Aramaioko Zinema Taldea: "Zinema Artesania Hutsa Da"


1984ko urtarrilaren 29an
Inoiz baino beharrezkoagoak dira eskuin muturraren gezurrei
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Aramaioko zinema taldeko partaideei elkarrizketa

Super 8n Egiten Dituzte Beren Lehen Saioak
Aramaioko Zinema Taldea: "Zinema Artesania Hutsa Da"
Badirudi giro berria usaintzen dela Araba zabarrean. Aramaixon oraingoan, zinemaren mundua lantzen ari den gazte talde baten eskutik. Zortzi bat direla esan behar, «baina momentuz», aitortu diguten bezala, aorain, ikasi nahi duen jende berria sartzekotan gabiltza». Elkarrizketa egitera joan ginen egunerako etxe baten salteiatzea filmatu behar zuten baina ezin izan genuen grabazioa ikusi. Izan ere, filmearen pertsonaia printzipalak zangoa hautsi zuen eta gogoak bete ezinean geratu behar izan genuen. Jende berria sartzeko ahalegin horretan biziki animatu nabi ditugu lerrootatik. Ea gogor ekiten diozuen!
ARGIA.–Badirudi nahiko arraroa dela Aramaio bezalako herri txikietan ekintza hauek sortzea. Batez ere, inguruetako herriak handiagoak izanik kultur arloan ezer somatzen ez dugunean. Zergatik eta nola dagi aurrera Aramaioko talde honek?
ARAMAIOKO ZINEMA TALDEA.–Historia luzea izan daiteke. Hemen Aramaixon, ez da gauza handirik egiten. Jende guztia ari da «a tope» lanean jaiak prestatzeko eta ezer lortu gabe erretzen dira.
Orduan zera erabaki genuen: fijoa izan zitekeen zerbait montatu eta gure gustora ibili. Herriko jende gazteak bizia izan behar du eta, jakina, horretarako kultur mugimendu bat premiazkoa denez gero ezin gaitezke muga jaietara.
Argazki taldea hasi zen. nahiko ondo ari dena... eta gu zineman. Lehenago beti zen jaialdi bat antolatzea, hiru hilabete erretzen, amaitu eta jaiak; baina hori bukatu zen.
A.–Nork laguntzen zaituzte diru aldetik, materiale etabarretan?
A.Z.T.–Hasterakoan taberna ireki genuen jaietan; hemen lortu genuen lehenengo pausoak emateko lain diru. Orain, ostea, Aramaioko zaharren egunari buruz pelikula dokumental bat bukatu dugu eta hori herriko gurasoen elkarteak ordaintzen digu. Horrelakoak ere sortzen hasi dira. Adibidez, Diputazioak, oso adoretsu eta interesaturik gabiltzala ikusi duenez, tresna batzu erosiko dizkigu. Udaletxeak bestalde lokalea eman digu oraingoz.
A.–Saltzeko helbururik bai?
A.Z.T.–Ez, ez, ez. Gurea zeharo anartekoa da.
A.–Orduan, hobby gisa egiten duzue ala lehen aipatutako beharrengatik militantismo hutsez?
A.Z.T.-- Ez. militantismoa ez. Gure taldean garbi daukagu militantismorik ez dagoela. Gustatzen zaigu eta egin nahi dugu. besterik ez. Eta urtebete ­pasatu behar baldin badugu pelikula bat egiten. ba, urtebete pasatuko dugu hogei minututako pelikula batekin. Nik negozioaren zinearen alternatiba bezala jarriko nuke. Lagun artean emanaldiak eskeintzeko besterik ez bada ere.
A.–Materialearen mundura itzuliko gara. Hau da, zergatik Super 8a eta ez bideoa, azken hau merkeagua izanik?
A.Z.T.–Zinea egin nahi baduzu. aukera bakarra bat da. 16 milimetrotan garestiegia gertatzen da eta 3ean pentsatu ere ez.
Egia esan, bideoa beste posibilitate bat da, gaur asko zabaltzen ari dena. Jendeak bere telebista erosten du, gero bideoa eta bideoz filmatzeko «katxarroa» azkenik. Zer esanik ez, bideoarekin bentaja izugarriak dauzkazula: askozaz errazagoa dela; zinea ordea artesania hutsa duzu.
A.–Badauka etorkizunik bide horrek, ezta?
A.Z.T. Etorkizuna bai; baina oraindik inork ez daki zinta batek zenbat denbora iraun dezakeen kondizio onetan. Zeluloideak ziur dakigu 50 urtetik gora irauten duela.
A.–Hartzen al duzue literatura oinarritzat?
A.Z.T.–Literatura oinarritzat har daiteke. baina zinearen kodea ez da hitza, imajina baizik. Hor dago difercnizia. Gu argazki eta montaia onak egiten saiatzen gara.
Oinarritzat, argumentu literarioa bai; baina aterako den produktuak ez dauka literaturarekin zerikusirik.
A.–Beno, eta zinemagileok zer zarete: magoak ala gezurti hutsak?
A.Z.T.–Ikuslearentzat magoak gara. Geure artean parre egiten diegu asmatzen ditugun tranpei. Baina gezurtiak ez.
Gainera literaturan berdin gertatzen da: zuk imajina bat sortu nahi izanez gero eta halako metafora erabiltzen baduzu, irakurlea engainatzen ari zara; baina ez zara engainatzen ari ideia hori komunikatzen diozun bitartean metafora horren bidez.
A.–Orain taldeko idazleari zuzenduko diot hurrengo galdera: idazle bezala nola ikusten duzu eguzkia eta nola zinemagile bezala.
A.Z.T.–Idazle bezala:.. magala; zineman, eguzkia. koloretasuna eta epeltasuna da.
A.–Betiko galdera bada ere, nola ikusten duzue euskara zuen lanean?
A.Z.T.–Oraingoz behintzat gure taldean ez dago eragozpenik, denok ados gaude lana euskaraz egitearekin. Hala ere. erdara, adibidez pelikula honetan nahiko eztabaida egon zen erdara sartu edo ez erabakitzerakoan. Badira pertsonaia batzu, euskaldunak ez direnak... Gereñoren nobeletan bezala. Gereñoren nobeletan aurkezten diren pertsonaia batzuk ez daukate euskal tradiziorik eta berak esaten duenez oso gogorra omen da euskalduntzea.
Guri ere hori gertatu zaigu baina egun gaindituta dago. Euskaraz izango dira.
A.–Euskaraz eta Super 8an. Irtenbiderik?
A.Z.T.–Ez dago irtenbiderik. Lehiaketak... baina pelikula hauek ez dira kalera azaltzen normalean.
Egia esan, gure formatua ez da egokia saletan sartzeko; baina, esaten dizut, zinema, negozioa da eta zine hau ez da interesatzen.
LAU

