Iturri garbien eskutan dago planetaren etorkizuna

  • Eskuragarri ditugun datu guztien arabera, energia berriztagarri edo garbien garapena geldiezina da eta, beraz, munduko energiaren etorkizuna energia iturri garbi horien eskutan dago, planeta berotzearen kontrako borrokan ere lagunduko duten iturrien eskutan.
Parke eolikoa
Parkeak instalatzen nahiz energia ekoizten duten enpresek toki gailena dute munduan eta, hain zuzen, horien artean bi euskal enpresa (Sener eta Gamesa) eta jatorri nafarra duen enpresa espainiar bat (Acciona) daude.Flickr: xtylerclub / www.blackheartking.com
Zure babesik gabe independetzia ezinezkoa zaigu
Munduko etorkizun energetikoa energia berriztagarri edo garbietan dago. Horixe geratu zen agerian joan den ekainean Barakaldoko BECen egin zen energia iturri berriztagarriei buruzko munduko foroan. Indar eolikoa, eguzki energia, fotovoltaikoa, biomasa... energia eskuratzeko modu berri horiek planetaren berotze globalaren aurkako borrokan lagunduko dute. 1850etik munduko biztanleria lau eta erdi biderkatu da, eta behar energetikoa, 80 aldiz. Egoera berri horrek, beste ingurumen arazo batzuez gain, klimaren aldaketa azkartzen duten berotegi efektuko milioika gas tona igortzea dakar.

Erregai fosilekiko menpekotasuna (petrolioa, ikatza eta abar) oso handia da, egungo energia globalaren %80 ematen baitute, eta 2050ean oraindik, menpekotasuna %55ekoa izango dela aurreikusten da. Hala, munduko enpresa eta herrialde nagusiak energia berriztagarriak ikertzeko eta garatzeko apustua egiten hasi dira. Esaterako, Abu Dhabik, urtean ehun milioi tona petrolio inguru ekoizten duen herrialde arabiarrak, energia berriztagarrien ikerketa sustatzea erabaki du.

Testuinguru honetan, komeni gogoraraztea joan den urteko uztailean petrolioaren prezioaren igoerak mundu osoa dar-dar batean jarri zuela, upela 147,5 dolarretara iritsi baitzen, gero krisiaren ondorioz prezioa amildu arren. Dena den, prezioaren jaitsierak joera hori alda dezake munduko ekonomia leheneratzen hasten bada. Izan ere, upelaren prezioa poliki-poliki igotzen hasi da. Ekainean upeleko 60 dolarretara iritsi zen, azken sei hilabetetako preziorik altuena. Petrolioaren prezioaren goranzko joera eta nazioarteko ekonomia suspertzeak petrolioaren kotizazioa berriro izugarri igo dezakeen arriskua kontuan hartuta, energia berriztagarrien aldeko apustuak ez du garrantzirik galdu.

Europaren planak

Europako Parlamentuak araudi anbiziotsua onartu du berriki eta, aditu guztien arabera, araudi horrek EB berotze globalaren aurkako borrokaren buruan jarri eta energia berdearen negozioa sendotzen du. Plan horri 20/20/20 deritzo, eta 2020. urtean EBk konpromiso hauek betetzea du xede: karbono dioxido (CO2) igorpenak %20 murriztea, energia eraginkortasuna beste %20 hobetzea, eta EBn kontsumitzen den %20 energia iturri berriztagarrietatik eskuratzea. Une horretan %7a doi-doi gainditzen dute iturri berriztagarriek.

Zantzu guztien arabera, EBk serio hartu du arazoa, datorren urtetik aurrera estatu kide bakoitzak onartu behar dituen planetan esku hartzeko eskubidea ere eskuratu baitu, plan horiek helburuak lortzeko adina sendoak ez direla baderitzo. Testuinguru horretan, Europan hainbat enpresa garrantzitsuk dagoeneko energia berriztagarrien alorrean bidea zabaldu eta landu duela nabarmendu behar da.

Parkeak instalatzen nahiz energia ekoizten duten enpresa horiek toki gailena dute munduan eta, hain zuzen, horien artean bi euskal enpresa (Sener eta Gamesa) eta enpresa espainiar bat (Acciona) daude, beste enpresa alemaniar batzuez gain. Sener ingeniaritza taldea eta Torresol Energy munduko lehen postuetan daude kontzentrazio bidezko eguzki energiari dagokionez. Gamesak, aerosorgailuen ekoizpenean munduko liderrak, “energikultura”ren aldeko apustua egin du, hau da, energiaren alorrean baliabide naturalak eta ahalmen zientifiko eta teknikoak kudeatzeko moduan iraultza kulturala bultzatzeko apustua. Azkenik, aurrekari nafarrak dituen Acciona enpresak 6.037 MW energia eoliko jarri ditu mundu osoan barrena eta aurten 7.500 MW baino gehiago ekoiztuko ditu 14 herrialdetako 260 parketan.

