"Hiruak Bat" Antzerkitaldeak "Apetitu On" Obra Eman Du


1986ko ekainaren 01ean
Kazetaritza independenteak herritarren babesa du arnas
Gillaume Hirigoyenekin Solasean: "Antzerkiak Behar Du Izan Bizia, Antzerki Bizia Ere"
"Hiruak Bat" Antzerkitaldeak "Apetitu On" Obra Eman Du
Garaziko Lakarraraino luzatu ginitixin gure urratsak, igande arratsez, eta han jende guziak xuka entzuten gintixin.
Harrigarria xuxun. Bere moduan ere, antzerkiak baxixun halako distira bat. "Apetitu On" lanak ez xitxin bazter utzi gaurko mendeko janizaren eta gobernuek manipulatzen zituzten berriketarien kritikatzea, omore askorekin, noiztenga zinismo ziztak sartuz. Aipatzekoa du kexu, ministroa jolasten zuenaren fleite izigarria. Bukaerako Band Aid for Ethiopia kutsuko morala ez zitzaigun horrenbeste gustatu, baina bale, orohar bi ordu inguru gozo eta sakon iragan ginitixin, Lakarran...
ARGIA.–Guillaume Hirigoyen, "Hiruak bat" taldeak egunero jaten du?
GILLAUME HIRIGOYEN.– Ba...ba... zeren eta ez da antzerkiaz bizi, beraz beste gisan maniobratzen du jateko, eta hortako duke jaten segurrenik ere...
A.–"Hiruak bat" taldea aurkezten diguzu amini bat?
G.– Gogotik..."Hiruak bat"ek badu historia bat, ez hain berezia baina... Duela hogei bat urte hasirik edo beharbada goizago, memento batez izan zen parropietako antzerkia, apezek muntatzen zituzten antzerkilariak, herriko gazteak, eta hola egiten zen antzerkia. Orduan, Larzabalen obrak ziren oroz gainetik ematen, gero emeki emeki Daniel Landart ere sartu zen, eta baziren beste batzu, nola Bidegain, antzerki bat edo beste moldatzen zituztenak, noiztenka. "Hiruak bat" holaxe sortu zen, hiru herrietako apez batek, hemen Lakarra, Ainiza eta Gamarteko erretorak, Peyroutet apezak muntatu zuen antzerki talde bat, duela orain hogei bat urte apepres. Antzerki talde horrek zazpi urtez lan egin zuen, eta garai batean, abertzale kontzientzia sartu zenean, antzerkiak ere hori ekartzen baitu, zonbaitzuk deliberatu zuten abertzale gaiak gehiago aztertzea. Bestalde jokolariak adinean hara zihoatzin eta horrela gelditu zen. Orduan, antzerkia baitzen gaztarako sukar bat. Beste molde batzutan, zonbeit antzerkilarik segitu zuten, segurrik... Duela orain lau urte beraz, Ainiztar gazte batek antzerki bat idatzi zuen...
A.–Zeinek?
C.– Pentsa zazu zuhaurrek...
A.–Preseski, zu antzerkilari zira eta antzerki idazle, ze aberastasun ekartzen dizu horrelako egoerak?
G.–Uste dut, gertatu zaut horrelako galdera batzuren ukaitea, baina nik ez dut soberarik kasu egiten. Nik maite dut jokoan artzea, maite dut ere situazio komiko edo, batzuren plantatzea taula gainean, eta hori dut egiten. Baina ez dut pentsatzen noiz naizen antzerkilari, edo noiz naizen antzerki idazle, dena batera daramat... Oraingoan ez dut galdera hori barnatu.
A.– Beraz, zer da "Hiruak bat" new look hori?
C.– Lehenik, pentsatzen dut "Hiruak bat"ek hartu zuela lehenagoko looketik, eta berrira ere lerratu dela orain, baina beti lotura batzu, oinarri batzu atxikiz herriarekin. Duela lau urte, I. Telesforo Monzon antzerki saria ardietsi zuen "Zortzi ehun ahari" lana aurkeztu ginuen, doi bat molde xaharrean. Ondotik, "Eskalanpoinak" antzerkia zen, eta gaur "Apetitu on". Emeki emeki, halaike, antzerki taldean gehiago antzerkilari batzu dira, ezinez eta herriko gazteak, nahiz eta diren herriko gazteak antzerkilari direnak. Uste dut hori ez dela batere kontradiktorio...
A.–"Apetitu on" toniko eta dinamiko honek, gaurko mendeko gai samin bat aipatzen du: hau da gosetea...
G.– Bai, hori da orokorki... Bai eta ere hastean, ideia zen gehiago aipatzea jana, janaren inguruan diren gauza batzuk arras interesatzen ninduten; jatea, ba, plazer bat da, baina baditu halako alderdi, ez dakit, doi bat herioarekin lotuak, alderdi sensual batzu ere... Gure meskeriak dira, baina, doi bat indar gehiago eginez alderdi bati, sendimendu berezi butzu ere sortzen dira. Horrek interesatzen ninduen.
Bai eta gosetearen aipatzeak. Uste dut antzerkiak behar duela ukan oraiko Euskal Herriko eta munduko bizian oinarri bat. Zeren hartzen bazira antzerki egiten, antzerkia egiteko baizik, ez dut uste, manera guziz horrek ere zerbait frogatzen du, hainbat balio duenik. Inportanta da, iduri zait, gure momentoa, gure bizi moldea aipatzea, gure harat-honaratak. Antzerkiak beñar du izan bizia, antzerki bizia ere...
A.– Eta, antzerki hortan, euskara ere bizi nahi horri adaptatu duzue?
G.– Bai... Egia da, lehen doi bat antzerki garaztarra zela, eta emeki emeki joanez gehiago... ez dut erranen euskara batura lerratu naizela arrunt, ez batere, hori da nere euskara, eta nik hartzen ditut euskaran beharrezkoak ditudan tresnak. Hitz joko batzuren egiteko egokiak baldin badira denak baliatzen ditut. Uste dut hori dela egin behar. Iduritzen zait ere, beste antzerkiei begira, antzerki idazleek balia tzen dutela momentu hori, euskalki berezi batzuren, edo etxeko euskararen sakatzeko. Lekuan berean, publikoarekin lotura bat ukaiteko, inporta du horrek ere. Gero egia da, beste norapait joaten baldin bazira diferenta da. ez du halako indarrik. Baina betire paperrean dira, eta ez dira galtzen.
A.– Zenbat garren aldia da antzerki hau emaiten duzuela, eta nolako arrakasta du?
G.– Oraiko hau, Lakarran, laugarrena zen, eta pentsatzen dut xaz bezala hamar bat aldiz emanen dugula. Batzuk erranen dukete: hain gutxi! baina guretzat ez da batere gaizki hori... Eta eztugu gehiago ere egin nahi, gure helburua baita urtero antzerki berri baten estrenatzea, gure antzerkilariak ere, horietaz mintzatu behar dugu, batzu lanean ari dira, beste batzu ikasten eta ororen buru arras gazteak gira, ez gira arras finkatuak oraindik... Zer arrakasta ukan duen? Ona. Publikoan, beti segurrik, ehun bat presuna bildu ditugu. Ezta batere gaizki ikusiz ze egoeretan den euskara eta euskal mugimendua. Bestalde gu ohartzen gira, gure ganat heldu direla presuna batzu, ez zirenak antzerkiari ohartuak, eta ez hain interesatuak orai artio. Erran behar da momentu batez, beti ixtorio xaharretara heldu gira, antzerkiak bazuela "abertzale" kutsu bat eta "enbata" bezala zela... Hori iduriz kanbiatzen ari da, nahitez, jendea jiten da, jokolari batzurengatik, edo entzunik, hara "Apetitu on", zerbait bada horren gibelean. Ezta uste izan behar, antzerkia noiztenka zinikoa eta irringarria izanik ere, jendea azalean gelditzen dela. Beti zerbait sakontzen du. Guhauren ustez ez gira soberarik tronpatzen...
A.– Iparraldean, zenbait emanaldi proposatzen dizkiguzue, eta hegoaldera joateko asmorik badaukazue?
G.–Ez dugu oraino galderik ukan...
Itxaro BORDA
40-41

