«Bakoitzari berea eman behar zaio, eta nork berea defendatu behar du»

Inoiz baino beharrezkoagoak dira eskuin muturraren gezurrei
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Mari Carmen Gallastegi, EAko kideari elkarrizketa
Mari Carmen Gallastegi, Ekonomia eta Planifikaziorako Kontseilaria EAren izenean:
«Bakoitzari berea eman behar zaio, eta nork berea defendatu behar du»
Eusko Alkartasunak, partiduan kargu baten erantzule izatea proposatu zionean ez zitzaion politika munduan murgilduko zenik iruditu. Bururatu bai, hala izango zenik pentsatu ez. Eusko Jaurlaritzako Ekonomia Kontsellari berriari desafio polita iruditu zitzaion. Ekonomia ikertzen emandako urteetan ikasitako guztia praktikan jartzeko modu egokia.
ARGIA. EFEri adieraziotakoaren arabera, Euskal Herriaren etorkizun ekonomikoa dela eta, oso baikor agertu zara.
M.C. GALLASTEGI. Ekonomia amerikarra errekuperatzen ari dela dirudi, eta europarrak ez daude aurreko urteetan baino okerrago. Euskadiko ekonomia europarraren eta espainiarraren mende dagoela kontutan hartuta, haienean ondo joanez gero, geurean ere ondo joango da. Espainiako ekonomia adina hazi da Euskadikoa, 90ean %3,7. Europan ez dira denak horretara iritsi, ez dakit, beraz, zergatik larritu behar dugun. Alde horretatik naiz optimista.
A. Bada, ordea, zar konpondu.
- M.C.G. Oinarrizko arazo baten aurrean gaude. 93rako batik bat, Euskadiko ekonomiari modernizazio eta dinamizazio bultzada handia eman behar zaio. Enpresariak kezkatuta daude komertzializazio sareak zabaldu beharrean daudelako, Europarekin lehian aritu behar dutelako. Arazo makroekonomikoak ere badira: inflazioa, interes motak, esportatzeko zailtasunak... Baina ez dira berriak, lehen ere bagenituen halako buruhausteak. Konponbidea bilatzen ari gara.
A. Dinamismoa aipatu duzu. Nola dinamiza daiteke ekonomia?
M.C.G. Sektore pribatuak, hari dagokion dinamismoa, berorrek sortu behar du. Ez dut uste sektore publikoak inposa diezaiokenik euskal ekonomiari dinamizazio prozesua. Politika inteligenteak diseinatzen direlarik, bidea erraz liteke. Azuak politika industriala inbertsio handiagoetara bideratzeak, edo Hezkuntza sailak heziketa hobetzera jotzeak, esate baterako, dinamismoa sortzen du.
A. Prentsan, aurrezteaz mintzatu izan zara. Estatistiken arabera, asko ekoizten da gaur egun. Aurreztu egin behar bada, zer egin genezake ekoiztutako etekinekin?
M.C.G. Ekoizten den guztia saltzen ez bada etekinak pilatu egiten dira. Arazoa, ordea, beste bat da. Demandatu ere asko egiten dugu. Badirudi hazteko behar duguna baino gehiago kontsumitzen dugula. Nola esango nuke elkar hobeto ulertzeko... Gauza bat da periodoa eta bestea denboraren joanean gertatzen dena. Denborari begira, edo etorkizunari begira nahi baduzu, ekonomiak gora egin dezan enpresek inbertitu egin behar dute. Gehiago inbertituz gero, esku-lana beharko dute eta gero eta gehiago ekoiztuko dute. Aurrezten ez bada, ahal den lekutik atera behar izaten da dirua, eta bideratuko den inbertsio hori oso garesti gertatuko da. Aurrezteak lasaitasuna ematen dio enpresariari. Gaurko kezkak utzita, etorkizunaz ardura dadin laguntzen dio. Sektore publikoaz beste horrenbeste esan liteke. Aurrezkinekin karretera, ospitale eta balako beharrei erantzutea inbertsioa da. Kapital fisikoa utzi behar dugu gero gauzak errazago gerta daitezen.
