Tonino Guerra, zinema italiarraren gidoilaria


1989ko apirilaren 30ean
Zure babesik gabe independetzia ezinezkoa zaigu
Tonino Guerra gidoilariari elkarrizketa.

Tonino Guerra, zinema italiarraren gidoilaria
Romañako Santarcangelon jaio zen 1920.ean Antonioni, Fellini, Rosi, Taviani anaien, Tarkovskiren... eta beste askoren gidoilari izana dugun Tonino Guerra. 37 urte zituela hasi zen gidoigintzan, bitartean poeta, pintore, irakasle... izan ondoren.
–Nolatan hasi zinen gidoiak egiten?
–Irakasle nintzen gerra hasitakoan. Preso eraman ninduten errejimen faszistaren aurkako nintzela eta. Poemak idazten hasi nintzen barruan. Askatasunarekin irakaskintzan jarraitu nuen. 1953. urtean Erromara joan eta Elio Petri-k Giuseppe De Santis aurkeztu zidan. Handik lau urtetara honen Gizonak eta Otsoak filmaren gidoia prestatu nuen. 1960. urtean hasi nintzen Antonionirekin. Berarekin jarri nuen martxan inkomunikazioaren gaia.
–'Blow Up' (1967) filmarekin alde batera utzi zenuen inkomunikazioaren gaia...
–Blow Up-en erahilketa dago eta ezin da frogatu izan denik. Ulert al daiteke egia? galdera egiten du filmak. Gure ohizko gaiaren, Ulert al daitezke besteak?, aldagai bat baino ez da.
–Beste alor batzuk jorratu ohi dituzu Fellinirekin.
–Fellinirekin ez da lan egiten ideia baten inguruan, sentimendu, fantasma eta oroimen mosaiko baten inguruan baizik. Adin berekoak gara eta lurralde berekoak. Egun batez deitu ninduen eta zera esan zidan: Tonino, film bat egin behar diagu gure haurtzaroaz. Amarcord izan zen. Estudioetan egina izan arren 30. urteetako Rimini ondoen jaso zuena da.
Taviani anaiekin kautsitu nuen berriro ere gizartearen eta poesiaren arteko nahasketa berezi hori, San Lorenzo gauean (1982). Egiakoia naiz beti. Ezinezkoa egiten zait ez dagokidan gai batetan engaiatzea. Adibide bat. Felliniren Casanovan parte hartzeko kontratua sinatu nuen. Produziotzarra zen... baina ez neukan hor sartzeko ezer pertsonalik. Kontratua hautsi nuen beraz.
–Tarkovskirekin, sobietar batekin, aldatu egin al da zure lan egiteko modua?
–Sobiet Batasunean ezagutu nuen Tarkovski, lehendik bere filmak atsegin banituen ere. 1983. urtean etorri zen Italiara Nostalghia-errodatzera. Zinegile italiarrek ez bezala Tarkovskik ez zeukan denbora askorik. Herri honen mentalitatea ezagutu behar zuen aurrenik eta lagundu egin nuen. Angelopoulos-ek eta Tarkovskik asko miresten zuten Antonioni. Nik uste hori dela eta etorri zirela nirekin lan egitera.
Egun, Italian, herriska hustuak bilatzen ematen dut astia. Etxe hutsean sartu eta gogoetan hasten naiz. Ez nago bakarrik, irudimenezko ehundaka paisaiez inguratzen nau.
J.M. HERITZ
Tonino Guerra, Antonioni-ren gidoilaria.
54


GaiezKulturainemaGidoigileak
PertsonaiazGuerra1
EgileezHERITZ1Kultura

Azkenak
2025-07-24 | Gedar
Aurka kolektiboa
“Auzi politikoa da: zertarako egiten dugu musika?”

Musika-eszena antikomertzialean alea jartzeko asmoz sortu dute Aurka kolektiboa. Martin eta Katalin kideekin hitz egin dugu arlo horretako kolektiboen loraldiaz, musika politizatuaz eta musikaren potentzialitateez, industria musikalaz, makrojaialdiez eta beste.


Euskarafobia ari du beste behin Lizarrako Udalean

Lizarrako Udalak udarako antolatu dituen bost musika ikuskizunetan eta beste horrenbeste film emanaldietan bat bera ere ez da euskaraz izanen; datorren astean hasiko diren festen egitarauan haurrentzako ekitaldi bat dago euskaraz programatua, justu, erraldoi eta buruhandien... [+]


2025-07-24 | El Salto
Israelek Marwan Al-Hams doktorea bahitu du, Gazako kanpaina-ospitaleetako arduraduna

Abu Youssef Al-Najjar Ospitaleko zuzendari Marwan Al-Hams kanpainako ospitaleen arduraduna da eta Gazako Osasun Ministerioko bozeramailea. Uztailaren 21eko arratsaldean atxilotu dute Israelgo Indar Armatuek.