10.000 milioi euro energia eolikoan

Europako araudi berriak estatu kideak plan zehatzak ezartzera behartzen ditu, kasu askotan inbertsioak hirukoizteko eta, hala, kontinentearen helburuak erdiesteko. Espainiako Estatuan, esaterako, dagoeneko proiektu zehatzak daude 10.000 milioi euro inguru itsas parke eolikoetan inbertitzeko. Itsasoko energia eolikoa ustiatzea ezinbestekoa da EBk 2020rako eskatzen duen %20ra iristeko. Euskal Herrian, Nafarroak toki gailena du energia berriztagarrien ekoizpenean, eta 2010ean energia berriztagarrien bidez independentzia energetikoa lortuko duela aurreikusten da, astekari honetan adierazi izan dugunez. EAEn, oraingoz, aurreikusitako parke eolikoen proiektu guztiak ezin izan dira gauzatu. Hala ere, Araban Mugarri Plana garatu nahi da, epe ertainean lurralde horrek kontsumitzen duen %35 iturri berriztagarrietatik lortzeko asmoz.

400.000 lanpostu Europan

Energia berriztagarrien sektore berri hau, etekinak lortzeaz gain, erritmo onean ari da enplegua sortzen. Europan sektoreak dagoeneko 400.000 lanpostu sortu ditu, zuzenak nahiz zeharkakoak. Horietatik 145.000 inguru azpisektore eolikoari lotutakoak dira, azpisektore hori zabalduena baita oraingoz kontinente zaharrean. Hego Euskal Herrian eta Espainiako Estatuko gainerako lurraldeetan, dagoeneko 70.000 pertsonek zuzenean egiten dute lan energia berriztagarrien sektorean, eta beste 100.000 ari dira negozio berde honekin zerikusia duten enpresetan.

Europar Batasunaren datuen arabera, 2007an sektoreko enpresa gehienek 450.000 milioi euro fakturatu zituzten guztira eta horietatik 100.000 energia fotovoltaikoari esker jaso ziren. Alemania eta Espainiako Estatua potentzia handiak dira energia fotovoltaikoan eta eolikoan. 2007an EBko guztizko energia kontsumoaren %7,54 energia garbi horien bidez lortu zen. Espainiako Estatuan egoera zertxobait hobea da.
Energia berriztagarri nagusienak
Eolikoa:
Haizeak sortutako energia da. Aerosorgailuek aire korronteetako energia, indar elektriko bihurtzen dute.

Fotovoltaikoa:
Gailu erdieroaleetan eguzki erradiazioak eragiten duen erreakzioaren bidez lortzen da energia.

Bero energia:

Energia ispiluen bidez kontzentratzen da sistema honekin, turbina bat mugitzeko adina lurrun ekoizteko.

Biomasa:

Energia hondakinetatik eta landareetatik lortzen da, etanol bihurtuz nahiz errekuntzaren bidez.

Azkenak
11 urteko mutil bat hil da, igandean Bilboko igerileku batean bero kolpea jasan eta gero

Bilboko Errekalde auzoko igerileku batean gertatu zen ezbeharra. Larrialdi zerbitzuek erreanimazio lanak egin zizkioten adin txikikoari, eta Gurutzetako ospitalera eraman zuten; hiru egunetara hil egin da.


Ostiraleko bileran Putinek su-etena onartu ezean, Trumpek dio “ondorio larriak” izango direla Errusiarentzat

Ostiralean Alaskan izango duten bileraren bezperan heldu da mehatxua. Friedrich Merz Alemaniako kantzillerrak deituta, gailur birtual bat egin dute asteazkenean Zelenskik, Trumpek eta Europako hainbat agintarik. Ukrainako presidenteak adierazi du Trumpen eta Putinen arteko... [+]


50 maliar inguru ari dira kale egoeran bizitzen Gasteizen asilo eskaera ebazten duten bitartean

Ostegunean eman dituzte asilo eskaera tramitatzeko lehen txandak: bederatzik lortu dute, irailerako. Eusko Jaurlaritzak ebazpena arintzea, eta migiratzaileak ostatzeko zentroetara mugitzea eskatu dio Espainiako Gobernuari.


Alberto Alonso (Gogora): “Txiki eta Otaegi ez dira erreferente; indarkeria, beldurra eta terrorea erabili zuten”

Aurten Txiki eta Otaegi fusilatu zituztela 50 urteko beteko direnean, Alonsok adierazi du ETAko bi kideek ez zutela nahi Franco osteko gizarte demokratiko bat: "Diktaduraren aurka borrokatzen ziren, baina diktadurak erabilitako tresna berberekin".


