Que é a espesfobia?A violencia que
sofren as persoas polo mero feito de selo é unha forma. Nas sociedades occidentais predomina este sistema de opresión, xunto con outras discriminacións como o racismo, a homofobia ou o capacitismo. Mediante este sistema de esmagamento repítense sistematicamente e de forma automática accións discriminatorias contra os nosos grosos corpos.
Cando e como se mergullou no activismo anti-espesa?
Metinme na pelexa porque son gordo e acoseime. Empecei a explorar a ferida que en min abriron as diferentes discriminacións e violencias, e despois, bailando sobre a mancha, loitei cos mellores compañeiros de viaxe para empoderarme.
Como inflúe a lofobia nas escolas?A discriminación que se
impón pola súa aparencia física, xunto co racismo, é a forma de discriminación que máis peso ten nas escolas, segundo a Organización das Nacións Unidas para a Educación, a Ciencia e a Cultura. Desde este punto de vista, aos nenos e adolescentes a lofobia prodúcelles vergoña e descontento co seu corpo, o que leva frecuentemente depresión, illamento e exclusión. En ocasións, os diversos trastornos do comportamento alimentario.
Segundo a Asociación contra a Anorexia e a Bulimia, o 42% da poboación de 12 a 16 anos foi insultada polos demais. Como psicoterapeuta e educadora social parécelle:
Preocúpame, pero non destacaría tanto a nenos e adolescentes. Somos hipócritas e destacamos a nenos e adolescentes, esquecéndonos de que eles son reflexo do mundo dos adultos. E creo que basicamente hai que revisar a mirada centrista. A partir desta revisión da nosa atención nos medios de comunicación, na familia e na escola, deberiamos asumir que autorizamos realidades complexas como a violencia estética.
A mesma asociación sinala que o 76% destes insultos prodúcense polo seu aspecto físico ou groso. E non só iso: o 34% dos nenos realizou algunha dieta para adelgazar. A
cultura da dieta é un monstro de tres cabezas que necesita a nosa atención. Si os nenos entenden que a restrición e o xaxún son imposibles para ter corpos normativos, porán en perigo a súa saúde integral. É un feito preocupante, por exemplo, que as nenas de 8 anos teñan un desexo de transformar os seus corpos e que a súa prioridade sexa perder peso. Como sociedade é imprescindible revisar que é o que entendemos por san, que é "estar san"; temos que traballar un enfoque máis integrador.
As redes sociais non axudan demasiado.O que
conseguen as redes sociais é que todos pensamos e sentimos que o noso corpo é un escaparate e que existe só para ser admirado polos demais. As redes son, por tanto, unha hipermasificación de mensaxes violentas que lembran que tes que cambiar o teu corpo porque non está ben para as persoas obesas. Iso si, é importante subliñar que, grazas ao activismo dos gordos, apareceu nas redes sociais unha representación de corpos diferentes que até agora non existía, que é imprescindible. Iso é o que se pode celebrar.
Como se pode loitar contra a espesfobia desde as escolas?
En primeiro lugar, identificando e responsabilizándose do problema. E, por suposto, revisando a nosa conduta. Por exemplo, si na nosa práctica educativa estamos a transformar ou repetindo as desigualdades sociais. No que respecta aos profesores, é importante tomar conciencia da nosa responsabilidade na disolución do discurso normativo e gordinflobico.
Ademais, hai que identificar a espesfobia e crear espazos inclusivos, previr, organizar proxectos que teñan en conta todos os formatos e corpos, revisar os materiais escolares e centrar a educación alimentaria na alimentación e non no groso. Por último, habería que fomentar a saúde integral e os espazos de diálogo corporal e de autoestima.
Esta guía foi parida co apoio do Departamento de Igualdade e Feminismos da Generalitat de Cataluña. Que opina das políticas públicas que se opoñen á gordobía? Hoxe en día existe un marco de impulso contra a
violencia estética, pero aínda hai poucos recursos contra a lucidez. Por iso, é fundamental unha profunda reflexión respecto diso. Por exemplo, preocúpame que a Axencia de Saúde Pública de Cataluña impulse o Plan contra a Obesidade Infantil, un proxecto estigmatizador que estigmatiza a obesidade infantil e adolescente desde a súa orixe.
“Na miña infancia coñecín de primeira man as realidades de persoas que vivían en contextos de gran complexidade. Posteriormente participei en proxectos de diferentes comunidades, con persoas marxinais, vítimas do racismo, capacitismo e machismo. Mergulleime en numerosas formacións e procesos terapéuticos que me permitiron abrazar as violencias vividas na miña pel. Este camiño permitiume traballar na cooperativa Magranes nos últimos anos”.
Onintza Enbeita denunciou na súa columna do 4 de outubro a gordofobia en relación ao vivido nunha visita ao xinecólogo. Pódese dicir que todos estamos empeñados en entrar no mesmo corpo, e é certo, todos escoitamos o que é, pero tamén é verdade... que o que está... [+]