Karlos Santisteban: "Gai Morboso, Sandomasokista Eta Erotikoak Gustatzen Zaizkit".


1986ko ekainaren 01an
Karlos Santisteban idazleari elkarrizketa
Idazle Sentitzen Ez Den Idazle Karrantzatarrarekin Hizketan
Karlos Santisteban: "Gai Morboso, Sandomasokista Eta Erotikoak Gustatzen Zaizkit".
Idazle emankorra dugu honetan, etengabe idazten aritzen dena, bere esanez. Prosa, poesia... ezerk ez du mozten.
Bilboko kafetegi batean elkartu gara eta leku lasai baten bila abiatu. Bilboko Alde Zaharreko taberna nahikotik pasatu ondoren, azkenean aurkitu dugu bat, irekia eta lasaia, eta hizketaldi hau izan dugu berarekin.
ARGIA.–Noiz agertu zitzaizun idazten hasteko gogoa?
KARLOS SANTISTEBAN.– Txikitatik izan dut zaletasuna. Hamaika urtekin hasi nintzen ipuinak eta horrelakoak idazten erderaz eta geroago hasi nintzen euskaraz idazten.
A.– Zu euskaldun berria zara. Oztoporik izan duzu horregatik?
K.– Lehen jendeak azpibaloratu egiten zuen idazlea euskaldun berria izateagatik baina orain ez, nik ez dut behintzat oztoporik izan; alderantziz, sarritan euskaldun zahar asko lotsatu egiten dira gure euskara dotoreagoa eta hobea dela pentsatuz.
A.– Idezletzat jotzen duzu zeure burua?
K.– Oso gogozkoa dut idaztea, hobby bezala, baina ez naiz idazle sentitzen; idazle sentitzeko ia ia horretaz bizi beharko zinateke nahiz eta hemen oso zaila izan; liburuak argitaratzera dedikatu beharko zinateke... ez, ez dut neure burua idazletzat jotzen.
A.–Poesia idatzi duzu, eleberria idatzi duzu... Denekin ausartzen zara, ala?
K.– Beno, bai, baina gehien gustatzen zaidana poesia da.
A.– Norentzat idazten duzu?
K.– Neronentzat. Gustatzen zaidalako eta gustora sentitzeko idazten dut; gauzaren bat idaztean ez dut pentsatzen nork irakurriko duen. Halere, bet dago irakurlegoa atzean, jakina, baina gustatzen zaionak irakurriko du, eta ez beste inork.
A.– Zein gai aukeratzen duzu idazteko?
K.– Gehien gustatzen zaizkidan gaiak morboso, sado-masokistak eta erotikoak dira; bereziki azken arlo hori landu nahi izan dut euskal literaturan oso gutxi landua dago eta, baina denetik idazten dut,
A.–Zein neurrira arte egon behar du konpromezu politikoa idezlearengan?
K.–Idazle ona izateko ez da konpromezu politikorik egon behar, badaude oso idazle onak konpromezu politikorik gabekoak, baina nik neuk badaukat konpromezu politiko hori; gainera nahiago ditut holako konpromezua gordetzen duten idazleak, Vargas Llosa esaterako asko gustatzen zitzaidan eta gaur egun irakurtzen dut baina ez dut lehen bezain gogozko, nolabaiteko aldaketa politikoa nabaritu bait da.
A.–Aldatu duzu idazteko estiloa?
K.–Ez dut aldaketarik nabaritu. Beharbada poesian bai, lehen oso hizkuntza landua erabiltzen nuen eta orain arinagoa erabiltzen dut, baina bestela, ez.
A.– Bapatean liburu sorta ederrak argitaratzen dira. Ze dela eta?
K.–Nik etengabe idazten dut, ez naiz denboraldi luzean egoten idatzi gabe eta gero bapatean bospasei liburu idatzi bata bestearen atzean, beste asunto bat da argitaletxeak noiz argitaratzen dituen. Orain dela bizpahiru urte hiru liburu edo argitaratu ziren, eta oraingoan ere beste hiru, baina, lehen esan bezala, ez dago nire esku noiz argitaratu.
A.–Noizko horrengo liburu sorta?
K.– Lanean ari naiz eta beharbada datorren urterako egongo da zerbait. Dena dela badaude arazo komertzialak eta ni ez naiz horretan sartzen. Hurrengo urterako badaukat ipuin sorta bat, poesian ere ari naiz eta itzulpengintzan zerbait egiteko asmoa daukat.
A.–Zein da euskal literaturaren etorkizuna?
K.–Betiko idazleak, idazle konsagratuak baztertuak geratu dira, noizean behin zerbait argitaratzen dute baina gehiena idazle gazteek osatzen dute. Argi dagoena euskal literaturaren maila inoiz ez bezalakoa dela da. Hirurogeigarrenean nahiko zen zerbait idaztea historiara pasatzeko eta askotan ez dute jarraitu, beste askotan horren bidez instituzioetan sartu dira. Oso azpimagarria taldeak sortzen direla, badago gainera konpromezu bat aurrera jarraitzeko eta ematen da konpromezu politikoa ere, beraz pozgarria ikusten dut zeharo egungo egoera.
ZORION
Karlos Santistebak zeharo pozgarria ikusten du egungo literaturaren egoera.
38-39