GaiezKulturaAntzerkiaTaldeakHIRURAK BAT
GaiezKulturaAntzerkiaAktoreak
PertsonaiazHIRIGOYEN1
EgileezBORDA1Kultura

Azkenak
HAMABI URTEZ ETXEA EZKUTALEKU
“Zorte asko ukan dugu, eta bizitza interesgarria”

Marijo Louis paristarra da sortzez, 1977an heldu zen Miarritzera Euskal Herriko borrokek erakarrita. Josetxo Otegi zizurkildarrak 1983an pasa zuen muga Gipuzkoatik Lapurdira, Poliziatik ihesi. AEK-ko irakasle eta ikasle zirela ezagutu zuten elkar. 1986an, GALen atentatuen,... [+]


Auzo ibilbideak (V)
Baiona Ttipia: babes eta arnasgune

Ibilbideen serie honetako ezberdinena dirudike Baiona Ttipiak, bere antzinako eraikinei beha jarriz gero: ez blokerik, ez adreilurik, ez maldarik.... herrixkatxo lasai bat da. Aitzitik, Errobi ondoko auzo honen historian barrena eginez gero, konturatuko gara borroka politiko... [+]


Auzo ibilbideak (IV)
Adurtza: adreiluzko itsasoa

Kostako zaizu Adurtza baino auzo zaharragorik aurkitzea Euskal Herrian: aurten 1.000 urte bete ditu, Donemiliagako Goldea dokumentuan ageri denez (ikusi Gakoak honetan Josu Narbartek idatzitako erreportajea horri buruz), eta merezi bezala ospatu dute bertan bizi direnek. Baina... [+]


Auzo ibilbideak (III)
Txantrea: konfliktiboa, eta zer!

