Solastalgiaz eta nostalgiaz
Glenn Albrecht filosofoak sortutako hitza da solastagia, naturaren hondamenak sortzen duen krisi existentziala izendatzeko. Erosotasuna eta minaren arteko konbinazioaren emaitza. Diotenez, solastalgiak errazago egiten du habia naturarekin harreman zuzena duenarengan. Lehen kolpean, ordea, minarekin dugun solasaldia etorri zitzaidan gogora. Nostalgiaren antza ere badu, baina hori atzerako ispiluari begira joatea da. Bien artean bizi gara.
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Nostalgia, Debagoienan. Trekutzetik behera hasten zarela, hor goi-tentsioko lineetako dorreak eta kableak alderik alde. Behe-lainorik ezean, Beasain-Durango autopistak erauzitako mendietan jartzen du azpimarra. Paraleloan, AHTren bideak agerian uzten du mendiaren odolustearen lorratza. Magal berean, urrunean, harrobia, eta parekoan eukaliptoak. Behean, zuloan, Antzuola.
Solastalgia, Urola aldean. Etxerako bidean Izarraitz dut iparrorratz; Izazpi, Oleta eta Samiño alboan ditut negarrez, ahotsak baserri gutxitan aditzen dituztelako, denak beldurrez. Kostarratzutik beherako aldapak eskuinera jotzen duenean, Aralar azaltzen zait urrutian, Pagotxeta eta Irimo artean, podiumean bezala: urrezkoa, bigarren mailakoa eta tertzerakoak.
Eta, antza, mailaketa tristean oinarritzen da suntsiketaren dosifikazioa: urrezko mailakoak ukiezinak dira –momentuz–, bigarrenekoak komenentzia politikoaren arabera, eta tertzerako entierrokoak sakrifikagarri ziurrak.
Pandemia aroan paradisua izan ziren paisaia xumeetako biztanleok kondenatu gaituzte osatzen gaituzten parajeekin minez, eta minaz, solastatzera; egunero. Batzuen erabakimenez –eta besteen konplizitatez–, egiten gaituzten paisaiek diren hori izateari utziko diotelako.
Dolua bazterretan. Elikatzen gaituen iturburura itzultzerik izango ez dugulako. Soroak betiereko beltzera kondenatu dituztelako, sasoiko kolore aldaketa debekatuz. Mendien siluetan sumatzen den etorkizunarekin amestu ezingo dugulako.
Eta ezin beste inora joan. Nola, bada, utzi bazter hauek, han ez izatekotan? Gehienok industrialde erraldoian bizi bitartean, gutxi batzuek izango dute, bai, urrutiko paradisua, munduan pertsona egiten duen sena elikatzeko.
Afera poetikoa dirudi, baina zer dago poesia baino haragizkoagorik? Zer, pertsonak egiten gaituzten paisaiak baino errealagorik? Zer gara elkarren isla besterik? Nork zehaztuko du megawatt balantzean, munduan pertsona izateko sena eta leku bat izatea zenbat megawatti dagokion?
Sen horrek, hain zuzen, garamatza gure tokia defenditzera. Solastalgiak gordetzen duen indarra daukagu, nostalgiaren besarkadan ez itotzeko.
Europa barruan hegaldiak hartzea trenez bidaiatzea baino 26 aldiz merkeagoa izan daiteke, 31 herrialdetako 142 ibilbidetan oinarritutako Greenpeaceren ikerketa baten arabera. Hegaldien zerga pribilegioei egotzi die desparekotasuna, eta trenbidea merketzeko neurriak eskatu ditu.
Israel Gazan egiten ari den genozidioaren aurkako mezuak adierazteagatik mota askotako errepresioa jasan du Irlandako Kneecap musika taldeak: Liam Óg Ó hAnnaidh kidea asteazkenean epaitu zuten, Londresen emandako kontzertu batean Hezbollah miliziaren bandera... [+]
ELA, LAB, ESK, Steilas, Hiru eta Etxalde sindikatuek aurkeztu dituzte Herri Ekimen Legegilearen sinadurak Eusko Legebiltzarrean. Orain pilota alderdien teilatuan dagoela esan dute, eta herritarren borondatea kontuan izatea eskatu diete.
Israelgo armadaren barne agiri batean agertzen diren datuek diote Gazan hil dituzten sei palestinarretatik bost zibilak direla, azken hamarkadetan aurrekaririk ez duen sarraskia izanik. Israelgo zerbitzu sekretuek maiatzean zioten armadak Hamaseko eta Jihad Islamikoko 8.900... [+]
Bilboko Konpartsek elkarretaratze jendetsua egin dute Arriaga Antzokiren aurrean azken egunetako eraso sexisten aurka egiteko. Konpartsek adierazi duten arabera, erasoak kopuruz eta intentsitatez handitu dira. Aste Nagusiaz gozatzera gonbidatu dituzte herritarrak, eta... [+]
Youssef Al-Zuq munduko preso gazteena izandakoaren bizitza Gazako zigor zikloaren ikur da. Al-Zug 2008an jaio zen kartzelan, ama atxilotu eta epaiketarik gabe espetxeratu ondoren. Uztailaren 12an hil zuten Israelen bonbardaketa batean.
Abuztua heldu zaigu, irakurle. Oporretan zaude eta zuretzako denbora gehiago daukazu? Edo agian ez daukazu denborarik, oporrak planez bete dituzulako? Edozein modutan, kontuz! Egungo bizimoduaren psikologizazioak edonon sailkatzen ditu sindrome berriak, eta oporraldiak ez daude... [+]
Durangoko Ernaik salatu du Txiki eta Otaegiren muralaren kontrako erasoa. Ostegun arratsaldean murala berregiteko dei egin dute.
Turingia estatuko Auzitegi Gorenak ebatzi du Buchenwald konzentrazio esparruko memorialak eskubidea duela kufija daraman edonori sarbidea ukatzeko, "judutar ugariren segurtasuna" arriskuan jarri baitezake.
.jpg)
Mexikoko mugako hesia beltzez margotu du AEBetako Gobernuak. Lehenengo brotxakadak ematera bertaratu da Segurtasun Nazionaleko idazkaria bera, Kristi Noem. Neurri horren bidez, hesiaren tenperatura igo nahi dute, eta horrela migratzaileen pasabidea zailtzeko.
Garmendi mendi gidaritza zerbitzuaren bitartez zeharkaldi eta ateraldiak antolatzen ditu Ibai Iturriak. Argitara eman diren datuekin kezkatuta, mendian "kontzientziaz eta arduraz" jokatzearen beharra azpimarratu du.
Ez kobratzea, nagusiaren senideen etxeak garbitu behar izatea, lantokian lo egin behar izatea, irainak... Luxuzko jatetxeko esklabotza-baldintzen lekukotzak argitara ateratzen jarraitzen dute Urola Kostan.
Erakunde palestinarrak astelehenean jakinarazi zuen ohar batean Egiptoko eta Qatarreko bitartekariek proposatutako su-eten akordioa ontzat jo duela. Israelgo armadak, ordea, dagoeneko inguratuta dauka Gaza hiria, eta han dauden palestinarrei urriaren 7ra arteko epea eman die... [+]