Baionako elizbarrutiak 250.000 euro bideratuko ditu Eliza katolikoan sexu-erasoak jasandakoei

  • 1950 eta 2020 urteen artean 330.000 adingabek pairatu zituzten sexu abusuak Frantziako Eliza katolikoaren baitan. Horietan badaude Ipar Euskal Herrikoak ere: gutxienez hamahiru apaiz eta elizgizonek eraso egin zien gutxienez 25 adingaberi. "Erreparazio ekonomikorako" bideratuko du dirua elizbarrutiak.

Marc Aillet Baionako apezpikua

2023ko otsailaren 14an - 15:30
Azken eguneraketa: 16:34

Azken zazpi hamarkadetan Frantziako Eliza katolikoan izan diren sexu abusuak aztertzeko sorturiko batzordeak iazko udazkenean eman zuen datu lazgarria: 330.000 adingabek pairatu zituzten sexu abusuak. Sauvé txostena ondorioztatu zuen bi urte eta erdiz eramandako inkestak. "Bere ardurak hartzea" eta "erreparazio ekonomikoa bideratzea" galdetu zion berehala batzordeak Eliza katolikoari. Orain, 250.000 euro bideratuko ditu Baiona, Oloroe eta Leskarreko elizbarrutiak, Urdin Euskal Herri Irratia-k zabaldu duenaren arabera.

330.000 eraso horietatik 216.000 dira apaiz edo elizgizonek bideratuak –hots, kasuen %65–, eta gaineratekoak Eliza katolikoaren egitura ezberdinetan lan egiten dutenen partetik izan dira. Erasoen herena inguru bortxaketak dira. Sauvé txostenaren egileek arazoaren osagai "sistemikoa" nabarmendu dute datuen berri ematerakoan.

Ipar Euskal Herrian buruturiko eraso batzuk ere kontatuak dira ikerketa horretan. Hain zuzen, 1950 eta 2020 urteen artean Baionako elizbarrutian hamahiru apaiz eta elizgizonek sexualki erasotu zuten eta bederen, 25 erasotu badira. Baina gehiago ere badaude, Sauvé txostenaz geroztik beste batzuk eman dutelako jasandakoaren berri.

Serorak ere bortxaturik

Aste honetan plazaraturiko ARGIAn (2.813 zenbakia) jaso dugu Gaby Etchebarne aldudarraren elkarrizketa. Urte luzeetan serora izanik, Eliza katolikoaren baitan ziren sexu-erasoak salatzen ditu: "Ezetz errateko indarra ez zuen serora gaztea bortxatua zen! Apezpikuak bortxatua zitekeen! Erraten dute Lourdeseko apezpikuen artean, hamaikak gisako gauzak egin zituztela. Nik erraten dut hamaika baino ainitz gehiago direla. Ez dut frogarik, baina badakit apezek gauza itsusiak egin zituztela, mutikoekin eta serorekin! Haiek kontatu didate. Orain erraten dute aurkitu dituztela haurren hezurrak komentuetako lurretan, apezek serorei egin haurrak!".
 


Azkenak
Emozioei bai, emotibismoari ez

Sentimenduak izan da gaia Galdera Basatiak podcastaren seigarren atalean, eta horren bueltan zeharkatu dituzte Iñigo Martinezek eta Gari Moyak maitasuna, gorrotoa, tristura, haserrea... Hitz egin dezagun sentimenduen eta emozioen inguruan, baina gogoetatu ere, gogoetatu... [+]


2025-05-19 | Jon Torner Zabala
Koalizio kontserbadoreak irabazi ditu hauteskundeak Portugalen, eta eskuin muturrak gora egin du

Lehen ministro Luis Montenegro buru duen AD koalizio kontserbadorea gailendu da Portugalgo Legebiltzarrerako hauteskundeetan, bozen %61 lortuta –iaz %51 eskuratu zituen–. Irabazleen artean Chega eskuin muturreko alderdiko hautagai André Ventura ere badago,... [+]


ikerketa
Baimenik gabeko etxebizitza turistikoak ustiatzen jarraitzen du PPko Antépararen enpresak