Jai eredua neurodibergentziatik aztertzen

Bilboko Aste Nagusia pertsona autistentzat irisgarriagoa izateko zenbait gako dakartzate Oihan Iriarte Eletxigerrak eta Iker Boveda Martinek, euren esperientziatik.


Ostiraletik aurrera berriz debekatuko dituzte nekazaritza jarduerak Nafarroan

Tenperatura igoera dago aurreikusita datozen egunetarako, eta, sute arriskuak ekiditeko, ostegun iluntzeko 20:00etatik aurrera debekatuta egongo da uzta lanak egitea. Aurretiaz ere neurriak hartuta zituen gobernuak, baina Zarrakazteluko sutea kontrolpean izanda, neurriak malgutu... [+]


Auzo ibilbideak
Atzoko eta gaurko borrokak gogoan

Ezagutu dezakezu Euskal Herria gure txoko eder eta famatuenak bisitatuta, Instagramerako edo postal baterako argazkiak aterata zure buruari, kostaldeko paisaietan edo monumentu bisitatuenetan irri eginez. Baina ez duzu Euskal Herria guztiz ezagutuko. Horretarako, hobe zenuke... [+]


Ipar Euskal Herriko 158 herritan ur murrizketak ezarriko dituzte, alerta egoeraren ondorioz

Ostiraletik aurrera ur murrizketak ezarriko dituzte Euskal Hirigune Elkargoak barne hartzen dituen eta alerta egoeran dauden 158 herritan, eta metereologia zerbitzuek abisu horia ezarri dute trumoien arriskuagatik. Hego Euskal Herrian, berriz, leku ugaritako termometroek 40... [+]


Jaurlaritzak Bailen Energia enpresari Oionen bi parke fotovoltaiko eraikitzeko baimena eman dio

Bakoitzak 1.680 eguzki panel izango ditu, eta megawatt bateko potentzia. Enpresak hiru urteko epea izango du Muga eta Val izeneko instalazio fotovoltaikoak eraikitzeko. 


Delitugile migratzaileak zuzenean deportatzea proposatuko du Erresuma Batuko Gobernuak

Erresuma Batuko gobernuak proposatu du delituak dituzten migratzaileak berehalakotasunez deportatzea, ekainean onartutako legearen bide beretik. Lege horrek baimentzen du sententzien %30 beteta dutenak deportatzea; igandeko proposamenarekin ez dute zigorrik bete beharko... [+]


7 urteko ume bizkaitar bat hil da Errioxako kanpin batean, zehaztu gabeko arrazoiengatik

7 urteko umea oporretan zegoen Fuenmayorren (Errioxa). Logroñoko San Pedro ospitaletik Nafarroako ospitalera eraman zuten eta bertan hil zen. 


Israelek gutxienez ehun palestinar hil ditu azken bi egunetan, eta Gaza hiriaren aurkako erasoak gogortzen ari da

Astelehenetik asteazkenera bitarte eginiko aire erasoetan gutxienez ehun palestinar hil ditu Israelek, horietatik gehienak Gaza hirian, hura osorik okupatzeko asmotan. Gazako Osasun Ministerioaren arabera, 2023ko urriaren 7az geroztik 227 lagun hil dira elikagai eskasiagatik... [+]


Txikik eta Otaegik Zarauzko Udalaren aitortza behar dutela aldarrikatu du Sortuk

Txiki eta Otaegiren fusilamenduen 50. urteurrenaren harira jarritako olana kendu du Zarauzko Udalak. Sortuk salatu du udalak, EAJ eta PSE-EEk osatuta, "zaborra izango balitz bezala" tratatu zuela olana. Zenbait herritarrek berreskuratu eta Azken Portuko plazan ireki dute.


Piano bikaina, Biarritzen

Zer: Biarritz Piano Festival. Amaierako errezitaldia. Benjamin Grosvenor, pianoa. 

Egitaraua: Schumann eta Moussorgskyren lanak

Lekua: Biarritzeko ‘Espace Bellevue’.

Data: abuztuaren 8a.

-------------------------

Biarritz Piano Festival... [+]


2025-08-13 | Nagore Legarreta
Ibaiak begirada itzuli zigunekoa

Munduko hainbat txoko zeharkartzen dituzten ibaiek, bizirik dauden heinean, euren begirada propioa dute mundua bera ikusteko. Gizakiaren garapenaren testigu isilak dira: hirigintza, gerra, kutsadura, uholdeak... dituzte ikusmiran, baita euren bazterretan etengabe ernetzen diren... [+]


Eguneraketa berriak daude