Mikel Hernandez: (r)Liburua amaituta, gogorik gabe gelditzen naiz»

Mikel Hernandez musikaria eta idazleari elkarrizketa
Musika zinta bat salduko da "Etorriko haiz nirekin?" nobelarekin batera
Mikel Hernandez: (r)Liburua amaituta, gogorik gabe gelditzen naiz»
Ofizioz institutuko irakaslea, euskara eta euskal literatura irakasten ditu. Afizioz, idazle eta musikaria. Pribilejiatutzat du bere burua irakasle batek finean mehatzari batek baino denbora gehiago duelako beste gauzetara dedikatzeko, irakaskuntzak sistema nerbiosoa hondatzen duen arren. Duela sei bat urte ipuin liburu pare bat argitaratu zuenetik musikara dedikatu da, ez du oso zorte ona izan, baina beti izan du oso gogoko. Beti tartekatu izan ditu hala ere musika eta literatura.
ARGIA. Zer kontatu nahi izan duzu "Etorriko haiz nirekin?" nobelarekin?
MIKEL HERNANDEZ. Oraingo Euskal Herria da kokalekua, hobeto esan orain dela bost bat urtekoa, 86koa. Egoera sozio-politikoa azaltzen da, protagonistak 35 bat urte ditu, oraingo berrogei urtekoen belaunaldia izango litzateke. Zertaz idatzi dudan esatea zaila da, baina esango dizut Euskal Herriko egoera azaltzen dela, inongo asmo moralistarik gabe, zer edo zer isladatu.
A. "Zer edo zer" hori zer da?
M.H. Zer ikusten den kalean, manifestazioak, biolentzia... bi alderdi daude nolabait. Intimoa, edo pertsonek bizi dituzten eguneroko problemak batetik, eta bestetik, alderdi publikoago bat. Hau da, denon bizitzetan agertzen diren bi alderdiak, barne bizitza eta kanpo bizitza. Biek elkarri eragin diote.
A. Flash moduko butzuk tartekatu dituzu hari nagusian kapitaluen artean.
M.H. Berez bada istorio lineala. Horretan gauza batzuk azaltzen dira, baina ez dira kontatzen, aipatu besterik ez dira egiten. Gauza horiek gero bereziki, zehaztasun handiz kontatzen dira beste kapitulu batzuetan. Gertakariak dira gehienbat, oso biolentoak. Tortura eskena bat agertu nahi badut, zehaztasun oro ematen dut. Dokumentatu egin naiz asko horretarako. Testigantzak, liburuak irakurri ditut. Norbaitek kalean kasualitatez lehergailu bat zapaltzen badu, hori ere zehaztasun handiz azaltzen da. Beraz, horiek askoz kontakizun (r)objetiboagoak» dira, ez zentzu politikoan, literarioan baizik.
A. Zergatik banatu dituzu elkarrekin hainbesteko eragina badute?
M.H. Bada arrazoi bat. Hemen Euskal Herrian bada, beste leku askotan bezala, bizitza pribatu bat. Eta denen atzean, bizitza publikoago bat. Nahiz eta gizon publikoak ez izan, edo politikoak ez izan, kaleko bizitza hori badago. Bi bizitza horiek askotan nahastu egiten dira.
A. Ipuin liburuak idatziak dituzu lehenagotik. Bost bat urte izango dira. Nolaz eten hori?
M.H. Sei urte dira. Zergatik? Bigarren liburua argitaratu zenean ez nuen idazteko gogorik. Gero musika munduan hasi nintzen. Musika talde bat osatu nahian ibili nintzen. Proiektu horretan hainbat urtetan aritu ondoren ikusi nuen ezinezkoa zela neretzat gauzak behar bezala egitea. Gainera problema handiak daude musikoak lortzeko. Azkenean porrot egin nuen, baina gorde dut zeozer horretatik. Nobela honek erreferentzia musikal asko du. Musika mota askotakoak ditu erreferentziak. Liburuan protagonista batzuk grabatzen dute maketa bat. Maketa hori salduko da liburuarekin batera.
