Nobela berria laster Atañoren lumatik

1986ko irailaren 21an

Salbador Zapirain "Ataño" idazleari elkarrizketa
Aurrekoa baino erritmo hobea omen dauka "Odol kutsua"k
Nobela berria laster Atañoren lumatik
Liburu berri bat kaleratzekotan da Ataño idazle emankorra. Hori dela eta, beragana jo dugu eta oso pozik hartu gaitu solaserako.
Laster argitaratzekotan dagoen liburua nobela izango da, baina ez da horixe esku artean daukan bakarra. Une honetan, beste ipuin-liburu batekin ari da jo eta ke eta laster bukatzeko esperantzan topatu dugu. Luzerako dugu, bada, idazle honen iharduera eskergaitza.
Atanoren liburuak irakurri dituenak honez gero agian pentsatuko du oso azal lodiko gizona izango dela, gogortutako bihotzekoa, baina imajina hori ez da erreala antza.
"Garai batean bai, orain ez. Garai haietan, estu genbiltzan eta... San Kristobalen bai, azala gogortua neukan eta orduan batere harrapatu izan banu! Gero ez".
Bere liburuetan kontatzen diren pasadizo eta mementuetatik berak gogorrenak bezala gogoratzen dituenak Ondarretako gartzelakoak eta San Kristobaleko ihesekoa dira. Horietan pasa omen zuen okerrenik gerra garaian.
Ustegabeko arrakasta hasieratik
Sorpresaz hartu omen zuen hasiera batetan "Txantxangorri kantaria" lehenengo nobelak jasotako arrakasta. Kritikak ere aldekoak izan ditu gehien bat.
"Ez nuen uste nik. Lehenengo nobela hori idatzi nuen, gero Aita Zavala etorri zen eta horrek aurrera atera ninduen. Nik ez nuen uste gero horrela irengo zenik. "Euskara ederra da zurea, bizia duzu eta", eta beno, ba aurrera".
Geroztik, "Txorie", "San Frantziskoren bizitza" bertsotan, "Espetxeko negarrak" ondoren, "Zigorpean" eta azken-azkenik, "Eltzaorra".
Nobelak eta narrazioak publikatzen hasi baino lehen makina bat bertso idatzi eta argitara eman zituen Salbador Zapirainek, gehienak "Zeruko ARGIA"n, lehendabizi "Txoritoki" ezizenez, eta ondoren dagoeneko konsakraturik dagoen "Ataño"z.
Ataño Hondarribiko komentuan bizi da, baratzea zaintzen, eta handik kasik ez da ateratzen. Halere, munduarekiko isolamendu horretan ez du prolemarik ikusten narratibari ekin ahal izateko.
"Noski idatzi dezakedala; orain, jakina, nik gauza asko ez ditut ondo egingo ez bait ditut ikusten. Libre banu hara joan, eta beste hara joan, eta hura ikusita edo haiekin hitzeginda askoz hobeto egingo nuke, baina hori ez dago gure esku. Aitaon esku bai, baina gurean ez".
Hemendik aurrera gai aldetik edo estiloan zerbait aldatzeko asmorik?
"Nik 74 urte baditut, hemendik aurrera aldaketatan ezin hasiko naiz. Batek esan zidan, bai, tartean batuko hitzak sartzeko, baina ez, ez, nik ez dabit baturik. Eta orain ez naiz hasiko. Gero, berriz atera nahi badituzue eta batuan sartu, horkonpon".
Baina berak esan digu gainera Aita Zavalak hatxerik ez duela nahi, eta orduan auzia garbiago dagoela.
Nobela berria: erritmo hobeagoa
Daukan irakurlegoarekin pozik agertzen da, eta nobela luzeagoak egitearren prolemak ikusten ditu.
"Luzeegi eginez gero jendea aspertu egiten da azkenean. 180 orrialde edo, nahikoa da. Nik luze bakarra lehenegoa egin nuen, "Txantxangorri kantaria" eta beste guztiak laburxeagoak".
Baratzeko lanetik aparte geratzen zaion denbora idazten pasatzen omen du. Guk, igande goizaren erdian, idazten harrapatu genuen. Ondorioz, neguan gehiago idazten du udan baino, eguzkiaren argia dela eta. Gutxi irakurtzen omen du.
"Oso gutxi letzen dut, ez daukat denborarik eta".
Gaur egongo literatura irakurtzea zail egiten zaio, nonbait erabilitako hitzak eta gaiak bortitzak suertatzen zaizkielako askotan.
Orain argitaratzekotan dagoen nobela irakurri duten batzuk (Zavalak, J.M. Lekuonak, e.a.) aurrekoa baino hobea dela esan omen diote, nobela bezala erritmo hobea daukala Nekatzeko beldurrik ez dauka,
"iturria ez da inoiz agortzen. Gaur gai bat asmatuko duzu, hurrengoa bestea, eta hurrenguan bestea. Munduan gaiak denetakoak bait dira. Akaso zahartu naiz, eta nekatuko naiz, baina puska baterako oraindik badaukat, bizi banaiz".
J. LANDA. I. CAMINO
Salbador Zapirain "Ataño"k urte askotarako gaia eta gogoa omen dauka oraingoz.
39