Batez ere argazki eta montala onak egiten salatzen dira.
Heuren artean parre egiten omen diete asmatzen dituzten tranpei.
Gezurtia baino, zinegilea magoa da ikuslearentzat.
28-29

GaiezKulturainemaTaldeak

Azkenak
Papax Fagoaga, mutil-dantzaria 1970eko hamarkadatik
“Ezin nuen ulertu emakumeok herriko bestetan ezin genuela mutil-dantzetan parte hartu, horregatik hasi nintzen dantzan”

Elkarrizketa ilustratzeko erabili dugun argazki nagusia 1970eko hamarkadan hartua da. Erratzuko plaza festetarako apainduta ageri da, ezpelez atonduriko ohiko eszenatokiarekin eta etxetik etxera zintzilik, dilindan dauden xingolekin. Urrunean bi soinulari agertzen dira, Maurizio... [+]


Faxismoaren aurka borrokan, munduan zein Euskal Herrian

Lanaren Ekonomia irratsaioan faxismoaren gorakada aztertu dugu, munduan eta Euskal Herrian gertatzen ari dena.


Aroztegiko Elkartasun Komiteak salatu du bi kidek jazarpenak eta irain matxistak jasan dituztela

Taldeko kideen aurkako eraso matxistak talde osoaren aurkako eraso gisa ulertzen dituela adierazi du Aroztegiko Elkartasun Komiteak. Komiteak salatu duenez, Aroztegiko epaiketara ikusle gisa sartu nahi zuen jendearen zerrendatik "Baztango mutil-dantzari talde... [+]


Aurten ere batxilergoko ahozkoa euskaraz pasatzeko aukera irekiko dute hainbat irakaslek

Ekainaren 23aren eta uztailaren 2aren artean iraganen da ahozko azterketa. Frantsesez pasa beharreko azterketa izanda, Seaskako, sail publikoko eta pribatuko irakasle batzuek publikoki jakitera eman dute euskaraz bideratzeko aukera eskainiko dietela ikasleei.


