Mikel Hernandez: (r)Liburua amaituta, gogorik gabe gelditzen naiz»

Kazetaritza independenteak herritarren babesa du arnas
Mikel Hernandez musikaria eta idazleari elkarrizketa
Musika zinta bat salduko da "Etorriko haiz nirekin?" nobelarekin batera
Mikel Hernandez: (r)Liburua amaituta, gogorik gabe gelditzen naiz»
Ofizioz institutuko irakaslea, euskara eta euskal literatura irakasten ditu. Afizioz, idazle eta musikaria. Pribilejiatutzat du bere burua irakasle batek finean mehatzari batek baino denbora gehiago duelako beste gauzetara dedikatzeko, irakaskuntzak sistema nerbiosoa hondatzen duen arren. Duela sei bat urte ipuin liburu pare bat argitaratu zuenetik musikara dedikatu da, ez du oso zorte ona izan, baina beti izan du oso gogoko. Beti tartekatu izan ditu hala ere musika eta literatura.
ARGIA. Zer kontatu nahi izan duzu "Etorriko haiz nirekin?" nobelarekin?
MIKEL HERNANDEZ. Oraingo Euskal Herria da kokalekua, hobeto esan orain dela bost bat urtekoa, 86koa. Egoera sozio-politikoa azaltzen da, protagonistak 35 bat urte ditu, oraingo berrogei urtekoen belaunaldia izango litzateke. Zertaz idatzi dudan esatea zaila da, baina esango dizut Euskal Herriko egoera azaltzen dela, inongo asmo moralistarik gabe, zer edo zer isladatu.
A. "Zer edo zer" hori zer da?
M.H. Zer ikusten den kalean, manifestazioak, biolentzia... bi alderdi daude nolabait. Intimoa, edo pertsonek bizi dituzten eguneroko problemak batetik, eta bestetik, alderdi publikoago bat. Hau da, denon bizitzetan agertzen diren bi alderdiak, barne bizitza eta kanpo bizitza. Biek elkarri eragin diote.
A. Flash moduko butzuk tartekatu dituzu hari nagusian kapitaluen artean.
M.H. Berez bada istorio lineala. Horretan gauza batzuk azaltzen dira, baina ez dira kontatzen, aipatu besterik ez dira egiten. Gauza horiek gero bereziki, zehaztasun handiz kontatzen dira beste kapitulu batzuetan. Gertakariak dira gehienbat, oso biolentoak. Tortura eskena bat agertu nahi badut, zehaztasun oro ematen dut. Dokumentatu egin naiz asko horretarako. Testigantzak, liburuak irakurri ditut. Norbaitek kalean kasualitatez lehergailu bat zapaltzen badu, hori ere zehaztasun handiz azaltzen da. Beraz, horiek askoz kontakizun (r)objetiboagoak» dira, ez zentzu politikoan, literarioan baizik.
A. Zergatik banatu dituzu elkarrekin hainbesteko eragina badute?
M.H. Bada arrazoi bat. Hemen Euskal Herrian bada, beste leku askotan bezala, bizitza pribatu bat. Eta denen atzean, bizitza publikoago bat. Nahiz eta gizon publikoak ez izan, edo politikoak ez izan, kaleko bizitza hori badago. Bi bizitza horiek askotan nahastu egiten dira.
A. Ipuin liburuak idatziak dituzu lehenagotik. Bost bat urte izango dira. Nolaz eten hori?
M.H. Sei urte dira. Zergatik? Bigarren liburua argitaratu zenean ez nuen idazteko gogorik. Gero musika munduan hasi nintzen. Musika talde bat osatu nahian ibili nintzen. Proiektu horretan hainbat urtetan aritu ondoren ikusi nuen ezinezkoa zela neretzat gauzak behar bezala egitea. Gainera problema handiak daude musikoak lortzeko. Azkenean porrot egin nuen, baina gorde dut zeozer horretatik. Nobela honek erreferentzia musikal asko du. Musika mota askotakoak ditu erreferentziak. Liburuan protagonista batzuk grabatzen dute maketa bat. Maketa hori salduko da liburuarekin batera.
A. Nola eta non grabatu duzu?
M.H. Ez da marabila bat. Badakizu nola grabatzen diren maketak. Ez da estudioan grabatzea bezala. Nik etxean grabatu dut, erritmo kaja bat, kitarra elektrikoa, bajo elektrikoa, kitarra akustikoa... gero lagun batek teklatua... Lau pistako traste batean grabatu dut. Kalitate handirik ez duelako, eta argitaletxekoek pentsatzen dutelako liburua erosten dela liburuarengatik eta ez liburuarekin batera erregala litekeen musikarengatik, orduan bostehun ale bakarrik argitaratzea erabaki zuten. Lehenengo bostehun erosleentzat dohainik izango da zinta. Gauza bitxi moduan. Hori bukatzen denean kitto.
A. Liburua uler al liteke zintarik entzun gabe?
M.H. Bai. Dudarik gabe.
A. Eta zinta libururik gabe?
M.H. Baita ere. Gusto kontua da, jakina. Estilo aldetik denetatik du zintak. Badira abestiak pro-rock eta beste batzuk rockeroagoak, besteak esan genezake rock-pop direla. Ez da, hala ere, rock-gogorra, nahiz eta distortsioa erabili.
A. Instrumentu guztiak zuk jo dituzu maketa horretan. Zer nahiago duzu, musika ala literatura?
M.H. Pasiboki ala aktiboki?
A. Aktiboki, esate baterako.
M.H. Ez dakit. Uste nuen musika gehiago gustatzen zitzaidala literatura baino, baina horretan sartu nintzenean... Saturazioa gertatzen da, batez ere liburu bat amaitzen dudanean, gogorik gabe geratzen naiz literaturarako. Saturatu egin nintzenean, musikara pasatu nintzen, eta momentu horretan dirua nuelako, lanean hasi bait nintzen, instrumentuetan gastatu nuen dirua, asko gainera. Tresna asko erosi nuen. Ilusio handiz ekin nion musikari, baina akaso berandu xamar, nik nahi nuena egiteko. Hamabost bat abesti bukatu nituenean, eta maketa batean disketxeetan erakusten saiatu nintzenean, konturatu nintzen liburua bukatzean bezain saturatuta nengoela. Aspertuta bezala. Sekula ez nukeen esango literaturarekin bezala musikak ere saturatuko ninduela, baina azkenean bai. Orduan ez dakit zer den gehien gustatzen zaidana. Biak dira oso inportanteak.
A. Eta pasiboki?
M.H. Ez dakit beharbada aktiboki gehixeago gustatzen zait musika literatura baino. Baina momentu honetan ez nago hain ziur. Eta pasiboki, ez dakit. Sekula baino gustorago idatzi dut. Ez dut balantzarik, ez dakit.
A. Zer momentutan nahiago zenuke idatzi, musika egin edo entzun baino?
M.H. Seguru aski liburu bat amaitzean, musikarekin gustorago ibiliko naiz, eta musika asko konposatu badut, urtebetean nahiago izango dut idatzi edo irakurri. Orain alde batera utzita dut musika, etxean jotzen dut, nik konposatutako abestiak jartzen ditut eta bitartean kantatu, baina oso gauza pribatua da.
A. Ez alda gutxiri onartzen zaion pribilejioa libaruaren batera zinta erregalatzea?
M.H. Pribilejioa iruditzen zaizu? Edozer gauza argitaratzea da pribilejioa nere ustez. Egia esan bai, hala da, baina zorte ona izan dut. Musika argitaratu nahi izan nuenean ez nuen horrelako zorterik izan.
Garbiñe Ubeda
44-45


