Gaua haurrei abestua

  • 2princesesbarbudes talde kataluniarrak plazaratutako Enciclopèdia baixeta de la nit diskoaren euskarazko egokitzapena da Gaueko entziklopedia koxkorra. Gaztelupeko Hotsak diskoetxearekin kaleratu dute gaua hizpide duen disko-liburua, eta Maialen Lujanbio eta Joseba Tapiaren laguntzarekin.

Helena Casas eta Marc Marcé dira bi printzesa bizardunak. Pilarik gabeko jostailu tresnez egiten dute musika, familia eta haurrei zuzendutako ikuskizunetan zabaltzeko. Estreinako ikuskizun-diskoa, Cançons i rimetes, Kataluniako musika tradizionaleko bertsioez osatu zuten. “Bigarren honetan, gure abestiak sortu nahi genituen, eta ikuskizuna eratzeko abesti guztiak gai baten bueltan jostea pentsatu genuen; kasu honetan, gaua”, azaldu du Casasek.

Azken urteetan euskara ikasi du Casasek Bartzelonako Hizkuntza Eskola Ofizialean, eta hortik etorri da proiektua euskarara egokitzeko asmoa. Ainhoa Aranburu izan da haren irakasle eta bien artean ekarri dituzte testuak euskarara. Halaber, Aranburuk zuzendu du Casasen ahoskera eta euskararen musikaltasuna. Disko-grabaketa batera egitea “erronka eta jostaketa” izan dela diote, eta haatik, Aranburu egitasmo honetan hirugarren printzesa bizarduna bilakatu dela. Disko-liburuaren formatua Casasek berak ilustratutako albuma da.

Tapia eta Lujanbio

Euskal musikaz interesatu zen Casas, eta horrela ezagutu zituen Maialen Lujanbio eta Joseba Tapia, proiektuan parte hartu duten bi kolaboratzaileak. Hain zuzen, bere ibilbide musikalean Tapiak esangura handia izan duela dio kataluniarrak: “Tapia eta Leturiaren kontzertu batean, panderoa jotzen ikusi nituenean hasi nintzen perkusioa ikasten. Euskal folklorearekin zerikusirik ez duten erritmoak jotzen hasi nintzen panderoarekin, eta aurrerago, Euskal Herrian elkarrekin jo genuen kontzertu batean”. Disko-liburu honetan, Tapiak jostailu-trikitiarekin pasarte bat jo eta ahotsa jarri die zenbait kanturi.

“Maialen Lujanbio, berriz, Ainhoa Aranbururen bitartez ezagutu genuen eta letra bat idatziko ote zigun eskatzera ausartu ginen”, azaldu du Casasek. Honela, bertsolariak diskoko azken kantuko hitzak landu ditu, Ondoloin abestiarenak. Bestalde, Xavi Grimau poeta kataluniarrak idatzi du Gaua marrazki bat da abestia.

“Musika baxua jende baxuarentzat”

Modu horretan deskribatzen dute printzesa bizardunek egiten duten musika. Musika baxua, “xumea, minimalista eta ozenegia ez delako”. Garrantzitsua ahotsa izan dadila nahi dute, jostailuzko instrumentuak lagungarri gisa erabilita. “Haurrak jaten oinarrizko elikagaiekin hasten direnean bezala da; ez dugu nahi grabaketa ugari eta ordenagailuz egindako baseak dituen musika sortu haurrentzat”, adierazi du Casasek.

Taldea osatu aurretik, bai Casas eta bai Marcé, pop-taldeetan aritu ziren, eta familientzako musika egiten hastean antzeko melodiei eutsi diete, “pop estetika minimalistaz poesia letra burutsuak interpretatuz”.

“Letra irekiak egin nahi ditugu, ez dena esanda dakartenak”, dio Casasek. Hamahiru abestietako hitzekin gauaren inguruan igorri nahi duten mezua ez dela bat eta bakarra diote, zerbait anitza eta norberarendako berea izan daitekeena baizik.

Haurrendako poesia idaztea gai zaila dela dio Casasek, “txepelegiaren eta konplikatuegiaren” arteko oreka aurkitu behar delako. “Haurrak ez dira inozoak, ez dugu pedagogia egin nahi”.

Gaueko entziklopedia eszenan

Durangoko Azokan estreinatu du 2princesesbarbudes-ek Gaueko Entziklopedia Koxkorra ikuskizuna, eta oraingoz, beste eszenaratze bat baino ez dute egin Bartzelonako Euskal Etxean. Hala ere, Herrialde Katalanetan diskoak izan duen harrerarekin gustura azaldu dira: “Jendeak aurreko proiektutik ezagutzen gintuen eta disko-ikuskizuna zabaltzea erraztu egin du horrek”.

Euskal Herrian izango duen erantzunaz zalantza handiagoa du Casasek: “Ez dakit nola joango den, esan didate haurrentzako musika ez dela oso ohikoa, eta beldurra dut kontu serioegitzat hartuko ote den”.

Asmakizunak, teleskopiotik ikusitako irudiak, fanfarre errumaniarra, ametsak, argiak eta beste erabiltzen dute Gaueko entziklopedia koxkorra eszenaren gainean jartzeko. Plastikozko tronpeta, gitarra arrosa eta igel-maraken pareko instrumentuez sortzen dute musika, “tropikoko zein ekialdeko erritmoez” aberastua. Hitz gutxitan, familia osoarentzako ikuskizuna, poesia zertzelada eta antzerki-elementu xumeekin jantzia.

 


Azkenak
2024-03-31 | Julen Azpitarte
Zinearen historiako film-kontzerturik “onena”

Oscar sari andana jaso zuen The Silence of the Lambs (1991) thriller-a zuzendu zuen Jonathan Demme (1944-2017) zinegile estatubatuarrak estreinatu zuen zineak inoiz eman duen kontzerturik onena: 1970eko hamarkadaren erdialdean New Yorken eratutako Talking Heads taldearen Stop... [+]


"Enpresa pribatuen esku utzi da segurtasun publikoaren norabidea"

Ertzaintzaren azken hamarkadako bilakaera teknologikoa aztertu du bere liburu berrian Ahoztar Zelaieta ikerketa kazetari, kriminologo eta ARGIAko kolaboratzaileak. Segurtasunaren industria ikertu eta Ertzaintzarekin duen lotura plazaratu du, La Ertzaintza que viene... [+]


Campi Bisenzioko GKN fabrikan batu dituzte langile borroka eta ekologismoa

2021eko uztailaren 9an jaso zuten kanporatze abisua Campi Bisenzioko GKN lantegiko 422 langileek. Biharamunean berean abiatu zuten fabrikaren okupazioa eta orduz geroztik bertatik dabiltza borrokan, deslokalizazioaren aurkako borroka zena bestelako industria eredu baten aldeko... [+]


Judith Bilelo Biachó
"Erakundeek ez digute lagunduko, guk geure hizkuntzan hitz egitea lortzen ez badugu"

Judith Bilelo Biachó gure artean izan zen iragan udazkenean, Garabideren Aditu programaren karietara. Ekuatore Ginean jaioa (Malabo, Bioko, 1975), bubi etniako kide da, bubiera hiztun eta hizkuntzaren aldeko militantea. Iraganaz bezainbat mintzo da orainaz, geroari... [+]


Eguneraketa berriak daude