Angel Elias: "Presoak Bere Eskubideak Ezagutu Behar Ditu"


1987ko otsailaren 22an
Kazetaritza independenteak herritarren babesa du arnas
Angel Elias abokatuari elkarrizketa
Basauriko Presoei Asesoria Juridikoa Eskainiko Zaie
Angel Elias: "Presoak Bere Eskubideak Ezagutu Behar Ditu"
Basauriko Kartzelako presoek abokatuen asesoramendu penitentziarioaren aukera daukate duela egun botzutatik Bizkaiko Abokatuen Bazkunearen iniziatibari esker. Hamalau abokatuk ihardango dute aholku zerbitzu hau betetzen, egunero abokatu bat egongo delarik kartzelan bi ordu t'erdiz presoen galdera eta eskakizunei erantzuna emateko. Zerbitzu honen zehaztasanak eta, bide batez, preso arruntek jasatzen duten egoera ezagutzeko asmoz Zerbitzu honen koordinatzailetariko bat eta Salhaketaren partaide den Anjel Elias abokatuarengana jo dugu.
ARGIA.–Nola sortu da presoentzako asesoria bat jartzearen ideia?
ANJEL ELIAS.- Jakiteko nola hasi zen nik esango nuke, alde batetik, Bizkaiko Abokatuen Bazkunean, konkretuki Giza Eskubideen Batzordean parte hartzen genuenon artean, batzuk ondo ezagutzen genuen Basauriko kartzelaren egoera eta, hein berean batzu Salhaketa elkartekoak ginen.
Aspalditik, 1980 urtean Salhaketa bezala, galdeketa batzu egin genituen eta presoen erantzunetan beren kezka eta intgresa gai juridikoei buruzkoa zen berezkiki. Ez penal kontuei buruzkoa bakarrik, penitentziarioetaz ere baizik.
19S4ko uztailean, legebiltzarreko Giza Eskubideetako batzordekideak Basauriko kartzelara joan ziren eta presoekin elkarrizketa bat izan zuten. Egun hartako arratsaldean bildu ziren Salhaketa eta abokatuen Giza Eskubideetako batzarkideak.
Elkarrizketa hartan presoen indefentsioa agertu zen. Hori izan daiteke antezedente argiena. Handik hona, bi urte t'erdira, hasi genuen tramitazioa. Abokatuen Juntan oztopo batzu agertu ziren, konpetentzia desleala egiteko erabil zitekeela egotzi zuten, presoen kasu penalak abogatu hauek hartuz gero.
A.– Oztopo gehiago ere izan al da?
A.E.– Juntak onartu egin zuen proiektua eta Madrilgo Zuzendaritza Orokorrarekin elkarrizketatuz hasi zen. Orain dela urte bete, Madrilgo Zuzendaritzak, onartu egin zuen ideia hau. Urte osoa beharrezkoa izan da praktikara eramateko.
Urrian Dekanoak bidali zizkigun abokatu guztiei zirkular bat azalduz zerbitzu honen sorrera aurrera eraman nahi zuela eta interesa geneukanok idazteko eta apuntatzeko. Uste dut 64 abokatu izan ginela idatzi genionak.Han beste arazo batzu hasi ziren. Giza Eskubideen Batzordean eritzia zen ekipo bat sortu behar zela, alde batetik gai penitentziarioez ez zegoelako esperientzia handirik eta, bestetik, komenigarria zelako presoekin harreman estuak lortzea. 64 izanez gero, urtean bi edo hiru aldiz joango ginatekela presoengana eta oso gutxi ezagutuko genukeela barruko giroa.
Beste oztopo bat ere sortu zen, 64 izanda, nola egin selekzioa?
A.–Zein dira zerbitzu honen zehaztasunak?
A:E.–Puntu batzu argi geratu ziren, eta konkretuki puntu hauek dira: 14 abokatu izango gara, hauetariko bi koordinatzaile moduan eta beste 12 zuzen egiteko kartzelako zerbitzua. Abokatu batek bi astetik behin bisita bat egin beharko du. Hamalau hauek urte betez egongo ginateke zerbitzu honetan eta ekipo honen erdia sei hilabetero berrituko litzateke, apuntatu diren beste abokatuak sartuz.
A.–Nork ordaintzen du zerbitzu hau?
A:E.–Zerbitzu hau Abokatuen Bazkuneak ordaintzen du. Urtean, 3 milioitako presupuestoa du.
A.–Nola bananduko da zerbitzu hau denbora aldetik?
