Zarama: Gaua Askatasunez Apurtzen

1986ko urtarrilaren 12an

Zarama taldearen azken diskoa kaleratu da
Beren Iraupen Luzeko Bigarren Diskoa Kalean Dago
Zarama: Gaua Askatasunez Apurtzen
Orain dela gutti ager berria da merkatuan Zarama taldearen bigarren diskoa. "Gauza apurtu arte" izenekoa. Santurtziko gazte hauen plastikoan 13 (edo 11 Robertoren ustez) kanta ageri dira, rock and roll urbanoa, eguneroko pasarteaz josia. Roberto Moso abeslaria eta kanten egilea dugu ke eta garagardoen artean solaskide.
Zarama.– Hala bota lehen galdera, zer da rock radikal baskoa?
A–Ez ez ez, Kia! Hori ez da lehen galdera gero ere egongo da astia topikoetarako. Zuen lehen diskoan kanta bi ziren ezagunenak "Zaramaren erdian" eta "Gasteizko gaua". Orain bigarren diskoan berriz "Gaua apurtu arte" agertzen zaigu. Zer nolako sinbolismoa dauka zuretzat edo Zaramarentzat gauak horrenbesteko garrantzia emateko?
A.– Nik nabaritu dut gure kantetan behin baino gehiago agertu dela, baina ez dakit ze sinbolismo edukiko duen, honelako gauzak kanpotik ikusi behar dira. Dena den gauza but esango dizut, gaua eguna baino gehiago gustatzen zait. Ikuspuntu pertsonal batetatik ikusita egunez lan egiten dugu, eta gauaz dibertu egiten gara.
A.–Zaramaren ekitaldietan gauza bitxia gertatzen da jendeak oso ondo pasatzea taldea entzuten eta era berean entzundako hitzak aski gogorrak izatea...
Z.- Zuk esaten baduzu... Moeta guztietako eritziak entzun ditut horretaz. Bigarren L.P.a lehenengoa baino libertituagoa da nire ustez, hode grabatua dago eta konponketak ere oso arinak dira.
A.–Zuen lehen plastikoa nolabait garaje soinua zeukan diska bat zen oso gaizki grabatua, oraingoan berriz askoz soin garbiagoa ateratzen da...
Z.–Lehen diskoarekin produkzio bat egiten saiatu ginen, produktore batekin lan egiten, eta ez bakarrik ondo grabatzeko nortasuna bilatzeko ere. Dena den ez genuen lortu ze aukeratutako produktorea –Anjel Altolagirre– ez zen aproposena, eta egin ziguna kriston txapuza izan zen. L.P. hau zuzenean egiten dugunetik hurbilago dago, baina lehenengoa egiteko diru gehiago sartu genuen.
A.–Disko hau Discos Suicidas-ekin grabatu duzue, lehenengoa bezala. Zergaitik grabatzen duzue halako disketxe txiki batetan eta ez handiago batekin? Ez duzu uste hori mugatze bat dela neurri batetan?
Z.– Disko hau grabatzeko hitz egiten egon ginen bai Elkarrekin eta bai Soinuarekin, baina bi problema daude: bata urrun daudela, eta gauza guztiak egiteko bai azala bai bidaiak bai dena hobe da Algortan dagoen disketxea. Beste aldetik ezin dugu ahaztu kaka bat ginenean Discos Suicidas-ek grabatu zuela "Nahiko" kanta, eta gugan konfidantza jarri zuela.
A.–Non egin duzue grabaketa?
Z.- Bordelen egin genuen . Bertako estudioak nahi du Euskadiko taldeengana hurbiltzea eta horregaitik ez da hain garestia. Bertako jendea oso rokero eta jatorra da. Eta ederto konpondu dugu elkarrekin. Soinu aldetik musika biziz gustatzen zaie, eta hori nabaritzen da. Diska hau aste batetan grabatu dugu, eta hori recorda da. Jotakiek. esate baterako, estudio berean grabatu zuen eta hiru aste egon ziren musikoak bertan. Ez dut gonbaratu nahi, baina adibide bat emateko izan da.
A.–Zuen diskoetan gai batzu nahiko errepikatzen dira: Ezkerraldea, Bilboko agobioa, errepresioa, sexoa, indibiduoaren askatasuna...
Z.- Begira, guk ez dugu panfletarioak izan nahi nahiz eta batzutan hori garen. Nik egiten ditut hitzak. eta sentitzen dudana jartzen dut. eta kitto! Guk ez dugu begiratzen egiten ditugun hitzak kontsumigarriak diren ala ez. Disko honetako letra guztiak nireak dira bi kenduta. Oianone Jon Miranderen poema bat da, eta Txunta Txunta Santurtziko beste mutil batena. Gure kantuak gehiago dira entzunak Bilbo inguruan beste leku batzutan baino, eta hori identifikazio sikologikoa dagoelako da, edo izan daiteke. Gipuzkoan badaude punk mugida batzu, baina entzuna dut urrezko hondartzak asko gustatzen zaizkiela. Hala ere Donostia usteltzen doa, ez da orain urte batzu izan zena. Donostian agertu da Speed bezalako talde bat, eta hori oso gauza berria da..
