50 Urteko «Zitroen»ean Europan Zehar / Konfiantza guztia daukat automobil zaharrean jarrita
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Ez nago oso zihur, baina ehun ( 100) urte pasako ziren honez gero, lehen autoa asmatu zenetik. Geroztik gauzak asko aldatu dira; zoritxarrez edo zorionez orain dela 5 mende 100 urtetan aldatzen ziren gauzak, mende honen hasieran 20 urtetan eta gaur egun 5 ean aldatzen dira, dana doa presaka. Dena doa loturik, lehena eta oraina, oraina eta geroa... eta historia horretan, guri tartetxo bat besterik ez dagokigu.... Gogora ditzagun hain urruti ez dauden asmaketa batzu:
1.900. Gaur egungo aitton-amon asko jaiotako urtea, XIX eta XX. mendean bereizle. TELEFONOA sortu zen. (Hainbeste buruhauste ematen dizkigun ditxosozko telefonoa). Beste batzutan hain beharrezko zaigun lantresna... eta orduan telefonoz egindako elkarrizketa, makinaz pasa ahal izateko 15 urte itxaro behar izan zuten...
1.915. IDAZMAKINA, A ze nolako katxarroa, behatzaz tekla saka eta hizkia idazten duena. (Hatzez idazten da normalki), baina tira. Mundu honetan gauza desagradablerik badago, bata: Txistua ikasi nahian dabilen, borondate oneko ikaslea nahi ta nahiez entzun beharra, eta bestea: Goizaldeko ordutan, makinaz ondo idazten ez duen baten serenata ezrritmikoa ohetik entzutea.
1.934. Gure protagonista jaio zen urtea. (kotxea alegia), kotxezalea 1 950 ean jaio bait zen.
1.956. PRESIOZKO OLLA. Pasiloetan janari usaia zabaltzeko sistema berria, babarrunak egosteko goiz osoa egon ordez, instant batetan jateko prest uzten dituen eltzea. Erosoa. garbia. praktikoa... «pitotxa» kendu eta pssssssss hasi orduko urdaileko jugoak martxan jartzen dituen inbentua.
1.957. TELEBISIOA (TELEBISTA eeroxeago sortu zen).
Nahiz eta ni urte berean jaio izan, ez dugu bion artean tratu handirik izan. berarentzat ez dakit. baina niretzat hobe.
1.960. HOZKAILUA (Frigorifikoa edo nebera), 600 Seata... 1968. GARBIGAILUA (Labadora), 1.969an gizona ilargira joan zen eta geroztik. KREDITU TXARTELA, POLAROID, BIDEOA, PILDORA, SABADO INGLES, FOOTING eta horrelakóak, asmatu dira.
1.934. urtean kokatuko gara. André ClTROENek auto berri bat sortu nahi du, eta Andre LEFEBREk badaki nola egin. Bi gizon hauek elkarrekin egindako lanak, izugarrizko garrantzia izango du autoaren historian.
André LEFEBRE. 37 urteko Ingeniaria, BISCUTER izeneko kotxe ezagunaren diseinatzalea. RENAULT etxean ari da lanean.
André CITROEN, CITROEN etxeko nagusia. LEFEBREren eskuetan jartzen du bere ilusio guztia eta bere esku ere behar dituen medio guztiak. Honela lanean hasi, proiektua asmatu, kotxea egin, probatu eta produzitzen hasi,13 hilabetetan lortu dute. Marka handi bat autoen historian. (Gaur egun ere aurrerapen guztietaz baliatuz ez dira kotxeak hain erraz merkatura ateratzen). Kontutan eduki behar da gainera, ez zela nolanahiko kotxea, ez zela beste kotxe bat gehiago, ClTROEN 7 A, zen eta han aurretrakzioa zuen lehen kotxea izan zelarik.
1.934. urteko maiatzaren 21 ean, CITROEN etxean presentazioa egin zen. apirilaren 18 an prentsari erakutsi zitzaion eta maiatzaren 3an izan zuen lehen eroslea, geroztik antzeko modezoak 1957. urterarte iraun du merkatuan, bainan ez da hor bukatzen, 50 urte luze hauetan CITROEN guztiak aurretrakzioa izan dute eta ez dira gutxi izan (ia 16.000.000 kotxe).
