Jose Carlos Tamaio, Nepaletik Pategoniara Hormetan Gora


1986ko urtarrilaren 12an
Inoiz baino beharrezkoagoak dira eskuin muturraren gezurrei
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Jose Carlos Tamaio, Nepaletik Pategoniara Hormetan Gora
Makalu Menditik etorri berria dugun Jose Carlos Tamaio elkarrizketatu dugu oraingoan. Nepalek ariman uzten duen hondarra agerian irtetzen zaio bilbotar mendizale honi.
Heldu eta hilabetera beste abentura batetan sartu zaigu helaere, Nepalen utzitako egun zoragarriak Patagonian aurkitu nahisan edo.
ARGIA.– Nola baloratzen duzu Makalura egindako azken saiakera hori?
Jose Carlos Tamaio.–Ni ez nintzen igo kanpo basera baino eta handik osasun arazoak zirela medio jeitsi behar izan nuen. Nire kidea, ostera, tontorreraino heldu zen; eta merezi izan zuen arrakasta bai egin zituen ahaleginengatik, bai eraman duen mendizale trajektoriagatik, beti gorenera heltzen zena izanik. Aspalditik ezagutzen genituen italiar batzurekin elkartu behar izan zuen eta ederto irten zitzaien, zorionez.
A.–Nolatan ez zinen zu ere igo?
J.C.– Hasiera hasieratik arazoak izan genituen Iberiarekin. Espedizio arin eta merketxoa izanik beti geratzen dira gauzak airean eta zoriaren esku. Katmandura heldu ginen eskupoltsak eta 20 kilotako motxilekin, oinarrizkoena bertan generamalarik. Gainerako guztia, abioiaren erruz. astebete beranduago heldu zitzaigun eta nik gelditu egin behar izan nuen haren zain. Heldu zenean porteadore pare bat hartu eta hurbilpen martxa egin genuen. Hau, oinez, 15 egunetan egiten da eta Himalayako bigarrena da luzeeran. Bidean ez dago hotelik, tabernarik, eta horrelakorik, beraz etxe partikularretan eta handik zegoena jan behar izan nuen (arroza, pikanteak...). Mendian euria egiten zuen eten gabe eta euritakoaz gain treeking erropa arrunta neraman. Kanpo basera txarto heldu nintzen, nire ustez, arineketan igotzeagatik, arinegi, janariagatik, erosotasun minimo ezagatik (erropak aldatu ezinik ibili nintzen)... Oina zauriturik, handiturik, heldu nintzen basera, galtzerdiak urratuta.
5.350 metrotan utopikoa da medikatzea eta ni nengoen egoeran ezinezkoa zenez tontorrera saiakerarik egin gabe 800 bat metro jeistea erabaki nuen. Altura honetan antibiotikoak hartu nituen baina alferrik. Zauria osatzen ez zela ikusirik nire lagunari oztopo gehiagorik ez jartzea erabaki nuen eta Katmandura itzuli nintzen bakarrik.
Bera tontorrera heldu zen hirugarren saiakeran, nahiko arin eta desesperaturik... monzoiondoko hau arras berezia izan delako. Oso gogorra. hotz eta haizetsua. Azken saiakera hartan kasik 11 ordu eman zuten eskalatzen. Jeistean guztiek oinetan konjelazio puntuak zeuzkatela konturatu ziren. Jadanik osaturik daude haragi ustela urratu eta apur bat zaindu ondoren.
A.–Eta zer kontatzen diguzu berehala Patagoniara egingo duzun espedizioaz?
J.C.T.–Aspaldiko projektoa nuen. Azken bi urte hauetako lagunekin egingo dut. Bost izango gara: Jose Luis Bedia, Alberto Posada, Jose Zuazua, Patxo Dávila eta bostok. Oraingo mendi hauek bajuagoak izan arren zailagoak dira. Hego Amerikako Patagonian dauden Fitz Roy (3.441 m.) eta Cerro Torre (3.128) igotzeko asmoa daukagu, «Cabo de Hornos» delakotik 200 bat kilometrotara ipar aldetik. Arras txikiak izanda ere oso haizetsuak dira eta klimatologiak arazo handiak sortzen ditu. Mendizale asko joan da eta oso gutxik lortzen du tontorra faktore hau dela medio, nahiz eta, eguraldi onaz, bi edo hiru egunetan erreza izan gailurra lortzea. Eskalada bera ere ez da bat ere erreza. Arrokan zehar egin behar da eta beraz tresna asko beharko dugu eta bitarteko teknikoak funtsezkoak izango dira. Zati elurtuak eta arroka hutsezkoak dituzte. Beraz arazo teknikoak eta lurraldearen latitudea:dira oztopo nagusiak.
A.–Zein bide egiteko asmoa daukazue?
J.C.T. - "Fitz Roy" mendian "Supercanaleta" deritzona, bost aldiz; egina, eta "Cerro Torre" delakoan "Via Maestri", gaur egun lau bat aldiz egina. Azken mendi honetara zazpi aldiz baino ez dela igo aipatzekoa da, lehenengoz 1958an.
A.–Eta nola konpontzen zarete espedizioa finanziatzeko?
J.C.T.–Guk Bizkaia, Euskadi eta Espainiako Federazioaren subentzioetara jotzen dugu, eta honen bidez gastuen zati bat betetzen dugu. Makaluren kasuan guk geuk ipini genuen dirutza osoa, azken mementuko projektua izan zelako. Guk bagenekien, edo espero genuen, behinik behin, igotzea lortuz gero subentzioren bat jasoko genukeela eta horren arabera kredito bat eskatu genuen.
Oraingoan ere eskatu egin dugu, gertatzen dena da urtarrilean irtengo garenez bueltan kobratuko dugula. Bakoitzeko 230.000 bat pezeta ipini beharko dugu eta oraingoz gure poltsikotik ordainduko dugu dena. Gero ikusiko da %ko 30, 40, 50 ala zenbatekoa betetzen dugu.
A.–Eta espedizio hau noizko?
J.C.T.–Alberto eta Jose Luis Bedia dagoeneko irten dira Buenos Airesera, hilabete bat Akonkaguan emateko, hegoaldeko bide arrunta egin nahian. Besteok urtarrilaren 20an edo 23an joango gara Patagoniarantz haiekin elkartzeko. Itzulia martxoaren azken egunetan egingo dugulakoan gaude gauzak behar bezala irtetzen bazaizkigu.
A. IZARZELAIA.
28, 29