A.– Disko honetan baduzue kanta bat. Euskadi fikzioa, niri barregura galanta ematen didana...
Z.- Jatorkeriaren kontrako kanta bat da. Ni potroetaraino nago jatorretaz zentzu honetan. Uste dut jatorra naizela, baina ez noa jatorrez jantzita bizitzatik. Jende askok ez daki euskara baino gere militatzen duen jendea da, eta moeta guztietako txorakeriak soportatu behar dituzu. Santurtzin hori asko gertatzen da, eta horregaitik egin nuen. Jende hori zaldiaren kontra, gayen kontra eta euskararen alde ageri dira, baina ez dakite euskara, eta bere bizitzan sekula ez dute ikusi ez gay bat ez jonki bat ez ezer. Ez dute bizi Euskadiko benetako problematika, kalean dagoena..
A.-Zuek txistu, tanbolina, kaiku eta txapelaren tradizioarekin apurtzekotan zabiltzate ala?
Z.- Ez zait inportatzen hori apurtzea ala ez, kontestuak desberdintzen ditu gauzak. Kaiku bat dantza talde batetan ban ondo, baina kaikua euskaldunen sinboloa bezala...txorrakeria besterik ez da. Neuk ere orain urte batzu kaikua eraman nuen...Esan behar dizut potrotaraino nagoeta halako sinboloetaz eta gabonetaz ere.
A.- Zenbat batzokitatik deitu zaituztete kantaldiak egiteko?
Z.- Oraindik batetik ere ez. Ez dut uste sekula izango garenik batzokizaleen faboritoak.
A.–Lehen hitz egiten genuen kaleaz. Kalea esatea gauza asko esatea eta ezer ez esatea da. Zer da kalea zuretzat?
Z.- Kalea da telebista aurrean ez dagoen bizitza. Telebista kontrol sistima da, eta jende askok ez du holakorik igertzen, mundua telebistatik ikustea mundua ez ikustea da. Telebista beharrezkoa da, tresna bat besterik ez da, baina egunero ordu bat baino gehiago gehiegi da. McLuhan-ek zioen bezala, medioa da mezua. Telebista aurrean jartzea pasiboa izatea da, eta kalean ez egotea da.
A.–Hasieran txantxetan ibili zara rock radical baskoa zela eta... Zer da hori?
Z.- Soinuak asmatu zuen sigitua da. Euskal Herrian talde askok gizarteaz eta poliziaren kontra kantatzen dute, eta modu batzutan hori modu antisozial batetan adierazten dute, baina beste gauza bat da benetako erradikaltasuna bilatzea. Radikala izatea ez da gehiegi izatea. Italiara bazoaz ikusiko duzu zer nolakoa den Partido Radikalea, eta gainera eskuineko radikalak ere izan gaitezke. Ezkertiarrak ala eskuinekoak gara, eta horretan bai, izan gaitezke eskerreko radikalak ala eskuineko rakikalak.
Rock Radical Vasco etiketarekin Soiñuak nahi zuena Estatura irtetea zen eta neurri batetan lortu egin du. Gaur egun Barricada eta La Polla izen inportanteak dira. Estatu mailan eta pizkanaka pizkanaka Kortatu ere.
A.–Zure ustez maila horretan euskara oztopo handi bat gerta liteke Euskaditik irteteko?
Z Oztopo huts eta nabarmena da. Hertzainak talde oso ono izan arren ez da sekula irtengo Estatura, haiek saiatu diren arren. Guk sekula ez dugu jo ez Madrilen ez Bartzelonan. Gabinete Caligari datorrenean Bilbora kobratzen du, eta gu ordea izan behar gara talde arradikalak eta kriston petxada hartu behar dohainik jotzeko? Ba pasatzen, joder! Guk hemen sarritan jo dugu por la cara, baina haiekin enroilatzeko? Ez dut ezer Madrrilen kontra, gu hara ere joango ginateke, baina kontratua tarteko.
A.– Zergatik kantatzen du Zaramak euskaraz, halako oztopoak ikusita eta euskara hain gutti egiten den Bilbo honetan?
Z Euskararen aldekoak garelako. Ezin dugu esan hemen ez dela erderarik egiten (hori salatzen dugu Euzkadi fikzioan), baina gaur egun euskarari eutsi egin behar diogu egunen batetan denok elebidunak izateko, edo posible balitz elehiruduna edo laudunak. Ni erdielehiruduna naiz ingelesa pizka bat bait dakit.
Iñaki GOITIOLTZA
34-35

