J.R. Madariaga: "Berrirakurtzerakoan sorpresa bat hartzeko izkiriatzendut"


2007ko otsailaren 21ean
J.R. Madariaga poesia idazleari elkarrizketa.

BIZKAIKO DIPUTAZIOAREN POESIA SARIA IRABAZI BERRI
J.R. Madariaga: "Berrirakurtzerakoan sorpresa bat hartzeko izkiriatzen dut"
Euskarazko poesia egiten orain bi urte inguru hasi bazen ere, aurretik hainbat ipuin argitaratuak ditu Deustuko literatur aldizkarian, Bere poesia egiterakoan,
"gaiak edozein idazlek edo poetak erabiltzen dituenak dira; bizia, heriotza eta maitasunari idazten diot. Bestalde ere, naturaren gaia jorratu dut beti egon bait naiz berarekin bat eginik".
Bere poesia lana nola, eta beti gauez idazten duela dio;
"honek halako aureola erromantiko bat sortzen du eta askotan poesiak amoroski egiten ditut, baina beste askotan gorrotoz. Gau horretan inguratzen nauen giroa nolakoa, halako poesiak".
Argitara emango duen liburuan, "Imentzuaren pergamuak", ez dago tonu orokorrik:
"ez dut uste posible izango denik gai edo titulu baten pean jartzea; batetik bestera kristolako hausketa egon daiteke".
Poeta gehienen antzera bere buruarentzat idazten du
"izkiriaturikoa irakurtzerakoan, sorpresa bat izateko; besteei ere honela gertatuko zaielakoan".
Autore zaharretara jotzeko joera du, honela poesia landua sortzen du, forma zaharrak berreskuratuz. Baina bestetan,
"gau batetan bost edo sei poesia egin izan ditut ere, erabat bapatean, zentsurarik gabe".
Idazten ez duenean irakurri egiten du; denetarik baina
"oso gogoko ditut, xuberotar idazle zaharrak. Gaur egungo poeta gustokoenak betikoak ditut, Sarrionandia, Atxaga,...".
Bideak zabalduko dituen kritika
Euskal literaturan eta poesian nabarmenki bada joerarik poeta 'ofizialtzat' hiruzpalau hartzeko, hala nola lehen aipaturiko biak nahiz Aresti eta besteren bat. Baina bada makina bat poeta gazte idazten eta argitaratzen:
"Nik uste dut ba dela halako ezpimogimendu maju bat. Gertatzen dena da, gauza berriak izkiratzerakoan normalean kritika gogorra jasotzen dela; bada joerarik hemengoa txarra dela esteko eta honek ez arriskatzea ekartzen du. Hemengo poesia bultzatu beharko genuke. Egia da gauza txar asko argitaratu direla. Beharko litzatekena kritika sendo bat da, baina ez kritika deuseztatzailea, bideak emango dituena baizik sakontzen eta lan egiten jarraitzeko".
Lehiaketak direla eta bada zer esanik ze azken finean hori da ezagutzera emateko bide bakarra. Honek suposatzen duena argi eta garbi dago: aukeratu batzu bakarrik ahal izango dutela beren buruak ezagutzera eman.
"Beti fidatzen zara saritutako liburu batetaz saritua izan ez den beste batetaz baino. Gutxienez badakizu kritika izan duela, maila bat gainditu duela; ez dela oso txarra izango nahiz ez izan gustoko".
Bere proiektuei buruz badu hainbat ipuin argitaratzeko asmoa eta noski "
"poesia izkiratzen jarraitu, ze garrantzitsuena idaztea da".
Ametsa iturri
Poesiaren betiko leloa, inspirazioa. Baden edo ez den.
"Noski badela bestela nola idatziko nuke? Momentu egoki bat behar da, eretia. Beharbada euskaldunak garelako inspirazio berezia dugu, hain zuzen ere gure aurrekoekin dugun identifikazio hestua dela eta. Nirea amets hutsa da; irudimena".
Eta honako hau ametsa edo errealitatea ote?
"Untzia hondolera joan da
ur azalean leriguke odola
neurrigabetasun laztanezin honen gainean hilik
eta kaioen pausaleku bakarra ginateke"

LOREA AGIRRE
"Poesia idazten segituko dut ze idaztea da garrantzitsuena".
51

Gaiez\Kultura\Literatura\Idazleak\MADARIAGA6
Gaiez\Kultura\Literatura\Argitalpena\Poesia
Gaiez\Kultura\Literatura\Sariak\Besteak
Gaiez\Kultura\Argitalgint\Argitalpena\Liburuak\Literatur l
Pertsonaiaz\MADARIAGA6
Egileez\AGIRRE9\Kultura

Azkenak
2025-05-22 | dantzan.eus
80-90 urte bitarteko dantzariz osatutako euskal dantza taldea

Adina ez dela dantzan aritzeko oztopo agerian utzi dute Errenteria-Oreretako Beti Bizkor elkarteko euskal dantza taldeko kideek. Dantzaren onurak argi erakusten dituen testigantza esanguratsuak jaso ditu Ikerne Zaratek Oarsoaldeko Hitzan argitaratutako Adina ez dadin ekiteko... [+]


