Gizartea
Ingurumena
Politika
Ekonomia
Kultura
Euskara
Feminismoa
Hezkuntza
Nazioartea
Iritzia
igandea 2025eko ekainaren 22an
50 Urteko «Zitroen»ean Europan Zehar / Konfiantza guztia daukat automobil zaharrean jarrita
Inoiz baino beharrezkoagoak dira eskuin muturraren gezurrei
aurre egingo dieten hedabide independenteak
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Ez nago oso zihur, baina ehun ( 100) urte pasako ziren honez gero, lehen autoa asmatu zenetik. Geroztik gauzak asko aldatu dira; zoritxarrez edo zorionez orain dela 5 mende 100 urtetan aldatzen ziren gauzak, mende honen hasieran 20 urtetan eta gaur egun 5 ean aldatzen dira, dana doa presaka. Dena doa loturik, lehena eta oraina, oraina eta geroa... eta historia horretan, guri tartetxo bat besterik ez dagokigu.... Gogora ditzagun hain urruti ez dauden asmaketa batzu:
1.900. Gaur egungo aitton-amon asko jaiotako urtea, XIX eta XX. mendean bereizle. TELEFONOA sortu zen. (Hainbeste buruhauste ematen dizkigun ditxosozko telefonoa). Beste batzutan hain beharrezko zaigun lantresna... eta orduan telefonoz egindako elkarrizketa, makinaz pasa ahal izateko 15 urte itxaro behar izan zuten...
1.915. IDAZMAKINA, A ze nolako katxarroa, behatzaz tekla saka eta hizkia idazten duena. (Hatzez idazten da normalki), baina tira. Mundu honetan gauza desagradablerik badago, bata: Txistua ikasi nahian dabilen, borondate oneko ikaslea nahi ta nahiez entzun beharra, eta bestea: Goizaldeko ordutan, makinaz ondo idazten ez duen baten serenata ezrritmikoa ohetik entzutea.
1.934. Gure protagonista jaio zen urtea. (kotxea alegia), kotxezalea 1 950 ean jaio bait zen.
1.956. PRESIOZKO OLLA. Pasiloetan janari usaia zabaltzeko sistema berria, babarrunak egosteko goiz osoa egon ordez, instant batetan jateko prest uzten dituen eltzea. Erosoa. garbia. praktikoa... «pitotxa» kendu eta pssssssss hasi orduko urdaileko jugoak martxan jartzen dituen inbentua.
1.957. TELEBISIOA (TELEBISTA eeroxeago sortu zen).
Nahiz eta ni urte berean jaio izan, ez dugu bion artean tratu handirik izan. berarentzat ez dakit. baina niretzat hobe.
1.960. HOZKAILUA (Frigorifikoa edo nebera), 600 Seata... 1968. GARBIGAILUA (Labadora), 1.969an gizona ilargira joan zen eta geroztik. KREDITU TXARTELA, POLAROID, BIDEOA, PILDORA, SABADO INGLES, FOOTING eta horrelakóak, asmatu dira.
1.934. urtean kokatuko gara. André ClTROENek auto berri bat sortu nahi du, eta Andre LEFEBREk badaki nola egin. Bi gizon hauek elkarrekin egindako lanak, izugarrizko garrantzia izango du autoaren historian.
André LEFEBRE. 37 urteko Ingeniaria, BISCUTER izeneko kotxe ezagunaren diseinatzalea. RENAULT etxean ari da lanean.
André CITROEN, CITROEN etxeko nagusia. LEFEBREren eskuetan jartzen du bere ilusio guztia eta bere esku ere behar dituen medio guztiak. Honela lanean hasi, proiektua asmatu, kotxea egin, probatu eta produzitzen hasi,13 hilabetetan lortu dute. Marka handi bat autoen historian. (Gaur egun ere aurrerapen guztietaz baliatuz ez dira kotxeak hain erraz merkatura ateratzen). Kontutan eduki behar da gainera, ez zela nolanahiko kotxea, ez zela beste kotxe bat gehiago, ClTROEN 7 A, zen eta han aurretrakzioa zuen lehen kotxea izan zelarik.
1.934. urteko maiatzaren 21 ean, CITROEN etxean presentazioa egin zen. apirilaren 18 an prentsari erakutsi zitzaion eta maiatzaren 3an izan zuen lehen eroslea, geroztik antzeko modezoak 1957. urterarte iraun du merkatuan, bainan ez da hor bukatzen, 50 urte luze hauetan CITROEN guztiak aurretrakzioa izan dute eta ez dira gutxi izan (ia 16.000.000 kotxe).