GaiezKulturaArgitalgintArgitalpenaDiskoak
GaiezKulturaMusikaArgitalpenaDiskoak
GaiezKulturaMusikaMusika modeTaldeakARAMA
EgileezGOITIOLTZA1Kultura

Irakurrienak

Matomo erabiliz

Zapaterok dio Ostiral Santukoaren gisako akordio bat egon zela ETAren amaieran

Xabier Letona Biteri

Kanpaldien lehen garaipenak iristen hasi dira Israelekiko boikot akordioekin

Jon Hidalgo Gereñu

“Maite dut Iparraldean antzerkia egitea, uste baitut hemen kodeak ulertzen direla”

Gorka Peñagarikano Goikoetxea

Zorroza Gestión de Residuos enpresak onartu egin du Bassirou Dioneren gorpua mugitu zutela, lan heriotza ezkutatzeko

Aimar Gutierrez Bidarte | Aiaraldea

Hauxe da Gaza suntsitzeko Israelen eta AEBen plana

Jonathan Cook

EH Bildu, lehen indarra Araban

Nikolas Xamardo | Xabier Rodríguez

Azkenak

2024-05-12 | Urko Apaolaza Avila

Koopfabrika

Kooperatiba eraldatzaileen harrobia

Olatukoopek beste hainbat eragilerekin batera garatu duen proiektu nagusienetako bat KoopFabrika da, ekintzailetza soziala bultzatzeko helburuz 2017an sorturiko programa, eta gaur egun oraindik martxan dagoena.

Hasiera batean, lehenengo ideia izan zen ekonomia... [+]

2024-05-12 | Nerea Menor

Ghayath Almadhoun

"Alemania nagusitasun zuriaren piramidearen gailurrean dago, eta lehen holokaustoa ukatu zutenek orain Nakba ukatzen dute"

Ghayath Almadhoun-ekin hitz egin dugu Alemaniako zentsura sistemikoaz eta horren ondorioez. Siriako Damaskon 1979an jaiotako poeta palestinarra, Suediara joan zen bizitzera eta egun Berlinen bizi da. Bere poesiak, ia 30 hizkuntzatan itzulia, maitasuna, tokialdatzea eta nortasuna... [+]

2024-05-12 | Estitxu Eizagirre

Amillubiren festa maiatzaren 11n

Lurra taupaka hasiko da

Urola ibaiaren meandroan, Zestoako Iraeta auzoan daude Amilibia baserria eta bere lur emankorrak: 5 hektarea baso eta 4 hektarea laborantza lur. Laborantza ekologikoa sustatzen duen Biolur elkarteak baserria eta lurra kolektibizatu nahi ditu Amillubi proiektuaren bidez... [+]

2024-05-12 | Amets Aranguren Arrieta

Pastoral bat Iruñearendako

Herri-antzerki forma bat da pastorala. Sujet edo protagonista bat (hildakoa) hautatu eta bere bizia bertsotan ematen duena. Kantua ere presente dago emanaldian. Taula zuzendaria, taula gainean arituko diren arizaleak eta musikariak aritzen dira pastorala ematen den egunean... [+]

2024-05-12 | Urko Apaolaza Avila

'Ekonomia eraldatzailea(k)' liburua

Ekonomiaren adjektibo guztiak

10. urteurrena kari, Olatukoopek bi liburuxka atondu ditu eta labean ditu jadanik, ekonomia eraldatzailearen eta kooperatibagintzaren ingurukoak biak ala biak. Alde batetik, herri-kooperatiben inguruko eskuorri edo gida bat kaleratuko dute, herri kooperatiba bat zer den... [+]

Eguneraketa berriak daude