ARGIA.eus

Egin ARGIAkoa
Oparitu ARGIA
Gizartea Ingurumena Politika Ekonomia Kultura Euskara Feminismoa Hezkuntza Nazioartea Iritzia
igandea 2025eko maiatzaren 04an

"Marcos Egulzabal gure egoeraz baliatu zen"
2021eko uztailaren 28an
Txomin Perurenarekin elkarrizketan.

TXOMIN PERURENA
"Marcos Egulzabal gure egoeraz baliatu zen"
Txirrindularitza pil pilean dagoen momentu honetan jende gutxik gogoratzen du halabeharrez etxean dagoen Txomin Perurena donostiarra. Orbea taldeak azken denboraldi hauetan izan dituen diru arazoek, garai batean Marino, Cabestany eta Delgado bezelako txirrindulariak zuzendu zituen gizona munduko bira nagusienetatik eta utzi dute. Zoritxarreko egoera honek ordea, bai txirrindularitzaz eta bai Orbeaz Perurenarekin hitzegiteko beta eman digu.
Nola ikusten duzu gaur egungo txirrindularitzaren egoera?
Jende guztiak dioen bezala inoiz baino hobeto dago. Bertan erabiltzen den dirua gero eta ugariago da, era guztietako prentsa txirrindularitzarekin dago momentu honetan... Bestalde, telebistak denbora gutxian igo arazi du txirrindularitzaren maila; hau telebista pribatuekin areagotu egin daitekeen fenomenoa da. Honela jarraitzen baldin badugu, datozen urteak oso onak izan daitezke.
Aurkeztu diguzun egoera honek ekipo bat ekonomikoki mantentzea asko zailtzon du, ezta?
Gero eta zailagoa da. Edozein ekipo aurrera ateratzeko beharrezkoak diren puntako txirrindulariak asko garestitu dira, eta honek edozein ekiporen aurrekontua areagotzen du, askotan mantendu ezina bilakatzen den aurrekontua.
Zaintzen al dira txirrindulari gazteak, datozen urteetan profesional mailan aritu daitezkeen gazteak?
Zaletu mailako ekipo ugari dago Euskal Herrian, eta hauek dira txirrindularitzaren etorkizuna. Profesionaletan gainera, urtero txirrindulari eskaera igotzen ari da, eta txirrindulari gazteak erraz pasatzen dira profesionaletara. Horrek ez du esan nahi guztiek maila ematen dutenik. Erraz igotzen dira goiko mailara, baina guztiek ez dute bertan mantentzea lortzen. Honek langabezian gelditzen ari diren txirrindularien fenomeno berria sortarazi du.
Ze ezberdintasun ikusten duzu zure garaiko txirrindularitza gaurkoarekin alderatzerakoan ?
Dudarik gabe jende gehiago dabil orain. Bestetik, gure garaian Frantziako itzulira joatea ia pentsatu ezina zen, eta orain irabazteko asmoarekin joaten dira batzu. Kanpoko jendeak gero eta garrantzi handiago ematen die Euskadiko txirrindulariei.
Zer gertatu da Euskal Herrian Kas, Fagor eta Reynolds bezalako taldeak desagertzeko?
Askotan egin didate galdera hori eta ez dut erantzuten jakin. Bolada kontua dela esango nuke.
Diru kontuak ez ote dira izango?
Hemen dirua badagoela bistakoa da, baina beste kirol batzuetara zuzentzen da. Dena den baikor izan behar dugula uste dut, berriro ere bolada onak izango ditugulako esperantzaz.
Espainiako tropelean diharduten txirrindulari bikainenak euskaldunak dira. Posible ikusten al duzu horiek berriro ere hemengo ekipoetan aritzea?
Polita izango litzateke baina nahiko zaila ikusten dut guztiak hona ekartzea. Dena den bakarren bat hemengo ekiporen batera ekartzea beharrezkoa litzateke, gazteekin bat eginez ahalik eta ekipo onena ateratzeko.
Gaiez aldatuta, nola ikusten duzu zuzendariaren papera?