GaiezGizarteaBidaiak
PertsonaiazTAMAIO1
EgileezIZARZELAIA1Gizartea

Azkenak
11 urteko mutil bat hil da, igandean Bilboko igerileku batean bero kolpea jasan eta gero

Bilboko Errekalde auzoko igerileku batean gertatu zen ezbeharra. Larrialdi zerbitzuek erreanimazio lanak egin zizkioten adin txikikoari, eta Gurutzetako ospitalera eraman zuten; hiru egunetara hil egin da.


Ostiraleko bileran Putinek su-etena onartu ezean, Trumpek dio “ondorio larriak” izango direla Errusiarentzat

Ostiralean Alaskan izango duten bileraren bezperan heldu da mehatxua. Friedrich Merz Alemaniako kantzillerrak deituta, gailur birtual bat egin dute asteazkenean Zelenskik, Trumpek eta Europako hainbat agintarik. Ukrainako presidenteak adierazi du Trumpen eta Putinen arteko... [+]


50 maliar inguru ari dira kale egoeran bizitzen Gasteizen asilo eskaera ebazten duten bitartean

Ostegunean eman dituzte asilo eskaera tramitatzeko lehen txandak: bederatzik lortu dute, irailerako. Eusko Jaurlaritzak ebazpena arintzea, eta migiratzaileak ostatzeko zentroetara mugitzea eskatu dio Espainiako Gobernuari.


Alberto Alonso (Gogora): “Txiki eta Otaegi ez dira erreferente; indarkeria, beldurra eta terrorea erabili zuten”

Aurten Txiki eta Otaegi fusilatu zituztela 50 urteko beteko direnean, Alonsok adierazi du ETAko bi kideek ez zutela nahi Franco osteko gizarte demokratiko bat: "Diktaduraren aurka borrokatzen ziren, baina diktadurak erabilitako tresna berberekin".


Jai eredua neurodibergentziatik aztertzen

Bilboko Aste Nagusia pertsona autistentzat irisgarriagoa izateko zenbait gako dakartzate Oihan Iriarte Eletxigerrak eta Iker Boveda Martinek, euren esperientziatik.