Gasteizko Alde Zaharreko Pintore kalean, atari bateko lau etxebizitzen jabe da Luxury Rental Apartments enpresa. Horietako bi etxebizitza turistiko gisa alokatzeko Jaurlaritzaren beharrezko baimena eskuratu du enpresak, eskuratu aurretik ere alokatu baditu ere, baina Turismo... [+]


ikerketa
PPko Antépararen Luxury enpresa zigortu du laugarrenez Gasteizko Udalak legez kanpoko obrak egitea egotzita

Hirigintza Sailak Luxury Rental Apartments SL enpresa zigortu du 2025eko urtarrilean, Pintore kaleko etxebizitza batean obra “klandestinoak” egitea egotzita. Enpresako partaidetzen %50 Gustavo Antépararena da, eta administratzailea bere bikotekidea... [+]


Irakasleak armairutik ateratzea zergatik da garrantzitsua?

Galdera horri erantzun dio hainbat irakasle ez-heterok, eta gogoetarako gako ugari utzi dituzte. Mundua deskubritzen eta identitate(sexual)a eraikitzen ari diren haur eta gazteek erreferente anitzak izatea eta eskolan denok espazio seguru eta erosoa aurkitzea ederra baita.


2025-05-19 | Behe Banda
barra warroak
Zeri Kantatzen Diogun

Israelgo Estatuaren aldeko funts batek Espainiar Estatuko makrojaialdi gehienak erosi ditu. To. Hondartza ondoan noria eta guzti duen jaialdia zein hardcoreta tatuajedunak joaten direna, 1.400 miloi euroko trukea, Palestinako kolonia israeldarretan etxebizitzak eraikitzeko... [+]


ikerketa
Gasteizko Hirigintza Saila eta gardentasuna: urtebete eskaera ofizialei erantzunik eman gabe

ARGIAk hamaika aldiz eskatu dio Gasteizko Hirigintza Saileko Eraikuntza Zerbitzuari, urte batez, bi espedienteren inguruko informazioa. Hainbat aldiz ziurtatu zaio hedabide honi informazioa igorriko zitzaiola. Inoiz ez dute egin, eta hainbat hitzordu eta eskaera ofizial utzi... [+]


Mallorca

Kapitalismoaren lekuan lekuko eta garaian garaiko egoerara moldatzeko gaitasuna harrigarria egiten zait batzuetan. Espero ez duzun tokian azaltzen dira antzekotasunak, eta hara non, bat-batean konturatzen zara munstroak Mallorcan hartzen duen itxura ez dagoela etxean bertan bizi... [+]


2025-05-19 | Nagore Zaldua
Luma-mototsa
Zizareak olatupeko hondarretan

Haurtzaroan, lursailen batean, parkeren batean edo baserri giroko lurretan sarritan izaten genituen “txitxareak” eskuartean… Jolas guneak gero eta artifizialagoak diren garai hauetan ordea, zaila da hiri nahiz herri-guneetan halakoak topatzea. Baina itsasoko... [+]


2025-05-19 | Jakoba Errekondo
Pagotxa eta beste pagotxak

A ze pagotxa!, esan ohi dugu. Pagotxa edo mauka edo txokoa edo mantxunga edo… onturre edo probetxu ona ateratzen zaion zerbaiti edo horren aukerari esaten zaio “pagotxa”.


2025-05-19 | Garazi Zabaleta
Ezpelzaintza 2050
Sitsak munduko ezpel baso handiena suntsitu ez dezan

Pirinioetan dago ezpel basatien munduko eremurik handiena, eta hain zuzen Nafarroako Pirinioan, Abaurregainan, sortu zuten 2020an Ezpelzaintza 2050 egitasmoa. Cydalima perspectalis sitsa hondamendi handia eragiten ari da ezpeldietan azken urteotan, eta espeziea babesteko eta... [+]


Eguneraketa berriak daude