Ikastolen betiko helburuari eutsi


1986ko irailaren 21ean
Zure babesik gabe independetzia ezinezkoa zaigu
Ibilaldiako antolatzaileei elkarrizketa
Ikastolen betiko helburuari eutsi
Aurtengo IBILALDIAren inguruan antolatzaileek Euskal Eskola Publikoaren alde dagoen jende guztia bildu nahi izan dute, erreibindikazio jai bat bihurtuz eta ateak irekiz asmo honekin bat datozenei. Honetaz eta ikastolen gaurko egoeraz hitz egiteko Josebagana jo dugu, antolatzaileetako batengana alegia. Beronek aspaldiko aldetik Basauriko Aritzko ikastolan dihardu, eta aski ezaguna da Bizkaiko euskal munduan.
ARGIA.- Zeintzu dira aurtengo IBILALDIrako zehaztu dituzuen helburu nagusiak?
JOSEBA.- Aurtengo Ibiladiaren helburu nagusia zera da : ikastolek hasieran zuten helburua berriro kaleratu, berriro indartu eta gure artean berpiztu helburu haien nahia eta gogoa. Zergatik hau dena? Alde batetik nahiko ilun dagoelako euskarazko irakaskuntza gaur egunean, eta ikastolen egoerak konpondu gabe jarraitzen duelako hainbeste urte igaro eta gero. Zertan zehazten diren Ibilaldiaren helburuak? Batez ere jai erreibindikatiboa egitean eta ahalik eta jende gehien biltzean erreibindikazio honen inguruan. Erreibindikazioak labur bilduta eta zehaztuta hiru direla esango nuke nik: Alde batetik Euskal Herriko edozein umeri euskaraz hezitzeko duen eskubidea errekonozitzea. Horrek esan nahi du praktikan neurri egokiak hartu behar direla hori lortzeko. Euskarazko irakaskuntza hori lortzeko ez bakarrik ikastoletan, publikoan ere bai Azken finean honek esan nahi du Euskal Herriaren berreuskalduntzea lortu nahi badugu, eskola publikoa izan behar dela zutabe nagusiena euskalduntze lan horretan. Ez badugu lortzen eskola publikoan garantizatzea euskarazko irakaskuntza, bai Iparraldean, bai Nafarroan, bai hiru probintzi hauetan, ez dugu lortuko euskalduntze lan hori umeekin.
Beraz guk gaur eguneko pauso bezala, eta hau bigarren helburua litzateke, zera eskatzen dugu: Gaur egunean ikastolak publiko bihurtu behar direla eta eskolekin euskarazko irakaskuntza ziurtatuko duen sare publiko bakarrean bildu behar direla eskolak eta ikastolak, eta ez dugula onartzen eskolak euskalduntzeko biderik ez jartzea.
Eta hirugarren helburua Seaskak bizi duen egoera larri honetan, Hegoaldetik bizirik irauteko laguntza handi bat eskeintzea izango da.
Egun ez da euskarazko irakaskuntza ziurtatzen
A.- Lehenengo helburua euskarazko irakaskuntza aipatu duzu. Egun ikastoletatik aparte badirudi bidea jartzen hasi dela eskola publikoa euskalduntzeko, hor daude ereduen asuntoa eta abar. Bide horretatik pauso positiborik ikusi duzue?
J.- Argi dago herrialde euskaldunetan eta giro euskalduna den lekuetan aurreratu egin dela, ume horiei ziurtatu egin zaielako euskarazko irakaskuntza D eredu horren bitartez.
Bestalde argi dago ere gero eta eskari gehiago dagoela guraso erdaldunen partetik B ereduan matrikulatzeko, beren umeak euskalduntzeko, eta gaur egun duten alternatiba ia bakarra B eredua dela. Oso gutxitan ezagutzen da ordea ume erdaldunek D eredua duten lekuak.
Esan behar dugu baita ere eredu hauek ez dutela betetzen euskalduntze gogoa, hasieran ikastolek betetzen zutena, bide egokirik ez delako jartzen horretarako eta ume gehienak A ereduan sartzen direlako.
A.- Orain arteko euskarazko eskola bakarra ikastola izan da, euskarazko irakaskuntza ziurtatuz. Gaur egun ere horrela ote?
J.- Azken urteotan zorionez eskoletan badago euskarazko irakaskuntza bultzatzen duena. Ikastoletan egin den errekonbertsioarekin (gelak murriztu, ume kopurua gehitu klaseko, etab.) ezin da esan ikastoletan euskarazko irakaskuntza ziurtatzen denik. Lehen gurasoen eskuetan zegoenean antolakuntza, ahaleginak egiten ziren ume erdaldunak zaintzeko, kopurua gutxituz edo irakasleak gehituz. Baina Gasteizko Gobernuaren errekonbertsioarekin ume erdaldunek oso zaila dute beren irakaskuntza osoa euskaraz egitea.
Ikastolen euskalduntasuna arriskutan dago
A.- Ikastolek beren D eredua mantendu dute pribatuak izatearen truke. Pribatu izate horrek laguntzen die ikastolei berdin jarraitu ahal izateko?
J.- Okerreko bidetik doan galdera da hori. Egia da ume erdaldunekin D eredua egin dugula, baina egun hainbat ume gelako izatera behartu gaituzte. Eta D eredua izan arren teorian, beharbada epe ez oso luzean praktikan beste eredu batzu aplikatzera behartuko gaituzte,ez izenez edo paperean baina bai praktikan.