Zuzendariaz gain entrenatzailea izaten da egun ekipo gehienetan, hau da, lasterketaz kanpoko ihardunaldietan txirrindulariekin aritzen dena. Zuzendariak ez gara esparru horretan sartzen, entrenatzaile bera bait da txirrindularien egoera fisikoaz gehien dakiena. Gure lana karrera barrukoa da batipat: bertan zein txirrindulari arituko den erabaki eta taktikak zehaztea.
Zer behar da zuzendari izateko?
Ekipoa...
Egoera latza izanik ere, farre algara batez erantzun dio Txomin Perunenak galdera honi Behin eta berriz azpimarratzen du garai hobeak izango direlako leloa; esperantza handiz itxaroten ditu Txominek datozen urteak.
Txirrindulari izatea nahikoa da gero zuzendari izateko?
Zuzendari izateko ez da beharrezkoa txirrindulari bezala aritu izatea, nahiz eta hau lagungarri izan mundu hori ezagutzeko. Dena den, gaur badira zuzendari izateko beharrezkaok diren klaseak, examinak... txirrindularitza zabalizen doan heinean, zuzendariari ere gero eta gehiago eskatzen bait zaio.
Puntako txirrindulari asko ekipo berean edukitzea komenigarria al da zuzendariarentzako?
Figura asko edukitzea nahiko zaila da, guztiekin ondo geratzea zaila suertatzen bait da. Psikologia ugari behar da honelako kasuetan, «gramatika parda» deitzen dena. Ekipokideen arteko armonia-lortzea da zuzendariaren helburua. Txirrindulari bakoitzak bere kasara egiten baldin badu lan ekipo horrek ez du gauza handirik lortuko.
Zer da errezago, orduko edo egungo Orbea zuzentzea?
Xamurrena lehenengo urteetako Orbea hura zuzentzea izan zen, txirrindulari gazteez osatua. Ekipoaren aurrekontua zenbat eta altuago izan, orduan eta gehiago eskatzen zaie bai taldekide eta bai zuzendariari. Hala ere, ekipo ona izanez gero hori egitea errezagoa da. Bien arteko oreka bat lortzea da egokiena.
TxIrrindularien alderdi fisikoari atxikituz, zenbait arazo izan dira azken hilabeteotan: Aranbarri, Sierra Nevadako igoera... Ez al zaio txirrindulariari gehigi eskatzen?
Norberaren gorputzak bere mugak dituela begibistakoa da, baina ez dut uste txirrindulariei behar baino gehiago eskatzen zaienik. Behar bada garai batean estimulanteen eraginez txirrindularia ez zen bere gorputzaren jabe, baina gaurko egunean hori ez da ematen oso kontrolatua dago.
Eta zer delata gertatzen dira hainbeste arritmia kasu? Oraingoan Aranbarri...
Txirrindulariari urtero egiten zaizkio azterketak eta oso arraroa da horrelako kasuak agertzea. Kasu honetan ordea Aranbarriri suertatu zaio, eta neretzat oso zaila da zer gertatu den jakitea. Behar bada esfortzu gehiegi egin du prestatuta egon gabe.
Ez dut uste egungo laisterketak ordukoak baino gogorragoak direnik; abiadura handiagoa izanik ere, bai prestaketa eta bai bizikletak egokiagoak dira.
Estimulanteen gaia aipatu duzu lehen. Nola dago egun arazo hau?
Gaurko egunean ez da estimulanterik hartzen. Ziklismoa da gehien kontrolatzen den kirola, egunero egiten bait dira azterketak. Gai hau guztiz ahaztuta dago. Txirrindularien prestaketa gero eta hobeagoa da, eta horregatik lortzen dira hain emaitza onak. Egia da botika batzuk hartzen direla, baina ez inoiz estimulante gisa, prestaketarako lagungarri gisa baizik.
Orbea taldeari dagokionez, zein izan da egoera honetara ailatzeko prozesua?
