borroka. Anmistiaren galderari ez da hain aise erantzuna ematea. Alderdi abertzaleei eskatuko nieke bortizkeria argi kondena ezazue eta aplika ditzagun demokraziak dituen legeak. Euskal Herrian jendea libro bizi da.
A. Europan independentziaren aldeko mugimendu azkarrak dira Euskal Herrrian ere, nola ikusten duzu etorkizuna?
F. M. Europa mailan Yugoslaviako gerla, nazionalismoak hori eskaini du, aldiz beste batzuek bozkatuz lortu dute independentzia. Euskal Herrian independentziaren alde jokatzen diren alderdiek %20 lortzen dute bozketan. Hego Euskal Herrian autogobernua dute, autonomia azkarra ere, euskaldun gehiengoak nahi duena da bide hori jarraitzea eta egun batez menturaz, mugimendu horrek ekar lezake independentzia, baina jakin behar da ere gai horri buruz nora goazen, Europa azkar bat behar dugu, eskubide kulturalak ezagutuko dituena. Beraz euskalduntasunari eskubideak eman behar zaizkio eta horretan indar asko egin da azken urte honetan. Bide hori baketsua da eta jendea bakeari atxikia da. Nere ustez Euskal Herriak sakonduko du autonomiako bide hori eta independentzia laster bat baztertuko du.
A. Kultur eskubideak aipatu dituzu. Seaskako bigarren mailak ez du oraindik akordiorik estatuarekin.
F.M. Lehen maila aipa dezagun lehenik. Orain dela urte batzuk gatazka asko izan da eta orain dela bi urte komenio bat izenpetua izan da. Bigarren mailarentzat aski goiz hasi behar gara hitz egiten eta ez da arazorik gauzak gaizki gerta daitezen.
Ixabel Etxeberria
François Maitia, Izurako auzapez sozialista.
10-11

GaiezPolitikaEuskal HerrTaldeakAlderdiakPSF
PertsonaiazMAITIA1
EgileezETXEBERRI11Politika

Irakurrienak

Matomo erabiliz

Negu gorri, hondamendia iragarri

Gorka Peñagarikano Goikoetxea

Umeak, poliziak, mikrobihotzekoak

Zigor Olabarria Oleaga

Nazio ala imitazio

Gorka Bereziartua

Efemeridea: Lau hildakorekin egun beltza Euskal Herrian, Amnistiaren Aldeko Astean

ARGIA

Aragonesek dimisioa aurkeztu du, ERCren emaitza txarren ondoren

Gorka Peñagarikano Goikoetxea

Hiru itun zail Kataluniako Generalitateko presidente izateko

Jesus Rodriguez | La Directa

Azkenak

2024-05-14 | Irutxuloko Hitza

Desokupako bi gizon Donostiako etxe bat ilegalki husten saiatu dira

'Desokupa kanpora' lelopean, elkarretaratzea egin dute larunbatean, etxebizitzaren aurrean.

2024-05-14 | Axier Lopez

Genozida eta bere lagunak

2024-05-14 | Axier Lopez

94 egunez gose greban dago preso politiko maputxe bat

Guillermo Camus Jara izena du eta Txileko Lebuko kartzelan dago. Egoera larrian da, gose greba luzeaz gain, ostiraletik egarri grebari ere ekin baitio.

2024-05-14 | ARGIA

LABek salatu du Amazonek "errepresio sindikala" egiten duela

Amazonek Trapagaranen duen lan zentroan grebalarien kontra "jazarpen eta zigorrak" darabiltzala salatu du sindikatuak

2024-05-13 | Gorka Peñagarikano Goikoetxea

Sei pertsona igo dira kapital israeldarra duen Bilboko NYX hotelera, boikota bultzatzeko

Larunbatean egin zuten ekintza, Bilbo erdigunean. Honela zioen pankartak: Bilbo Palestinarekin. Hiri antisionista. Israeli boikota. Hotelaren sarreran hamarnaka lagunek Palestinaren aldeko eta Israeli boikota egiteko deia egin dute.

Eguneraketa berriak daude