Ostiraletik aurrera berriz debekatuko dituzte nekazaritza jarduerak Nafarroan

Tenperatura igoera dago aurreikusita datozen egunetarako, eta, sute arriskuak ekiditeko, ostegun iluntzeko 20:00etatik aurrera debekatuta egongo da uzta lanak egitea. Aurretiaz ere neurriak hartuta zituen gobernuak, baina Zarrakazteluko sutea kontrolpean izanda, neurriak malgutu... [+]


Auzo ibilbideak
Atzoko eta gaurko borrokak gogoan

Ezagutu dezakezu Euskal Herria gure txoko eder eta famatuenak bisitatuta, Instagramerako edo postal baterako argazkiak aterata zure buruari, kostaldeko paisaietan edo monumentu bisitatuenetan irri eginez. Baina ez duzu Euskal Herria guztiz ezagutuko. Horretarako, hobe zenuke... [+]


Ipar Euskal Herriko 158 herritan ur murrizketak ezarriko dituzte, alerta egoeraren ondorioz

Ostiraletik aurrera ur murrizketak ezarriko dituzte Euskal Hirigune Elkargoak barne hartzen dituen eta alerta egoeran dauden 158 herritan, eta metereologia zerbitzuek abisu horia ezarri dute trumoien arriskuagatik. Hego Euskal Herrian, berriz, leku ugaritako termometroek 40... [+]


Jaurlaritzak Bailen Energia enpresari Oionen bi parke fotovoltaiko eraikitzeko baimena eman dio

Bakoitzak 1.680 eguzki panel izango ditu, eta megawatt bateko potentzia. Enpresak hiru urteko epea izango du Muga eta Val izeneko instalazio fotovoltaikoak eraikitzeko. 


Delitugile migratzaileak zuzenean deportatzea proposatuko du Erresuma Batuko Gobernuak

Erresuma Batuko gobernuak proposatu du delituak dituzten migratzaileak berehalakotasunez deportatzea, ekainean onartutako legearen bide beretik. Lege horrek baimentzen du sententzien %30 beteta dutenak deportatzea; igandeko proposamenarekin ez dute zigorrik bete beharko... [+]


7 urteko ume bizkaitar bat hil da Errioxako kanpin batean, zehaztu gabeko arrazoiengatik

7 urteko umea oporretan zegoen Fuenmayorren (Errioxa). Logroñoko San Pedro ospitaletik Nafarroako ospitalera eraman zuten eta bertan hil zen. 


Israelek gutxienez ehun palestinar hil ditu azken bi egunetan, eta Gaza hiriaren aurkako erasoak gogortzen ari da

Astelehenetik asteazkenera bitarte eginiko aire erasoetan gutxienez ehun palestinar hil ditu Israelek, horietatik gehienak Gaza hirian, hura osorik okupatzeko asmotan. Gazako Osasun Ministerioaren arabera, 2023ko urriaren 7az geroztik 227 lagun hil dira elikagai eskasiagatik... [+]


Txikik eta Otaegik Zarauzko Udalaren aitortza behar dutela aldarrikatu du Sortuk

Txiki eta Otaegiren fusilamenduen 50. urteurrenaren harira jarritako olana kendu du Zarauzko Udalak. Sortuk salatu du udalak, EAJ eta PSE-EEk osatuta, "zaborra izango balitz bezala" tratatu zuela olana. Zenbait herritarrek berreskuratu eta Azken Portuko plazan ireki dute.


Piano bikaina, Biarritzen

Zer: Biarritz Piano Festival. Amaierako errezitaldia. Benjamin Grosvenor, pianoa. 

Egitaraua: Schumann eta Moussorgskyren lanak

Lekua: Biarritzeko ‘Espace Bellevue’.

Data: abuztuaren 8a.

-------------------------

Biarritz Piano Festival... [+]


2025-08-13 | Nagore Legarreta
Ibaiak begirada itzuli zigunekoa

Munduko hainbat txoko zeharkartzen dituzten ibaiek, bizirik dauden heinean, euren begirada propioa dute mundua bera ikusteko. Gizakiaren garapenaren testigu isilak dira: hirigintza, gerra, kutsadura, uholdeak... dituzte ikusmiran, baita euren bazterretan etengabe ernetzen diren... [+]


Eguneraketa berriak daude