Andoni Arriola, Euskal Zirkoaren partaideari elkarrizketa
Arriola Anayak
Arriola anayen Zirko ospatsuaren barriak erakusten dauskuzan txartel andi baten azpian ba-dago beste txiki bat, kumetxoa bai'litzan, onelango esaldiaz:
Euskal-Zirkoa
Antxiñan Bilbo'ko Campo de Volantinten egoten ziran zirkoak eta barrakak, perien aldietan.
Beste askoren artean aipatu daikeguz Darins Stell'ena, Willian Paris'ena, Palacio de variedades izenaz egoten zana, gañera Fartusine, Cines Narvon ta abar... Gero zirkotegia aldatu zan ta La Casilla'ren zabalean asi ziran geratzen, onetariko ikusgarriak. Emen bere ospe ta entzute andiko zirko asko izan dira, esaterako Palish, Feijoo, Victoria, Corzana.. 7 Mendez, Albano anayak, Carpi ta Nopi, Navas ta Atos, Eduardini ta onen antzeko pailasu ta artista onak ekarriak.
Egungo egunetan Arriolazirko au, len esandako La Casilla'n dago. Baña gakiozan orain Arriola bategaz egin genduan alkar-ikusteari, Andoni'gaz ganzea ondoen esateko, Arriola-taldeko txikienagaz.
–Esaidak Andoni, ta parkatu iketea baña auxe dok nire oiturea.
–Esan..., zein zoan ire sendiko lenengo artista?
–Nire aitarekiko aitita, Isidro Mariano Arriola, Ondarru'ko semea. Len arraintzalea zan baña enizutea daukagun lez itzalezko zaletasana eukatsan bordiñezko makillari. Orrelango burdintutua ikusirik asten zan berealaxe beraren ingurutik jira-biraka, aize-errotea legexez.
–Ta zelan biurtu zoan zirko-gizon bat, len arrainizale izanik ?
–Bein nire aitita adiskide batzuk lagun artuta, Cofradiara zurrukutuna jaten yoyala, ikusi eban Eskual-Herri' ko Etchegoyen baten zirkoa ta ain zuzen ere erakustaldi onen atzean burdiñezkoaren jira-biraldia zan. Au ikustean, ta lagunen aupata adorezko deadarrak zirala-ta, nire aitita areara jatsi zan ta arraintzaleak Boga-Boga ta Itsasean abestuten ebezan bitartean guztien begiramengarria merezi eban jokaldia egin ei-eban. Ain ondo egin eban, atzenean arrainizea itzirik zirkotarikoakaz joan zala.
–Noiztik zarie zirkoaren jaube?
–Aspalditik. Nire aitita bera zan «Arriola-Zirkoa» paperetan ezarri eban lenengoa.
–Orain dakarskuzuen onek zenbateko zabale yaukok?
–Bi mille lagunenizat guztira.
–Leku baten ezarizeko ta gertatzeko denbora asko bear dozue?
–Lau ordu gitxi gora-bera.
–Ta tresna guzti oneiL eroateko zenbat kamioi dozuez?
–Bost kamioi ta zazpi geigarri.
–«Trapezio» izeneko mintzan ezer egin zenduen?
–Bai, nire anayak eta guztiok Tony Curtis, Burt Lam caster ta Gina Lollobrigida'n lekuak egiñaz.
–Gura euke Euskal-girodun mintza bat egin?
–Oba ez...! zuzendari on bat euki-ezkero...
–(Adiskide Nestor Basterretxea, ementxe dog orain diarduan Ama Lur miniza orretan gauza egoki bat ezarteko. Ez al-deritzok?).
–Nik gomuta yoat adiskide Andoni, orain urte batzuk dozala Alameda Errekalde'an, gaur Abando osagillearen gaixotegia yagoan lekuan, ipiñi zoala zirko bat ekiñaldirik onena «Troupe Arriola" na zoala. Orreik zenetarikoak al-zoazan?
Esan bearriz ez! nire guraso-osabak ziran-ta.
Charlot burna egiten yoan bat nor enan?
A bai! nire osaba Pepe, oso barre eragitekoa.
–Ta zuekiko zein izan dozue urteterik goragarriena, darabiltzuen bizitza onetan?
–London'goa, Ingalanda'ko Elisabote II eregiñaren aurrean. A zan urtetea. Ango txaleak. ..
Alako batean morroi bat sartzen yaku ta diñotso...: Andoni jauna, Andoni jaunadiño barriro. Sevilla'tik daukozu urrutiberbeta bat, bai zure arrobearena, urrutizkiñez!
–Ta Andoni'k ibilliaz badiñost:
–Bost nebarreba gara. Iru emakume ta gizakume bi, ta geuri dagokizun ekiñaldia auxe da: «Tranpolin elastikuarena».
–Ta geyagoko barik «agur» esanaz (berea andaluz-kutsu agiri bategaz) urrunduten naz Zeruko Argi'rako ain gura neban alkar-ikustea egiñik.
SALARI
ARGAZKI_AZPIAN IPINTEKOA Ortxe dozuez ain ospatsu zan Arriola arraintzale aren ondorengo illobbak. Odarruko semea izanik itaasox itzi eban mundutik zear entzute ikaragarria lortzeko, ain galtza dan zirko-ederti onetako burdin-makillarena egiñaz.
12
GaiezKulturaAntzerkiaBesteak
PertsonaiazARRIOLA1
EgileezSALARI1Kultura