Guggenheim Urdaibai egitearen kontrako iritziak gailendu dira entzuketa prozesuan

Eusko Jaurlaritzak eta Bizkaiko Foru Aldundiak bultzatuta eta Agirre Lehendakaria Center erakundearen eta New Yorkeko Columbiako Unibertsitatearen gidaritzapean egindako entzuketa prozesuaren emaitzak aurkeztu dituzte uztailaren 23 honetan. Museoa eraikitzearekin sustatuko... [+]


Prep botika farmazietan eskuragarri jartzeko asmoa iragarri du Espainiako Osasun Ministerioak

GIBarekiko esposizio aurreko profilaxia da Prep botika. Alfonso Setiey Anitzak elkarteko lehendakariaren arabera, farmazietan eskuratzeak itxaron-zerrendak gutxitu ditzake. Alabaina, arriskuez ere ohartarazi du.


2025-07-23 | Onintza Enbeita
Aloña Erauskin. Biziraulea
“Sortzetiko gaixotasunak ditugunok ez daukagu erabakitzeko aukerarik gauza askotan”

Bihotzak eztanda egin arte biziko da Aloña Erauskin (Berrobi, 1999), beste guztiok bezala. Besteon aldean, ordea, presente dauka aukera hori.


2025-07-23 | Iñaki Lasa Nuin
Gizakia kosmosa da

Gizakia kosmosa da. Kosmosa, mundua ez da gizakiarena, askotan hala dela ematen badu ere.

Udako solstizioan, egunez eguzkiak itsutu egiten gaitu duen argiaren indarrarekin, baina gauak ederrak dira, zeruan izar dirdiratsuak kabitu ezinka ikusten ditugunean. San Juan suaren... [+]


Desobedientzia praktikatzen

Hankak lurrean dituzte gure solaskideek. Euskalgintzaren eta herri mugimenduen joko-zelaian dabiltza etengabe eta eskarmentu horretatik hitz egiten dute euskarari eusteaz, hizkuntza zapalkuntza ez normalizatzeaz eta erdaldunengandik espero beharko genukeenaz. Gorka Torrek ez du... [+]


2025-07-23 | Josu Jimenez Maia
Marokoren estrategia zahar-berritua

"Saharar erradikalizatuek Estatu Islamikoaren burutza hartu dute Sahel-en". Izenburu asaldagarria, berriki argitaratua, baina hasierako asalduratik harago, testuaren irakurketa eta analisi sakonago bat eginda, honako ondorio hauek atera daitezke.

Kezka, ezinegona eta... [+]


Txorimaloei mokoka

Aurrean duzunak min ematen badizu, ez begiratu aurrera. Muturren aurrean duguna saihesteko logikoa dirudi, ezta? Zer ikusiko ote du gutako bakoitzak albo aldera so egiten duenean? Beharbada, miope batek betaurreko bila ikusten duen antzeko zerbait.

Miope bezain itsu,... [+]


2025-07-23 | Patxi Saez Beloki
Euskara gara

Gu gara euskara. Euskara gure baitan bizi da. Guk biziarazten dugu. Euskara bizi dugu eta euskarak bizi gaitu. Guk elikatzen dugu eta gu elikatzen gaitu. Euskara gara. Euskara egiten dugunean euskarak egiten gaitu. Guk dugu, euskarak gaitu.

Euskararik gabe ez gara, eta hori... [+]


Jaurlaritzako Osasun Sailak lantaldea berregituratu du, “arreta modernizatzeko eta kalitatezko zerbitzu publikoa ziurtatzeko”

Kargua hartu eta urtebetera, Alberto Martínez Eusko Jaurlaritzako Osasun sailburuak lantaldean aldaketa batzuk egin dituela iragarri du, "etorkizuneko osasun sistema publikoaren eraldaketari" ekiteko: besteak beste, Gontzal Tamayo Medel sailburuorde berria... [+]


Euskal gastronomia tradizionalaren Ja(ki)tea sariak banatu dituzte, “balioez beteta” eta erakundeak interpelatuta

Zazpigarren urtez, Adunako (Gipuzkoa) Zabala sagardotegian egin dute Ja(ki)tea sarien banaketa, euskal gastronomia tradizionala oinarri duten jatetxeen artekoa. Besteren artean, Getariako Kosta Aroak irabazi du bertako ekoizle onenaren saria, Tafallako Tubalek plater... [+]


Europako Batasuneko herrialde gehienek bat egiten dute migratzaileak deportatzeko neurriak gogortzearekin

Migratzaileak deportatzeko neurriez mintzatzeko, EB Europako Batasuna osatzen duten 27 estatuetako Barne eta Migrazio ministroak bildu dira asteartean, Kopenhagen. Ondorioztatu dute EBko herrialde gehienek babesten dutela etorkinak deportatzeko neurriak gogortzea... [+]


Iruñeko polizia-etxean hil zen Ndiayeren omenezko plaka kendu dutela salatu dute

“Badirudi memoria kolektibotik ezabatu nahi dutela hiriak bizi izan duen polizia-indarkeria arrazistaren ekintzarik latzena”, salatu dute. Bestalde, azken boladako diskurtso eta eraso arrazisten gorakadaren aurrean, elkarretaratzea deitu dute Irun eta Donostiako... [+]


Eguneraketa berriak daude