....Holandako "CLUB TRACTION AVANT NEDERLAND" izeneko elkarteak (1400 bazkide baino gehiago ditu), eskurtsiotxo bat antolatzea pentsatu du. PARIS-MOSKU-PARIS ibilbidea osatuz, juxtu 1.934ean Francois LECOTek, aipaturiko kotxe modeloa probatzeko egin zuen bide berbera betetzeko. Nazio desberdinetako 100 lagun baino gehiagok parte hartuko dute bere «ZITROEN» zaharrekin, eta 7.500 kilometroko bidea egiteko asmoz.
Uztailaren 17an PARISko EIFFEL dorrearen azpitik irten eta BELGIKA, HOLANDA, DINAMARKA, SUEDIA. SUOMI, SOBIETAR BATASUNA zeharkatu eta uztailaren 30ean (San Inazio bezperan) MOSKUra iritxiko dira, eta itzultzeko POLONIA, EKIALDEKO ALEMANIA, ALEMANIA, eta berriro FRANTZlAn sartuz. Abuztuaren 11ean PARlSen egoteko
Presentatu dugu 50 urteko protagonista, KOTXEA, goazen bada presentatzera 35 urtekoa, GIDARIA. Txikitandik eta gaur egun ere, eskuartean harrapatzen duen guztia desmontatzen duen horietako bat dugu. Manuel Mokoroa bere izena, 1950.ean Tolosan Jaioa.
Hemen nagoenean ia egunero ikusten dudan laguna da, honela eta beranduegi izan baino lehen zera esan diot
Telefonoz deitu nuen ea zer gertatzen zen jakiteko eta dirudienez karteroak lokalean inor topatzen ez zuenez bueltatu egiten zituela esan zidaten, nahiz eta ni arrazoiak ematen hasi, berandu zen, partaide kopurua mugatua da eta bisadu eta ferriak 80 lagunentzat bakarrik dira, ez dago ezer egiterik!!,
Honela triste. eta pentsakor nagoela gauza bat datorkit burura:1934.ean Francois LECOTek bakarrik egin bazuen, nik zergatik ez?
Eta honela hasi nintzen nire kasa Errusia, Polonia eta Alemaniako bisaduak ateratzen, Barkuetako erreserbak egiten eta... banoa.
Hemendik, Euskal Herritik ni bakarrik noa eta Españatik nik dakidala behintzat ez doa inor.
Arriskutsuago dela? Bai? badakit, baina NAIROBITARRArekin orain dela hiru urte Nairobi bidean pasatakoak ez ziren entrenamendu txarra izan oraingo bidaia hau bezalako bat egiteko.
Kanpotik txukundu, barruko guztia berritu, nik plantilak egin eta ama josten jarri eta pixkanaka pixkanaka berria bezala gelditu zen. Kurpilak ere neurri berezikoak dira eta suerte asko izan eta MICHELIN fabrikan 4 berri topatu nituen, juxtu behar nituenak.
Konparazio gisa, MEXIKOn 1972. urteko JOKU OLINPIKOETAn BEAMON atletak. Iuzerako jauzian 8, 9 metro saltatu zituenean, bere garaiko marka guztiak puskatu eta urtetarako utzi zuen (aurten LOS ANGELESen hausten ez bada behintzat).
Era berean niri ere ez, halere erosi nuenean ez nuen pentsatze honelako bidaia batetan bukatuko nuenik.
25 urteko JAGUAR bat; NA–26.000 edo
30 urteko JAGUAR bat: M–140.000
FORD8; SS–9.000
BISKUTER; SS–16.000
Traktorea; SS–16 (hamasei)
1926. urteko HARLEY DAVIDSON: SS–4.000 (motorra)
HARLEY motor bat; SS–12.000
INDIAN motor bat; SS-1248....
Zihur nago bere irrifar egiteko eragatik, beste «gaixtakeriaren bat», badarabilkila buruan.
Irakurrienak
Matomo erabiliz
#1
Amets Aranguren Arrieta
#2
Maria Ortega Zubiate
#3
Mikel Garcia Idiakez
#4
#5
Xabier Letona Biteri
Azkenak
2025-06-20
Xabier Letona Biteri
NATOren eta Trumpen irizpideen aurka, Espainiaren aurrekontu militarra %5era igotzeari uko egin dio Sánchezek
Oraindik ez dago garbi noiz arte eutsiko dion bere erabakiari Pedro Sánchez Espainiako Gobernuko lehendakariak, baina korapilo handi samarra sortzen ari da NATOren barruan, honek aurrekontu militarra %5era igotzea arbuiatu ondoren.