GaiezKulturaLiteraturaIdazleakSANTISTEBA1
PertsonaiazSANTISTEBA1
Egileez\ZORION1Kultura

Azkenak
Koopfabrika
Kooperatiba eraldatzaileen harrobia

Olatukoopek beste hainbat eragilerekin batera garatu duen proiektu nagusienetako bat KoopFabrika da, ekintzailetza soziala bultzatzeko helburuz 2017an sorturiko programa, eta gaur egun oraindik martxan dagoena.

Hasiera batean, lehenengo ideia izan zen ekonomia... [+]


2024-05-12 | Nerea Menor
Ghayath Almadhoun
"Alemania nagusitasun zuriaren piramidearen gailurrean dago, eta lehen holokaustoa ukatu zutenek orain Nakba ukatzen dute"

Ghayath Almadhoun-ekin hitz egin dugu Alemaniako zentsura sistemikoaz eta horren ondorioez. Siriako Damaskon 1979an jaiotako poeta palestinarra, Suediara joan zen bizitzera eta egun Berlinen bizi da. Bere poesiak, ia 30 hizkuntzatan itzulia, maitasuna, tokialdatzea eta nortasuna... [+]


2024-05-12 | Estitxu Eizagirre
Amillubiren festa maiatzaren 11n
Lurra taupaka hasiko da

Urola ibaiaren meandroan, Zestoako Iraeta auzoan daude Amilibia baserria eta bere lur emankorrak: 5 hektarea baso eta 4 hektarea laborantza lur. Laborantza ekologikoa sustatzen duen Biolur elkarteak baserria eta lurra kolektibizatu nahi ditu Amillubi proiektuaren bidez... [+]


Pastoral bat Iruñearendako

Herri-antzerki forma bat da pastorala. Sujet edo protagonista bat (hildakoa) hautatu eta bere bizia bertsotan ematen duena. Kantua ere presente dago emanaldian. Taula zuzendaria, taula gainean arituko diren arizaleak eta musikariak aritzen dira pastorala ematen den egunean... [+]


'Ekonomia eraldatzailea(k)' liburua
Ekonomiaren adjektibo guztiak

10. urteurrena kari, Olatukoopek bi liburuxka atondu ditu eta labean ditu jadanik, ekonomia eraldatzailearen eta kooperatibagintzaren ingurukoak biak ala biak. Alde batetik, herri-kooperatiben inguruko eskuorri edo gida bat kaleratuko dute, herri kooperatiba bat zer den... [+]


Eguneraketa berriak daude