Espainiako Gobernuak ondorioztatu du itzalaldiaren errua Red Eléctrica de Españak eta argindar konpainiek dutela

Itzalaldiaren ondoren sortutako komiteak eginiko txostena aurkeztu du astearte gauean Sara Aagesen Trantsizio Ekologikorako ministroak. Horren arabera, "hainbat faktoreren batasunaren" ondorioz sisteman gehiegizko tentsioa izan zen, kate erreakzio gisa. Txostenak... [+]


Bikotekidea mugikorretik kontrolatzea gazteen artean ohikoa dela frogatu du EHUren ikerketa batek

Maitasun erromantikoari lotuta, nerabe askok normalizatuta eta barneratuta du bikotekideak mugikorraren eta sare sozialen bidez kontrolatu nahi izatea. “Inportantea da ziberbiolentzia gisa identifikatzea, eta ez maitasun seinale gisa”, gogorarazi dute ikertzaileek.


Sexu erasoei lotutako zenbait epaitan bost gizon zigortu dituzte azken egunetan

Sexu erasoei lotutako epai ugari eman dira azken egunetan, eta bost gizon zigortu dituzte. Tuteran izandako bortxaketa batengatik, bi gizoni 9,5 urteko kartzela zigorra ezarri diete. Gasteizen gizon bati bost urteko kartzela zigorra ezarri diote emakume bat bortxatzeagatik... [+]


Dagoeneko 400 gazatar hil dituzte Israelgo soldaduek, laguntza humanitarioa jasotzera bidean

3.000 zauritu ere utzi dituzte Israelgo armadaren erasoek. Maiatzaren bukaeran berrekin zioten laguntza humanitarioari, GHF fundazio estatubatuarraren eskutik; eta ordutik, bertaratutakoei tiro egin diete soldadu israeldarrek.


Oiher Urrutia. Marra gorriak argi
“Erabiltzen gaituzte herriok folklorismorako: landa, animaliak edo euskalkia bera”

Grabagailuari stop eman eta segituan galdetu dit Oiherrek: “Transkribatzean mantenduko duzu euskalkia?”. Baietz nik, batuaren mugek uzten didatenaren barruan baietz. “Arras inportantea da niretako”. Dutxa hartu eta Elizondora eginen du berriz, Aroztegiko... [+]


Amiantoaren biktimentzako konpentsazio-funtsa martxan jartzeko araudia onartu du Espainiako Gobernuak

Legea onartu eta ia hiru urte igaro direnean jarriko da martxan neurria. Espainiako Ministro Kontseiluak onartutako dekretuak dio biktima bakoitzak 32.000 eta 96.000 euro artean jasoko dituela kalte-ordain moduan.


Zein ama ospatu?

Maiatza Birjina Mariaren hilabetea den bezala, amak ospatzeko aukera da Mendebaldeko jendartean. Kasualitatea? Ez dut uste. Frantses lurraldean, Vichyko gobernuak besta hori instituzionalizatu zuen. Helburua bertuteko eta sakrifizioak egiteko prest den pertsona hori handiestea,... [+]


2025-06-18 | Jesús Rodríguez
PSOEren kea

Ekainaren 6an Presidente Autonomikoen Konferentzia egin zen Bartzelonan, Pedro Sánchez eta Felipe VI.a erregea –emeritu ustelaren oinordekoa, beti da ona gogoraraztea– buru zirela. Isabel Díaz Ayuso faxistak uko egin zion Salvador Illaren eta Imanol... [+]


Kantua gidari

Joan den maiatzaren 23an iragan da, Baigorriko elizan, aparteko kontzertu bat: 180 haurrek, 7 eta 15 urte artekoek, maila handiko kantu emanaldia eskaini diote eliza mukuru bete zuen jendeari. Haur horietarik batzuk Donazaharre eta Baigorri aldean kokatua den Iparralai musika... [+]


Eguneraketa berriak daude