2025-05-22 | LAB sindikatua
67 urte betetzear zituen garraiolari bat hil da Irunen
LABek jakin duenez, herenegun, goizaldeko 6:30ean, TRANSDIPE S.L. enpresako S.S. garraiolaria hilik agertu zen Irunen, lanerako prestatzen ari zen kamioiaren aldamenean. Kamioia martxan zegoen, atea irekita eta zantzu guztien arabera, heriotza ez traumatiko baten aurrean gaude... [+]

Iratxe Sorzabalen aldeko epaiari helegitea aurkeztuko dio fiskalak

Espainiako Auzitegi Nazionaleko fiskalak kasazio helegitea aurkeztuko du Auzitegi Gorenean, Guardia Zibilak eragindako torturak onartu eta Sorzabal errugabetu zuen epaiaren aurka. Sorzabalek bere burua autoinkulpatu zuen gutuna torturen ondorioz idatzi zuela ebatzi zuen Auzitegi... [+]


2025-05-22 | ARGIA
90 kamioi baino ez dira sartu Gazan eta gosetea zabaltzen ari da

NBEk azaldu duenez, egunotan soilik 90 kamioi sartu ahal izan dira lurraldera oinarrizko elikagaiekin; beste 105 zain daude mugan. Gazako gobernuaren prentsa bulegoak emandako datuen arabera martxotik 326 pertsona hil dira elikagai eta botika faltagatik eta 300 abortu izan dira... [+]


40 minutu Iratxerekin

Historikoa izan da, Monarkia Espainiarreko epaitegi batek honako ebazpen hau onartu du: "Iratxe Sorzabal zaintzeaz arduratzen ziren funtzionarioek elektrodoak aplikatu zizkioten deklaratzera behartzeko, eta horrek zera dakar, haren oinarrizko giza eskubideak nabarmen... [+]


2025-05-22 | Gedar
Geldialdia AEBen eta Iranen arteko negoziazio nuklearretan, Israelek mehatxuak areagotzen dituen bitartean

Teheranek ez du baieztatu hurrengo elkarrizketa-saioan parte hartuko duen, Israelgo Estatuak Irango instalazio nuklearrei eraso egiteko mehatxuak egiten dituen bitartean.


2025-05-22 | Axier Lopez
Alemaniako Red.media hedabidea itxiarazi dute

ARGIAk aspaldi du harremana Alemaniako Red.media hedabidearekin, beren bideo batzuk topatuko ditu irakurleak ARGIAren webgunean. Baina haien aurkako jazarpen kanpaina baten ondorioz proiektua ixtea erabaki dute. Red-eko kideek arrazoiak publikoki azaldu dituzte eta artikulu... [+]


Aroztegiako epaiketaren kronika (hirugarren eguna)
Desobedientzia zibila kriminalizatzeko irudien bila

Asteazkenean lau foruzain, bi alkate ohi eta bi kazetari izan dira haien testigantzak ematen. Geroago, amaiera amaigabean, akusazio partikularraren 11 bideo eta albistegi ikusi eta itzuli dira gaztelerara: desobedientzia zibila begien aurrean. Oso luze joan da, luzeegi.


Itzali sistema, piztu alternatibak

Energia eta telekomunikazio burujabe eta iraunkorraren aldeko manifestu kolektiboa.


2025-05-21 | ARGIA
Migratzaileak beste herrialdeetara deportatzeko baldintzak malgutu nahi ditu Bruselak

Europako Batzordeak beste urrats bat eman nahi du migrazioaren kontrako politikak gogortzeko bidean: deportaturiko migratzaileek ez lukete zertan harreman zuzenik izan behar hirugarren herrialde "seguruak" deiturikoekin, hara kanporatuak izateko.


Baionako gizon bat epaitzen ari da Paueko Auzitegia, zortzi adin txikiko bortxatzea leporatuta

Salatu dute 69 urteko gizonak hogei urtean egin zituela erasoak. Donostian bi gizon atxilotu dituzte, adingabe bat bortxatzea leporatuta; beste bi gizon ere ikertzen ari dira, talde bortxaketako parte izan daitezkeelakoan. Salaketa jarri duen adingabea Gipuzkoako gizarte... [+]


Foruzaingoak familia bat etxegabetu du Antsoainen, eta hori galaraztera joan direnen aurka oldartu da

10:00etan etxegabetzea gauzatzeko agindua zuen Poliziak, baina lehenago bertaratu dira sei patruila emakumearen etxera eta inguruko kale guztiak moztu dituzte. Haritu Elkarlaguntzako Sareak eginiko deiari erantzunez, dozenaka lagun elkartu dira etxearen aurrean etxegabetzea... [+]


Gorka Ovejero, AHTren kontrako plataforma: “Zundaketen lana sabotajeen bidez oztopatzen ari omen dira, baina salaketarik ez da egin”

Abiadura Handiko Trenaren kontrako plataformak astelehenean jakinarazi zuen Espainiako Gobernua eta Nafarroakoa egiten ari diren zundaketa kanpainak ez duela etenik. Izurdiagan eta Otsobin herri mugimenduak lortu zuen geldiaraztea legezkoak ez ziren eta baimenik gabe abiatu... [+]


Erresuma Batuak bertan behera utzi ditu Israelekin zuen akordio komertzial berrirako negoziazioak

Europako Batasunak ere Israelekin dituen akordio komertzialak “berrikustea” erabaki du, 27 estatutik 17k aldeko botoa eman eta gero. Dagoeneko 53.000 hildakotik gora eragin ditu Netanyahuren gobernuak.


Eguneraketa berriak daude