2025-06-20
Eneko Imaz Galparsoro
Elkarte frankistak debekatuko dituen legea onartu du Espainiako Kongresuak
Espainiako Gobernua osatzen duten PSOEren eta Sumar alderdien arteko koalizioak aurkeztutako lege proposamena onartu dute Kongresuan ostegun goizean, frankismoaren apologia egiten duen edozein erakunde debekatuko edo legez kanpo utziko lukeena
2025-06-20
Xabier Letona Biteri
Beste familia bat etxegabetu dute Iruñeko Alde Zaharreko Jarauta kalean
Ostiral goizaldean emakume bat eta bere semea etxegabetu dituzte Iruñeko Alde Zaharreko Jarauta kaleko 82. zenbakian. Espainiako Poliziaren laguntzarekin, epaitegiko segizio judiziala etxebizitzan sartu eta eta bizilagunak kanporatu dituzte.
2025-06-20
Jon Fernández González
2100. urtean herritarren %60 urak har ditzakeen eremuan biziko dira Eusko Jaurlaritzaren azterketaren arabera
Bero boladak ohikoagoak eta luzeagoak dira, azken bi mendeetan 20 zentimetrotan igo da itsas maila eta EAEko bataz besteko tenperatura 0,3 ºC igo da hamarkada bakoitzean.
2025-06-20
Jon Fernández González
Donostiako Gladys Eneako paumei emandako tratu txarrak salatu ditu Eguzki taldeak
Eguzki elkarte ekologistak salatu du Donostiako parkean gertatutakoa. Parkean bizi diren hainbat paumari lumak erauzi dizkiote, odoletan utzita. Beraz, erasoa izan dela ondorioztatu dute eta ez dela hegaztien lumaberritze prozesu naturala izan. Eguzki
2025-06-20
Eneko Imaz Galparsoro
Hamabost migratzaile bizi ziren kanpaleku bat hustu du Getxoko Udalak
Algortako Larrañazubi inguruan dago kanpalekua, eta Getxoko Udaltzainek hori husteari ekin diote ostegun goizean. Alkateak adierazi du han bizi ziren pertsonen "segurtasuna" bermatzeko eta "ingurune natural hori zaintzeko" desegin dutela. Getxoko EH Bilduren... [+]
2025-06-20
Jon Fernández González
Zizurren ikasleak komun eta aldageletan grabatzen zituen irakasleak 180 urteko zigorra jaso dezake
Zizur Nagusiko institutu batean 41 pertsona grabatu zituen eta haietako 30 bere ikasleak ziren. Argazki batzuk sare sozialak erabilita lortzen zituen eta adimen artifizialarekin aldaketak egiten zituen.
2025-06-20
Maria Ortega Zubiate
Jaurlaritzak babestu du Jerusalemgo kolonoentzat CAF egiten ari den tranbia
Beasaingo enpresaren akzioen %3ren jabe da Eusko Jaurlaritza, eta adierazi du CAFek nazioarteko legedia errespetatzen duela. BDZ Euskal Herriak gogorarazi dio gobernuak derrigortuta daudela okupazioa bultzatzen duten proiektuen aurka egitera.
Irungo ‘auzokide patruilen’ atzean, islamofobia, xenofobia eta erailketarako deiak
Maiatzaren 5ean “Lo Vimos en Irun” WhatsApp taldea sortu zenetik, 700 lagun baina gehiago bildu dira larunbatetan patruilak antolatzen dituen taldera. “Segurtasuna bermatzeko” eta “delituak prebenitzeko” aitzakien gibelean, gorrotoaren haztegi... [+]
2025-06-20
Gedar
Basauriko Sidenorrek 1.207 tona altzairu bidali dizkio arma-ekoizle sionista bati
Egoitza nagusia Basaurin duen enpresak IMI Systemi egin dio bidalketa. Armagintzan bakarrik aritzen da Israelgo Estatuko konpainia hori.
2025-06-20
Jon Fernández González
Arabako Mahastiak sor-markari behin betiko itxi dio bidea Espainiako Auzitegi Gorenak
EAEko Justizia Auzitegi Nagusiak ezetza eman zion ABRA Arabako Errioxako Upategien Elkarteak bultzatutako sor-markari. Elkarteak helegitea jarri zion ebazpenari, eta orain Espainiako Auzitegi Gorenak ezetza berretsi du.
2025-06-20
Jenofa Berhokoirigoin
Beskoitzen ikastola eraikitzeko lursaila eskuratu du Seaskak
Ikastola 2013an sortu zuten eta ondoko urtean jarri zuten prefabrikatu bat herriko etxearen lursail batean bertatik bideratzeko ikaskuntza. 2022an eraikin sendo bat eraikitzeko proiektua aurkeztu zuten, baina herriko kontseiluak ez zuen horrelakorik onartu. Gatazka gogorra egon... [+]
Eguneraketa berriak daude