Batzuen ustez pribatuaren suerterik handiena hori zen, publiko izatean euskalduntasun hori galtzen zela uste bait zuten, baina gure zoritxarrerako esan behar dugu pribatua edo kontzertatua izanda ere, euskalduntasun hori galtzeko arriskutan gaudela.
EEPAk lanean jarraitzen du
A.- Sare publiko bakarra dela eta, EEPA denon ahotan zeuden siglak ziren horri lotuta. Azken garaian aldiz, nahiko ahuldua dirudi...
J.- Zaila da hitz gutxitan azaltzea. Gasteizko Parlamentuan EEk proposamen bat aurkeztu zuen nahi zuten ikastolak publiko bihurtzeko. Honek nahasketa sortu zuen EEPAn, batzuen ustez gutxiengoak betetzen zituelako, eta besteen ustez ez. Inpasse bat sortu zuen horrek, EEPA ixilaraziz eritzi baterakoi bat ez zuelako. Baina orduko ikastolak eta Ibilaldi honetan parte hartzen dutenak barruan daude eta bilerak egiten jarraitzen dute,
A.- Konsensatutako lege hori geldituta geratu zen. Zein da egungo egoera?
J.- Ekainan Gobernuak kontzertatuak izateko dekretu bat aurkeztu zien ikastoleei hilabeteko epea emanez onartzeko. Bizkaian eginiko bileran kontrako eritzia izan zen nagusia, eta epe bat eskatzen zen eztabaidarako, bestetik urtebeteko epea eskatzen zen kontzertatua izan gabe orain arte bezala segitzeko. Gipuzkoan ez dirudi eztabaidarik egon zenik, eta Araban gehienek sinatu egin zuten beste erremediorik ez bait zegoen.
Bizkaian 14 ikastolak diraute sinatu gabe, jakin barik zein izango ote den haien jarrera, kontzierto barik ez bait dago dirurik. Hau beraz inposizio bat izan da diruaren truke, ikastolek aukera izan gabe hautatzeko haien bidea.
Federazioen jarrera oso iluna izan da.
A.- Zein da guzti honen aurrean Federezioen jarrera?
J.- Parlamentuko lege-proiektuari Federazioek oso kritika gogorrak egin zizkioten. Haien ustez eskolak erdaldunak izanik, ikastolak publiko bihurtzerakoan desagertuko lirateke. Orain kontziertoen arazoekin ixilik egon dira, hauek dohaintasuna dakartela pentsatzen bait dute. Federazioen jarrera oso iluna izan da.
A.- Kontzertuekin beraz dohaintesuna, euskaltasuna etab. lortu da. Dirudienez ikastolak nahiko egoera onean daude...
J.- Esan behar dugu oraindik nahiko bide ilun dagoela. Batetik legea inpugnatuta edo inpugnatzeko bidean dagoelako. Hala izatekotan nahiko ondorio kaskarrak izango ditu. Inpugnazio hau ezarriz gero, zer esango zaie ikastolei? Madriden kontra joateko haiena baita inpugnazioa?. Baina ikastoleei ez zaie aurretik galdetu nahi zutenaz. Gobernua aidean geldituko da.
Irteerarik gabeko bideetan aurki gaitezke laster ikastetxe kontzertatu bezala. Ikastola txiki asko desagertuko da minimoak ez dituelako betetzen.
Dohaintasuna ez da ziurtatzen gainera. Zorrak ordaintzen jarraituko bebarko dute.
Eta ondoriorik txarrena da borroka zuzenera garamatzala beste sektoreetan dauden langile eta gurasoekin, pribatuekin identifikatzen gaituztelako. Eta beraz eskola publikoetako euskarazko ereduekin konpetentzian, orain arteko elkarrekiko lana apurtuz. Gobernuak bere eskola ereduarekin identifikatu nahi gaitu, eta eredu horren defendatzaile bihurtu.
Martxa honetan euskarazko ereduen aldeko kanpaina egin beharrean, ikastetxearen aldekoa izan beharko da. Gu honen kontra saiatuiko gara, noski.
Herriari limosna eskatzeko garaia amaitu da
A.- Ikastolen arazo handienetako bat zorrak izan dira. Ibilaldia propagandaz gain diru iturri bat zen. Aurten aldiz, Seaskakoentzat izango da bildutakoa, diru premia hori izan arren.
J.- Argi utzi nahi dugu dirua Seaskari ematea ez dela beharrik ez dugunaren seinale. Gure jai hau erreibindikatiboa egiteko erabakia hartu genuenetik argi ikusi genuen ezin geniola herriari diru gehiago eskatu administrazioaren betebehar bat betetzeko. Herriari limosna eskatzeko garaia amaitu dela pentsatzen dugu, eta garaia da gobernuak benetako irtenbideak emateko.
Horregatik pentsatu genuen Ibilaldi honen helburua ez zela dirua biltzea. Baina Seaskak duen egoera larrian pentsatu ondoren arrazoi bat gehiago izan genuen guretzako dirua ez eskatzeko, eta haiek duten egoera politiko eskasa eta bere etorkizun beltza kontutan hartuz beraiei ematea erabaki genuen.
53-54