Azkeneko denboraldietan suerte txarra izan dugu. Caja Ruralek, soilik Espainiako bira egitea erabaki zuenean, noraezean geratu ginen Frantziako Tourraren ateetan. Honela, Marcos Eguizabal Paterninako errioxarra gure egoeraz baliatu zen, beharra handia bait zen. Errioxarrak beste denboraldi batetarako babesa sinatu zuen, baino bete ez. Hortik aurrera zuloak handitzen joan dira.
Historia apur bat eginez, nola ikusten duzu Marino, Cabestany eta Delgado bezalako gizonek osatzen zuten Orbea hura?
Hemen izan diren txirrindulari guztiak elkartuz gero, inoiz izan den ekiporik indartsuenetarikoa sortuko litzateke. Gaur egun ekipoek duten borrota, hau da Tourrera joateko aukera lortzea, guk bagenuen; horrek asko esaten du. Munduko sailkapenean, hamar ekipo onenen artean aurkitzen ginen.
Zein izan dira ekipo hau desagertzeko arrazoiak?
Dirua batipat; arestian esan bezala, gero eta diru gehiago behar da gaur egun ekipo bat mantentzeko, eta guk ez genuen bere garaian behar adina lortu. Txirrindulariei dagokienez, guk bat eta bestek hamar eskaintzen baldin badute, nahiz eta lagun handiak izan, eskutik joaten zaizkizu. Diruak agintzen du txirrindularitzaren munduan.
Zenbaitzuren iritziz Peli Egañaren zuzendaritza okerraren ondorioz sortu da egoera hau. Zer diozu horretaz?
Nahiz eta azken urteetan suerte txarra izan, lanak ondo egin dituela iruditzen zait. Pertsona bezala konfiantza osoa dut harengan, horregatik jarraitzen dut berarekin.
Txominek ez al du behin ere beste ekipo batera joatea pentsatu?
Lehen esan dudan bezala Pelirekin konfiantza handia dut. Honenbestez, ez dut inoiz beste ekiporen batetan pentsatu. Momentu hauetan ikusten dira benetazko lagunak, momentu txarrak dira, baino izango dira hobeak. Dena den, beste ekiporen batera joateko aukerak ez dira ugariak izan.
Zertan da egungo Orbea?
Garrantzitsuena urte hau ahalik eta azkarren pasatzea da. Txirrindulari onenak joatea nahiko gogorra izan da, nahiz eta gazteentzako hobea izan; orain ez dute beste inorrentzat lan egin beharko, bakoitzak bere aukera izango du. Portugal eta Espainian arituko gara batipat.
Aurrera begira zein dira helburuak?
Lehenik eta behin laguntzailea lortu behar dugu. Gerora, gaztéekin lasterketetan aritu ahal izateko ekipoa lortzea izango da helburua. Hemengoekin ezin baldin badugu, kanpoko txirrindulariak ekarri beharko ditugu.
Lehen hemen izan den txirrindulariren bat ekartzea posible litzateke?
Nahi izango nuke baina oso zaila da. Hemendik atera diren txirrindulariak ekipo bikainetara joan dira, oso gustora daude han. Berriro ere honera ekartzea nahiko zaila da.
Diru kontutan nola zabiltzate?
Bai txirrindulariak eta bai gu esperoan gaude. Lehen esan dudan bezala, urtea ahal dugun azkarren pasatzea da guztion helburua.
Zein izan zen holandarrak ekipora ekartzeko arrazoia?
Diru kontua batipat. Guretzako nahiko gauza onak eta garrantzitsuak egin dituzte txirrindulari hauek, hemengoak baino merkeagoak izanik gainera. Momentu honetan errezago da kalitate bereko txirrindulariak atzerrian aurkitzea. Hau dela-ta aurrerantzean posible da atzerritar gehiago ekartzea.
Nola ikusten duzu orain jokatzen ari den Espainiako bira?
Faborito den Banesto taldean guztion ahotan dabiltzan hiru gizon aipatuko ditut nik: Delgado, Indurain eta Gorospe. Banestotik kanpo, beste hiru gizon hauek: Parra, Herrera eta Fuerte
J.J.PETRIKORENA MIKEL ARRIETA.
27-30