A:E.–Bi ordu t'erdi egunero, astelehenetik ostiralera, arratsaldeko 5etatik 7,30etara. Eta hamabi direnez Kartzelako Junta bildu ondoren abokatu bat joan ordez bi joango dira zigorrak badaude errekurtsoak jartzeko etab.
A.–Nolakoa da kartzela barruko egoera eta ze beharrei erantzungo die zerbitzu honek?
A:E.–Alde batetik, kontradizio handia dago: presoa barruan dago askatasunik gabe lege baten aurka joan delako, eta, berriz, presoekin legeek jarritako eskubideak ez dira betetzen eta ez dira betetzen arlo pilo batean. Dauzkaten eskubide nagusiak, bai janaria, bai intimitatea, bai lana, praktikan infringitu egiten dira.
Esaterako, legeak esaten du gela bakoitzean preso bat bakarrik egon behar dela. Basaurin 3 edo 4 egoten dira. Baita esaten du zein den presoen gehienezko kopurua. Kopuru hori errealitatean gainditu egiten da. Legean esijitzen da preso zigortuentzat lan ordaindutakoa eta seguritate soziala. Hau ere ez da inon bete.
Gero, preso bati zigorra jartzen diotenean, nahiz eta legeak onartu abokatu baten asesoramendurako eskubidea daukala, praktikan ez dauka ofizioko abokatuaren zerbitzurik. Bakarrik dirua badauka dei dezake abokatu bat. Presoen egoera hobetzeko, lehen urratsa da presoek ezagutzea zein diren beren eskubideak, ezagutu ondoren erreklamatzeko. Gure asesoramendua, haien galderei erantzuterakoan azalduko diegu zein diren beren eskubideak. Horregatik, pentsatzen dut, gaurko egoeran, zerbitzu hau oso garrantzitsua izan daitekeela.
A.–Zein izaten dira gertatzen diren zigorrak eta haiek sortarazitako egoera?
A. E.– Reglamentoan agertzen dira zein diren zigorra aplikatzeko ekintzak. Batez ere, funtzionariekikoak: intsultoak, desobedientziak, etab. Funtzionarioen eritziaz halako ekintza suertatzen denean parte bat ematen dute eta Juntak "pliego de cargos" bat ematen dio presoari. Pliego honetan bere kontrako karguak azaltzen dira. Badauka abokatu baten asesoramenduaren eskudibidea, baina bakarrik ordainduz egin ahal du. Gainera, hiru egun bakarrik dauzka pliegoa idazteko, eta Juntako kideak funtzionarioak dira.
Hori desberdina litzateke abokatu batek pliegoa egingo balu, han «presunción de inocencia», eta beste printzipio juridikoak posibleak dira erabiltzea. Posible da ondo prestatzea apelazio bat.
Badago beste gauza pilo bat, adibidez, traslado bat agintzen denean inoiz ez diote esaten presoari zein diren traslado horren motiboak eta hori legez ezin da. Halako neurria hartzen denean motibo zehatzak eman behar dira, eta presoak, interesatua izanik, eskubidea dauka jakiteko eta ados ez egotekotan apelazioa aurkezteko. Zuri klasifikatzen zaituztenean lehen, bigarren edo hirugarren mailan esan behar dizute ere zergatik.
A. - Kartzelatik kanpora nolako oihartzuna izango du zuen lanak?
A:E.– Posibilitatea izango dugu gizartean erakusteko barruko egoera. Horretarako sei hilabetero edo txosten bat egingo dugu gure lanekin. Saiatuko ginateke ihardunaldi juridiko batzu, eztabaidak etab. antolatzen.
A.– Zein modutan hartuko dute parte presoek?
A:E.–Saiatzen ari gara presoen parte hartzea handia izan dadin, horretarako liburu berezi bat daukagu haientzat, beren eritziak, sugerentziak eta kritikak jartzeko. Asistentzia bat egiterakoan abokatuaren eritzia (orri bat beteko dugu) eta presoaren eritzia izango ditugu. Biak.
Pello URZELAI
Angel Elias, Basauriko presoak asesoratuko duen abogatuetako bat.
Abogatu talde baten laguntza josoko dute hemendik aurrera basauriko presoek.
24-25