GaiezKulturaArgitalgintArgitalpenaLiburuakLiteratur l
GaiezKulturaLiteraturaArgitalpenaNarratiba
GaiezKulturaLiteraturaIdazleakHERNANDEZ3
GaiezKulturaMusikaMusika modePertsonakMusikoakHERNANDEZ3
PertsonaiazHERNANDEZ3
EgileezUBEDA1Kultura

Azkenak
Arabako Mahastiak sor-markari behin betiko itxi dio bidea Espainiako Auzitegi Gorenak

EAEko Justizia Auzitegi Nagusiak ezetza eman zion ABRA Arabako Errioxako Upategien Elkarteak bultzatutako sor-markari. Elkarteak helegitea jarri zion ebazpenari, eta orain Espainiako Auzitegi Gorenak ezetza berretsi du.
 


Beskoitzen ikastola eraikitzeko lursaila eskuratu du Seaskak

Ikastola 2013an sortu zuten eta ondoko urtean jarri zuten prefabrikatu bat herriko etxearen lursail batean bertatik bideratzeko ikaskuntza. 2022an eraikin sendo bat eraikitzeko proiektua aurkeztu zuten, baina herriko kontseiluak ez zuen horrelakorik onartu. Gatazka gogorra egon... [+]


2025-06-19 | Sustatu
AA batek zenbat eta gehiago “arrazoitu”, orduan eta okerrago

Applen lan egiten duen ikertzaile talde batek adimen artifizialaren (AA) esparrurako egindako ikerketa baten emaitza argitaratu dute. Izenburu esanguratsua du: The Illusion of Thinking. Euskaraz, bere izenburu luzean, honela: Pentsatzearen ilusioa: arrazoitzeko ereduen... [+]


Desokupacyl enpresa Donostian dagoela ohartarazi dute

Desokupacyl desokupazio taldeak bideo bat argitaratu zuen atzo sare sozialetan, Luis Nuñez Mané burua eta beste hiru kide Donostian zeudela esanez. Bideoa, Kontxan grabatuta dago, eta “okupatutako” etxeak erostera bultzatzen du bertan Manék:... [+]


