24 urte zeramatzan Robboren graffiti honek Londresko kaleetan; Regent's Camdem kanaleko paretetako batean. Zer egiten duen...miresmenak, prestigioak, errespetuak... Guri, ez zigun egun bat ere iraun herriko kaian egindako mural hark. Amorrua, ikusi ezina, autoritatea agian. Azkenean, 1985. urtetik inortxok ere ez zuela ukitu Robbok egindako graffiti hura, orain egun gutxi Banksy iritsi den arte. Originalaren gainean honakoa egin zuen Bristolen jaiotako artista ezagun eta anonimoak. Estilo ezagunean, bere erara.
Londresko graffitigileen artean ordea hautsak harrotu ditu gertatutakoak. Errespetu faltatzat eta probokaziotzat jo dute askok. Eta bada bere erara erantzun dionik ere. Paretean, berriro ere Robboren izena dago agerian. King Robbo irakur daiteke orain.
Artista ezagunak dira biak ala biak. Kaleko artisten artean aitzindaritzat dute Robbo, eta bere lanak kale bazter askotan jarraitzen dute bizirik, bera 80. hamarkadan erretiratu bazen ere. Banksy berriz 90. hamarkadan hasi zen kaleak apaintzen, eta zenbait lan ezagunak zaizkigu askori. Ofizialtasuna zalantzan eta baloreak kolokan jarri izan ditu, eta artea ulertzeko modu honek askoren erreferente bilakatu du. Hemen ere, zenbait artistek euren hastapenetako pieza ezinbestekotzat dute Banksy. Hauen artean dago Ideia Beltzen Brigada, Euskal Herriko artista talde anonimo bat. Odei eta Markelek Berrian egindako adierazpenetan, "euren eraikuntza pertsonalean" haren filosofian oinarritu direla adierazi zuten. Besteak beste Greenpeace taldearentzat egin du lan.
Jazarpenetik, hala moduzko onarpenera
ARGIAren 2.208. zenbakian (2009-10-18) graffitiak Euskal Herrian duen presentziari buruzko erreportajea plazaratu genuen: Jazarpenetik, hala moduzko onarpenera. 1980ko hamarkada amaieran Gasteizen lehen graffitiak egiten hasi zirenetik, Euskal Herriko hormak museo erraldoi dira. Betidanik mugimendu jazarria izan bada ere, apurka gizartearen eta erakundeen onarpena jasotzen ari da. Horretaz mintzatzeko, hainbat graffitigileren testigantzak bildu genituen, eurak baitira eguneroko borroka horretan lanean ari direnak.
Erreportajearen harira bideo hau egin genuen:
Youssef Al-Zuq munduko preso gazteena izandakoaren bizitza Gazako zigor zikloaren ikur da. Al-Zug 2008an jaio zen kartzelan, ama atxilotu eta epaiketarik gabe espetxeratu ondoren. Uztailaren 12an hil zuten Israelen bonbardaketa batean.
Durangoko Ernaik salatu du Txiki eta Otaegiren muralaren kontrako erasoa. Ostegun arratsaldean murala berregiteko dei egin dute.
Turingia estatuko Auzitegi Gorenak ebatzi du Buchenwald konzentrazio esparruko memorialak eskubidea duela kufija daraman edonori sarbidea ukatzeko, "judutar ugariren segurtasuna" arriskuan jarri baitezake.
Mexikoko mugako hesia beltzez margotu du AEBetako Gobernuak. Lehenengo brotxakadak ematera bertaratu da Segurtasun Nazionaleko idazkaria bera, Kristi Noem. Neurri horren bidez, hesiaren tenperatura igo nahi dute, eta horrela migratzaileen pasabidea zailtzeko.
Garmendi mendi gidaritza zerbitzuaren bitartez zeharkaldi eta ateraldiak antolatzen ditu Ibai Iturriak. Argitara eman diren datuekin kezkatuta, mendian "kontzientziaz eta arduraz" jokatzearen beharra azpimarratu du.
Ez kobratzea, nagusiaren senideen etxeak garbitu behar izatea, lantokian lo egin behar izatea, irainak... Luxuzko jatetxeko esklabotza-baldintzen lekukotzak argitara ateratzen jarraitzen dute Urola Kostan.
Erakunde palestinarrak astelehenean jakinarazi zuen ohar batean Egiptoko eta Qatarreko bitartekariek proposatutako su-eten akordioa ontzat jo duela. Israelgo armadak, ordea, dagoeneko inguratuta dauka Gaza hiria, eta han dauden palestinarrei urriaren 7ra arteko epea eman die... [+]
Kai Nakai, Maren eta Olatz Salvadorren kontzertua bertan behera utzi zuen Bilboko Udalak joan den igandean. Hiru musikariek azaldu dute gertatutakoa.
Espainiako Vuelta abuztuaren 23tik irailaren 14ra izango da, bertan, Israel-Premier Tech taldeak hartuko du parte. Txapelketaren zuzendari Javier Guillének esan du "ezin dituztela kanporatu, puntuazioa dela eta parte hartzeko eskubidea" irabazi baitute.
Euskararen biziberritzeari buruz asko hitz egiten ari azken urteetan eta horren inguruan ari da lanean Euskaltzaindiko talde bat. Talde horretan dago Jon Sarasua ere eta galdetu diogu zeregina zertan den. Galdetu diogu, halaber, udaberrian idatzi zuen Puprilusoko artikulu... [+]
Adimen artifizialarekin garatutako tresna bat da IA-Speak. Bi erabilera nagusi izanen ditu: mintzamena itzultzen duen gailu bat eta erabiltzaileen mintzamena aztertzen duen plataforma bat.
Polizia jarduera arrazistak dira araua Bilbon. Manteroei salgaiak konfiskatzen dizkiete, dirua eta objektu pertsonalak kentzen dizkiete, tratu txarrak ematen dizkiete eta mespretxatu egiten dituzte, indarkeriazko murrizketekin, identifikazioekin eta atxiloketekin.
AEBko Zientzia Fundazioaren Antartikako Programak (USAP) jakitera eman duenez, Antartikako ikerketa-baseetan 2022-2024an egin duten galdeketan, parte-hartzaileen % 41k adierazi du sexu-erasoa edo sexu-jazarpena jasan duela.
50 maliar inguru ari dira kalean bizitzen Gasteizen beren asilo eskaeren ebazpenaren zain. Eusko Jaurlaritzak Oñati eta Tolosako harrera zentroetara mugituko ditu Espainiako Gobernuaren pasibotasunaren aurrean, horren eskumena baita eskaerak ebaztea eta ostatu alternatiba... [+]
Fitxa: Musika Hamabostaldia. Victoria Eugenia Zikloa. Mitsuko Uchida (pianoa).
Egitaraua: Beethovenen hiru azken sonatak.
Lekua: Donostiako Victoria Eugenia Antzokia.
Data: abuztuaren 18a.
Mitsuko Uchidak Musika Hamabostaldia bisitatzen duen hirugarren aldia da. Bere estiloak... [+]