Gaiez\Gizartea\Irakaskuntz\Eskolak\Ikastolak\Ekitaldiak\Ibilaldia
Gaiez\Hizkuntza\Euskara\Ekitaldiak\Ibilaldia

Azkenak
Beste familia bat etxegabetu dute Iruñeko Alde Zaharreko Jarauta kalean

Ostiral goizaldean emakume bat eta bere semea etxegabetu dituzte Iruñeko Alde Zaharreko Jarauta kaleko 82. zenbakian. Espainiako Poliziaren laguntzarekin, epaitegiko segizio judiziala etxebizitzan sartu eta eta bizilagunak kanporatu dituzte.


2100. urtean herritarren %60 urak har ditzakeen eremuan biziko dira Eusko Jaurlaritzaren azterketaren arabera

Bero boladak ohikoagoak eta luzeagoak dira, azken bi mendeetan 20 zentimetrotan igo da itsas maila eta EAEko bataz besteko tenperatura 0,3 ºC igo da hamarkada bakoitzean.


Donostiako Gladys Eneako paumei emandako tratu txarrak salatu ditu Eguzki taldeak

Eguzki elkarte ekologistak salatu du Donostiako parkean gertatutakoa. Parkean bizi diren hainbat paumari lumak erauzi dizkiote, odoletan utzita. Beraz, erasoa izan dela ondorioztatu dute eta ez dela hegaztien lumaberritze prozesu naturala izan. Eguzki


Hamabost migratzaile bizi ziren kanpaleku bat hustu du Getxoko Udalak

Algortako Larrañazubi inguruan dago kanpalekua, eta Getxoko Udaltzainek hori husteari ekin diote ostegun goizean. Alkateak adierazi du han bizi ziren pertsonen "segurtasuna" bermatzeko eta "ingurune natural hori zaintzeko" desegin dutela. Getxoko EH Bilduren... [+]


Zizurren ikasleak komun eta aldageletan grabatzen zituen irakasleak 180 urteko zigorra jaso dezake

Zizur Nagusiko institutu batean 41 pertsona grabatu zituen eta haietako 30 bere ikasleak ziren. Argazki batzuk sare sozialak erabilita lortzen zituen eta adimen artifizialarekin aldaketak egiten zituen.