Ekialde Erdia
Mundua begira, Israelek eta Iranek elkarri erasotzen jarraitzen dute

Joan den ostiralean Israelek Iran eraso zuenetik, bi herrialdeek bata bestea erasotzen jarraitzen dute. Ali Khamenei Iraneko liderra hilko dutela diote Israeleko agintariek, AEBen parte hartze zuzena eskatzen dute, baina AEBetako lehendakari Donald Trumpek ez du oraindik erabaki... [+]


Langileen eskubideek okerrera jo dute azken hamarkadan, bereziki Europan eta Ameriketan

Nazioarteko Sindikatuen Konfederazioak (ITUC) urtero argitaratzen duen txostenak langileen eta sindikatuen egoera globala gero eta okerragoa dela adierazi du.
 


2025-06-19 | Axier Lopez
Banco Santanderrek armagintzan eta genozidioan duen parte-hartzea salatzeko ekintza egin dute Azpeitian

Azpeitiko Elkar-ekin taldeak protesta ekintza egin du asteazken gauean. 1.000 kilo obra-hondakin utzi dituzte bankuko sarreran, hildakoak irudikatzeko panpinak jarri eta porlanez zikindu dute egoitza.


Iruñeko eta Gasteizko gertakarien gaineko erantzukizuna aitor dezala eskatu diote Espainiako Gobernuari

78ko Sanferminak Gogoan plataformak eta Gasteizko Martxoak 3ko ekimenak bat egin dute espainiar estatuak gertakari latz horietan bere erantzukizuna onartu eta biktimen aitortza ofiziala egin dezan. 'Estatua Erantzule!' izena darama kanpainak.


Prostituzioa debekatzeko lege proposamena aurkeztuko du Espainiako Berdintasun ministroak irailean

Birritan saiatu da PSOE legea aurrera ateratzen. "Berriro ekingo diogu, beharra bertute bihurtu behar dela uste baitut. Benetan, unea dela uste dut", adierazi du Ana Redondo Berdintasun ministroak.


BVE talde parapolizialak gutxienez 40 lagun hil zituen 1975 eta 1983 artean, Iñaki Egañaren arabera

Iñaki Egaña historialak Impunes (Txalaparta, 2025) liburuan dio frankismoak talde parapolizialetara jo zuela errepresioa "itxurak mantenduta" ezartzen jarraitzeko, eta beren kideen "inpunitatea" azpimarratu du. Duela 50 urte sortua, bederatzi... [+]


Teresa Zavaleta 
“Euskararen bidez Euskal Herriko egoera politikoa ulertu nuen”

Argentinarra da, baina sustraiek errotzen dute. Euskararekin maiteminduta dago, 25 urterekin ikasten hasi zenetik. Arbasoetako batzuk Euskal Herrikoak zituen, Soraluzekoak eta Azagrakoak, eta bizpahiru urterekin hasi zen Arrecifeseko Euskal Etxera joaten; arbasoa sortzaileetako... [+]


PSNko idazkariorde Ramón Alzórrizen dimisioak ustelkeria eta krisi politikoa Euskal Herrian kokatu ditu

María Chivite Nafarroako Presidentearen "konfiantza galdu" duela eta, Ramón Alzórrizek PSNko idazkariorde nagusi eta Nafarroako Parlamentuko bozeramaile izateari utziko dio. Bere bikotekidea Servinabar enpresan lanean aritu zela publiko egin ostean eman du... [+]


Faxismoaren aurka borrokan, munduan zein Euskal Herrian

Lanaren Ekonomia irratsaioan faxismoaren gorakada aztertu dugu, munduan eta Euskal Herrian gertatzen ari dena.


Papax Fagoaga, mutil-dantzaria 1970eko hamarkadatik
“Ezin nuen ulertu emakumeok herriko bestetan ezin genuela mutil-dantzetan parte hartu, horregatik hasi nintzen dantzan”

Elkarrizketa ilustratzeko erabili dugun argazki nagusia 1970eko hamarkadan hartua da. Erratzuko plaza festetarako apainduta ageri da, ezpelez atonduriko ohiko eszenatokiarekin eta etxetik etxera zintzilik, dilindan dauden xingolekin. Urrunean bi soinulari agertzen dira, Maurizio... [+]


Aroztegiko Elkartasun Komiteak salatu du bi kidek jazarpenak eta irain matxistak jasan dituztela

Taldeko kideen aurkako eraso matxistak talde osoaren aurkako eraso gisa ulertzen dituela adierazi du Aroztegiko Elkartasun Komiteak. Komiteak salatu duenez, Aroztegiko epaiketara ikusle gisa sartu nahi zuen jendearen zerrendatik "Baztango mutil-dantzari talde... [+]


Eguneraketa berriak daude