"Sintzeritaterik gabeko musika egitea errezagoa da gehienetan"
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Euskadiko Orkestrarekin diska bat grabatu du eta Tomas Araguesek, eta Donostiako kontserbatorioan katedraduna da.
Kaleko euskaldun korrienteak, dena den, Tomas Araguesi entzun dion musikarik ezagunena Erramun Martikorenari "Primadera" diskan egindako moldakuntza izanen da. Euskera ikasteko zaharregi dela, eta musika eginaz herria hobeki zerbitzatzen duela esplikatu digu. Orkestra-zuzendarien ohizko "divo" jarreraren arrastorik ez. Tipo naturala. Bere armairuan dituen partiturak erakutsi dizkigu, eta "Min Eresia"ren doinua tarareatu diodanean begirada alaitu zaio gure arteko musikorik onenetakoa dugun honi.
Orkestra interesgarria da hau, eta bere zenbait berezitasun azpimarratu nahi nituzke. Kontserbatorioko irakasle eta ikasleek osatzen dute; irakaslea da talde bakoitzeko solista eta ikasleak bere ondoan ditu. Berrogeitamabost kide ditu, eta bere helburua da ikaslea talde barruan jotzera ohitzea.
Baina horrekin batera beste helburu bat ere bada: zuzendaritza ikasten ari direnek talde batekin praktikatu ahal izan dezatela. Normalean entsaiatu izan da diskoarekin edo pianojole batekin, eta hala egiten da beste leku askotan. Hemen aldiz, zuzendaritza ikasi dutenak ekaineko etsaminean gure orkestra gidatzen jarri genituen, eta oso ongi aritu ziren bestalde.
Orain arte esan dizkizudan lan horiek osatzen dute azken finean Tomas Aragues dena. Gero, berari gehixeago gustatzen zaiona konposaketa lana da. Oraintxe bertan horretan harrapatu nauzu, gure orkestrarentzako lan baten prestaketan. Flauta eta orkestrarentzako kontzertu bat ari naiz prestatzen.
Duela urte batzuk hasi ziren akademia ezagutuak eta kontserbatorioak sortzen probintzian zehar. Baina joan den urtetik, orkestra eta batik bat banda sortu zirenetik, hor ari diren irakasleen lana bitan banatu da: batetik entsaiatu eta kontzertuak ematea, eta beste erdia irakaskuntza, une honetan Donostian Easo kalekoaz aparte beste zortzi zentrotan irakasten da solfeoa eta instrumentuak.
Burutapen hauek badute arrazoin bat, eta esplikatuko dizut. Orain dela 30 urte hil zen gure aita, izan dudan irakasle bakarra. Ia inork ez du bere berririk. Barakaldoko kontserbatorioko zuzendari izan zen, eta konposaketarako benetan talentu handia zuen gizona zen. Egia esan, ia nik bakarrik ezagutzen dut, bere obrak ditudalako. Hainbat lan produzitu zuen, eta konposatutako guztien artean pare bat edo hiru bakarrik entzun ahal izan zituen.
Historia hori arantz bat bezala daukat sartua, eta nere gain hartzen dut lanean ari diren eta inork ezagutzen ez dituen hainbat konposatzailerentzako.
Gehiegizko afan bat badago gaur modan egoteko, "être à la page". Abangoardista frantses edo aleman batek ez-dakit-zer egin badu, nik gutxienez berak bezain modu aurreratu batean konposatu behar dut. Baina bada gauza bat oso inportantea: norbere buruarekin sintzero izatea. Lan hori egiten duen gizona isladatu behar du konposaketak ere, ez imitaziotan eta moden arabera ibili.
Nere lan bat zaharkitua dela esaten badidate, segun eta nork esaten didan, ezer gutxi zait axola. Idazten dudan musikak nik sentitzen dudana ongi adierazten badu, aski dut. Doinuarentzako halako zaletasun berezi bat baldin badut, ez dut horri zertan uko eginik. Armonia maite badut, zergatik egin behar ditut disonantziak bakarrik?
Badira hortik abangoardiaren muturrean egotearen eta tekniko handiak izatearen harrokeriaz dabiltzanak, baina horretan babesten badira behar bada doinua sortzeko ahalmen faltagatik izan daiteke. Konposaketaren osagai funtsezkoetako bat doinua da, etengabe gabiltza doinu bila. Kontzertu bat entzundakoan, neri, eta zuri ere bai seguruenik, denoi gustatzen zaigu zati bat bederen belarrian ateratzea. Nahikeria ultramoderno horietan populuarekiko eten bat dago.
Besterik da irudi baten laguntzaile den musika batez ari bagara. Askotan, segun eta filmea edo irudia zer den, musika melodiatsu batek ez du zerikusirik harekin. Baina entzuteko musikaz, irudirik gabekoaz, ari bagara, populuak hartu ahal izan dezan beste dimentsio intimoago eta espontaneoago bat behar du.