GaiezGizarteaSektore bazPresoak
GaiezGizarteaJustizia
PertsonaiazELIAS1
EgileezURZELAI1Gizartea

Azkenak
Genozidioa salatzeko ekintza, Hondarribiko egun nagusian: “Aldarrikapenak zentzu sakonagoa ematen dio jaiari”

Kufiya palestinar zapia eramango du Jaizkibel konpainia berdinzaleko kide ugarik, Hondarribiko jaien egun nagusian, Palestinarekiko elkartasuna ikusarazteko. Jaiak eta politika ez nahasteko diotenen aldean, “jaiak ere badira justizia eta eskubideak adierazteko plaza... [+]


Corellako eskolan D eredua ukatu dute, arrazoirik eman gabe

Nafarroako Gobernuak eskaera egin duten familiei iradoki die "datorren ikasturteari begira" abiatu dezaketela tramitazioa.


Ontzidian doazenak “terroristatzat” hartu ditu Israelek eta mehatxu egin du: “Ez dira atxiloketa arinak izango”

Israelgo Gobernuaren esanetan, bere subiranotasunaren aurka eta Hamasen alde dago Global Sumud Flotilla egitasmoa. Hortaz, esku hartze gogorrak iragarri ditu.


Etxebizitzaren prezioa berriz igo da Donostian: 5.869 euro balio du orain metro koadroak

Maximo historiko berri bat ezarri du Donostiako etxebizitzaren prezioak: 5.869 euro metro koadroko, batez beste. Hori da Higiezinen Jabetzako Artekarien Gipuzkoako Elkargo Ofizialak aurkeztu berri duen txosteneko ondorioetako bat; txostenak 2025eko bigarren hiruhilekoko... [+]


“Txistuak, mehatxuak eta irain sexistak” jaso dituzte Laudioko jaietan eraso matxista bat salatzeagatik

Agerraldia deitu zuen Laudioko mugimendu feministak igandean, Odoloste eguneko goizaldean Txosnagunean gertatutakoa salatzeko. 


Donostia 1813

Donostia arpilatua, bortxatua eta propio erreta Espainiako independentziaren alde 1813ko abuztuaren 31n.

1808an Napoleon enperadoreak Baionan bildu zituen elkarren aurka borrokatzen ari ziren Espainiako errege aita-seme borboiak, Carlos IV.a eta Fernando VII.a, biek nahi... [+]


Kirurgialari euskaldunak errektoreorde eta sailburuorde ohi letragabearentzat

Sarriegi jokatzen dugu erreaktiboki Euskal Herrian eta Euskalgintzan. Albiste bat, elkarrizketa bat, epai bat, eraso bat. Ondoren, erantzuna. Tamalez, berriro ere inertzia berak nakar Ander Gurrutxagaren elkarrizketa euskarafoboa aztertzera. Gustura gelditu zen, tartean zera... [+]


Global Sumud Flotillako euskal ordezkaritza
“Israelek Gazara heltzea eragotzi nahi badigu, indarrez egin beharko du”

Igande arratsaldean irten da Bartzelonako portutik Palestinaren aldeko inoizko ontzidirik handiena: 30 itsasontzi inguru eta 300 bat ekintzaile, Gaza helburu, blokeoa apurtu eta genozidioa salatzeko. Bidean ontzi gehiago batuko zaizkie Mediterraneoko hainbat portutatik. Gauean... [+]


2025-09-01 | ARGIA
Trumpek uste du Auzitegi Gorenak arrazoia emango diola, eta muga zergak ez baliogabetzea lortuko duela

AEBetan, Apelazio Auzitegiak Donald Trump presidenteak ezarritako muga zerga gehienak bertan behera utzi ditu. Dena den, ez ditu urriaren 14ra arte indargabetuko, eta bitartean, ia segurua da Trumpek helegitea jarriko duela. Presidenteak uste du Auzitegi Gorenak arrazoia emango... [+]


Espiritualtasun ukitu bat

Fitxa: Musika Hamabostaldia. Kursaal Zikloa. Gewandhausorchester Leipzig.
Zuzendaria: Andris Nelsons. Donostiako Orfeoia.
Koru zuzendaria: Esteban Urzelai.
Bakarlariak: Julia Kleiter (sopranoa), Christian Gerhaher (baritonoa).
Egitaraua: Mendelssohn eta Brahmsen lanak.[+]


2025-09-01 | JJ Agirre
Supremazistek beti “win-win”

Euskararen (euskaldunon) aurkako oldarraldiak ertz ugari ditu; horietako bat fronte mediatikoa da, Voxento taldea buru eta PSOE-CCOO-UGTko kide ezagunak ekintzaile nagusi. Sarri eskaintzen digute idatziren bat, barnera dezagun Euskal Herriko hizkuntza ofizialetatik zein diren... [+]


2025-09-01 | Behe Banda
Barra warroak
Makina

Hamar minutu igaro dira lur hartu dugunetik. Bizkaiko kostatik sartu, Leioa gainetik igaro eta gurpilek ordeztu dituzte hegalak Loiun. Bosteko ilaretan irten behar omen da hegazkinetik eta gu hogeita zazpigarrenean gaude zain. Estatubatuarren ikerlanek diote istripu bat egonez... [+]


Labak astelehenean irekiko ditu ateak, eta larunbatean eginen da Irekiera Festa

Eraberrituta dator Laba. Egoitza handiagoak ostalaritza eskaintza zein kultur ekitaldiak baldintza hobeagoetan ematea ahalbidetuko du.


Mingain urdina

Odolustea uztailaren 10ean hasi zen. Hamar buru hil zaizkigu harrezkero: hazarkume bat, ahari bat eta zortzi ardi. Odol analisiek baieztatu dute mingain urdinaren gaitzaren ondoriozko heriotzak izan direla denak ere.


Eguneraketa berriak daude