GaiezKirolaTxirrindula
PertsonaiazPERURENA3
EgileezPETRIKOREN1Kirola
EgileezARRIETA4Kirola
Irakurrienak
Matomo erabiliz
#1
“Oso literala naizenez, marrazten dudana ulertzea gustatzen zait”
Olaia L. Garaialde
#2
Iraultza, iraultza baino lehen
Nagore Irazustabarrena Uranga
#3
Europar bizimodua
Aingeru Epaltza
#4
Turismotik bizi, ala nekez bizi?
Sukar Horia
#5
Palestinaren aldeko Askatasunaren Ontzidia bonbardatu dute Maltatik gertu
Zigor Olabarria Oleaga
Azoka
Azkenak
2025-05-04 | Iñigo Martinez Peña
1x04: Maitasuna
MULTIMEDIA - Galdera Basatiak
2025-05-02 | Mikel Zuloaga
Askatasunaren Ontzidiko Mikel Zuluaga ‘Mikelon’en adierazpena Maltatik

Deshumanizazioa barru-barruraino sartu da Mendebaldeko botereetan, eta axolagabekeriaz begiratzen diote Gaza pairatzen ari den holokaustoari; Gazan, bonbek hiltzen ez bazaituzte, goseak hilko zaitu.

Gure itsasontzia bonbardatu duten honetan inpotentzia erabatekoa da, gu ondo... [+]

2025-05-02 | Zigor Olabarria Oleaga
Palestinaren aldeko Askatasunaren Ontzidia bonbardatu dute Maltatik gertu

Ostegunetik ostiralerako gauean dronekin egin diote eraso Gazako blokeoa apurtu eta genozidioa salatu nahi duen nazioarteko ekimenaren itsasontziari, Maltatik hamahiru miliara, nazioarteko uretan. Aktibisten artean Mikel Zuluaga Mikelon euskal herritarra dago. “Hemen hau... [+]

2025-05-01 | Hainbat sinatzaile*
Immigrazioa eta sindikatuak, eskubide unibertsalak ala porrot kolektiboa

“Gabezia guztiekin ere, sindikatuek gizateriaren alde inoiz egon den beste edozein giza erakundek baino gehiago egin dute. Duintasunari, zintzotasunari, hezkuntzari, ongizate kolektiboari eta giza garapenari beste edozein pertsona-elkartek baino gehiago lagundu... [+]

2025-05-01 | Iratzar Fundazioa
Indarkeria matxista
MULTIMEDIA - solasaldia
2025-04-30 | Julen Ugartemendia Carcedo
Harri-jasotzea
Harri eskolek emandako bultzada

Harri-jasotzearen gorakada nabaritu da azken urteetan, batez ere emakumeen artean. Gazteek harri eskoletan ikasten dute kirolean esperientzia dutenengandik. Crossfit-a, sare sozialak eta telebista faktore garrantzitsuak izan dira kirolaren piztualdian, harri eskolekin batera... [+]

2025-04-30 | Jenofa Berhokoirigoin
Kanboko Marieneko lurrak irauli dituzte ELB, Lurzaindia eta Ostia sareak

Maiatzaren 17an bertaratu eta barazkiak landatzeko hitzordua jarri diete herritarrei. Karia horretara egun osoko egitaraua osatu dute, Marieneako lurrak laborantzarako atxikiak izatearen alde.

2025-04-30 | Axier Lopez
Garbiketa
2025-04-30 | Euskalgintzaren Kontseilua
Espainiako Estatuko hizkuntza politiken inboluzioa salatu du Euskalgintzaren Kontseiluak Nazio Batuetan
2025-04-30 | ARGIA | Bizi Baratzea
3x14: Baserrietako erremintak | Aran Sagarzazu
MULTIMEDIA - Egonarria
2025-04-30 | Eneko Imaz Galparsoro
Itzalaldiaren biharamunean, Espainiako Gobernuaren eta Red Eléctrica de Españaren arteko tirabirak dira nagusi

Pedro Sánchezek hornitzaile pribatuei eta Red Eléctrica de Españari egotzi die itzalaldiaren inguruko informazio gutxi eskaintzea, baina azken honek jakinarazi du "gutxi gorabehera" aurkitu dutela Iberiar penintsula osoko argindarra joatearen arrazoia... [+]

2025-04-30 | Nagore Irazustabarrena Uranga
Homo erectusek hitz egiten zekiten?

Rudolf Botha hizkuntzalari hegoafrikarrak hipotesi bat bota berri du Homo erectus-i buruz: espezieak ahozko komunikazio moduren bat garatu zuen duela milioi bat urte baino gehiago. Homo sapiens-a da, dakigunez, hitz egiteko gai den espezie bakarra eta, beraz, hortik... [+]

2025-04-30 | Nagore Irazustabarrena Uranga
Iraultza, iraultza baino lehen

Böblingen, Germaniako Erromatar Inperio Santua, 1525eko maiatzaren 12a. Georg Truchsess von Waldburgek Wurtembergeko nekazari matxinatuak mendean hartu zituen. Handik hiru egunera, maiatzaren 15ean Filipe Hessekoak eta Saxoniako dukeak bat egin zuten errebelde turingiarrak... [+]

2025-04-30 | Jon Torner Zabala
Aramu + AimarZ
Bizirik bada, musikaren berotasunagatik da

Aramu + AimarZ
Noiz: apirilaren 26an.
Non: Zumarragako Zelai-Arizti frontoi irekian.

---------------------------------------------------------

Udalaren webguneak dio: "Bide Bizia marka turistikoa eta izen bereko jaialdia Zumarragaren arima munduari erakusteko,... [+]

2025-04-30 | Olaia L. Garaialde
Gorputz hotsak
“Oso literala naizenez, marrazten dudana ulertzea gustatzen zait”

Irudimentsua eta umoretsua da, eta marraztea bere pasioa da. Oihan Iriarte Eletxigerrak (Bilbo, 2001) Autismoa eta biok (Txalaparta, 2025) liburu ilustratua sortu du autismoa ikusarazteko. Bere bizipenetatik abiatutako liburua da. Arte figuratiboaz baliatu da batez ere:... [+]

Eguneraketa berriak daude