Musika egiten hastekotan, baita holako gauza errezak egitekotan ere, formazio minimo bat behar da. Neri asko kostatzen zait ikustea hortik dabilen zenbait jende, halako kantaren "egile" dela diotenak, gero ez badira gai doinua pentagrama batean idazteko. Musika gazte errez edo gazte honek ere "rigor" minimo bat behar du, eta paperaren tamiza oso inportantea da, horrek ere behar bait du kontestura bat intuizioak eta inprobisazioak bakarrik eman ez dezaketena. Izan ere, norbaitek esana da konposaketa %l0ean inspirazioa dela eta %90ean "transpirazioa", izerdia, lana; ez zuen arrazoina falta.
Orain NLP hizkuntza teknologietako euskal enpresak euskarazko testuen korpus handi bat jarri du sarean, Hizkuntza Eredu Handien (LLM) eta Adimen Artifizialeko ekimenen biltegi nagusia den Hugginf Face baliabidean. ZelaiHandi du izena.
Eta, honekin bai, honekin amaitu da Donostiako Aste Nagusia! Piratei aste bete motz geratzen zaiela eta, egun bat gehitzen diote Aste Nagusiari. Aurten hogeigarren urtez jarraian egin dute Irrikitaldia.
Igandean eginiko presidentetzarako hauteskundeetan berretsi da ezkerreko koalizioaren porrota eta eskuinaren gorakada: PDC Alderdi Kristau Demokratikoko Rodrigo Paz Pereira senatariak eta Jorge Quiroga presidente ohiak (2001-2002) lehiatuko dute presidentetza... [+]
Komisaldegian paper batzuk eman dizkidate. Izerdi tanta bakarra dakit bekokian behera bularreraino, piztu aire girotua, mesedez. Parrandan ondoegi pasatzearen asuntoak, hurrengo goizean galdutakoak salatu beharra. Inozo aurpegidun munipa batek hurrengo asterako zita eman ahal... [+]
Iñigo Urkullu lehendakari ohiak adierazi du Txiki eta Otaegi Eusko Jaurlaritzak aitortutako biktimak direla, eta hala "errespetua" merezi dutela. Haien biktima izaera ezin dela zalantzan jarri azpimarratu du.
Kontatzen ez dena ez da existitzen. Oso barneratuta daukagu lelo hori, baita informazioa boterea dela eta eragiteko gaitasun handia duela ere. Are gehiago gerra edo gatazketan, batik bat oraindik tresna digitalak asko garatu gabe zeudenean, informazioa ez baitzegoen hain eskura... [+]
Bilboko Errekalde auzoko igerileku batean gertatu zen ezbeharra. Larrialdi zerbitzuek erreanimazio lanak egin zizkioten adin txikikoari, eta Gurutzetako ospitalera eraman zuten; hiru egunetara hil egin da.
Ostiralean Alaskan izango duten bileraren bezperan heldu da mehatxua. Friedrich Merz Alemaniako kantzillerrak deituta, gailur birtual bat egin dute asteazkenean Zelenskik, Trumpek eta Europako hainbat agintarik. Ukrainako presidenteak adierazi du Trumpen eta Putinen arteko... [+]
Ostegunean eman dituzte asilo eskaera tramitatzeko lehen txandak: bederatzik lortu dute, irailerako. Eusko Jaurlaritzak ebazpena arintzea, eta migiratzaileak ostatzeko zentroetara mugitzea eskatu dio Espainiako Gobernuari.
Aurten Txiki eta Otaegi fusilatu zituztela 50 urteko beteko direnean, Alonsok adierazi du ETAko bi kideek ez zutela nahi Franco osteko gizarte demokratiko bat: "Diktaduraren aurka borrokatzen ziren, baina diktadurak erabilitako tresna berberekin".
Bilboko Aste Nagusia pertsona autistentzat irisgarriagoa izateko zenbait gako dakartzate Oihan Iriarte Eletxigerrak eta Iker Boveda Martinek, euren esperientziatik.
Tenperatura igoera dago aurreikusita datozen egunetarako, eta, sute arriskuak ekiditeko, ostegun iluntzeko 20:00etatik aurrera debekatuta egongo da uzta lanak egitea. Aurretiaz ere neurriak hartuta zituen gobernuak, baina Zarrakazteluko sutea kontrolpean izanda, neurriak malgutu... [+]
Ezagutu dezakezu Euskal Herria gure txoko eder eta famatuenak bisitatuta, Instagramerako edo postal baterako argazkiak aterata zure buruari, kostaldeko paisaietan edo monumentu bisitatuenetan irri eginez. Baina ez duzu Euskal Herria guztiz ezagutuko. Horretarako, hobe zenuke... [+]
Ostiraletik aurrera ur murrizketak ezarriko dituzte Euskal Hirigune Elkargoak barne hartzen dituen eta alerta egoeran dauden 158 herritan, eta metereologia zerbitzuek abisu horia ezarri dute trumoien arriskuagatik. Hego Euskal Herrian, berriz, leku ugaritako termometroek 40... [+]
Bakoitzak 1.680 eguzki panel izango ditu, eta megawatt bateko potentzia. Enpresak hiru urteko epea izango du Muga eta Val izeneko instalazio fotovoltaikoak eraikitzeko.