A. Nola eta non grabatu duzu?
M.H. Ez da marabila bat. Badakizu nola grabatzen diren maketak. Ez da estudioan grabatzea bezala. Nik etxean grabatu dut, erritmo kaja bat, kitarra elektrikoa, bajo elektrikoa, kitarra akustikoa... gero lagun batek teklatua... Lau pistako traste batean grabatu dut. Kalitate handirik ez duelako, eta argitaletxekoek pentsatzen dutelako liburua erosten dela liburuarengatik eta ez liburuarekin batera erregala litekeen musikarengatik, orduan bostehun ale bakarrik argitaratzea erabaki zuten. Lehenengo bostehun erosleentzat dohainik izango da zinta. Gauza bitxi moduan. Hori bukatzen denean kitto.
A. Liburua uler al liteke zintarik entzun gabe?
M.H. Bai. Dudarik gabe.
A. Eta zinta libururik gabe?
M.H. Baita ere. Gusto kontua da, jakina. Estilo aldetik denetatik du zintak. Badira abestiak pro-rock eta beste batzuk rockeroagoak, besteak esan genezake rock-pop direla. Ez da, hala ere, rock-gogorra, nahiz eta distortsioa erabili.
A. Instrumentu guztiak zuk jo dituzu maketa horretan. Zer nahiago duzu, musika ala literatura?
M.H. Pasiboki ala aktiboki?
A. Aktiboki, esate baterako.
M.H. Ez dakit. Uste nuen musika gehiago gustatzen zitzaidala literatura baino, baina horretan sartu nintzenean... Saturazioa gertatzen da, batez ere liburu bat amaitzen dudanean, gogorik gabe geratzen naiz literaturarako. Saturatu egin nintzenean, musikara pasatu nintzen, eta momentu horretan dirua nuelako, lanean hasi bait nintzen, instrumentuetan gastatu nuen dirua, asko gainera. Tresna asko erosi nuen. Ilusio handiz ekin nion musikari, baina akaso berandu xamar, nik nahi nuena egiteko. Hamabost bat abesti bukatu nituenean, eta maketa batean disketxeetan erakusten saiatu nintzenean, konturatu nintzen liburua bukatzean bezain saturatuta nengoela. Aspertuta bezala. Sekula ez nukeen esango literaturarekin bezala musikak ere saturatuko ninduela, baina azkenean bai. Orduan ez dakit zer den gehien gustatzen zaidana. Biak dira oso inportanteak.
A. Eta pasiboki?
M.H. Ez dakit beharbada aktiboki gehixeago gustatzen zait musika literatura baino. Baina momentu honetan ez nago hain ziur. Eta pasiboki, ez dakit. Sekula baino gustorago idatzi dut. Ez dut balantzarik, ez dakit.
A. Zer momentutan nahiago zenuke idatzi, musika egin edo entzun baino?
M.H. Seguru aski liburu bat amaitzean, musikarekin gustorago ibiliko naiz, eta musika asko konposatu badut, urtebetean nahiago izango dut idatzi edo irakurri. Orain alde batera utzita dut musika, etxean jotzen dut, nik konposatutako abestiak jartzen ditut eta bitartean kantatu, baina oso gauza pribatua da.
A. Ez alda gutxiri onartzen zaion pribilejioa libaruaren batera zinta erregalatzea?
M.H. Pribilejioa iruditzen zaizu? Edozer gauza argitaratzea da pribilejioa nere ustez. Egia esan bai, hala da, baina zorte ona izan dut. Musika argitaratu nahi izan nuenean ez nuen horrelako zorterik izan.
Garbiñe Ubeda
44-45