GaiezKulturaArgitalgintArgitalpenaLiburuakLiteratur l
GaiezKulturaLiteraturaArgitalpenaNarratiba
GaiezKulturaLiteraturaIdazleakATAÑO1
PertsonaiazATAÑO1
EgileezCAMINO1Kultura
EgileezLANDA2Kultura

Irakurrienak

Matomo erabiliz

"Elkarren berririk izan gabe lelo berdina hautatu dugu, 'Palestinako umeak gureak ere badira': esanguratsua da"

Zigor Olabarria Oleaga

"Batasun estrategikoa lantzen ari gara Europako Alderdi Komunista sortzeko"

Xabier Letona Biteri

Txakur bat

Cira Crespo

4x16: Sarasua bueyeroa da

Beranduegi | ARGIA

"Gure gizartean desira gutxi dago, eta obedientzia asko agindu neoliberalei"

Danele Sarriugarte Mochales

Erabakiei buruzko esaldi ponpoxo hauek, nork esan ditu?

ARGIA

Azkenak

2024-05-06 | Ainara Rodil Jaime

Klimaren errekorrak birrindu dira 2023an

Munduko Meteorologia Erakundearen (MME) 2023ko txostenak erakusten du beste behin ere markak hautsi direla klimaren adierazle diren hainbat alorretan: berotegi-efektuko gasak, lurrazaleko tenperatura, ozeanoen berotzea eta azidotzea, itsasoaren mailaren igoera, Antartikako itsas... [+]

2024-05-06 | Gorka Bereziartua Mitxelena

Patinetefobia

2024-05-06 | Euskalerria irratia | Haritz Pascual Garjon

Eneko Etxeberria: “Ez nioke nire semeari Jose Miguelen bilaketaren zama utzi nahi”

Jose Miguel Etxeberria Naparra-ren gorpua aurkitu gabe bukatu da Frantziako Landetan egindako bigarren indusketa. 44 urte dira militantea desagertu zenetik eta bere familiaren belaunaldi batetik bestera pasa da bere bilaketaren zama. Azken indusketa honek ez du, berriki hildako... [+]

2024-05-06 | Gedar

Asteartean hustu nahi dituzte Otxantegi Herri Lurrak

Hirugarren aldiz, Berangon birjabetutako lurrak husteko data berri bat ezarri dute. 08:00etan bertaratzera deitu dute Otxantegi Herri Lurretako kideek.

2024-05-06 | Zigor Olabarria Oleaga

"Elkarren berririk izan gabe lelo berdina hautatu dugu, 'Palestinako umeak gureak ere badira': esanguratsua da"

Gasteizko hezkuntza komunitateko hainbat zentrok eta eragilek ekimena antolatu dute maiatzaren 10erako, Palestinako umeak gureak ere badira. Genozidioa gelditu! lelopean. Urriaz geroztik zenbait eskola ekimenak antolatzen hasi ziren Paletinarekin elkartasunez, nork berea;... [+]

Eguneraketa berriak daude