Euskal Herrian auzo borrokalaririk bada, hori Txantrea da zalantzarik gabe. Herritarrek euren eskuz eraikia (literalki), auzoa defendatzen ikasi dute kalez kale, izan poliziarengandik, izan agintarien utzikeriatik, izan ugazaben diru-gosetik. Baina auzoa hori baino gehiago da,... [+]


Auzo ibilbideak (II)
Egia: aldapa alai bat

Donostiako hirigunetik Urumeak banandua, nekazaritza eremu zabala zen Egia: Nabarrizene, Txurkoene, Mikelaene, Polloene...  70 baserri baino gehiago zeudela uste da. Trenbidearen etorrerak beste destino petral bat ekarri zien lur horiei, ordea: zerbitzuetarako eta... [+]


Auzo ibilbideak
Atzoko eta gaurko borrokak gogoan

Ezagutu dezakezu Euskal Herria gure txoko eder eta famatuenak bisitatuta, Instagramerako edo postal baterako argazkiak aterata zure buruari, kostaldeko paisaietan edo monumentu bisitatuenetan irri eginez. Baina ez duzu Euskal Herria guztiz ezagutuko. Horretarako, hobe zenuke... [+]


Emakumeak gizonenak ziren lekuak hartzen

Bizikleta hartu eta errepidera ateratzeko gogoa. Olatu gainean surf egiteak zein sentsazio eragiten duen probatzeko irrika. Mendirik mendi ibiltzearen plazera sentitzea. Mendian, hainbestean, baina emakumeak ez du erraza izan gizonenak izan diren kirol eremuetan sartzea... [+]


2025-08-01 | ARGIA
Fototekatik
Duela 40 urte...

1985. NATOn mantentzearen kontrako manifestazioak egin ziren Hego Euskal Herriko hiriburuetan azaroaren 10ean, tartean Donostian. Milaka lagun irten ziren kalera Koordinadora Antimilitaristaren deiari erantzunez, orduko agintariak karikaturizatzen zituzten mozorroekin. Kanpaina... [+]


2025-08-01 | ARGIA
Jaurlaritzaren publizitate banaketa
Hedabide erdaldunen zakua, gero eta gizenago

Hedabideen artean erakunde publikoek urtero publizitatearen bidez banatzen duten diru-zakua milioika eurotan zenbatu daiteke. Baina sistema garden eta justu baten faltan, medio batzuk argi eta garbi irabazten irteten dira banaketa horretan, eta Eusko Jaurlaritzaren... [+]


2025-08-01 | Nagore Legarreta
Ibaiak begirada itzuli zigunekoa

Munduko hainbat txoko zeharkartzen dituzten ibaiek, bizirik dauden heinean, euren begirada propioa dute mundua bera ikusteko. Gizakiaren garapenaren testigu isilak dira: hirigintza, gerra, kutsadura, uholdeak... dituzte ikusmiran, baita euren bazterretan etengabe ernetzen diren... [+]


Ipuscua
Mila urte ‘Gipuzkoa’ izenaren idatzizko lehen aipamenetik

Urtemugak hausnarketarako parada izaten dira. Atzera begira jarri, egindako bideari begiratu eta, oraina ulertuta, geroa pentsatzeko. 2025 honetan, urtemuga biribila bete dugu: Gipuzkoa izenaren idatzizko lehen aipamenetik mila urte bete dira, eta aukera ezin hobea iruditu zaigu... [+]


Jon Sarasua
“Ikusi behar dugu zenbateraino komeni zaigun sententzia judizialen akzio-erreakzio jokoan sartzea”

Euskararen biziberritzeari buruz asko hitz egiten ari azken urteetan eta horren inguruan ari da lanean Euskaltzaindiko talde bat. Talde horretan dago Jon Sarasua ere eta galdetu diogu zeregina zertan den. Galdetu diogu, halaber, udaberrian idatzi zuen Puprilusoko artikulu... [+]


2025-08-01 | Leire Artola Arin
Salpress berri agentzia
El Salvadorko gerrillaren arma ezkutua

Kontatzen ez dena ez da existitzen. Oso barneratuta daukagu lelo hori, baita informazioa boterea dela eta eragiteko gaitasun handia duela ere. Are gehiago gerra edo gatazketan, batik bat oraindik tresna digitalak asko garatu gabe zeudenean, informazioa ez baitzegoen hain eskura... [+]


Oholtza denontzat?
Feminista izango da, edo ez da izango

Sorkuntzarako, gozamenerako eta aldarrikapenerako espazio moduan dute oholtza musikari askok, baina bere ingurumarietan katramilatzen dira sarri, eta espazio "bortitz" bihurtzen da hegemonikoak ez diren gorputz askorentzat. Presio estetikoa, egiteko modu deserosoak,... [+]


Heriotza txikiak

Urtebetetzeek eta urte aldaketek pilaketa bidezko eragina dute: alegia, banaka, gertatzen direnean, nik ez dut ezer sumatzen. Urtebetetzeetan, ondo xamar egin badut segundo batzuez olgatzen naiz (nire baitarako), nire garunaren zati batek ezin dio utzi zoriontzen dutenean... [+]


Eguneraketa berriak daude