GaiezKulturaArgitalgintArgitalpenaLiburuakLiteratur l
GaiezKulturaLiteraturaArgitalpenaNarratiba
GaiezKulturaLiteraturaIdazleakHERNANDEZ3
GaiezKulturaMusikaMusika modePertsonakMusikoakHERNANDEZ3
PertsonaiazHERNANDEZ3
EgileezUBEDA1Kultura

Azkenak
2024-09-21 | Eneko Atxa Landa
Donostiako Zinemaldia. 1.eguna
Zerk egiten duen pertsona


Bonba-jostailuen oroimena oraindik bizirik da Libanon

Ekialde Erdia dantzan jarri dute pertsona-bilagailuak eta walkie-talkieak lehergailu bihurtu dituzten erasoek. Israel isilik da, baina inork gutxik jartzen du zalantzan erasoen atzean hura dela. Besteak beste, iraganean aritu delako jada jolas hilgarri horietan, eta akusazio... [+]


2024-09-20 | Sustatu
Euskarabildua topaketa urriaren 17an: “Artifiziala ez den teknologia”

Aurtengo Euskarabildua topaketa teknologikoa (iAmetzak antolatzen duena urtero) urriaren 17an izango da Donostian, San Telmo Museoan. "Artifiziala ez den teknologia" jarri diote goiburu gisa, adimen artifizialaren oldarraldi garai honetan "inoiz baino... [+]


Sail Ofiziala. Irekierako filma
Apar gutxiko desioa


2024-09-20 | Gedar
Aurten ere, udako erailketa matxisten %15 egin dute poliziek edo polizia ohiek Espainiako Estatuan

Uda honetan, gutxienez hemeretzi erailketa matxista izan dira, eta horietatik gutxienez hiru kasutan, poliziak edo polizia ohiak dira hiltzaileak. Donostian, gainera, erailketa saiakera bat ere izan da ertzain baten partetik: bere bikotekidea hiltzen saiatu zen abuztuan.


2024-09-20 | George Beebe
Ez dago irismen luzeko misil nahikorik Mendebaldean Ukrainako egoera aldatzeko

(Baina Kievek Errusiari eraso egiten uzteak gerrara eraman gaitzake zuzenean).

George Beebe CIAko Errusiako analisi zuzendari ohia da eta bere artikulu hau Rafael Poch kazetariaren blogean argitaratu dute gaztelaniaz eta Brave New Europe webgunean ingelesez.


Edmundo González Venezuelako “presidente legitimo” gisa aitortu du Europako Parlamentuak

Europako Alderdi Popularrak ultrakontserbadoreekin eta eskuin muturrarekin landuriko ebazpenak aldeko 309 boto, kontrako 201 eta hamabi abstentzio jaso ditu. Ekaineko Europako hauteskundeez geroztik, lehen aldia da eskuina eta eskuin muturra baturik agertzen direla Estrasburgon.


Mozal Legearen erreforma eskatu du Nafarroako Legebiltzarrak

Foru Legebiltzarraren arabera, “oinarrizko eskubideak eta askatasunak murrizten dituen legea da, eta zigor-atal neurrigabea du, demokrazia aurreratu bati ez dagokiona”.


2024-09-20 | Euskal Irratiak
Maider Mourgiart eta Paul Laborde
“Pastoralari esker Xarnegu eskualdeko herritarrak elkar lotu gira”

Azken aukera asteburu honetan 'Inexa de Gaxen' pastorala ikusteko.


2024-09-20 | Gedar
Balmasedako Glefaran enpresak etengabe gainditu ditu ezarritako kutsadura-mugak

2016tik 2023ra bitartean, Pastguren paper-fabrika izandakoa erraustegi modura erabili zuen Glefaranek, elektrizitatea ekoizteko. Zazpi urte horietan zehar, errauts-partikulen isurketa-mugak urratu zituen, eta "gizakien eta ingurugiroaren osasuna arriskuan jarri" zuen... [+]


Internet demokratiko eta burujabe baten alde lanean

Internet hasieran askatasunaren espazio izan zen, baina gaur egun enpresa handien esku dagoen lurralde kontrolatu bihurtu da. Testuinguru honetan, teknologia burujabetza eta ongizate komuna lortzeko Internet berreskuratzeko beharra gero eta premiazkoagoa da. Egile eta aktibista... [+]


2.500 euroko isuna ezarri die Ertzaintzak sei aiaraldearri, iazko greba feminista orokorragatik

"Mozal legea" baliatuta jarri ditu poliziak isunak. Tubacexen eginiko piketegatik izan dira zigor gehienak.


Eguneraketa berriak daude