«Irakasle Asoziatuen arazoan azken galzailea euskara izan da»
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Andoni Iriondok 18 urte daramatza Euskal Herriko Unibertsitatean eta azken urte korapilotsu honetan Euskara Errektore ordea izan da. Ikastolen sorrera oso hurbiletik ezaguturik, Ingenieritza Eskolara heldu zenean bertatik euskara eta euskal giroa bultzatu zuen. Hasieratik Euskara Batzordeko kidea izan den honek Irailean bere kargua uzteko asmoa du. Bitartean, unibertsitateak erlojuzko lehergailu bat dirudi.
Unibertsitatea, nire ustez, horren gainetik egon beharko litzateke. Gaur egun, bakoitzak nahi duen iritzia bota dezake, behintzat buru gainean espata bat izan gabe. Zoaz beste erakunde publiko batera. Talde politiko batekoa edo bestekoa zara, ezin duzu zure iritzia bota. Hor duzu Gorordoren kasua. Baina Unibertsitatean bai.
Patxi Aldekoaren izena aipatu da ere baina ez dakit... balorea izan behar da.
Bestetik, lehen aipatutako hiztegi teknikoa izugarri garrantzitsua da. Aurten beste bost zentrutan dagozkien disziplinen hiztegi teknikoa landuko dute. Euskaraz egiten den tesi bakoitzeko 500 edo 600 hitz sortu behar dira baina hitz tekniko hoien sorrerak oinarri linguistiko egokia izan behar du. Gero, beste arazo bat izaten da epaimahai euskalduna aurkitzea, baina beno... Batzutan esatea asignatura hau eta beste hau emango ditut euskaraz, ondo dago baina gauzak ondo eraikitzeko oinarri gogorrak jarri behar ditugu eta gure oinarriak hiztegi teknikoa eta testugintza lantzea dira. Oso zaila da. Askotan esaten da Euskal Herrian kokatutako erdal unibertsitatea dela hau. Hori egia da, eta ez bakarrik legedi aldetik.
HAEEkin (Herri Arduralaritzaren Euskal Erakundea) hitzarmena sinatu eta gero maila desberdinetako euskarazko ikastaroak antolatu ditugu, batzuk liberatu dira eta euskara ikasten ari dira buru belarri. Konturatu ginen, astean hiru orduko ikastaroekin ez zela ezer konpontzen, afariketan edo jolasean ibiltzea zela. Oso serio hartu dugu arazo hau. Nahiz eta teorikoki 5 urtetan AZP guztia euskaldunduta egon, beti bezala oso zaila izango da baina ekingo diogu gogor.
Nik, behin, galdera ingenuo bat egin nuen, AZPkoei eskatzen badiogu euskalduntze prozesu baten sartzea, irakasleei zergatik ez? Eta, agintariei zergatik ez? Egin nuen horrelako saiotxo bat, baina ez dut arrakastarik izan. Irakaslegoarekin zerbait egin beharko genuke, hemendik aurrera ikasle kopurua beherantz doalako eta gaur egun 10 talde badaude, hoietatik bat euskalduna izanik, bihar 2 talde euskaldunak eta 7 gaztelerazkoak izango ditugu. Irakaslegoa sobran egongo da. Behar dugunean ingeles ikasi, ikasten dugu. Politikoei berdina esaten diegu. Biharko errektoreari esan behar zaio zu izan behar zara katedraduna eta euskalduna zergatik ez? Ipini beharko zen horrelako gauzaren bat estatutuetan.
UEUk egin du hor lan handia. Eta hiru hasi ziren. Militantismoak eragin itzela du, badakigu zer den euskararen alde lan egin eta duro bat ez kobratu. Baina militantismoz ezin da beti bizi, hori instituzionalizatu behar da, forma eman behar zaio, profesionalizatu eta ordaindu. UEU izan da benetako euskal unibertsitatearen islada. Baina EHUn arazoa ikaragarria da.
Bestetik, hemen entzuten nituen gauzak harritu ninduten. Errektore bati delitu bat burutzearen eskakizuna. Kontrato laborala, figura bezala, ez dago EHU n. Ez nintzen sartu ikusten nuelako ere, euskara izango zela azken galtzailea. Euskara Batzordean ere bronkak, eta gainera euskararen alde lan gehien egiten zutenengandik. Euskararentzat atzerapauso izugarria izan da.
