"Italiako ezkerrak krisi sakona bizi"

1991ko martxoaren 24an

Guillermo Almeyra, Italiako Proletal Demokraziako diputatuari elkarrizketa
Guillermo Almeyra, Italiako Proletal Demokraziako diputatua:
"Italiako ezkerrak krisi sakona bizi"
Argentinarra dugu jaiotzez. Bere herriak pairatzen zuen diktadurak bultzaturik Italiara abiatu zen 70. hamarkadaren hasieran. Bertan, politika eta langileria munduan murgildu eta Italiako parlamendura iritsi da. Tarte honetan Mexicon ere izan da hiru urtez, eta orain bertako "Uno más uno" egunkariaren korrespontsala dugu Italian. Langile mugimenduan espezializatutako 62 urteko historiagile honek, hala ere, Argentina du bihotzean eta bertara itzuliko dela iragartzen digu irrifartsu.
ARGIA. Zer egiten du zu moduko gizon batek italiar alderdi baten ordezkari gisa parlamentuan?
G. ALMEYRA. Gure alderdiaren sustraietatik dator hori. Argi dakusagu, Europan demokrazia izan dadin Europa interetniko bat behar dugu. Herrien Europa. Gure pentsamenduaren oinarriak errealitatera eraman ditugu. Bestalde, Frantzian Renaultean 20 arte lanean ari den argeliarrak zergatik ez ditu izango, bada, beste edozein frantsesek dituen eskubideak?
A. Azken bilabete hauetan aldaketa esanguratsuak gertatzen ari dira Italiako ezker mugimenduan.
G.A. Ezkerrak krisi prozesu sakona bizi du Italian. Ekialdeko sozialismo errealaren ereduak eragin handia izan zuen italiako ezkerrean eta haren hondoratzea nabarmenki isladatu da Italian ere. Italiako Alderdi Komunista (PCI) izan zenak hauteslegoaren %34a izatera iritsi zen, eta gaur egun %28a besterik ez du. Palmiro Toglatti izan zen burua urte askotan, Internazional Komunistaren Idazkari Nagusia ere, Stalinen pentsamenduaren jarraitzailea. Alderdi zentralista eta burokratikoa sortu zuen, apur-apurka porrotera abiatu dena. Orain Ezkerreko Alderdi Demokratikoarekin (PDS, lehengo PCI) ezkerreko posizioak alde batera uzten ditu. Liberalismoa hartzen dute oinarri gisa. Nahiko da esatea euren eredua–eurek horrela aitorturik–Estatu Batuetako Alderdi Demokrata dela. Bere helburua Internazional Sozialistan leku bat izatea da.
A. Zer esan nahi duzu horrekin?
G.A. Estatuaren garrantzia gutxitu egin da ekonomiaren alorrean, nazioarteko kapitalak gero eta parte handiagoa hartzen bait du estatuetako ekonomietan, honek sindikatuen zeregina nabarmenki mugatzen duelarik. Sindikatuek orain arte estatu aparatua presiona zezaketeen, honek langile eta enpresarien artean bitartekaritza lana bideratu zezan, baina nazioarteko kapitalak garrantzi handiagoa hartzen duen heinean gero eta presio gutxiago egin ahal izango zaio estatuari. Apur apurka sindikatuak negoziazio tresna izateari utzi dio eta dagoeneko estatu aparatoaren parte bihurtu da. Hori bultzatzen ari da Alderdi Komunista. Langilea japoniar eredurantz bultzatzen ari da eta haien egoera benetan da tamalgarria, egundoko esplotazioa jasaten dute. Soldatak, eta lan gunea orohar, nagusiak eskaintzen duenaren inguruan finkatzen dira.
A. Eta lana eta langile mugimenduari dagokionean?
G.A. Egoera soziala asko kaxkartu da. Langabezia izugarri gehitu da, Italiako hegoaldean batik bat. Han gazteriaren %50a langabezian dago. Eraldaketa sakona gertatzen ari da. Emigranteei dagokienean inoiz baino gehiago dira Hirugarren Mundutik Europarentz abiatzen direnak eta honek banaketak eta liskarrak sorterazten ditu langile mugimenduan. Beraz, egungo berezitasunek hiru "klasetan" banatzen dute langileriaren ohizko mundua: lehenez langile normalak; bigarrenez langabetuak, jubilatuak...; eta hirugarrenez emigranteak eta batik bat Hirugarren Mundukoak.
A. Baina PCI izan zenak ere sektore dexente zituen, batzuk ezkertiarragoak... Sindikal mailan, eta orohar ezkertiar mugimenduan, beste zerbait ere ari omen da sortzen.
G.A. Bai, baina oso poliki. Erdi epe edo epe luzara gauzatzeko moduan. Sindikatu handiek modu konfederatuan funtzionatzen dute: CGIL (Lanaren Italiar Konfederazioa, komunista); UIT (Lanaren Italiar Batasuna, sozialista). eta CISL (Langile Sindikatuen Italiar Konfederazioa, kristau-demokrata). Logika kapitalistan barneraturik dauden sindikatuak dira.
Hauez gain, orain herri edo zonalde desberdinetan talde sindikal eta ezkertiar mugimenduak sortzen ari dira nahiko modu autonomoan, eta batik bat gazteek bultzaturik. Herri mailako antolakuntza horrek askotan ikuspegi orokorra galtzera eramaten ditu mogimendu horiek, nahiz eta benetan egiten ari diren saioak estatu mailan ganoraz antolatzeko. Adibide moduan, Panteren mugimendua, iaz unibertsitatea okupatu zuen gazte mugimendua. Mugimendu Komunista ere hor da, PCIko krisitik sortutakoa, 15 senatore, bost diputatu eta 30.000 kide baino gehiago dituena. Postura sozialdemokratetan sartu nahi ez duen jedeak osatzen du mugimendu hau. Gu ere hor gaude baina indar gutxirekin, hauteslegoaren ehuneko bat eta zerbaitarekin. Epe laburrera mugimendu guzti honek ezer gutxi egin badezake ere, oso garrantzitsua da, epe luzera estatuaren kontrako giza mugimendu bat izan dadin balditzak sorterazi dezakeelako.
A. Konstituzioa aldatu beharraz ere mintzatu zen Cossiga lehendakaria.
G.A. Apur-apurka aldatzen ari den zerbait da konstituzioa. Exekutiboak gero eta gehiago menderatzen ditu epaileak eta parlamentua ere erabat ahuldua utzi du. Inongo balorerik izango ez duen eguna helduko da. Bestalde, jadanik oposizioak ez du esistitzen.
A. Azkenik, konta iezaguzu nola dakusazun zure jaioterria, Argentina.
G.A. Populazioa oso haserre dago Menemekin eta datozen hauteskunde probintzialetan ez du bere alde egingo. Partido Peronistako zortzi diputatuk ere alde egin zuten alderditik, euren parlamentari taldea osatuz. Oposizioa, Partido Radikala batik bat, banaturik dago, Alfonsinek ez zuen indultorik nahi, baina Angeloz, Cordobako gobernadorea eta alderdiko eskumako sektoreka denak Menemekin bat egin du. Oposiziorik ez delako sostengatzen da, finean, gobernua. Sekulako korrupzioa dago, ekonomia lur jota eta enbaxadore yankiak agintzen du: Erregimen zaharraren jarraipena da.
Xabier Letona

