Guggenheim Urdaibai proiektua gelditzeko eskatu dute milaka herritarrek Gernikan
Urriaren 19an, milaka lagunek manifestazio zaratatsua egin dute Urdaibai Biosfera Erreserban Eusko Jaurlaritzak egin nahi duen Guggenheim proiektuari ezetz esateko. Guggenheim Urbaibai Stop plataformak, manifestazio bukaeran irakurritako agirian, eskaera zehatza egin die administrazio eta agintari publikoei: proiektua bideragarri bihurtzeko egiten ari diren urrats administratibo eta ekonomikoak gelditzeko.
Antolatzaileek adierazi dute aurreikuspenak gainditu dituztela. Iazko manifestazioan 4.000 lagun bildu zirela azaldu dute eta larunbateko manifestazioan “jende askoz gehiago” bildu dela.
Fundazio pribatu baten neurrira
Plataformak salatu du Busturialdea eskualderako irtenbide bakartzat aurkeztu dutela museoa. Eskualdearen gainbehera ekonomikoari aurre egiteko “turismo masifikatua bultzatzen duen makroproiektua” dela eta biosfera erreserba baten “erdi-erdian” ezarri nahi dutela. Proiektua Guggenheim Fundazioaren “neurrira egina” dagoela diote, “haren gurariak asetzea” duela helburu. Agintari politikoak kritikatu dituzte diru publikoa “gutxi batzuen probetxurako” erabiltzeagatik, baita “ingurumena suntsitzeko” baliatzeagatik ere. Ingurumen azterketarik ez dela egin salatu dute, eta beraien etorkizuna beraiek erabaki nahi dutela azpimarratu.
EAJren eta PSEren esanak
Plataformak agirian jaso duenez, zenbait administraziotako agintariek egindako adierazpenekin harrituta daude. Bizkaiko Foru Aldundiak proiektua “definitu gabe” dagoela adierazi duela dio plataformak, baina era berean “alboratu ezineko” proiektutzat jo duela, baita nazio-proiektu izendatu ere. Euskadiko Alderdi Sozialistari ere egin dio kritika: “Ez omen du proiektua ezagutzen, eta hala ere, proiektu hau jasotzen duen gobernu-akordio bat sinatu du [EAJrekin]”. Kultura sailburuaren hitzak ere jaso ditu plataformak, alegia, proiektuak natura eta artea lotuko dituela, baina plataformaren ustez, “kulturarik gabeko kultura proiektua” da Guggenheim. Azkenik, gogorarazi dute Eusko Jaurlaritza berriak lehentasunezko proiektutzat jo duela. “Nahaste-borraste horren erdian” Guggenheim Fundazioak aurrera egingo duen ala ez oraindik ez duela erabaki adierazi du plataformak, nahiz eta proiektua estrategikotzat jo duten.
338 hektarea erre ditu astearteko suteak. Nekazarien sindikatuak haserre agertu dira Nafarroako Gobernuak suteak saihesteko ezarritako murrizketekin. Asteazkenean beste sute bat piztu da Artaxoa eta Añorbe artean, baina hura ere kontrolpean dute suhiltzaileek.
Erabilera bakarreko plastikoen ekoizpenari eta erabilerari jarri nahi dizkiete mugak bereziki. Plastikoaren ekoizpena bikoiztu dute mende hasieratik, eta igoera horren arrazoia erabilera bakarreko plastikoak dira nagusiki.
Suhiltzaileek kontrolpean dute Ibarbeibar ibarreko sutea, Eneritz, Muruzabal, Añorbe eta Obanos herrietan egondakoak hain zuzen ere. Nafarroako Gobernuak behin-behineko debekua ezarri dio nekazaritzan sua erabiltzen duen edo sor dezakeen makineriari.
The Lancet aldizkariak argitaratutako ikerketa batek eman du datua eta ohartarazi du plastikoaren ekoizpenak osasunean eragina duela bere ekoizpen prozesu osoan eta gazte zein helduei eragiten diela. Gehitu du 1950tik 200 aldiz biderkatu dela plastikoen ekoizpena.
Donostiako hirigunetik Urumeak banandua, nekazaritza eremu zabala zen Egia: Nabarrizene, Txurkoene, Mikelaene, Polloene... 70 baserri baino gehiago zeudela uste da. Trenbidearen etorrerak beste destino petral bat ekarri zien lur horiei, ordea: zerbitzuetarako eta... [+]
Munduko hainbat txoko zeharkartzen dituzten ibaiek, bizirik dauden heinean, euren begirada propioa dute mundua bera ikusteko. Gizakiaren garapenaren testigu isilak dira: hirigintza, gerra, kutsadura, uholdeak... dituzte ikusmiran, baita euren bazterretan etengabe ernetzen diren... [+]
Ekainak bost ditu gaur; udara atarian gaude eta giroak badaki. 15:00ak dira, sorbeltz saldoa aztoratuta dabil, udara beteko zeruan, kirrinka batean, eltxoak ehizatzen. Azpitik Ibaik erreparatu die sorbeltzei, eta tartean dauden enara azpizuriei; gorde ditu basozain arropak,... [+]
Naturklima fundazioak kaleratutako Itsasoko eta kostako txostena-k argitara eman ditu klima aldaketa euskal kostaldean izaten ari den ondorioak: Bizkaiko Golkoko uren tenperatuta 0,22 gradu igo da hamarkada bakoitzean, 1981tik 2023ra, munduko uren tenperaturen batez besteko... [+]
Bolo-bolo dabiltza gugandik zenbait kilometrotara gertatutako pogromoak, hamarkada luzetan −mendez mende− zilegituriko arrazismoa oinarri dutenak. Palestinan, Torre Pachecon eta Hernanin, arazoa antzekoegia da, intentsitate ezberdinez bada ere. Moroak dira behe-laino... [+]
Urtero bezala, aurtengoan ere martxan dira Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan Udako Azoka Ekologikoak. Euskadiko Nekazaritza eta Elikadura Ekologikoaren Kontseiluak antolatzen ditu azokak, Gipuzkoako Biolurrekin, Bizkaiko Ekolurrekin eta Arabako Bionekazaritza elkarteekin batera... [+]
Udan, Sargazoen itsasoan (Ipar Amerikako ekialdean) eme bakoitzak 2-3 milioi arrautza askatuko ditu. Baten batek bizirauterik badu, bi hilabeteren baitan ekialderantz igerian hasi eta urte erdi izaterako Azore uharteetara helduko da. Bertan elikatu eta haziko da, urtebeterekin,... [+]
Gabezia, pobrezia eta erromestasuna orokortu ziren. Euskal Herri atlantikoa harropuzkeriaren ur gaineko bitsetan bizi zen. Itsasoz haraindiko merkataritzak, arrantzak eta estraperloak gure iparralde osoko jendartea aberasten zuten. XVI-XVIII mendeak ziren. Meatzariak,... [+]
Sendabelarra oliotan beratzeaz ariko gara baina ukendurik egin gabe. Bai, arraroa dirudi baina sendabelar freskoak oliotan beratu, iragazi eta erle argizaria ipinita ukendua egiten ikasi duenari olioarekin beste era batera lan egitea badagoela esan nahi nioke. Oleato edo olio... [+]