Jaurlaritzak babestu du Jerusalemgo kolonoentzat CAF egiten ari den tranbia

Beasaingo enpresaren akzioen %3ren jabe da Eusko Jaurlaritza, eta adierazi du CAFek nazioarteko legedia errespetatzen duela. BDZ Euskal Herriak gogorarazi dio gobernuak derrigortuta daudela okupazioa bultzatzen duten proiektuen aurka egitera.


Irungo ‘auzokide patruilen’ atzean, islamofobia, xenofobia eta erailketarako deiak

Maiatzaren 5ean “Lo Vimos en Irun” WhatsApp taldea sortu zenetik, 700 lagun baina gehiago bildu dira larunbatetan patruilak antolatzen dituen taldera. “Segurtasuna bermatzeko” eta “delituak prebenitzeko” aitzakien gibelean, gorrotoaren haztegi... [+]


2025-06-20 | Gedar
Basauriko Sidenorrek 1.207 tona altzairu bidali dizkio arma-ekoizle sionista bati

Egoitza nagusia Basaurin duen enpresak IMI Systemi egin dio bidalketa. Armagintzan bakarrik aritzen da Israelgo Estatuko konpainia hori.


Arabako Mahastiak sor-markari behin betiko itxi dio bidea Espainiako Auzitegi Gorenak

EAEko Justizia Auzitegi Nagusiak ezetza eman zion ABRA Arabako Errioxako Upategien Elkarteak bultzatutako sor-markari. Elkarteak helegitea jarri zion ebazpenari, eta orain Espainiako Auzitegi Gorenak ezetza berretsi du.
 


Beskoitzen ikastola eraikitzeko lursaila eskuratu du Seaskak

Ikastola 2013an sortu zuten eta ondoko urtean jarri zuten prefabrikatu bat herriko etxearen lursail batean bertatik bideratzeko ikaskuntza. 2022an eraikin sendo bat eraikitzeko proiektua aurkeztu zuten, baina herriko kontseiluak ez zuen horrelakorik onartu. Gatazka gogorra egon... [+]


Osasungintzak guztiz publikoa izan behar duela exijitu du OPA Plataforma Herrikoiak

Jose Ignacio Martinez Ortegak, OPA Herri Plataformako bozeramaileak, salatu du  Eusko Jaurlaritzak “azkar” itxi nahi duela osasun mahaiko eztabaida.


2025-06-19 | Sustatu
AA batek zenbat eta gehiago “arrazoitu”, orduan eta okerrago

Applen lan egiten duen ikertzaile talde batek adimen artifizialaren (AA) esparrurako egindako ikerketa baten emaitza argitaratu dute. Izenburu esanguratsua du: The Illusion of Thinking. Euskaraz, bere izenburu luzean, honela: Pentsatzearen ilusioa: arrazoitzeko ereduen... [+]


Desokupacyl enpresa Donostian dagoela ohartarazi dute

Desokupacyl desokupazio taldeak bideo bat argitaratu zuen atzo sare sozialetan, Luis Nuñez Mané burua eta beste hiru kide Donostian zeudela esanez. Bideoa, Kontxan grabatuta dago, eta “okupatutako” etxeak erostera bultzatzen du bertan Manék:... [+]


Ekialde Erdia
Mundua begira, Israelek eta Iranek elkarri erasotzen jarraitzen dute

Joan den ostiralean Israelek Iran eraso zuenetik, bi herrialdeek bata bestea erasotzen jarraitzen dute. Ali Khamenei Iraneko liderra hilko dutela diote Israeleko agintariek, AEBen parte hartze zuzena eskatzen dute, baina AEBetako lehendakari Donald Trumpek ez du oraindik erabaki... [+]


Eguneraketa berriak daude