Almeyraren esanetan ezker berri bat sortzen ari da Italian.
16-17

GaiezPolitikaNazioarteaEstatuak/NaITALIA
PertsonaiazALMEYRA1
EgileezLETONA1Politika

Irakurrienak

Matomo erabiliz

4x16: Sarasua bueyeroa da

Beranduegi | ARGIA

"Batasun estrategikoa lantzen ari gara Europako Alderdi Komunista sortzeko"

Xabier Letona Biteri

Infiltratutako beste polizia bat atzeman dute Madrilgo hainbat kolektibotan

Gedar

‘Gu’-aren inguruan marraztu du Tupust! kolektibo feministak bere hirugarren alea

Gorka Peñagarikano Goikoetxea

Netanyahu eta zenbait agintari sionista atxilotuak izateko arriskuan?

Jon Hidalgo Gereñu

Presoen Euskara Irakasleen Taldeak agur esan du

Bilbo Hiria Irratia

Azkenak

2024-05-06 | Mattin Jauregi | Inaxio Arin | Balerdipeko erleak

Lan banaketak

Gizakiok ez bezala, erlauntzako hiru partaideek jaiotzetik dituzte eginkizunak argi.

2024-05-06 | Nagore Zaldua

Arrosarioa, sexu-estrategia aurrerakoiaren adierazle

Itsaso zabalean bada izaki lirdingatsu bat, gorputz gardenekoa, bitxi bezain ezezaguna. Aitzitik, ezin esan genezake ezohikoa denik, haren banaketan munduko itsaso gehienetara zabaltzen baita, Kantauri itsasoa barne. Batzuetan bakarka topatu daitezke, besteetan aldiz lepoko edo... [+]

2024-05-06 | Jakoba Errekondo

Intsusa lore edariak

Edanari emateko prest? Uda atari hau aproposa da gero berokoak etortzean ez lehortzeko edariak destilatzeko. Hezetasunari eustea garrantzitsua da gorputzari bere onenean atxikitzeko, eta etxean sortutako mamarekin bada zer esanik ez.

2024-05-06 | Garazi Zabaleta

Erlauntzako airea arnastearen onurak

Eladi Balerdi erlezainaren eta Jose Manuel Atxaga erleen zale sutsuaren arteko elkarlanetik egitasmo berritzailea sortu da duela gutxi. "Arnastu erlauntzaren airea" eta "Erleen sauna" jarduerak proposatu dituzte, konbentzituta baitaude onuragarri direla... [+]

2024-05-05 | Jenofa Berhokoirigoin

Adimen artifizialaren esku utzi du palestinarren hilketa Israelek

Titularra irakurri eta baten batek pentsatuko du esajerazio bat dela, neurriz kanpoko orokortze bat egin duela kazetariak. Israelgo informazio zerbitzuetako sei langile ohien lekukotasunetan oinarrituriko 'Lavender': The AI machine directing Israel's bombing spree in... [+]

Eguneraketa berriak daude