....Holandako "CLUB TRACTION AVANT NEDERLAND" izeneko elkarteak (1400 bazkide baino gehiago ditu), eskurtsiotxo bat antolatzea pentsatu du. PARIS-MOSKU-PARIS ibilbidea osatuz, juxtu 1.934ean Francois LECOTek, aipaturiko kotxe modeloa probatzeko egin zuen bide berbera betetzeko. Nazio desberdinetako 100 lagun baino gehiagok parte hartuko dute bere «ZITROEN» zaharrekin, eta 7.500 kilometroko bidea egiteko asmoz.
Uztailaren 17an PARISko EIFFEL dorrearen azpitik irten eta BELGIKA, HOLANDA, DINAMARKA, SUEDIA. SUOMI, SOBIETAR BATASUNA zeharkatu eta uztailaren 30ean (San Inazio bezperan) MOSKUra iritxiko dira, eta itzultzeko POLONIA, EKIALDEKO ALEMANIA, ALEMANIA, eta berriro FRANTZlAn sartuz. Abuztuaren 11ean PARlSen egoteko
Presentatu dugu 50 urteko protagonista, KOTXEA, goazen bada presentatzera 35 urtekoa, GIDARIA. Txikitandik eta gaur egun ere, eskuartean harrapatzen duen guztia desmontatzen duen horietako bat dugu. Manuel Mokoroa bere izena, 1950.ean Tolosan Jaioa.
Hemen nagoenean ia egunero ikusten dudan laguna da, honela eta beranduegi izan baino lehen zera esan diot
Telefonoz deitu nuen ea zer gertatzen zen jakiteko eta dirudienez karteroak lokalean inor topatzen ez zuenez bueltatu egiten zituela esan zidaten, nahiz eta ni arrazoiak ematen hasi, berandu zen, partaide kopurua mugatua da eta bisadu eta ferriak 80 lagunentzat bakarrik dira, ez dago ezer egiterik!!,
Honela triste. eta pentsakor nagoela gauza bat datorkit burura:1934.ean Francois LECOTek bakarrik egin bazuen, nik zergatik ez?
Eta honela hasi nintzen nire kasa Errusia, Polonia eta Alemaniako bisaduak ateratzen, Barkuetako erreserbak egiten eta... banoa.
Hemendik, Euskal Herritik ni bakarrik noa eta Españatik nik dakidala behintzat ez doa inor.
Arriskutsuago dela? Bai? badakit, baina NAIROBITARRArekin orain dela hiru urte Nairobi bidean pasatakoak ez ziren entrenamendu txarra izan oraingo bidaia hau bezalako bat egiteko.
Kanpotik txukundu, barruko guztia berritu, nik plantilak egin eta ama josten jarri eta pixkanaka pixkanaka berria bezala gelditu zen. Kurpilak ere neurri berezikoak dira eta suerte asko izan eta MICHELIN fabrikan 4 berri topatu nituen, juxtu behar nituenak.
Konparazio gisa, MEXIKOn 1972. urteko JOKU OLINPIKOETAn BEAMON atletak. Iuzerako jauzian 8, 9 metro saltatu zituenean, bere garaiko marka guztiak puskatu eta urtetarako utzi zuen (aurten LOS ANGELESen hausten ez bada behintzat).
Era berean niri ere ez, halere erosi nuenean ez nuen pentsatze honelako bidaia batetan bukatuko nuenik.
25 urteko JAGUAR bat; NA–26.000 edo
30 urteko JAGUAR bat: M–140.000
FORD8; SS–9.000
BISKUTER; SS–16.000
Traktorea; SS–16 (hamasei)
1926. urteko HARLEY DAVIDSON: SS–4.000 (motorra)
HARLEY motor bat; SS–12.000
INDIAN motor bat; SS-1248....
Zihur nago bere irrifar egiteko eragatik, beste «gaixtakeriaren bat», badarabilkila buruan.
Youssef Al-Zuq munduko preso gazteena izandakoaren bizitza Gazako zigor zikloaren ikur da. Al-Zug 2008an jaio zen kartzelan, ama atxilotu eta epaiketarik gabe espetxeratu ondoren. Uztailaren 12an hil zuten Israelen bonbardaketa batean.