Galde egin izan didate ea zar dela eta ematen dudan eguna aurrezte kontutaz hizketan. Ez naiz bakarra, Boyer ere egun hauetan horrekin dabil gora eta behera. Beharrezkoa iruditzen zait hazkuntza bide egonkorrak lortu ahal izateko.
Horrekin batera babes fiskalak, finantziaziorako erraztasunak sortu behar dira jendeak aurrezteko gogoa izan dezan.
A. Ekonomia eta planifikazio kontseilaritzak ez du batere exekutiborik. Zein da, orduan, bere lana?
M.C.G. Departamentu horizontala da ekonomiarena, erreflexio eta analisietarako sortu dena. Bere baitan Ikerketa zuzendaritza dauka alde batetik. Bestetik Koiuntura zuzendaritza daukagu, hileroko ekonomi azterketa burutzen duena. Bestalde, Planifikazio zuzendaritza daukagu. Azken honen eginbeharrak bi dira. Hasteko, politika erregionalaz arduratzen da. Beste zer egina zera da: komunitatetik ahal den fondo handiena eskuratzea proiektuek ahalik eta laguntza handiena izan dezaten. Gero, sektore publikoarentzako biderik zuzenena zein izango den datozen lau urteotan diseinatu behar da.
A. Zer eratan laguntzen dio departamentuak ekonomiari, batere exekutiborik ez badu?
M.C.G. Bertakook, besterik gabe, antolaketa lanetan jarriz gero, errealitatetik urrun ibiliko ginateke ziur aski. Baina behetik heltzen bazaigu informazioa, oinarrian dauden beharrez ohartzen bagara, hau da, gauza bagara herrialdeetatik, sektore produktiboetatik, enpresetatik datorrena bideratzeko, gai izango gara lehentasunak jartzeko eta esateko datozen urteetan nondik jo behar dugun. Horretan gaude. Gu etorri aurretik bazegoen planifikazio prozesu bat martxan. Hark praktikan zituen zailtasunak nondik hobetu ari gara aztertzen. Oraindik ez dakit non dagoen gakoa.
A. Esana duzu Gobernu zentralarekito inteligentziaz jabetu behar dela. Zer esan nahi duzu horrekin?
M.C.G. Bakoitzari berea eman behar zaio, eta nork berea ondo defendatu behar du. Badugu autogobernurako tresnarik: Estatutua eta Kontzertua. Horretaz gain transferentziena ez da oraindik bukatu. Ondo erreparatu behar diegu Estatutuak eta kontzertuak eskaintzen dizkigun baliabideei. Mundu hori oso dinamikoa da, ez da inola ere estatikoa. Egiten duzunaren neurrian konturatzen zara zabaltzen dizkizun posibilitateez. Lanaren arabera dinamika propioa sortzen dute. Inteligentziak laguntzen du egiten duzun lana inorentzat kaltegarri ez dela konbentzitzeko. Argumentuak asmatzen laguntzen dizu. Gero inposa dezakete indarraren argumentua, baina ni arrazoinaren argumentuaz fido naiz.
A. Zer egin dezake EAEAJ-EE hirukoitzak lehen egin ez denik?
M.C.G. Ez naiz sekula politika munduan sartuta egon. Nere ustez, hiru partidu nazionalisten artean akordioak zehaztea errazagoa da PSOE eta partidu nazionalistaren artean baino. Planteamentuak, nahiz eta gero dibergentziak egon, homogeneoagoak dira. Beraz, politika eta sektore publikoaren arteko koordinazioa hobea izan liteke. Positiboagoa iruditzen zait.
Garbiñe Ubeda
10-11