NORTASUN AGIRIA
Mendaron jaio zen 1926an
Ingenieritza Industrialean doktore da
Akademikoak ejekutibo txarrak direla dio
Ikastolen prozesuan 11 urte eman zituen
4 000 hitzen hiztegi teknikoa burutu zuen
Ingenieriek buru kartesianoa dutela uste du
EGINeko Kontselu Fundatzailearen kidea da
50 ingenieri proiektu euskaldun zuzendu ditu
Xak eta Ekiza
Non: Ondargain txiringitoan (Deba)
Noiz: abuztuaren 27an.
-------------------------------------------------------
Euri langarraren eta lanbro-lainoen artean pasatu dugu Gipuzkoako muga, kostaldean zehar doan errepidetik itsaso zakarrari beha. Bandera... [+]
24 bertsolarirekin ekingo dio bideari Nafarroako Bertsolari Txapelketak. Auritzen izango da, urriaren 4an; eta, lehen aldiz, Nafarroa Arenan izango da finala, azaroaren 29an. Saio guztietarako sarrerak salgai daude dagoeneko, Bertso Sarrerak atarian.
Jaizkibel konpainia berdinzaleak ekintza berezia egin du Hondarribiko alardearen egun honetan. Gutuna eman diote alkateari, mahai gainean bestelako planteamendu batzuk jar ditzala eskatuz.
Euskarazko ekoizpenek presentzia nabaria izango dute aurtengo edizioan. Bestelakoen artean, espektatiba handiko lan eta gonbidatuak izango dira Donostian: George Clooney protagonista duen Jay Kelly pelikula; Angelina Jolie ere ikusiko dugu Couture-rekin; Julliete Binoche... [+]
Sail Ofizialean erakutsiko dira hiru: Maspalomas, Karmele eta Zeru ahoak. Lehia nagusitik kanpo, zuzendari onenaren saria irabazten ahaleginduko da Irati Gorostidi Aro berria pelikularekin. Beste zenbait lan ere aurkitu ahalko dira.
Zinemaldiaren atariko orokorra beste [+]
Etengo du. Hori da kaskora supituan etorri zitzaidan pentsamendua, gosaria ahoan eta Euskadi Irratia sintonian, Imanol Pradales lehendakaria entzun nuenean CAF “gogoeta etikoa” egitera gonbidatuz, Palestinako lur okupatuetan trena eraikitzeko duen kontratua eten edo... [+]
.jpg)
Astebete igaro da Bartzelonako portutik Global Sumud Flotilla ekimeneko lehen ontziak itsasoratu zirenetik, Gaza helburu. Tunisian lurreratu berri erantzun ditu ekimeneko euskal ordezkaritzako kide Itziarrek –abizenik ez du eman nahi– ARGIAren galderak, igande... [+]
Ekofeminismoak bizitza nondik eta nola baloratzen duen, ikuspegi konplexuagoa eraikitzeko proposamena dakart. Desazkundearen inguruko ekofeminismoa eta antiespezismoa ezagutzearen ondorio dira datozen lerroak; landa eremuan jaio eta hirigunean bizitzeak dakartzan ikuspegiekin;... [+]
Izarrak, ortzi mugagabean, keinu egiten diguten argi izpi dardarti liluragarriak dira, osotasuna eta ezereza bateratuta, zer garen ulerrarazteko oroitarri zaizkigunak: izan sua, izan ondotik joan zaizkigun kuttunak, gizakiaren txikitasuna edo Anbotoko Mariren edertasuna;... [+]
Orriuldu gabe daude oraindik zuhaitzak eta arbolak. Hostoak ihartu gabe daude, bai. Eta hostoa jasotzeko sasoi aproposa da. Hostoa, batez ere geroago jasotzen da; zuhaitzaren adaburua janzten duen orritza edo hostotza erortzen denean edo orriultzen denean, lurraren instantziako... [+]
Irulegi eta Anhauze artean ditu mahastiak Joanes Haritschelharrek, Amama proiektuaren bultzatzaileak. “Mahastiak ene amarenak ziren, eta bera jubilatu zenean hartu nuen nik etxaldea, 2022an”, azaldu du. Ama mahastizaina eta aita ardi gasnagilea ditu, eta beraz, beti... [+]
Astelehenean jakinaraziko dituzte ordutegiak, eta hilaren 14an, igandean, jarriko dituzte salgai lehen egunetako sarrerak. 254 film egongo dira ikusgai, 56 herrialdetakoak.
Emmanuel Macron Frantziako lehendakariak adierazi du 26 herrialde prest direla gerra amaitu ondoren Ukrainan indar militarra zabaltzeko, “lurrez, airez edo itsasoz” parte hartuz. Vladimir Putin buruzagi errusiarrak erantzun die ez duela horrelakorik onartuko, ez... [+]