Durangoko Ernaik salatu du Txiki eta Otaegiren muralaren kontrako erasoa. Ostegun arratsaldean murala berregiteko dei egin dute.
Turingia estatuko Auzitegi Gorenak ebatzi du Buchenwald konzentrazio esparruko memorialak eskubidea duela kufija daraman edonori sarbidea ukatzeko, "judutar ugariren segurtasuna" arriskuan jarri baitezake.
.jpg)
Mexikoko mugako hesia beltzez margotu du AEBetako Gobernuak. Lehenengo brotxakadak ematera bertaratu da Segurtasun Nazionaleko idazkaria bera, Kristi Noem. Neurri horren bidez, hesiaren tenperatura igo nahi dute, eta horrela migratzaileen pasabidea zailtzeko.
Garmendi mendi gidaritza zerbitzuaren bitartez zeharkaldi eta ateraldiak antolatzen ditu Ibai Iturriak. Argitara eman diren datuekin kezkatuta, mendian "kontzientziaz eta arduraz" jokatzearen beharra azpimarratu du.
Ez kobratzea, nagusiaren senideen etxeak garbitu behar izatea, lantokian lo egin behar izatea, irainak... Luxuzko jatetxeko esklabotza-baldintzen lekukotzak argitara ateratzen jarraitzen dute Urola Kostan.
Erakunde palestinarrak astelehenean jakinarazi zuen ohar batean Egiptoko eta Qatarreko bitartekariek proposatutako su-eten akordioa ontzat jo duela. Israelgo armadak, ordea, dagoeneko inguratuta dauka Gaza hiria, eta han dauden palestinarrei urriaren 7ra arteko epea eman die... [+]
Kai Nakai, Maren eta Olatz Salvadorren kontzertua bertan behera utzi zuen Bilboko Udalak joan den igandean. Hiru musikariek azaldu dute gertatutakoa.
Espainiako Vuelta abuztuaren 23tik irailaren 14ra izango da, bertan, Israel-Premier Tech taldeak hartuko du parte. Txapelketaren zuzendari Javier Guillének esan du "ezin dituztela kanporatu, puntuazioa dela eta parte hartzeko eskubidea" irabazi baitute.
Euskararen biziberritzeari buruz asko hitz egiten ari azken urteetan eta horren inguruan ari da lanean Euskaltzaindiko talde bat. Talde horretan dago Jon Sarasua ere eta galdetu diogu zeregina zertan den. Galdetu diogu, halaber, udaberrian idatzi zuen Puprilusoko artikulu... [+]
Adimen artifizialarekin garatutako tresna bat da IA-Speak. Bi erabilera nagusi izanen ditu: mintzamena itzultzen duen gailu bat eta erabiltzaileen mintzamena aztertzen duen plataforma bat.
Polizia jarduera arrazistak dira araua Bilbon. Manteroei salgaiak konfiskatzen dizkiete, dirua eta objektu pertsonalak kentzen dizkiete, tratu txarrak ematen dizkiete eta mespretxatu egiten dituzte, indarkeriazko murrizketekin, identifikazioekin eta atxiloketekin.
AEBko Zientzia Fundazioaren Antartikako Programak (USAP) jakitera eman duenez, Antartikako ikerketa-baseetan 2022-2024an egin duten galdeketan, parte-hartzaileen % 41k adierazi du sexu-erasoa edo sexu-jazarpena jasan duela.
50 maliar inguru ari dira kalean bizitzen Gasteizen beren asilo eskaeren ebazpenaren zain. Eusko Jaurlaritzak Oñati eta Tolosako harrera zentroetara mugituko ditu Espainiako Gobernuaren pasibotasunaren aurrean, horren eskumena baita eskaerak ebaztea eta ostatu alternatiba... [+]
Fitxa: Musika Hamabostaldia. Victoria Eugenia Zikloa. Mitsuko Uchida (pianoa).
Egitaraua: Beethovenen hiru azken sonatak.
Lekua: Donostiako Victoria Eugenia Antzokia.
Data: abuztuaren 18a.
Mitsuko Uchidak Musika Hamabostaldia bisitatzen duen hirugarren aldia da. Bere estiloak... [+]