GaiezPolitikaEuskal HerrTaldeakAlderdiakEA
GaiezPolitikaEuskal HerrErakundeakJaurlaritza
GaiezEkonomia
PertsonaiazGALLASTEGI1
EgileezUBEDA1Ekonomia


Azkenak
NATOren eta Trumpen irizpideen aurka, Espainiaren aurrekontu militarra %5era igotzeari uko egin dio Sánchezek

Oraindik ez dago garbi noiz arte eutsiko dion bere erabakiari Pedro Sánchez Espainiako Gobernuko lehendakariak, baina korapilo handi samarra sortzen ari da NATOren barruan, honek aurrekontu militarra %5era igotzea arbuiatu ondoren.


Elkarte frankistak debekatuko dituen legea onartu du Espainiako Kongresuak

Espainiako Gobernua osatzen duten PSOEren eta Sumar alderdien arteko koalizioak aurkeztutako lege proposamena onartu dute Kongresuan ostegun goizean, frankismoaren apologia egiten duen edozein erakunde debekatuko edo legez kanpo utziko lukeena


Beste familia bat etxegabetu dute Iruñeko Alde Zaharreko Jarauta kalean

Ostiral goizaldean emakume bat eta bere semea etxegabetu dituzte Iruñeko Alde Zaharreko Jarauta kaleko 82. zenbakian. Espainiako Poliziaren laguntzarekin, epaitegiko segizio judiziala etxebizitzan sartu eta eta bizilagunak kanporatu dituzte.


2100. urtean herritarren %60 urak har ditzakeen eremuan biziko dira Eusko Jaurlaritzaren azterketaren arabera

Bero boladak ohikoagoak eta luzeagoak dira, azken bi mendeetan 20 zentimetrotan igo da itsas maila eta EAEko bataz besteko tenperatura 0,3 ºC igo da hamarkada bakoitzean.


Donostiako Gladys Eneako paumei emandako tratu txarrak salatu ditu Eguzki taldeak

Eguzki elkarte ekologistak salatu du Donostiako parkean gertatutakoa. Parkean bizi diren hainbat paumari lumak erauzi dizkiote, odoletan utzita. Beraz, erasoa izan dela ondorioztatu dute eta ez dela hegaztien lumaberritze prozesu naturala izan. Eguzki


Hamabost migratzaile bizi ziren kanpaleku bat hustu du Getxoko Udalak

Algortako Larrañazubi inguruan dago kanpalekua, eta Getxoko Udaltzainek hori husteari ekin diote ostegun goizean. Alkateak adierazi du han bizi ziren pertsonen "segurtasuna" bermatzeko eta "ingurune natural hori zaintzeko" desegin dutela. Getxoko EH Bilduren... [+]


Zizurren ikasleak komun eta aldageletan grabatzen zituen irakasleak 180 urteko zigorra jaso dezake

Zizur Nagusiko institutu batean 41 pertsona grabatu zituen eta haietako 30 bere ikasleak ziren. Argazki batzuk sare sozialak erabilita lortzen zituen eta adimen artifizialarekin aldaketak egiten zituen.


Jaurlaritzak babestu du Jerusalemgo kolonoentzat CAF egiten ari den tranbia

Beasaingo enpresaren akzioen %3ren jabe da Eusko Jaurlaritza, eta adierazi du CAFek nazioarteko legedia errespetatzen duela. BDZ Euskal Herriak gogorarazi dio gobernuak derrigortuta daudela okupazioa bultzatzen duten proiektuen aurka egitera.


Irungo ‘auzokide patruilen’ atzean, islamofobia, xenofobia eta erailketarako deiak

Maiatzaren 5ean “Lo Vimos en Irun” WhatsApp taldea sortu zenetik, 700 lagun baina gehiago bildu dira larunbatetan patruilak antolatzen dituen taldera. “Segurtasuna bermatzeko” eta “delituak prebenitzeko” aitzakien gibelean, gorrotoaren haztegi... [+]


2025-06-20 | Gedar
Basauriko Sidenorrek 1.207 tona altzairu bidali dizkio arma-ekoizle sionista bati

Egoitza nagusia Basaurin duen enpresak IMI Systemi egin dio bidalketa. Armagintzan bakarrik aritzen da Israelgo Estatuko konpainia hori.


Arabako Mahastiak sor-markari behin betiko itxi dio bidea Espainiako Auzitegi Gorenak

EAEko Justizia Auzitegi Nagusiak ezetza eman zion ABRA Arabako Errioxako Upategien Elkarteak bultzatutako sor-markari. Elkarteak helegitea jarri zion ebazpenari, eta orain Espainiako Auzitegi Gorenak ezetza berretsi du.
 


Beskoitzen ikastola eraikitzeko lursaila eskuratu du Seaskak

Ikastola 2013an sortu zuten eta ondoko urtean jarri zuten prefabrikatu bat herriko etxearen lursail batean bertatik bideratzeko ikaskuntza. 2022an eraikin sendo bat eraikitzeko proiektua aurkeztu zuten, baina herriko kontseiluak ez zuen horrelakorik onartu. Gatazka gogorra egon... [+]


Eguneraketa berriak daude